Tytuł: Każdy ma swoje talenty

Opracowanie scenariusza: Katarzyna Maciejak

Temat:

Przypowieść o talentach. Odkrywanie własnych mocnych stron.

Grupa docelowa

Uczniowie klasy VI szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

3) rozpoznaje czytany utwór jako baśń, legendę, hymn, przypowieść, mit, opowiadanie, nowelę, dziennik, pamiętnik, lub powieść oraz wskazuje jego cechy gatunkowe; rozpoznaje odmiany powieści i opowiadania, np. obyczajowe, przygodowe, detektywistyczne, fantastycznonaukowe, fantasy;

4) zna i rozpoznaje w tekście literackim: epitet, porównanie, przenośnię, wyrazy dźwiękonaśladowcze, zdrobnienie, zgrubienie, uosobienie, ożywienie, apostrofę, anaforę, pytanie retoryczne, powtórzenie oraz określa ich funkcje;

7) opowiada o wydarzeniach fabuły oraz ustala kolejność zdarzeń i rozumie ich wzajemną zależność;

9) charakteryzuje podmiot liryczny, narratora i bohaterów w czytanych utworach;

14) nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst;

15) objaśnia znaczenia dosłowne i przenośne w tekstach;

16) określa doświadczenia bohaterów literackich i porównuje je z własnymi;

17) przedstawia własne rozumienie utworu i je uzasadnia;

19) wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach;

20) wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohatera.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

2) wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio;

3) określa temat i główną myśl tekstu;

11) odnosi treści tekstów kultury do własnego doświadczenia;

II. Kształcenie językowe.

1. Zróżnicowanie języka. Uczeń:

2) posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny;

3) używa stylu stosownego do sytuacji komunikacyjnej;

4) rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi; rozpoznaje wyrazy wieloznaczne, rozumie ich znaczenie w tekście oraz świadomie wykorzystuje do tworzenia własnych wypowiedzi;

6) rozpoznaje słownictwo neutralne i wartościujące, rozumie ich funkcje w tekście;

7) dostosowuje sposób wyrażania się do zamierzonego celu wypowiedzi;

8) rozróżnia synonimy, antonimy, rozumie ich funkcje w tekście i stosuje we własnych wypowiedziach;

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) uczestniczy rozmowie na zadany temat, wydziela jej części, sygnały konstrukcyjne wzmacniające więź między uczestnikami dialogu, tłumaczące sens;

3) tworzy logiczną, semantycznie pełną i uporządkowaną wypowiedź, stosując odpowiednią do danej formy gatunkowej kompozycję i układ graficzny; rozumie rolę akapitów w tworzeniu całości myślowej wypowiedzi;

4) dokonuje selekcji informacji;

2. Mówienie i pisanie. Uczeń:

4) redaguje notatki;

5) opowiada o przeczytanym tekście;

IV. Samokształcenie. Uczeń:

1) doskonali ciche i głośne czytanie;

2) doskonali różne formy zapisywania pozyskanych informacji;

3) korzysta z informacji zawartych w różnych źródłach, gromadzi wiadomości, selekcjonuje informacje;

5) korzysta ze słowników ogólnych języka polskiego, także specjalnych, oraz słownika terminów literackich;

9) rozwija umiejętności efektywnego posługiwania się technologią informacyjną oraz zasobami internetowymi i wykorzystuje te umiejętności do prezentowania własnych zainteresowań.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie analizują zachowanie przedstawionych w przypowieści postaci i odczytują symboliczny sens utworu.

Kształtowane kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w języku ojczystym;

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • umiejętność uczenia się;

  • kompetencje społeczne i obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • opisuje cechy przypowieści;

  • odczytuje sens przenośny przypowieści;

  • definiuje różne znaczenia słowa talent.

Metody/techniki kształcenia

  • podająca: pogadanka;

  • praktyczne: przewodniego tekstu, ćwiczenia przedmiotowe;

  • programowane: z użyciem komputera, z użyciem e‑podręcznika.

Formy pracy

  • aktywność indywidualna jednolita;

  • aktywność w parach;

  • aktywność zbiorowa.

Przebieg zajęć

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel określa cel zajęć: rozpoznawanie i charakteryzowanie talentów u siebie i innych oraz poznanie biblijnej przypowieści o talentach.

2. Nauczyciel prosi, aby uczniowie porozmawiali w parach o talentach swoich i kolegów. Kogo uważają za szczególnie utalentowanego?

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel proponuje zabawę. Należy wybrać jedną osobę z klasy i w kilku zdaniach ją scharakteryzować (zapisać na kartce), biorąc pod uwagę jej talenty i umiejętności. Warto zwrócić uwagę nie tylko na „typowe” talenty, lecz także mniej oczywiste zdolności, takie jak umiejętność słuchania innych ludzi albo rozwiązywania trudnych problemów. Następnie uczniowie wymieniają się kartkami i próbują odgadnąć, o kim mowa.

2. Określanie cech gatunkowych przypowieści. Nauczyciel pyta uczniów, na jakich lekcjach spotkali się z gatunkiem literackim – przypowieścią? (religia) Jakie przypowieści znają? Odczytanie tekstu przypowieści z e‑podręcznika o talentach i określenie cech gatunku.

3. Analiza tekstu przypowieści. Odczytanie sensów i symboli w przypowieści. Wyjaśnienie znaczenia biblijnego słowa TALENT. Uczniowie wyszukują w internecie znaczenie słowa TALENT w starożytności, przeliczają wartość pieniądza w odniesieniu do czasów współczesnych. Wykonują zadanie nr 3, polegające na uzupełnieniu tabeli odpowiednimi informacjami dotyczącymi zachowania poszczególnych sług. Uczniowie odpowiadają na pytania:

  • Kogo symbolizuje Pan? (Boga)

  • Kim są słudzy? (ludzie)

  • Co daje sługom Pan?

  • Dlaczego jednym daje więcej, innym mniej?

  • Jak słudzy wykorzystują otrzymane dary?

  • Dlaczego Pan zdenerwował się? Jak ukarał sługi?

4. Nauczyciel zadaje pytanie: Jak dziś ludzie wykorzystują swoje talenty? Uczniowie wykonują zadanie interaktywne nr 2, dopasowują do zdjęć nazwiska przedstawionych na nich osób.

Faza podsumowująca

Nauczyciel prosi wybranego ucznia/uczniów o podsumowanie lekcji i odpowiedź na pytanie:

  • Jaki jest sens symboliczny przypowieści?

Praca domowa

Zastanów się, co lubisz robić, jakie masz hobby, w czym jesteś dobry. Napisz w punktach, jak rozwijasz swoje zdolności lub talenty.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

talent
talent
R1Gt7mjYfEQwT
Nagranie słówka: talent

talent

skill
skill
RbLzKGyh6OY55
Nagranie słówka: skill

umiejętność

ability
ability
RQZ5egtHXiVIN
Nagranie słówka: ability

zdolność (do czegoś)

parable
parable
Rht0ebcO0Jiq6
Nagranie słówka: parable

przypowieść

universal
universal
R8wzwnOHxcnNb
Nagranie słówka: universal

uniwersalny

simplified
simplified
RxsjRobIHIpyT
Nagranie słówka: simplified

uproszczony

schematic
schematic
RXPRonSzzTE1R
Nagranie słówka: schematic

schematyczny

didactic
didactic
Rks63B4pfNG3b
Nagranie słówka: didactic

dydaktyczny, pouczający

symbolic
symbolic
RoD4ZWmvpsbiv
Nagranie słówka: symbolic

symboliczny

servant
servant
RNG6HXyFdh4VI
Nagranie słówka: servant

sługa

profit
profit
RIZexPXTlqESd
Nagranie słówka: profit

zysk

reward
reward
RSZrWc3XjJiEA
Nagranie słówka: reward

nagroda

Teksty i nagrania

R1ZNu48ZcSdZ8
Nagranie abstraktu

Everyone has got talents

Talk in pairs, what does the word „talent” mean to each of you? What talents many people have? Who, according to you, is really talented? Do you have any talents?

The parable is a short story ending with a moral. It is characterised by a simplified plot and schematic heroes, the narrator speaks usually in third person and he is objective. We read the parable as the metaphorical story, it often contains allegories or symbols. Biblical parables are the best known.