Southern Europe – geographic location and landscape
Rhm9tLP2FZOOb1
Grafika przedstawia mapę hipsometryczną Południowej Europy, South Europe. Hipsometric map. Ilustracja przedstawia mapę hipsometryczną południowej części Europy, północnej części Afryki i fragmentu Azji. Na mapie opisano nazwy wysp, półwyspów, nizin, wyżyn i pasm górskich, mountains, mórz, seas, zatok, bays, rzek, rivers i jezior, lakes. W części kontynentu oznaczonej jako Europa Południowa znalazły się Półwysep Iberyjski, wyspy Korsyka i Sardynia, Półwysep Apeniński oraz Półwysep Bałkański.
Grafika przedstawia mapę hipsometryczną Południowej Europy, South Europe. Hipsometric map. Ilustracja przedstawia mapę hipsometryczną południowej części Europy, północnej części Afryki i fragmentu Azji. Na mapie opisano nazwy wysp, półwyspów, nizin, wyżyn i pasm górskich, mountains, mórz, seas, zatok, bays, rzek, rivers i jezior, lakes. W części kontynentu oznaczonej jako Europa Południowa znalazły się Półwysep Iberyjski, wyspy Korsyka i Sardynia, Półwysep Apeniński oraz Półwysep Bałkański.
Southern Europe
Source: licencja: CC BY 3.0.
R1a1UwOKfwV5y1
Grafika przedstawia mapę hipsometryczna Europa, EUROPE major physiographic regions region boundary Land elevation [m a.s.l.] sea level depression sea. Na mapie przedstawiono podział kontynentu na Europę Północną (Islandia, Szwecja, Norwegia i Finlandia), Europę Południową (Portugalia, Hiszpania, Włochy, państwa byłej Jugosławii, Albania i Grecja oraz część Turcji), Europę Zachodnią (od Irlandii i Wielkiej Brytanii po Rumunię) i Europę Wschodnią (Kraje Bałtyckie, Ukraina, Białoruś, Rosja).
Map of Europe
Source: licencja: CC BY 3.0.
Southern coasts of Europe are surrounded by the waters of the Mediterranean Sea. This region consists of three massive peninsulas: Iberian, Apennine and Balkan. Together with some large islands – Corsica, Sardinia, Sicily, Crete – and the archipelagos of the Balearic Islands, the Cyclades and the Sporades they form the megaregion of Southern Europe.
The Iberian Peninsula is located in the west part of the region. It is surrounded by the Atlantic Ocean in the west and the Mediterranean Sea in the east.
The central part of Southern Europe is where the Apennine Peninsula lies. It is approx. 1000 km long and its width ranges from 125 to 220 km. The interior of the peninsula comprises young fold mountains: the Apennines. The highest peak of the range is Corno Grande in the Central Apennines. The three largest islands of the Mediterranean Sea are located in close vicinity of the peninsula: Sicily to its south and Sardinia and Corsica to its west.
The eastern part of the region consists of the Balkan Peninsula, which is connected to the mainland by a wide stretch of land. Its northern boundary is defined as a line going from the Istrian Peninsula in the Adriatic Sea through the valleys of the Sava and the Danube to the Black Sea.
RzwcqCome38Oo
Exercise 1
Wysłuchaj nagrania abstraktu, wyodrębnij jego części i nadaj im tytuły.
Wysłuchaj nagrania abstraktu, wyodrębnij jego części i nadaj im tytuły.
Put the names of locations on the physical map of Europe.
Influence of climate on the vegetation and water resources of Southern Europe
You already know the features of the humid subtropical climate, or the Mediterranean climate found in Southern Europe.
Task 1
Check out the gallery and think how climate affects vegetation in Southern Europe.
Check out the gallery and think how climate affects vegetation in Southern Europe.
Take a look at the gallery and think how climate affects vegetation in Southern Europe.
R1eA8OgA0TLc4
Zdjęcie roślinności śródziemnomorskiej, suchy zimozielony krzew śródziemnomorski na Sardynii Dry evergreen Mediterranean shrubland (maquis) in Sardinia. Na zdjęciu przedstawiono zaroślowa formacja roślinna charakterystyczna dla obszaru śródziemnomorskiego - makię. Wśród roślinności przeważają krzewy i niskie drzewa, a także kaktusy. Z lewej strony widoczna jest kręta gruntowa droga.
Dry evergreen Mediterranean shrubland (maquis) in Sardinia
Source: licencja: CC BY-SA 3.0, [online], dostępny w internecie: Laura Morelli (https://commons.wikimedia.org).
R9cXN61evJZul
Zdjęcie przedstawia krajobraz Alp Dynarskich. W Alpach Dynarskich w Chorwacji panuje chłodniejszy i bardziej wilgotny klimat, dzięki czemu można tam rosnąć lasy liściaste. The Dinaric Alps in Croatia have a cooler and more humid climate which makes it possible for broadleaf forests to grow there. Na pierwszy planie widoczny jest zbiornik wodny. Z brzegów jeziora wyrastają niezbyt wysokie skaliste wzgórza porośnięte częściowo roślinnością.
The Dinaric Alps in Croatia have a cooler and more humid climate which makes it possible for broadleaf forests to grow there
Source: licencja: CC BY-SA 4.0, [online], dostępny w internecie: Rwers (https://commons.wikimedia.org).
R1Lo6AXH8Xt0x
Na zdjęciu przedstawiono gruntową drogę we Włoszech obsadzoną po obu stronach zielonymi cyprysami. An evergreen cypress alley in central Italy. Na końcu drogi stoi zabudowanie wiejskie o typowej architekturze śródziemnomorskiej dla terenów wiejskich. Po obu stronach drogi pole, z którego zebrano już plony - pozostało suche ściernisko.
An evergreen cypress alley in central Italy
Source: licencja: CC BY-SA 3.0, [online], dostępny w internecie: Hans A. Rosbach (https://commons.wikimedia.org).
RiIEPdRzb69eO
Na fotografii przedstawiono winnicę z terenów Półwyspu Iberyjskiego. Wine-growing in mountainous regions of the Iberian Peninsula. Zdjęcie zrobiono z poziomu ścieżki miedzy dwoma rzędami winorośli. Na końcu położonej na wzgórzu winnicy widoczne dwa zabudowania wiejskie. W tle wzniesienia pokryte polami i drzewami.
Wine-growing in mountainous regions of the Iberian Peninsula
Source: licencja: CC BY-SA 3.0, [online], dostępny w internecie: Parali.design (https://commons.wikimedia.org).
R1Vs1MMQzQT6D
Na fotografii przedstawiono drzewa oliwne rosnące na greckiej wyspie Thassos. Old olive trees on the Greek island of Thassos in the Aegean Sea. Drzewa o grubych pniach rosną w rzędach. Ziemia między drzewami pokryta jest niską roślinnością trawiastą.
Old olive trees on the Greek island of Thassos in the Aegean Sea
Source: licencja: CC BY-SA 2.5, [online], dostępny w internecie: Petr Pakandl (https://commons.wikimedia.org).
R14c73UVmvCqj
Na fotografii przedstawiono gałązkę pistacji z rozwiniętymi kwiatami. Pistachio – evergreen plant with hard leaves found in the maquis and producing delicious nuts.
Pistachio – evergreen plant with hard leaves found in the maquis and producing delicious nuts
Source: licencja: CC BY-SA 3.0, [online], dostępny w internecie: Hans Hillewaert (https://commons.wikimedia.org).
RLXx8omy6PDWW
Write your conclusions below. (Uzupełnij).
Write your conclusions below. (Uzupełnij).
Let’s sum up what we know about the climate of Southern Europe.
Climatic winter is virtually non‑existent in the region, whereas climatic summer is about 6 months long. The annual precipitation pattern is very characteristic, with particularly dry summers and relatively heavy rainfall in the cooler season. In July or August, temperatures rise to as much as 45°C, and even up to 50°C in the interior of the Iberian Peninsula. Between summer and winter, there is also a short transitional period around October. The two factors that promote vegetation growth, namely heat and adequate humidity, in general do not occur at the same time. Vegetation in the region mainly consists of evergreen shrubs, also known as maquismaquismaquis. Here and there, the tangled shrubs are interspersed by trees that grow up to 10 metres. On hot days, plants forming the maquis secrete essential oils, saturating the air with a strong aroma. The shrubland consists of holly oak, myrtle, oleander, pistachio and laurel. These plants are perfectly adapted to the long, dry summer season. Many species have very complex roots that go deep underground. Other species grow rapidly during early summer, when there is still much moisture in the soil. In addition, people brought some alien plant species to the Mediterranean Basin, such as agave, prickly pear or eucalyptus. Vegetation on mountain slopes is characterised by altitudinal zonation.
RAEbm73yTVhA7
Exercise 2
Wysłuchaj nagrania abstraktu, wyodrębnij jego części i nadaj im tytuły.
Wysłuchaj nagrania abstraktu, wyodrębnij jego części i nadaj im tytuły.
Southern Europe – earthquake zone; active volcanoes
The Mediterranean Basin and the surrounding areas are often affected by earthquakes. In other words, they are earthquake zones. Earthquakes are caused by sudden movements of rock inside the Earth’s crust.
R1EJsqrjnbrAS
Na ilustracji przedstawiono przekrój wulkanu. Opisano poszczególne elementy ilustracji: magma, volcanic pipe, old layers of lava and ash, volcanic cone, branch pipe, volcanic bomb, gases, ash and dust, crater, lava, lava plateau. Do grafiki dodano opis: The volcanic cone grows upwards. Dust and gases escape outside through cracks. Lava can flow out of fissures as well. At some point, pressure inside the magma chamber becomes so high that magma is pushed outside through the volcanic pipes and the volcano erupts. A very powerful eruption can even destroy the crater. Lava flows down the volcano's slopes and after some time solidifies into a layer of volcanic rock. At the same time, a cloud of ash and dust forms in the air above the volcano. Later it falls down.
Source: tylko do użytku edukacyjnego na epodreczniki.pl, [online], dostępny w internecie: www.epodreczniki.pl.
In Southern Europe, there are also some active volcanoes. Descriptions of volcanic eruptions date back to Ancient history. The most famous active volcano is Vesuvius, which lies near Naples in the Apennine Peninsula. Other active volcanoes can be found on many islands of the Mediterranean Sea.
R1HDNScifZMWS
Mapa przedstawiająca wulkany, miejsca trzęsień ziemi w Europie Południowej (Southern Europe volcanoes and earthquakes) oraz liczbę ofiar śmiertelnych, number of fatalities w tysiącach. Mapa obejmuje tereny Europy Południowej oraz Północnej Afryki. Wśród miejsc trzęsień ziemi wymieniono w Europie Południowej: Lizbona, trzęsienie 01.11.1755, liczba ofiar 70 tysięcy, Friuli, l'Aquilla, trzęsienie 06.04.2009, liczba ofiar 0,3 tysiąca, Avezzano, trzęsienie 03.01.1945, liczba ofiar 30 tysięcy, Messyna, trzęsienie 28.12.1908, liczba ofiar 120 tysięcy Kalabria, trzęsienie 04.02.1773, liczba ofiar 50 tysięcy, Skopje, trzęsienie 26.07.1963, liczba ofiar 1,2 tysiąca, Vrancea (Bukareszt), trzęsienie 04.03.1977, liczba ofiar 2 tysiące, Izmit (Turcja), trzęsienie 17.08.1999, liczba ofiar 17 tysięcy oraz w Afryce Północnej: El Asnam, trzęsienie 10.10.1980, liczba ofiar 3,5 tysiąca i Hassine, trzęsienie 18.08.1994, liczba ofiar 0,2 tysiąca .Wskazano także wulkany: Etna, Stromboli, Wezuwiusz, Santoryn.
Earthquakes in Europe
Source: licencja: CC BY 3.0.
Task 2
Use what you’ve learnt to complete the exercises below.
Rta900HMY66Wk
Exercise 3
Powiedz gdzie znajduje się wulkan Etna.
Powiedz gdzie znajduje się wulkan Etna.
Click the name of the active volcano located on one of the islands of the Mediterranean Sea shown in the photo.
Etna
Hekla
Vesuvius
Katla
Exercise 4
RhrR5vNZQcLPF
Korzystając z dostępnych źródeł znajdź informacje na temat Pól Flegrejskich. Opowiedz koledze lub koleżance, czego się dowiedziałeś o kalderze superwulkanu.
Korzystając z dostępnych źródeł znajdź informacje na temat Pól Flegrejskich. Opowiedz koledze lub koleżance, czego się dowiedziałeś o kalderze superwulkanu.
RUaDgMQk3SZqV
Exercise 5
Wymień nazwy siedmiu państw Europy Południowej wraz z ich stolicami.
Wymień nazwy siedmiu państw Europy Południowej wraz z ich stolicami.
Indicate the pairs: English words with Polish definition. Earthquake zones Możliwe odpowiedzi: 1. ogół procesów geologicznych, zachodzących na powierzchni ziemi, związanych z wydobywaniem się lawy i innych materiałów z głębi litosfery, na skutek ruchów magmy pod powierzchnią. Jego przejawami jest powstawanie i aktywność wulkanów, występowanie ekshalacji, a także tworzenie się skał wulkanicznych., 2. obszary występowania częstych i silnych trzęsień ziemi. Obszary największej aktywności znajdują się głównie na granicach płyt litosfery czyli wzdłuż stref subdukcji, uskoków transformujacych i grzbietów śródoceanicznych., 3. gwałtowne rozładowanie naprężeń w skorupie ziemskiej połączone z ruchem warstw skalnych. W przypadku trzęsienia tektonicznego jest to ruch wzdłuż uskoku. Nagromadzenie naprężeń jest często wynikiem przejściowego zablokowania ruchu skał wzdłuż tego uskoku., 4. wiecznie zielone zarośla krzewiaste, występujące w przybrzeżnych regionach strefy śródziemnomorskiej. Earthquake Możliwe odpowiedzi: 1. ogół procesów geologicznych, zachodzących na powierzchni ziemi, związanych z wydobywaniem się lawy i innych materiałów z głębi litosfery, na skutek ruchów magmy pod powierzchnią. Jego przejawami jest powstawanie i aktywność wulkanów, występowanie ekshalacji, a także tworzenie się skał wulkanicznych., 2. obszary występowania częstych i silnych trzęsień ziemi. Obszary największej aktywności znajdują się głównie na granicach płyt litosfery czyli wzdłuż stref subdukcji, uskoków transformujacych i grzbietów śródoceanicznych., 3. gwałtowne rozładowanie naprężeń w skorupie ziemskiej połączone z ruchem warstw skalnych. W przypadku trzęsienia tektonicznego jest to ruch wzdłuż uskoku. Nagromadzenie naprężeń jest często wynikiem przejściowego zablokowania ruchu skał wzdłuż tego uskoku., 4. wiecznie zielone zarośla krzewiaste, występujące w przybrzeżnych regionach strefy śródziemnomorskiej. Maquis Możliwe odpowiedzi: 1. ogół procesów geologicznych, zachodzących na powierzchni ziemi, związanych z wydobywaniem się lawy i innych materiałów z głębi litosfery, na skutek ruchów magmy pod powierzchnią. Jego przejawami jest powstawanie i aktywność wulkanów, występowanie ekshalacji, a także tworzenie się skał wulkanicznych., 2. obszary występowania częstych i silnych trzęsień ziemi. Obszary największej aktywności znajdują się głównie na granicach płyt litosfery czyli wzdłuż stref subdukcji, uskoków transformujacych i grzbietów śródoceanicznych., 3. gwałtowne rozładowanie naprężeń w skorupie ziemskiej połączone z ruchem warstw skalnych. W przypadku trzęsienia tektonicznego jest to ruch wzdłuż uskoku. Nagromadzenie naprężeń jest często wynikiem przejściowego zablokowania ruchu skał wzdłuż tego uskoku., 4. wiecznie zielone zarośla krzewiaste, występujące w przybrzeżnych regionach strefy śródziemnomorskiej. Volcanism Możliwe odpowiedzi: 1. ogół procesów geologicznych, zachodzących na powierzchni ziemi, związanych z wydobywaniem się lawy i innych materiałów z głębi litosfery, na skutek ruchów magmy pod powierzchnią. Jego przejawami jest powstawanie i aktywność wulkanów, występowanie ekshalacji, a także tworzenie się skał wulkanicznych., 2. obszary występowania częstych i silnych trzęsień ziemi. Obszary największej aktywności znajdują się głównie na granicach płyt litosfery czyli wzdłuż stref subdukcji, uskoków transformujacych i grzbietów śródoceanicznych., 3. gwałtowne rozładowanie naprężeń w skorupie ziemskiej połączone z ruchem warstw skalnych. W przypadku trzęsienia tektonicznego jest to ruch wzdłuż uskoku. Nagromadzenie naprężeń jest często wynikiem przejściowego zablokowania ruchu skał wzdłuż tego uskoku., 4. wiecznie zielone zarośla krzewiaste, występujące w przybrzeżnych regionach strefy śródziemnomorskiej.
Indicate the pairs: English words with Polish definition. Earthquake zones Możliwe odpowiedzi: 1. ogół procesów geologicznych, zachodzących na powierzchni ziemi, związanych z wydobywaniem się lawy i innych materiałów z głębi litosfery, na skutek ruchów magmy pod powierzchnią. Jego przejawami jest powstawanie i aktywność wulkanów, występowanie ekshalacji, a także tworzenie się skał wulkanicznych., 2. obszary występowania częstych i silnych trzęsień ziemi. Obszary największej aktywności znajdują się głównie na granicach płyt litosfery czyli wzdłuż stref subdukcji, uskoków transformujacych i grzbietów śródoceanicznych., 3. gwałtowne rozładowanie naprężeń w skorupie ziemskiej połączone z ruchem warstw skalnych. W przypadku trzęsienia tektonicznego jest to ruch wzdłuż uskoku. Nagromadzenie naprężeń jest często wynikiem przejściowego zablokowania ruchu skał wzdłuż tego uskoku., 4. wiecznie zielone zarośla krzewiaste, występujące w przybrzeżnych regionach strefy śródziemnomorskiej. Earthquake Możliwe odpowiedzi: 1. ogół procesów geologicznych, zachodzących na powierzchni ziemi, związanych z wydobywaniem się lawy i innych materiałów z głębi litosfery, na skutek ruchów magmy pod powierzchnią. Jego przejawami jest powstawanie i aktywność wulkanów, występowanie ekshalacji, a także tworzenie się skał wulkanicznych., 2. obszary występowania częstych i silnych trzęsień ziemi. Obszary największej aktywności znajdują się głównie na granicach płyt litosfery czyli wzdłuż stref subdukcji, uskoków transformujacych i grzbietów śródoceanicznych., 3. gwałtowne rozładowanie naprężeń w skorupie ziemskiej połączone z ruchem warstw skalnych. W przypadku trzęsienia tektonicznego jest to ruch wzdłuż uskoku. Nagromadzenie naprężeń jest często wynikiem przejściowego zablokowania ruchu skał wzdłuż tego uskoku., 4. wiecznie zielone zarośla krzewiaste, występujące w przybrzeżnych regionach strefy śródziemnomorskiej. Maquis Możliwe odpowiedzi: 1. ogół procesów geologicznych, zachodzących na powierzchni ziemi, związanych z wydobywaniem się lawy i innych materiałów z głębi litosfery, na skutek ruchów magmy pod powierzchnią. Jego przejawami jest powstawanie i aktywność wulkanów, występowanie ekshalacji, a także tworzenie się skał wulkanicznych., 2. obszary występowania częstych i silnych trzęsień ziemi. Obszary największej aktywności znajdują się głównie na granicach płyt litosfery czyli wzdłuż stref subdukcji, uskoków transformujacych i grzbietów śródoceanicznych., 3. gwałtowne rozładowanie naprężeń w skorupie ziemskiej połączone z ruchem warstw skalnych. W przypadku trzęsienia tektonicznego jest to ruch wzdłuż uskoku. Nagromadzenie naprężeń jest często wynikiem przejściowego zablokowania ruchu skał wzdłuż tego uskoku., 4. wiecznie zielone zarośla krzewiaste, występujące w przybrzeżnych regionach strefy śródziemnomorskiej. Volcanism Możliwe odpowiedzi: 1. ogół procesów geologicznych, zachodzących na powierzchni ziemi, związanych z wydobywaniem się lawy i innych materiałów z głębi litosfery, na skutek ruchów magmy pod powierzchnią. Jego przejawami jest powstawanie i aktywność wulkanów, występowanie ekshalacji, a także tworzenie się skał wulkanicznych., 2. obszary występowania częstych i silnych trzęsień ziemi. Obszary największej aktywności znajdują się głównie na granicach płyt litosfery czyli wzdłuż stref subdukcji, uskoków transformujacych i grzbietów śródoceanicznych., 3. gwałtowne rozładowanie naprężeń w skorupie ziemskiej połączone z ruchem warstw skalnych. W przypadku trzęsienia tektonicznego jest to ruch wzdłuż uskoku. Nagromadzenie naprężeń jest często wynikiem przejściowego zablokowania ruchu skał wzdłuż tego uskoku., 4. wiecznie zielone zarośla krzewiaste, występujące w przybrzeżnych regionach strefy śródziemnomorskiej.
Match the pairs: English words with Polish definition.
ogół procesów geologicznych, zachodzących na powierzchni ziemi, związanych z wydobywaniem się lawy i innych materiałów z głębi litosfery, na skutek ruchów magmy pod powierzchnią. Jego przejawami jest powstawanie i aktywność wulkanów, występowanie ekshalacji, a także tworzenie się skał wulkanicznych., obszary występowania częstych i silnych trzęsień ziemi. Obszary największej aktywności znajdują się głównie na granicach płyt litosfery czyli wzdłuż stref subdukcji, uskoków transformujacych i grzbietów śródoceanicznych., wiecznie zielone zarośla krzewiaste, występujące w przybrzeżnych regionach strefy śródziemnomorskiej., gwałtowne rozładowanie naprężeń w skorupie ziemskiej połączone z ruchem warstw skalnych. W przypadku trzęsienia tektonicznego jest to ruch wzdłuż uskoku. Nagromadzenie naprężeń jest często wynikiem przejściowego zablokowania ruchu skał wzdłuż tego uskoku.
obszary sejsmiczne – obszary występowania częstych i silnych trzęsień ziemi. Obszary największej aktywności znajdują się głównie na granicach płyt litosfery czyli wzdłuż stref subdukcji, uskoków transformujacych i grzbietów śródoceanicznych.
trzęsienie ziemi – gwałtowne rozładowanie naprężeń w skorupie ziemskiej połączone z ruchem warstw skalnych. W przypadku trzęsienia tektonicznego jest to ruch wzdłuż uskoku. Nagromadzenie naprężeń jest często wynikiem przejściowego zablokowania ruchu skał wzdłuż tego uskoku.
wulkanizm – ogół procesów geologicznych, zachodzących na powierzchni ziemi, związanych z wydobywaniem się lawy i innych materiałów z głębi litosfery, na skutek ruchów magmy pod powierzchnią. Jego przejawami jest powstawanie i aktywność wulkanów, występowanie ekshalacji, a także tworzenie się skał wulkanicznych.
![Grafika przedstawia mapę hipsometryczna Europa, EUROPE major physiographic regions region boundary Land elevation [m a.s.l.] sea level depression sea. Na mapie przedstawiono podział kontynentu na Europę Północną (Islandia, Szwecja, Norwegia i Finlandia), Europę Południową (Portugalia, Hiszpania, Włochy, państwa byłej Jugosławii, Albania i Grecja oraz część Turcji), Europę Zachodnią (od Irlandii i Wielkiej Brytanii po Rumunię) i Europę Wschodnią (Kraje Bałtyckie, Ukraina, Białoruś, Rosja).](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1a1UwOKfwV5y/1/2MECsRAx0wQAd0fOQNMNHpmqKfnxo5hy.png)
