Temat: Sytuacja międzynarodowa Polski przed wybuchem II wojny światowej

Adresat

Uczniowie klasy VIII szkoły podstawowej

Podstawa programowa

XXIX. II Rzeczpospolita w latach 1921–1939. Uczeń:

5. przedstawia główne kierunki polityki zagranicznej II Rzeczypospolitej (system sojuszy i politykę równowagi).

XXXI. Droga do wojny. Uczeń:

5. wymienia konsekwencje paktu Ribbentrop–Mołotow.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń dowie się o sytuacji międzynarodowej Polski przed wybuchem II wojny światowej.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• dlaczego Polska prowadziła politykę równowagi;

• jakie były relacje Polski z Czechami i Litwą pod koniec lat 30. XX w.;

• jakie żądania kierował Hitler w stosunku do Polski;

• czym był pakt Ribbentrop‑Mołotow i jakie były jego konsekwencje;

• jakie były nastroje Polaków w przededniu wybuchu wojny;

• jakich sojuszników miała Polska w 1939 r.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg zajęć

Faza wstępna

1. Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel odtwarza nagranie abstraktu. Co jakiś czas zatrzymuje je, prosząc uczniów, by opowiedzieli własnymi słowami to, co przed chwilą usłyszeli. W ten sposób uczniowie ćwiczą słuchanie ze zrozumieniem.

Faza realizacyjna

1. Lektura treści abstraktu. Nauczyciel wykorzystuje tekst do pracy indywidualnej lub w parach według następujących kroków: 1) pobieżne przejrzenie tekstu, 2) postawienie pytań, 3) dokładne czytanie, 4) streszczenie poszczególnych części tekstu, 5) powtórzenie treści lub przeczytanie całego tekstu.

2. Omówienie informacji przedstawionych na osi czasu. Następnie nauczyciel dzieli klasę na grupy - tyle, ile jest wydarzeń na osi. Każdy zespół opracowuje jedno przydzielone zagadnienie, pogłębiając informacje zawarte w abstrakcie. Następnie uczniowie prezentują swoje omówienia.

3. Nauczyciel wspólnie z uczniami podsumowuje dotychczasowy przebieg zajęć.

4. Uczniowie analizują ilustrację i wykonują Polecenie 2. Aby odpowiedzieć na pytanie, mogą korzystać ze źródeł internetowych lub innych publikacji. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.

5. Nauczyciel odtwarza nagranie słuchowiska. Co jakiś czas zatrzymuje je, prosząc uczniów, by opowiedzieli własnymi słowami to, co przed chwilą usłyszeli. W ten sposób uczniowie ćwiczą słuchanie ze zrozumieniem. Następnie uczniowie odpowiadają na pytania postawione w poleceniu.

6. Uczniowie wykonują Polecenie 4. Swoją odpowiedź przygotowują pisemnie. Nauczyciel kontroluje poprawność wypowiedzi, uzupełniając ją w razie konieczności o dodatkowe wiadomości.

7. Nauczyciel wyświetla mapę z Ćwiczenia 1. Odczytuje treść polecenia i, jeśli to konieczne, wspomaga uczniów w poszukiwaniu odpowiedzi.

8. Uczniowie w parach rozwiązują Ćwiczenie 2.

9. Uczniowie w parach rozwiązują Ćwiczenie 3.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel prosi chętnego ucznia o podsumowanie lekcji z jego punktu widzenia. Pyta pozostałych uczniów, czy chcieliby coś dodać do wypowiedzi kolegi na temat wiedzy i umiejętności opanowanych na lekcji.

2. Nauczyciel zadaje uczniom pytania:

   • Co na zajęciach wydało wam się ważne i ciekawe?

   • Co było łatwe, a co trudne?

   • Jak możecie wykorzystać wiadomości i umiejętności, które dziś zdobyliście?

   Chętni lub wybrani uczniowie podsumowują zajęcia

Praca domowa

1. Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

2. Wykonaj w domu notatkę z lekcji, np. metodą sketchnotingu.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

The international situation of Poland before the outbreak of the Second World War

In 1930s, Poland pursued a balancing policy towards its powerful neighbours – Germany and USSR. Józef Beck, the Minister of Foreign Affairs at that time, tried not to get involved in treaties, which would place Poland in opposition to them in any way. He kept rejecting German offers to commit to anti‑Soviet policy and sign the Anti‑Comintern Pact (1935). However, he tried to use the good relations with the Western neighbour and solve the current problems, especially those related to minorities (the treaty of 1937).

Polish diplomacy also tried to develop the idea of the “Intermarium”. However, the troubled relations with Lithuania stood in its way. They managed to normalise them in March 1938 with the use of the confusion caused by the Anschluss of Austria, by delivering to Lithuania an ultimatum to renew diplomatic relations.

Another aggressive step of the Polish foreign policy was the demand for the return of Zaolzie lost in 1919, addressed to Czechoslovakia in 1938. The use of the difficult situation of Poland’s southern neighbour – the German demand of incorporation of the Czech Sudetes – made an impression that Poland cooperated with the Third Reich, making Poland one of the aggressors.

Soon, Germany’s foreign policy also turned against Poland. A few repeated demands for the incorporation of Danzig into the Reich, construction of an extraterritorial corridor or joining the Anti‑Comintern Pact were rejected thanks to, among others, the guarantees of independence granted by the United Kingdom and France in March 1939. It led to Germany’s termination of the Non‑Aggression Pact and gave rise to Germany’s closer relations with the Soviet Russia.

The German policy openly pushed for a conflict and a war with Poland. The secret negotiations conducted by the Third Reich finally led to the signature of a treaty with USSR, called with the names of the ministers of foreign affairs of both states the Molotov–Ribbentrop Pact on 23 August 1939. Apart from official declarations of cooperation and non‑aggression, a secret protocol on the spheres of influence in the Central and Eastern Europe and the partition of Poland was attached to the Pact. It lead to the forming of a military alliance with the United Kingdom (25.08.1939). However, it did not succeed in preventing the war whose date had already been set. The date of aggression, which was originally set to take place on 26 August 1938, was rescheduled by Hitler with a few days for 1 September 1939.