Temat: Woda: zanieczyszczenia i ich skutki

Adresat

Uczniowie liceum ogólnokształcącego i technikum

Podstawa programowa:

Nowa podstawa programowa:

Liceum ogólnokształcące i technikum. Chemia – zakres podstawowy:

XXII. Elementy ochrony środowiska. Uczeń:

2) wymienia podstawowe rodzaje zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby (np. metale ciężkie, węglowodory, produkty spalania paliw, freony, pyły, azotany(V), fosforany(V) (ortofosforany(V)), ich źródła oraz wpływ na stan środowiska naturalnego; opisuje rodzaje smogu oraz mechanizmy jego powstawania;
3) proponuje sposoby ochrony środowiska naturalnego przed zanieczyszczeniem i degradacją zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.

Liceum ogólnokształcące i technikum. Chemia – zakres rozszerzony:

XXII. Elementy ochrony środowiska. Uczeń:

2) wymienia podstawowe rodzaje zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby (np. metale ciężkie, węglowodory, produkty spalania paliw, freony, pyły, azotany(V), fosforany(V) (ortofosforany(V)), ich źródła oraz wpływ na stan środowiska naturalnego; wymienia działania (indywidualne/kompleksowe), jakie powinny być wprowadzane w celu ograniczania tych zjawisk; opisuje rodzaje smogu oraz mechanizmy jego powstawania;
3) proponuje sposoby ochrony środowiska naturalnego przed zanieczyszczeniem i degradacją zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.

Stara podstawa programowa:

Liceum ogólnokształcące i technikum. Chemia – zakres podstawowy:

XXII. Elementy ochrony środowiska. Uczeń:

2) wymienia podstawowe rodzaje zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby (np. metale ciężkie, węglowodory, produkty spalania paliw, freony, pestycydy, azotany(V), fosforany(V) (ortofosforany(V)) oraz ich źródła; opisuje rodzaje smogu oraz mechanizmy jego powstawania;
3) proponuje sposoby ochrony środowiska naturalnego przed degradacją.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń omawia zanieczyszczenia wód i ich skutki oraz uzasadnia konieczność ochrony wód i racjonalnego gospodarowania jej zasobami.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• wskazywać przyczyny i skutki zanieczyszczenia wód;

• podawać sposoby ochrony wody.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja;

  • mapa myśli.

• eksponujące

  • film.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery;

• arkusze szarego papieru;

• kolorowe pisaki;

• metodnik lub kartki zielone, żółte i czerwone.

Przebieg lekcji

Faza wstępna

1. Nauczyciel rozdaje uczniom metodniki lub kartki w trzech kolorach: zielonym, żółtym i czerwonym do zastosowania w pracy techniką świateł drogowych. Przedstawia cele lekcji sformułowane w języku ucznia na prezentacji multimedialnej oraz omawia kryteria sukcesu (może przesłać uczniom cele lekcji i kryteria sukcesu pocztą elektroniczną lub zamieścić je np. na Facebooku, dzięki czemu uczniowie będą mogli prowadzić ich portfolio).

2. Prowadzący wspólnie z uczniami ustala – na podstawie wcześniej zaprezentowanych celów lekcji – co będzie jej tematem, po czym zapisuje go na tablicy interaktywnej/tablicy kredowej. Uczniowie przepisują temat do zeszytu.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie czytają fragment pt. „Zanieczyszczenia wód naturalnych”. Następnie, pracując w parach, porównują ilość substancji rozpuszczonych w różnych rodzajach wód, zgodnie z instrukcją zamieszczoną w abstrakcie (polecenie nr 1). Swoje spostrzeżenia zapisują w formularzu. Nauczyciel monitoruje pracę uczniów, udziela rad, sprawdza poprawność wykonania zadania.

2. Nauczyciel dzieli uczniów na sześć grup, rozdaje arkusze szarego papieru i kolorowe pisaki. Każda grupa, korzystając z internetu, podręcznika książkowego i elektronicznego, opracowuje inne zagadnienie w postaci mapy pojęć: I grupa – przyczyny i rodzaje zanieczyszczeń wód, II grupa – skutki zanieczyszczeń wód, III grupa – sposoby ochrony wód, IV grupa – uzdatnianie wody, V grupa – oczyszczanie ścieków, VI grupa – racjonalne gospodarowanie wodą. Po zakończeniu działań liderzy grup prezentują efekty pracy.

3. Nauczyciel podsumowuje informacje zebrane przez uczniów i prezentuje galerię fotografii zamieszczoną w abstrakcie. Poleca podopiecznym, żeby pisemnie uzasadnili konieczność ochrony wód i racjonalnego gospodarowania jej zasobami. Ochotnicy odczytują swoje pisemne wypowiedzi.

4. Prowadzący lekcję zapowiada film pt. „Działanie substancji ropopochodnych na pióra ptaków”. Poleca podopiecznym, żeby w formularzu zamieszczonym w abstrakcie zapisali pytanie badawcze i hipotezę. Następnie wyświetla film, a uczniowie odnotowują swoje obserwacje i wnioski. Nauczyciel wskazuje osobę, która dzieli się swoimi spostrzeżeniami i wyjaśnia zasadność zanotowanych przez siebie wniosków.

5. Uczniowie wykonują ćwiczenie interaktywne number 1. Nauczyciel omawia z nimi właściwe rozwiązanie.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel pyta: Gdyby z przedstawionego na lekcji materiału miałaby odbyć się kartkówka, jakie pytania waszym zdaniem powinny zostać zadane?
   Gdyby uczniowie nie wyczerpali najistotniejszych zagadnień, nauczyciel może uzupełnić ich propozycje.

2. Nauczyciel prosi uczniów o rozwinięcie zdań:

   • Dziś nauczyłem się…

   • Zrozumiałem, że…

   • Zaskoczyło mnie…

   • Dowiedziałem się…

   W celu przeprowadzenia podsumowania może posłużyć się tablicą interaktywną w abstrakcie lub polecić uczniom pracę z nią

Praca domowa

1. Korzystając z generatora zamieszczonego w abstrakcie, utwórz test wielokrotnego wyboru oparty na dzisiejszej lekcji.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Water: pollution and its effects

Pure water does not occur in nature. It can be obtained as a result of distillation. It's called distilled water. Substances found during water cycle are contained in the water occurring on the Earth. For this reason, natural waters are aqueous solutions. Meteoric water (rain, snow, hail) should be free of dissolved solids before it has contact with the surface of the Earth. However, it is free only in areas free from pollution caused by human activity or the eruption of volcanoes. Natural waters may contain both desirable and harmful components for living organisms, so‑called pollution. These limit water resources and pose a threat to plant development as well as to animal and human health.

• Natural waters, found in nature, are solutions of various solid substances and gases.

• A lot of the substances are contained in sea water, the least - water from atmospheric precipitation.

• Natural waters are exposed to pollution. These are municipal and industrial sewage, leachate from garbage dumps, solutions containing fertilizers and plant protection chemicals flowing down from the fields during rainfall, as well as substances entering the aquatic environment during rare, but large‑scale, dangerous sea catastrophes and cataclysms.