Temat: Wojna niemiecko‑radziecka

Adresat

Uczniowie klasy VIII szkoły podstawowej

Podstawa programowa

XXXIII. II wojna światowa i jej etapy. Uczeń:

  1. przedstawia oraz sytuuje w czasie i przestrzeni przełomowe wydarzenia II wojny światowej (polityczne i militarne).

Ogólny cel kształcenia

Uczeń dowie się na temat wojny niemiecko‑radzieckiej

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • opisywać dlaczego doszło do ataku III Rzeszy na ZSRS;

  • wyjaśniać dlaczego wojna niemiecko‑radziecka nazywana jest wielką wojna ojczyźnianą;

  • wymieniać najważniejsze bitwy i kampanie wojny niemiecko‑radzieckiej;

  • charakteryzować skutki porażek wojsk niemieckich pod Stalingradem i na Łuku Kurskim;

  • definiować jaką politykę wobec ludności prowadzili Niemcy i Rosjanie w czasie wojny niemiecko‑radzieckiej.

Metody/techniki kształcenia

  • podające

    • pogadanka.

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg zajęć

Faza wstępna

  1. Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

  2. Nauczyciel odtwarza nagranie abstraktu. Co jakiś czas zatrzymuje je, prosząc uczniów, by opowiedzieli własnymi słowami to, co przed chwilą usłyszeli. W ten sposób uczniowie ćwiczą słuchanie ze zrozumieniem.

Faza realizacyjna

  1. Lektura treści abstraktu. Nauczyciel wykorzystuje tekst do pracy indywidualnej lub w parach według następujących kroków: 1) pobieżne przejrzenie tekstu, 2) postawienie pytań, 3) dokładne czytanie, 4) streszczenie poszczególnych części tekstu, 5) powtórzenie treści lub przeczytanie całego tekstu.

  2. Omówienie informacji przedstawionych na osi czasu. Następnie nauczyciel dzieli klasę na grupy - tyle, ile jest wydarzeń na osi. Każdy zespół opracowuje jedno przydzielone zagadnienie, pogłębiając informacje zawarte w abstrakcie. Następnie uczniowie prezentują swoje omówienia.

  3. Nauczyciel wspólnie z uczniami podsumowuje dotychczasowy przebieg zajęć.

  4. Uczniowie analizują ilustrację i wykonują Polecenie 2. Aby odpowiedzieć na pytanie, mogą korzystać ze źródeł internetowych lub innych publikacji. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.

  5. Uczniowie w parach rozwiązują Ćwiczenie 1. Nauczyciel sprawdza, czy zadanie zostało prawidłowo wykonane, i udziela uczniom informacji zwrotnej.

  6. Nauczyciel wyświetla mapę z Polecenia 3. Odczytuje treść polecenia i, jeśli to konieczne, wspomaga uczniów w poszukiwaniu odpowiedzi.

Faza podsumowująca

  1. Nauczyciel pyta: Gdyby z przedstawionego na lekcji materiału miała się odbyć kartkówka, jakie pytania waszym zdaniem powinny zostać zadane? Gdyby uczniowie nie wyczerpali najistotniejszych zagadnień, nauczyciel może uzupełnić ich propozycje.

  2. Nauczyciel prosi chętnego ucznia o podsumowanie lekcji z jego punktu widzenia. Pyta pozostałych uczniów, czy chcieliby coś dodać do wypowiedzi kolegi na temat wiedzy i umiejętności opanowanych na lekcji.

Praca domowa

  1. Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

  2. Uczniowie rozwiązują ćwiczenia, których nie zrealizowano w toku lekcji (z polskiej wersji e‑podręcznika).

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Lebensraum
Lebensraum
RzANJHAwWwhD9
Nagranie dźwiękowe słówka

Lebensraum – dosłownie przestrzeń życiowa; nacjonalistyczna i rasistowska niemiecka koncepcja polityczna zakładająca i usprawiedliwiająca ekspansję terytorialną Niemiec dla zdobycia niezbędnej przestrzeni do życia.

Alliance
Alliance
RFygvUDz6rrv0
Nagranie dźwiękowe słówka

Sojusz – układ dwóch lub więcej państw lub organizacji, który ma doprowadzić do wspólnego zamierzonego celu.

Blitzkrieg
Blitzkrieg
RDlFvSiuR9m9D
Nagranie dźwiękowe słówka

Blitzkrieg – inaczej wojna błyskawiczna, termin oznaczający szybki i zmasowany atak siłami zbrojnymi, najczęściej wszystkich typów (lotnictwo, marynarka, wojska lądowe), w celu zajęcia kraju.

Barbarossa plan
Barbarossa plan
R12suNHJA309h
Nagranie dźwiękowe słówka

Plan Barbarossa - plan agresji Niemiec na ZSRS w czasie II wojny światowej. Była to największa i najważniejsza operacja niemiecka w czasie wojny, której klęska zdecydowała ostatecznie o niemieckiej przegranej w całej wojnie.

Deportation
Deportation
R7Rac1T9DyTI7
Nagranie dźwiękowe słówka

Deportacja – przymusowe przesiedlenie (wywózka), najczęściej do odległego miejsca, połączone z ograniczeniem wolności.

Front
Front
RidjUtOgTRjI3
Nagranie dźwiękowe słówka

Front – terytorium, na którym walczą ze sobą wrogie armie.

Cleansing
Cleansing
R1Z00STIRkRQX
Nagranie dźwiękowe słówka

Czystka – eliminacja, najczęściej fizyczna, niepożądanych osób zwykle stojących na czele instytucji sprawujących władzę (wojsko, policja, rząd). Najczęściej charakteryzuje się bezwzględnością i masowością.

SS (Die Schutzstaffel)
SS (Die Schutzstaffel)
RQ1VrlhBHgfva
Nagranie dźwiękowe słówka

SS (Die Schutzstaffel) – dosłownie oddział ochronny, paramilitarne formacje nazistowskie odpowiedzialne za masową eksterminację narodów i organizację terroru na podbitych terenach.

NKLVD
NKLVD
RhGIjz5a4Ezdt
Nagranie dźwiękowe słówka

NKWD – (Narodnyj komissariat wnutriennich dieł); organ władz bezpieczeństwa ZSRS. Potocznie określany jako policja polityczna pełniąca główne narzędzie terroru i ludobójstwa wymierzonego przeciwko wszystkim wewnętrznym i zewnętrznym przeciwnikom.

Great Patriotic War
Great Patriotic War
RMTiIFgDpWhCm
Nagranie dźwiękowe słówka

Wielka wojna ojczyźniana – propagandowy termin określający wojnę radziecko‑niemiecką z lat 1941‑1945.

Genocide
Genocide
RzbvoVgQz4kJ9
Nagranie dźwiękowe słówka

Ludobójstwo – termin utworzony pod koniec II wojny światowej opisujące masowe morderstwa całych grup ludzkich. Przyjęty w prawie międzynarodowym w czasie procesu w Norymberdze.

Katyusha
Katyusha
REtppSOjDb6mP
Nagranie dźwiękowe słówka

Katiusza – radzieckie wyrzutnie rakietowe używane w czasie II wojny światowej. Nazywane przez Niemców „organami Stalina”.

Propaganda
Propaganda
RY29fUlwHS8dE
Nagranie dźwiękowe słówka

Propaganda – celowe działania, które mają doprowadzić do określonych zachować i poglądów. Służy ona do upowszechnienia dogodnych informacji dla nadawcy. W języku potocznym synonim kłamstwa i manipulacji.

Offensive
Offensive
R19OaOfudtVTQ
Nagranie dźwiękowe słówka

Ofensywa – gwałtowne uderzenie w przeciwnika, mające na celu przełamanie jego obrony i wdarcie się w głąb jego wojska lub terenu.

Capitulation
Capitulation
RYfyZsNJdjAst
Nagranie dźwiękowe słówka

Kapitulacja – poddanie się części lub całości wojska przeciwnikowi. Może być bezwarunkowa lub pod pewnymi wcześniej ustalonymi warunkami. Najczęściej kończy konflikt zbrojny.

Teksty i nagrania

R1LNRTY2sBLSE
Nagranie dźwiękowe abstraktu

German‑Soviet war

Adolf Hitler planned the war with the Soviet Union since 1940. At that time, a plan to attack the USSR was created and its code name was „Barbarossa”. Its implementation was supposed to create a new „living space” (Lebensraum) for the Germans in the vast areas to the Urals. Initially, the war against the USSR was intended to break out in the spring of 1941, but the German intervention in the Balkans postponed this term to June 22, 1941.

An unexpected attack was a complete surprise for the USSR. The Offensive of the German forces crashed the unprepared Red Army and burst into the country for several hundred kilometres, capturing thousands of soldiers. In September the German front reached Leningrad. Its siege lasted nearly three years. The Germans moving at a rapid pace reached Moscow in mid‑November. They did not manage to conquer it, because of the winter and unfavourable weather conditions. The enormous resistance and the return of the Soviet army from the Far East made it possible to counter‑attack and push the enemy away from the capital.

The Blitzkrieg assumed by the Barbarossa plan failed. In the spring of 1942 the next stage of the war began. Another German offensive started, and its aim was to take over the strategic areas of the Caucasus. The German army was detained at Stalingrad. The battle lasted for over half a year (July 1942‑February 1943), claimed nearly a million victims on both sides, and ended up with the defeat of the German army. This allowed the Russians to move to a counter‑offensive and to expel the Third Reich army to Ukraine. In attempting to regain the initiative, the German command made another attempt to break out the front. Their strike near Kursk (summer 1943) went down in history as one of the greatest armoured battles. The Germans suffered huge losses (about 500,000 soldiers were killed and over 2,500 tanks and guns were destroyed), and began a retreat on the whole line of the front.

The victory on the Kursk Arc initiated the Soviet attack. In the following months, the Red Army and the allied forces liberated further areas. In March 1944 they entered the lands of the pre‑war Romania, Poland and Czechoslovakia, and then, other Central and Eastern European countries. In January 1945, the last stage of the fights began, in which the western Polish and Czechoslovak lands were freed, and the Odra was crossed. On May 2, 1945, the Red Army seized Berlin, where on the night of 8 to 9 May 1945, in the headquarters of Marshal Gieorgija Zhukov, Field Marshal Wilhelm Keitel signed the capitulation of Germany.. Find information about them.