Tytuł: Jak notować, żeby zapamiętać?

Opracowanie scenariusza: Katarzyna Maciejak

Temat zajęć

Jak notować, żeby zapamiętać? Sposoby tworzenia notatek.

Grupa docelowa

Uczniowie klasy VI szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

II. Kształcenie językowe.

2. Zróżnicowanie języka. Uczeń:

2) posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny;

3) używa stylu stosownego do sytuacji komunikacyjnej;

7) dostosowuje sposób wyrażania się do zamierzonego celu wypowiedzi.

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) uczestniczy rozmowie na zadany temat, wydziela jej części, sygnały konstrukcyjne wzmacniające więź między uczestnikami dialogu, tłumaczące sens;

4) dokonuje selekcji informacji.

2. Mówienie i pisanie. Uczeń:

4) redaguje notatki.

IV. Samokształcenie. Uczeń:

2) doskonali różne formy zapisywania pozyskanych informacji;

3) korzysta z informacji zawartych w różnych źródłach, gromadzi wiadomości, selekcjonuje informacje;

9) rozwija umiejętności efektywnego posługiwania się technologią informacyjną oraz zasobami internetowymi i wykorzystuje te umiejętności do prezentowania własnych zainteresowań.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie poznają wady i zalety różnych sposobów notowania.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• umiejętność uczenia się;

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• ustala, czym cechuje się dobra notatka;

• omawia różne sposoby notowania oraz wskazuje ich wady i zalety;

• wyjaśnia, jakie funkcje pełni notatka w procesie zapamiętywania treści;

• dostosowuje formę notatki do rodzaju treści;

• kształci umiejętność robienia notatek;

• potrafi zredagować różne rodzaje notatek;

• tworzy własną notatkę.

Metody/techniki kształcenia

• podająca: pogadanka;

• praktyczne: ćwiczenia przedmiotowe, burza mózgów;

• programowane: z użyciem komputera, z użyciem e‑podręcznika.

Formy pracy

• aktywność indywidualna jednolita;

• aktywność w grupach;

• aktywność zbiorowa.

Przebieg zajęć

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel określa cel zajęć: uczniowie dowiedzą się, czym charakteryzuje się dobra notatka i poznają różne sposoby notowania.

2. Nauczyciel pyta uczniów, w jakich sytuacjach i w jakim celu tworzą notatki, czy ich sporządzanie jest łatwe, co powinna zawierać dobra notatka (co to znaczy „dobra notatka” – np. zrozumiała, krótka, rzeczowa). Wspólnie z uczniami wskazuje najważniejsze jej cechy.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie wykonują zadanie interaktywne nr 1 – zapoznają się z definicją notatki, a następnie tworzą i przypinają na planszy interaktywnej swoje notatki z informacją o zakupach oraz przypomnieniem o wizycie u dentysty.

2. Nauczyciel rozmawia z uczniami o ich notatkach, ustala, czy są wystarczająco krótkie i zrozumiałe. Uczniowie wykonują zadanie interaktywne nr 2, polegające na dopasowywaniu odpowiednich skrótów do wyrazów (m.in. zł, nr, kg, zob.).

3. Nauczyciel rozpoczyna dyskusję o różnych sposobach notowania oraz ich efektywności. Pomysły uczniów mogą być zapisywane na tablicy (burza mózgów).

4. Uczniowie oglądają galerię zdjęć przedstawiających różne formy notatek – tabele, punkty, wykresy, streszczenia, mapy myśli. Zastanawiają się, w jakich sytuacjach można wykorzystać poszczególne formy.

5. Uczniowie podzieleni na grupy wypisują wady i zalety poszczególnych sposobów notowania oraz wskazują, które zagadnienia z języka polskiego można przedstawić za ich pomocą.

Grupa I: tabela

Grupa II: punkty

Grupa III: rysunek z opisem

Grupa IV: wykres/schemat

Grupa V: streszczenie

Grupa VI: mapa myśli

Przedstawiciele grup prezentują pomysły.

6. Nauczyciel zachęca uczniów do przejrzenia zeszytów i podręczników w celu zaobserwowania, jakie typy notatek występują najczęściej (i czy poszczególne przedmioty różnią się pod tym względem).

Faza podsumowująca

Nauczyciel zadaje uczniom pytania skłaniające do podsumowania, np.

• Dlaczego warto tworzyć samodzielne notatki?

• Którą z form notowania uznaję za najlepszą dla mnie?

• Która z form notowania wydaje mi się najmniej przydatna? Dlaczego?

• Czego chciałbym / chciałabym jeszcze nauczyć się na temat notowania?

• Co było dla mnie niezrozumiałe? O co chciałbym / chciałabym zapytać?

Praca domowa

Sporządź w zeszycie notatkę, w której umieścisz poznane do tej pory gatunki literackie. Wybierz dowolną formę.

Dla zainteresowanych

Sprawdź w dowolnych źródłach, czym są mnemotechniki. Zastanów się, czy któreś z nich stosujesz na co dzień.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

How to make notes to remember?

The note serves to remember something, it helps in learning. Do you know what a good note should be? First of all, clear and transparent, economical in words and graphically attractive. It does not have to be a continuous text, you can use tables, diagrams, charts, drawings.

When do we make notes? Is it easy to make them? What should the good note include? Can you list universal features of a note?

In what way did you write your note? Is it short enough and easy to understand? Did you use any abbreviations and drawings?

How can you make taking notes easier? In what form can you make a note?

What forms of notes are most common in student notebooks? Do notes from various subjects differ from each other? What does it prove?