Lesson plan (Polish)
Temat: Europa Południowa – cechy środowiska przyrodniczego
Adresat
Uczeń klasy VI szkoły podstawowej
Podstawa programowa
VII. Geografia Europy: położenie i granice kontynentu, główne cechy środowiska przyrodniczego Europy. Rolnictwo, przemysł i usługi w wybranych krajach europejskich.
13.wykazuje związki między rozwojem turystyki w Europie Południowej a warunkami przyrodniczymi oraz dziedzictwem kultury śródziemnomorskiej.
Ogólny cel kształcenia
Uczeń pozna cechy środowiska przyrodniczego Europy Południowej.
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
określać położenie geograficzne Europy Południowej;
omówiać krajobraz śródziemnomorski i wskażesz główne jego składniki;
charakteryzować klimat i roślinność Europy Południowej.
Metody/techniki kształcenia
podające
pogadanka.
aktywizujące
dyskusja.
eksponujące
pokaz.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
tablica interaktywna, tablety/komputery;
mapa fizyczna Europy;
LearningApps;
atlasy geograficzne;
rzutnik multimedialny.
Przebieg lekcji
Przed lekcją
Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.
Faza wstępna
Nauczyciel informuje uczniów o celach lekcji.
Rozpoczyna zajęcia od wykorzystania programu LearningApps – aplikacja „Wisielec”, hasło do odgadnięcia - makia śródziemnomorska.
Pogadanka.
Faza realizacyjna
Nauczyciel uruchamia na tablicy multimedialnej mapę z e‑podręcznika Ukształtowani i położenie Europy Południowej. Uczniowie określają położenie geograficzne tej części Europy. Wskazują na mapie morza, zatoki, cieśniny, półwyspy, wyspy, archipelagi zaliczane do Europy Południowej. Uczniowie wyszukują państwa zaliczane do Europy Południowej, odczytują pasma górskie znajdujące się na ich terenie. Wskazani uczniowie wskazują na mapie ściennej Europy.
Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie treści dotyczących strefy klimatycznej oraz typów klimatu panujących w państwach Europy Południowej. Uczniowie posługują się atlasami geograficznymi (mapa klimatyczna Europy) oraz materiałami źródłowymi w celu podania cech charakterystycznych klimatu.
Na podstawie fotografii nauczyciel omawia roślinność śródziemnomorską zwaną makią. Wskazuje na cechy roślin, które pozwoliły im się przystosować do panującego klimatu.
Nauczyciel podkreśla, że Basen Morza Śródziemnego jest terenem aktywnie sejsmicznie. Prosi uczniów, by pracując w parach opracowali schemat dotyczący przyczyn i skutków trzęsień ziemi oraz wulkanizmów. Uczniowie korzystają z materiałów źródłowych – mogą posiłkować się internetem w telefonach komórkowych. Na forum omawiają wskazane pary.
Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej mapę z e‑podręcznika Europa Południowa - Obszary sejsmiczne. Wspólna analiza rozmieszczenia wulkanów czynnych, drzemiących i wygasłych.
Faza podsumowująca
Na podsumowanie lekcji uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne na tablicy interaktywnej.
Nauczyciel ocenia uczniów, biorąc pod uwagę wkład i ich możliwości.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
obszary sejsmiczne – obszary występowania częstych i silnych trzęsień ziemi. Obszary największej aktywności znajdują się głównie na granicach płyt litosfery czyli wzdłuż stref subdukcji, uskoków transformujacych i grzbietów śródoceanicznych.
trzęsienie ziemi – gwałtowne rozładowanie naprężeń w skorupie ziemskiej połączone z ruchem warstw skalnych. W przypadku trzęsienia tektonicznego jest to ruch wzdłuż uskoku. Nagromadzenie naprężeń jest często wynikiem przejściowego zablokowania ruchu skał wzdłuż tego uskoku.
makia – wiecznie zielone zarośla krzewiaste, występujące w przybrzeżnych regionach strefy śródziemnomorskiej.
wulkanizm – ogół procesów geologicznych, zachodzących na powierzchni ziemi, związanych z wydobywaniem się lawy i innych materiałów z głębi litosfery, na skutek ruchów magmy pod powierzchnią. Jego przejawami jest powstawanie i aktywność wulkanów, występowanie ekshalacji, a także tworzenie się skał wulkanicznych.
Teksty i nagrania
Southern Europe - features of the natural environment
Southern coasts of Europe are surrounded by the waters of the Mediterranean Sea. This region consists of three massive peninsulas: Iberian, Apennine and Balkan. Together with some large islands – Corsica, Sardinia, Sicily, Crete – and the archipelagos of the Balearic Islands, the Cyclades and the Sporades they form the megaregion of Southern Europe.
The Iberian Peninsula is located in the west part of the region. It is surrounded by the Atlantic Ocean in the west and the Mediterranean Sea in the east.
The central part of Southern Europe is where the Apennine Peninsula lies. It is approx. 1000 km long and its width ranges from 125 to 220 km. The interior of the peninsula comprises young fold mountains: the Apennines. The highest peak of the range is Corno Grande in the Central Apennines. The three largest islands of the Mediterranean Sea are located in close vicinity of the peninsula: Sicily to its south and Sardinia and Corsica to its west.
The eastern part of the region consists of the Balkan Peninsula, which is connected to the mainland by a wide stretch of land. Its northern boundary is defined as a line going from the Istrian Peninsula in the Adriatic Sea through the valleys of the Sava and the Danube to the Black Sea.
You already know the features of the humid subtropical climate, or the Mediterranean climate found in Southern Europe.
Let’s sum up what we know about the climate of Southern Europe.
Climatic winter is virtually non‑existent in the region, whereas climatic summer is about 6 months long. The annual precipitation pattern is very characteristic, with particularly dry summers and relatively heavy rainfall in the cooler season. In July or August, temperatures rise to as much as 45°C, and even up to 50°C in the interior of the Iberian Peninsula. Between summer and winter, there is also a short transitional period around October. The two factors that promote vegetation growth, namely heat and adequate humidity, in general do not occur at the same time. Vegetation in the region mainly consists of evergreen shrubs, also known as maquis. Here and there, the tangled shrubs are interspersed by trees that grow up to 10 metres. On hot days, plants forming the maquis secrete essential oils, saturating the air with a strong aroma. The shrubland consists of holly oak, myrtle, oleander, pistachio and laurel. These plants are perfectly adapted to the long, dry summer season. Many species have very complex roots that go deep underground. Other species grow rapidly during early summer, when there is still much moisture in the soil. In addition, people brought some alien plant species to the Mediterranean Basin, such as agave, prickly pear or eucalyptus. Vegetation on mountain slopes is characterised by altitudinal zonation.
The Mediterranean Basin and the surrounding areas are often affected by earthquakes. In other words, they are earthquake zones. Earthquakes are caused by sudden movements of rock inside the Earth’s crust.
In Southern Europe, there are also some active volcanoes. Descriptions of volcanic eruptions date back to Ancient history. The most famous active volcano is Vesuvius, which lies near Naples in the Apennine Peninsula. Other active volcanoes can be found on many islands of the Mediterranean Sea.