Temat: Kwiaty, owoce i nasiona

Adresat

Uczniowie klasy IV szkoły podstawowej

Podstawa programowa

Klasa IV

VI. Środowisko przyrodnicze najbliższej okolicy. Uczeń:

6) wymienia i opisuje czynniki warunkujące życie na lądzie oraz przystosowania organizmów do życia.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie opisują budowę kwiatu i omawiają jego funkcję w przebiegu rozmnażania się roślin.

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • wskazywać poszczególne części rośliny i wymieniać ich funkcje;

  • omawiać znaczenie różnych elementów kwiatu;

  • opisywać funkcje znaczenie owocu.

Metody/techniki kształcenia

  • podające

    • pogadanka.

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery;

  • prace wykonane przez uczniów na lekcji poświęconej budowie roślin (zob. scenariusz lekcji pt. „Budowa rośliny”);

  • różne owoce: suche i soczyste;

  • nożyczki;

  • deski;

  • lupy;

  • 5 lilii;

  • skalpel;

  • linijka.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  • Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.

Faza wstępna

  • Nauczyciel, nawiązując do poprzedniej lekcji, prosi wskazanego ucznia, żeby wymienił poznane elementy budowy rośliny i omówił ich funkcje.

  • Nauczyciel podaje temat, cele lekcji i kryteria sukcesu sformułowane w języku zrozumiałym dla ucznia.

Faza realizacyjna

  • Prowadzący lekcję poleca podopiecznym, żeby zapoznali się z treścią abstraktu i w odpowiednim miejscu swojej pracy, wykonanej na poprzednich zajęciach (zob. scenariusz lekcji pt.”Budowa rośliny”), opisali rolę kwiatu. Wybrana osoba odczytuje swoją notatkę, nauczyciel koryguje ewentualne błędy.

  • Prowadzący lekcję zapowiada doświadczenie. Dzieli klasę na pięć grup. Poleca podopiecznym, żeby w formularzu zamieszczonym w abstrakcie zapisali pytanie badawcze i hipotezę. Następnie uczniowie wykonują doświadczenie, odnotowują swoje obserwacje i wnioski. Nauczyciel wskazuje osobę, która dzieli się swoimi spostrzeżeniami i wyjaśnia zasadność zanotowanych przez siebie wniosków.

  • Nauczyciel prosi, aby uczniowie samodzielnie wykonali wskazane ćwiczenie interaktywne.

  • Nauczyciel prezentuje różne owoce. Uczniowie omawiają ich przystosowania do rozsiewania nasion.

  • Uczniowie uważnie przyglądają się ilustracji przedstawiającej owoc, a następnie rysują go z pamięci w zeszytach i podpisują elementy jego budowy. Dobierają się w pary i wzajemnie sprawdzają poprawność swoich rysunków.

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel prosi uczniów, żeby dokończyli zdanie: „Po dzisiejszej lekcji będę pamiętał...” .

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

insect‑pollinated plants
insect‑pollinated plants
RDLHklw6ttsMZ
Nagranie dźwiękowe słówka

rośliny owadopylne – rośliny, u których zapylenie jest możliwe dzięki owadom (rzadziej innym zwierzętom) przenoszącym pyłek

wind‑pollinated plants
wind‑pollinated plants
RE1DPRprtSOBf
Nagranie dźwiękowe słówka

rośliny wiatropylne – rośliny, u których pyłek jest przenoszony przez wiatr

pollination
pollination
RvZepRsxhpCxp
Nagranie dźwiękowe słówka

zapylenie – proces przeniesienia pyłku z pręcików na słupek, prowadzący do powstania owoców i nasion

seed
seed
R1bJmrN1irZ5T
Nagranie dźwiękowe słówka

nasiono – organ roślin nasiennych służący im do rozprzestrzeniania się; zawiera zarodek nowej rośliny, tkankę odżywczą i łupinę nasienną

Teksty i nagrania

R1XO7AtISeBAJ
Nagranie dźwiękowe abstraktu

Flowers, fruits and seeds

The most important function of flowers is to produce fruit and seeds. A flower usually consists of a calyx, corolla, stamens and a pistil. All these floral parts are arranged on a receptacle.

  • The calyx consists of units called sepals. They are usually green, and their main task is to protect delicate flower buds.

  • The corolla is composed of petals. In insect‑pollinated plants, their function is to attract animals capable to pollinate, i.e. to transfer pollen from stamens to the top of the pistil (stigma). In plants pollinated by the wind, that is wind‑pollinated plants, petals of the corolla are usually small and green.

  • The pistil and stamens allow plants to reproduce. Stamens produce pollen which is then transferred to the pistils of other flowers. This is how pollination occurs.

After pollination, numerous changes take place in the pistil, leading to the formation of fruit in which seeds are encased. The task of fruits is to disseminate seeds. Fruits are often sweet and nutritious. In this way, they attract animals. After digesting fruit, animals excrete seeds in their feces. Some fruits produce barbs or other structures that get tangled in animal fur or feathers.

  • Plants have a similar external structure, even though they may look very different.

  • Flowers differ with their appearance, but have a similar structure.

  • The function of a flower is to produce seeds and the fruit surrounding them.

  • Seeds are dispersed by the wind, water, animals or people.