Temat: Europa Północna – państwa skandynawskie

Autor: Magdalena Jankun

Adresat

Uczeń klasy VI szkoły podstawowej

Podstawa programowa

VII. Geografia Europy: położenie i granice kontynentu, główne cechy środowiska przyrodniczego Europy. Rolnictwo, przemysł i usługi w wybranych krajach europejskich.

11. wykazuje związek między cechami środowiska przyrodniczego wybranych krajów Europy a wykorzystaniem różnych źródeł energii.

Cel lekcji:

Uczeń określi cechy środowiska przyrodniczego oraz wykaże związek między nim, a wykorzystaniem różnych źródeł energii oraz omówi gospodarkę państw skandynawskich.

Kryteria sukcesu

• omówisz wpływ lądolodu na ukształtowanie powierzchni Skandynawii;

• korzystając z map tematycznych, omówisz środowisko przyrodnicze państw skandynawskich;

• wykażesz związek miedzy cechami środowiska przyrodniczego wybranych krajów Europy a wykorzystaniem różnych źródeł energii.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Metody/formy pracy

• z wykorzystaniem narzędzi ICT;

• praca z materiałami edukacyjnymi oraz multimedialnymi na platformie epodreczniki.pl;

• dyskusja;

• poster;

• praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik do nauczania geografii;

• tablica interaktywna;

• mapa fizyczna Europy;

• Google Earth;

• atlasy geograficzne;

• rzutnik multimedialny;

• tablety/komputery.

Fazy lekcji

Wstępna

1. Nauczyciel informuje uczniów o celach lekcji.

2. Prosi chętnego ucznia o wykorzystanie aplikacji Google Earth i wyszukanie państw skandynawskich. Nauczyciel zwraca uwagę na położenie geograficzne Norwegii, Szwecji, Finlandii, Danii i Islandii i inicjuje dyskusję na ten temat.

Realizacyjna

1. Uczniowie, pracując w parach i korzystając z atlasów geograficznych, określają położenie geograficzne państw skandynawskich. Chętni uczniowie wskazują kraje na mapie ściennej Europy.

2. Nauczyciel dokonuje podziału klasy na 5 grup. Każda grupa otrzymuje arkusz papieru oraz markery i ma do opracowania zagadnienia związane z wylosowanym przez grupę państwem skandynawskim (Norwegia, Szwecja, Finlandia, Dania, Islandia):

• położenie geograficzne;

• stolica państwa;

• powierzchnia i liczba ludności;

• środowisko przyrodnicze;

• klimat;

• gospodarka;

• rolnictwo i leśnictwo.

Każda grupa rozdysponowuje zadania wśród swoich członków. Tworzy poster, który potem omawia na forum klasy.

3. Nauczyciel zwraca uwagę na występowanie ciepłego Prądu Norweskiego, który powoduje znaczne ocieplenie klimatu. Dzięki temu jest możliwa całoroczna żegluga wzdłuż wybrzeży Półwyspu Skandynawskiego, daleko poza północne koło podbiegunowe.

4. Burza mózgów- jaki jest związek między cechami środowiska przyrodniczego państw takich jak: Norwegia, Szwecja, Finlandia, Dania, Islandia na wykorzystanie różnych źródeł energii? Dyskusja. Uczniowie tworzą mapę mentalną na tablicy .

5. Nauczyciel podkreśla, że kraje skandynawskie należą do państw wysokorozwiniętych gospodarczo i mają jeden z najwyższych na świecie PKB na 1 mieszkańca. Ludność zamieszkująca Skandynawię zajmuje jedno z pierwszych miejsc na świecie pod względem zdrowotności i długości życia.

6. Nauczyciel zwraca uwagę na wybrzeża występujące na terenie Skandynawii i wskazuje miejsca ich występowania.

Podsumowująca

1. Na podsumowanie lekcji uczniowie wykonują ćwiczenia na tablicy interaktywnej.

2. Nauczyciel ocenia uczniów w obrębie grupy, biorąc pod uwagę wkład i ich możliwości. Dobrym sposobem na obiektywne ocenianie jest skupienie się na ocenie jednego zespołu i zwrócenie uwagi na samoocenę uczniów – co zrobiłem dobrze, a czego nie potrafiłem i jaka jest tego przyczyna.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Northern Europe - the Scandanavian countries

Northern Europe forms a mainland that consists of the Scanadanavian Peninsula and the Kola Peninsula and the Karelian Isthmus. There are smaller islands located on the European shelf in the Arctic Ocean, as well as volcanic islands in the North Atlantic. The biggest of these is Iceland, which is Europe's second largest island.

Northern Europe has great diversity in terms of its geological structure.

It also has varied landforms. During the Quarternary Period, the Scandanavian Peninsula consisted of an area on which a glacier approximately 3km thick was formed. Masses of ice broke away, eroded and exposed the rocky bed. This is why the distinctive feature of the Scandanavian mountains are plateaux – the so‑called fjelds, above which can be found isolated, dome‑shaped peaks. On the western mountainous coast of the Scandanavian Peninsula can be found characteristic landforms, the so‑called fjords, which are long, winding, narrow and deep bays that run perpendicular to the coast. They were created in such a way that flowing rivers of ice from the mountains that entered the V‑shaped river valleys, transforming the valley into a U‑shape. As the temperature rose and the ice sheet melted, the sea level rose, which flooded lower parts of the transformed glacial valleys.

The largest island in Northern Europe is Iceland, which is a part of the North Atlantic Ridge. It is an island of volvanic rock. The upland consists of a plateau rising 700‑1000m above sea level.

Using the geographical coordinates, write down the capital city

There are four countries in Northern Europe with strong historical and cultural ties. These are Norway and Sweden on the Scandanavian Peninsula. Finland is connected too, while Iceland is a separate island. The fifth country, with strong links to the four mentioned, is Denmark, situated in the Jutland Peninsula, and is considered part of Western Europe. All of these countries are included under the heading of the Scandanavian countries.

The geographic location and features of the natural environment of the Scandanavian countries have an impact on the development of certain areas of their economy, but also impose restrictions on economic activity.

• their location in Northern Europe, in the open ocean and sea has contributed to the development of a maritime economy, utilising the biological and mineral resouces found in the seas and oceans.

• a short growing season and post‑glacial soils hinder the development of agriculture north of 60°N (the northern limit for cereal crops); whilst on the Jutland Peninsula and surrounding islands in the southern part of the Scandanavian Peninsula, conditions allow for the development of intensive agriculture; Denmark's intensive agriculture is based on high commercial production of crops and livestock, especially the breeding of horned cattle and pigs; Denmark is number 3 in the world for the production of milk per capita – 885 kg in 2010.

• One great natural resource for the countries of the Scandanavian Peninsula are forests. -- Finland and Sweden -- harvest large quantities of wood for the timber and paper industries; timber, cellulose, paper and cardboard are important exports for these countries.

• The Scandanavian countries have well‑developed sea fishing industries; this is an important part of the economies of Iceland and Norway.

• There are large deposits of mineral resources on the Scandanavian Peninsula, including iron and non‑ferrous metals; these are mined in Sweden, Norway and Finland; in the Norwegian part of the North Sea shelf, oil and gas fields have been exploited; in 2013 Norway extracted 90.3 million tons of crude oil, which makes it number 14 in the world; for natural gas, it ranks seventh in the world.

• A varied terrain and a dense network of rivers rich in water make it possible to obtain electricity from accumulated water. Hydropower has developed in Norway, Sweden and Iceland. In Norway, it uses fully ecological energy possibilities: cheap energy from river hydroelectric plants covers about 99% of the country's energy demand. However, located in the area of earthquakes, volcanoes and geysers, Iceland uses hot springs of geysers as a source of heating and hot water.