Temat: II wojna światowa – powtórzenie wiadomości

Adresat

Uczniowie klasy VIII szkoły podstawowej

Nowa podstawa programowa

XXVII. Europa i świat po I wojnie światowej. Uczeń:

3. charakteryzuje oblicza totalitaryzmu (włoskiego faszyzmu, niemieckiego narodowego socjalizmu, systemu sowieckiego): ideologię i praktykę.

XXXI. Droga do wojny. Uczeń:

3. opisuje politykę hitlerowskich Niemiec – rozbijanie systemu wersalsko‑lokarneńskiego: od remilitaryzacji Nadrenii do układu w Monachium;

4. charakteryzuje politykę ustępstw Zachodu wobec Niemiec Hitlera;

5. wymienia konsekwencje paktu Ribbentrop–Mołotow.

XXXII. Wojna obronna Polski we wrześniu 1939 r. Agresja Niemiec (1 września) i Związku Sowieckiego (17 września). Uczeń:

1. charakteryzuje położenie międzynarodowe Polski w przededniu wybuchu II wojny światowej;

2. opisuje i omawia etapy wojny obronnej i wskazuje na mapach położenia stron walczących;

3. podaje przykłady szczególnego bohaterstwa Polaków, np. obrona poczty w Gdańsku, walki o Westerplatte, obrona wieży spadochronowej w Katowicach, bitwy pod Mokrą i Wizną, bitwa nad Bzurą, obrona Warszawy, obrona Grodna, bitwa pod Kockiem.

XXXIII. II wojna światowa i jej etapy. Uczeń:

1. przedstawia oraz sytuuje w czasie i przestrzeni przełomowe wydarzenia II wojny światowej (polityczne i militarne);

2. (…) przedstawia zagładę Żydów oraz Romów i eksterminację innych narodów; zna przykłady bohaterstwa Polaków ratujących Żydów z Holokaustu;

3. wyjaśnia przyczyny klęski państw Osi;

4. wymienia główne decyzje konferencji wielkiej trójki (Teheran, Jałta, Poczdam);

5. przedstawia bezpośrednie skutki II wojny światowej, w tym problem zmiany granic i przesiedleń ludności.

XXXIV. Polska pod okupacją niemiecką i sowiecką. Uczeń:

1. porównuje założenia i metody polityki niemieckiej i sowieckiej w okupowanej Polsce;

2. wymienia przykłady zbrodni niemieckich i sowieckich (Palmiry, Katyń, kaźń profesorów lwowskich, Zamojszczyzna);

3. wyjaśnia przyczyny i rozmiary konfliktu polsko‑ukraińskiego (rzeź wołyńska) na Kresach Wschodnich;

4. charakteryzuje polityczną i militarną działalność polskiego państwa podziemnego, w tym formy oporu wobec okupantów;

5. wyjaśnia przyczyny i opisuje skutki wybuchu powstania warszawskiego oraz ocenia postawę aliantów i Związku Sowieckiego wobec powstania.

XXXV. Sprawa polska w czasie II wojny światowej. Uczeń:

1. przedstawia okoliczności powstania i omawia działalność rządu Rzeczypospolitej Polskiej na wychodźstwie;

2. umieszcza w czasie i przestrzeni działania polskich formacji na różnych frontach i obszarach toczącej się wojny;

3. przedstawia politykę mocarstw wobec sprawy polskiej w czasie II wojny światowej.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń powtarza wiedzę oraz słownictwo w zakresie tematycznym: II wojna światowa

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • zadawać i odpowiadać na pytania kolegów dotyczące tematu lekcji;

  • utrwalać materiał z lekcji: W cieniu Hitlera i Stalina. Totalitaryzmy w międzywojennej Europie; Kampania polska czyli wrześniowa; Polska pod dwiema okupacjami; Powstanie warszawskie; Od Westerplatte do Hiroszimy. II wojna światowa na świecie; W cieniu Wielkiej Trójki. Sprawa polska w II wojnie światowej;

  • utrwalać słownictwo związane z tematem lekcji.

Metody/techniki kształcenia

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • podające

    • pogadanka.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

  • eksponujące

    • pokaz.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  1. Przed planowaną lekcją powtórzeniową nauczyciel prosi wszystkich uczniów, by przypomnieli sobie materiał e‑podręcznika z działu II wojna światowa, a wybranych, by na podstawie lekcji przygotowali w oparciu o generator zamieszczony w abstrakcie krzyżówki dla kolegów do pracy na lekcji.

Faza wstępna

  1. Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

  2. Prowadzący przypomina uczestnikom zajęć, jakiego obszaru tematycznego będzie dotyczyła lekcja.

Faza realizacyjna

  1. Uczniowie wyświetlają na tablicy interaktywnej opracowane przed lekcją krzyżówki. Zadaniem pozostałych jest odgadnięcie poszczególnych haseł. Po każdej krzyżówce, w oparciu o technikę świateł, uczniowie dokonują oceny pytań (czy są jednoznaczne, logicznie sformułowane). Nauczyciel ocenia pytania pod kątem językowym i udziela informacji zwrotnej.

  2. Ćwiczenie 1. Zadawanie pytań. Uczniowie wykorzystują formularz do zapisania pytań skierowanych do kolegi lub koleżanki w celu sprawdzenia rozumienia wysłuchanego tekstu.

  3. Ćwiczenie 2. Uczniowie, wykorzystując generator zawarty w abstrakcie, przygotowują pytanie testowe dla koleżanki lub kolegi na podstawie fragmentu tekstu.

  4. Na podstawie galerii map, uczniowie przyporządkowują kraje do odpowiednich frontów drugiej wojny światowej.

  5. Poszerzanie i bogacenie słownictwa angielskiego w zakresie zagadnień ujętych w lekcji - uczniowie wykonują zawarte w abstrakcie ćwiczenie językowe. Nauczyciel upewnia się, że zadanie zostało poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca

  1. Wskazany przez nauczyciela uczeń podsumowuje lekcję, opowiadając, czego się nauczył i jakie umiejętności ćwiczył.

Praca domowa

  1. Przygotuj pięć pytań dotyczących omawianego obszaru, które mogłyby się znaleźć na kartkówce z lekcji.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Totalitarianism
Totalitarianism
RaGU26UAJn8I0
Nagranie słówka: Totalitarianism

Totalitaryzm – system rządów politycznych połączony z uzasadniającą jego istnienie ideologią, która głosi całkowite podporządkowanie jednostki i pełną kontrolę przez państwo społeczeństwa.

Hitlerjugend
Hitlerjugend
RHvWQLRygcEMy
Nagranie słówka: Hitlerjugend

Hitlerjugend – niemiecka, nazistowska organizacja młodzieżowa o charakterze paramilitarnym mająca służyć szkoleniu i rekrutowaniu przyszłych członków bojówek Oddziałów Szturmowych (SA).

Pioneer Organization
Pioneer Organization
RLA8aaYzqlazV
Nagranie słówka: Pioneer Organization

Pionierzy – sowiecka, komunistyczna organizacja skupiająca dzieci w ZSRS, jej celem było wychowanie młodych ludzi w ideach komunizmu oraz przygotowanie przyszłych kar dla partii komunistycznej.

Nazism
Nazism
RHN6weHD7qVpF
Nagranie słówka: Nazism

Nazizm – narodowy socjalizm, rasitowska, antydemokratyczna, antysemicka i antykomunistyczna ideologia stworzona i głoszona przez NSDAP – partię Adolfa Hitlera. Głosiła hasła wyższości rasy germańskiej nad innymi ludzmi.

Communism
Communism
R1QPFy4YqXUEZ
Nagranie słówka: Communism

Komunizm – ideologia głosząca powstanie jednej klasy społecznej, likwidację własności prywatnej i wspólny podział dóbr. Miała obalić istniejące ustroje polityczne i wprowadzić utopijny model państwa pozbawionego ucisku i wyzysku innych.

Fascism
Fascism
RygJ9DnshA9LZ
Nagranie słówka: Fascism

Faszyzm – doktryna polityczna i ustrojowa powstała na początku lat 20. XX we Włoszech. Głosiła kult państwa i solidaryzm społeczny, występując przeciwko demokracji, liberalizmowi i pluralizmowi politycznemu. Był ustrojem totalitarnym.

persecutions
persecutions
R6VZz7jFctm7Y
Nagranie słówka: persecutions

Prześladowania – celowe nękanie, szykanowanie i wyrządzanie krzywdy wybranym osobom lub grupie osób, którego celem jest ich upokorzenie lub wyniszczenie.

Kristallnacht
Kristallnacht
R16V3Gl8ze75S
Nagranie słówka: Kristallnacht

Noc kryształowa – Night of Broken Glass – pogrom Żydów w III Rzeszy sprowokowany i dokonany przy akceptacji władz nazistowskich w nocy z 9/10.11.1938 roku.

concentration camp
concentration camp
RpMoaEOHEVqv8
Nagranie słówka: concentration camp

Obóz koncentracyjny – odizolowane miejsce przetrzymywania znacznej liczby osób bez wyroku sądowego, które uznano za niepożądane lub niewygodne dla władz. Miał służyć izolacji, niewolniczej pracy i eksterminacji osób tam przebywających.

Gulag labour camps
Gulag labour camps
RqVhu0ijy367H
Nagranie słówka: Gulag labour camps

Gułag – system sowieckich obozów pracy przymusowej, w których zmuszano więźniów do niewolniczej pracy, powodując ich wyniszczenie i śmierć; nazwa pochodzi od pierwszych liter Głównego Zarządu Poprawczych Obozów Pracy ( z ros. Gławnoje uprawlenije isprawitielno‑trudowych łagieriej i kolonij).

war
war
RvuJMAFG0Zh90
Nagranie słówka: war

Wojna – konflikt zbrojny, walka między państwami, narodami lub innymi grupami, która prowadzi do realizacji ich celów.

campaign
campaign
RKkcNHQviRlV2
Nagranie słówka: campaign

Kampania – zaplanowane działania zbrojne (etap wojny), które odbywają się na jakimś terytorium o określonym czasie.

occupation
occupation
RjpQUKPWnbs8D
Nagranie słówka: occupation

Okupacja – czasowe zajęcie jakiegoś terenu (np. państwa) przez wrogie siły i wprowadzenie tam swojej władzy.

assault
assault
R1FAARtaCQHd6
Nagranie słówka: assault

Agresja – gwałtowny i niespodziewany atak na osobę lub państwo w celu obrabowania, pobicia (osoba) lub zagarnięcia jego terenów (państwo).

Allies
Allies
R1GQSQxdhpWHa
Nagranie słówka: Allies

Alianci – państwa walczące przeciwko Niemcom i ich sojusznikom podczas II wojny światowej Emigracja – emigration – wyjazd, opuszczenie kraju na jakiś czas lub na stałe, może być dobrowolna lub przymusowa.

Ribbentrop‑Molotov pact
Ribbentrop‑Molotov pact
R18v3hwUyl9oI
Nagranie słówka: Ribbentrop‑Molotov pact

Pakt Ribbentrop‑Molotov – porozumienie zawarte między ZSRS i III Rzeszą 23 sierpnia 1939 r., jego tajny protokół przewidywał m.in. podział ziem polskich.

Third Reich
Third Reich
RhvElcG91rC72
Nagranie słówka: Third Reich

III Rzesza – nazwa państwa niemieckiego pod rządami Adolfa Hitlera w latach 1933‑1945.

The Soviet union
The Soviet union
R1UHSUlQd9GL0
Nagranie słówka: The Soviet union

Związek Sowiecki – Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich, komunistyczne państwo istniejące w latach 1922‑1991na terenie Europy i Azji.

Nazi Germany
Nazi Germany
R1Vom1MXtFM1z
Nagranie słówka: Nazi Germany

Nazistowskie Niemcy – potoczna nazwa III Rzeszy pochodząca z ideologii nazistowskiej.

minor sabotage
minor sabotage
R1G1cqvVsgoHu
Nagranie słówka: minor sabotage

Mały sabotaż – akcje konspiracyjne przeprowadzane najczęściej przez młodzież w przeciwko okupantowi niemieckiemu. Należały do nich, m.in.: wypisywanie patriotycznych haseł i znaków, rozrzucanie ulotek, ośmieszanie okupanta czy wysyłanie ostrzeżeń.

General Government
General Government
RnV8b5ZvjEYcC
Nagranie słówka: General Government

Generalne Gubernatorstwo – utworzone na części ziem polskich, nie wcielonych do III Rzeszy jednostka terytorialna nad którą władzę cywilną i wojskową sprawowały hitlerowskie Niemcy.

captivity
captivity
R16ic0AgbKQNz
Nagranie słówka: captivity

Niewola – brak wszelkich wolności i niepodległości.

labour camp
labour camp
R1P6Lp4dV9AJm
Nagranie słówka: labour camp

Obóz pracy – miejsce przetrzymywania, w którym osoby zmuszane są do wykonywania pracy, często niewolniczej.

the Holocaust
the Holocaust
RAgflwHN90CP1
Nagranie słówka: the Holocaust

Holokaust – prześladowanie i zagłada kilku milionów Żydów, dokonana w czasie II wojny światowej przez Niemcy i wspierana przez ich sojuszników.

ghetto
ghetto
R1QgmfcmB5hBp
Nagranie słówka: ghetto

Getto – wydzielona część miasta przeznaczona do zamieszkania przez Żydów, utworzona przez władze III Rzeszy na terenach okupowanych. Mieszkający w niej Żydzi żyli w bardzo trudnych warunkach.

Jews
Jews
RD1ovWHA9iUyU
Nagranie słówka: Jews

Żydzi – członkowie narodu żydowskiego lub/i wyznawcy religii żydowskiej – judaizmu.

deportation
deportation
R13y1Ja0fOQT2
Nagranie słówka: deportation

Deportacja – przymusowe przesiedlenie (wywózka), najczęściej do odległego miejsca, połączone z ograniczeniem wolności.

gas chamber
gas chamber
R1HLqa3oRr8sd
Nagranie słówka: gas chamber

Komora gazowa – urządzenie do zabijania ludzi za pomocą trującego gazu. Miało postać szczelnie zamkniętego pomieszczenia, do którego przez specjalne otwory wpuszczano śmiercionośny gaz.

underground education
underground education
R1dSiti1dygN9
Nagranie słówka: underground education

Tajne komplety – określenie nielegalnych zajęć i wykładów organizowanych poza szkołami w okresie zaborów lub okupacji. Najczęściej odbywało się w prywatnych domach.

Polish Underground State
Polish Underground State
RYuNuV1LqwmJT
Nagranie słówka: Polish Underground State

Polskie Państwo Podziemne – istniejące w czasie II wojny światowej tajne struktury państwa polskiego na terenach okupowanych przez III Rzeszę i ZSRS. Istniało od 27 września 1939 do 1 lipca 1945 roku.

Front
Front
R1B316lIjsjlF
Nagranie słówka: Front

Front – terytorium, na którym walczą ze sobą wrogie armie.

rise
rise
Rl41d13geSD7D
Nagranie słówka: rise

Powstanie – zbrojne wystąpienie ludności przeciwko władzy lub władzy okupacyjnej. Najczęściej celem powstania jest odzyskanie niepodległości lub przyłączenie jego obszaru do innego państwa.

Gray ranks
Gray ranks
RGYmLxdWPq7lF
Nagranie słówka: Gray ranks

Szare szeregi – konspiracyjny kryptonim harcerzy zrzeszonych w Związku Harcerstwa Polskiego w okresie II wojny światowej. W swoich działaniach współpracowali z Armią Krajową oraz władzami rządu na uchodźctwie.

Surrender
Surrender
R1E3gg86Td5cv
Nagranie słówka: Surrender

Kapitulacja – poddanie się części lub całości wojska przeciwnikowi. Może być bezwarunkowa lub pod pewnymi wcześniej ustalonymi warunkami. Najczęściej kończy konflikt zbrojny.

Landing operation
Landing operation
Ri3iDYaPcFuDi
Nagranie słówka: Landing operation

Desant – działania taktyczne wojsk polegające na przeniesieniu własnych oddziałów na teren wroga, w celu opanowania strategicznego terenu.

Propaganda
Propaganda
R14nNeySGlAj2
Nagranie słówka: Propaganda

Propaganda – celowe działania, które mają doprowadzić do określonych zachować i poglądów. Służy ona do upowszechnienia dogodnych informacji dla nadawcy. W języku potocznym synonim kłamstwa i manipulacji.

Blitzkrieg
Blitzkrieg
RFhkAcaugfOxU
Nagranie słówka: Blitzkrieg

Blitzkrieg – inaczej wojna błyskawiczna, termin oznaczający szybki i zmasowany atak siłami zbrojnymi, najczęściej wszystkich typów (lotnictwo, marynarka, wojska lądowe), w celu zajęcia kraju.

Offensive
Offensive
R1YeshttOm0gs
Nagranie słówka: Offensive

Ofensywa – gwałtowne uderzenie w przeciwnika, mające na celu przełamanie jego obrony i wdarcie się w głąb jego wojska lub terenu.

Carpet bombing
Carpet bombing
R3z8akSaL2eLl
Nagranie słówka: Carpet bombing

Naloty dywanowe – zmasowany atak bombowy mający na celu całkowite zniszczenie danego obszaru lub celu, bez wybierania konkretnych obiektów. Taktyka ta była stosowana głównie podczas II wojny światowej.

Kamikaze
Kamikaze
R1XtwDCI1srYP
Nagranie słówka: Kamikaze

Kamikadze – formacje japońskich jednostek lotniczych z okresu II wojny światowej, pilotujące specjalnie przygotowane samoloty, których celem był samobójczy atak na przeciwnika.

camps
camps
R1en890yQVbTA
Nagranie słówka: camps

Łagry – obozy pracy przymusowej w Związku Sowieckim, w których więźniowie wykonywali ciężką i często niebezpieczną pracę, prowadzącą do ich fizycznego i psychicznego wyniszczenia, a w konsekwencji śmierci.

The Katyn Massacre
The Katyn Massacre
R6ZdrmMHEuCWH
Nagranie słówka: The Katyn Massacre

Zbrodnia katyńska -- zbrodnia popełniona przez policję polityczną Związku Sowieckiego na Polakach wiosną 1940 roku. Wzięci do niewoli Polacy (ponad 21 tys. ludzi) uznani za „wrogów władzy sowieckiej” zostali zamordowani strzałem w tył głowy. Jednym z miejsc mordu był Katyń. Przez 50 lat (1940‑1990) władze ZSRS zaprzeczały swojej odpowiedzialności za ten czyn.

Big Three
Big Three
RJKq7XPBf17HJ
Nagranie słówka: Big Three

Wielka Trójka – określenie przywódców mocarstw alianckich podczas II wojny światowej (Stanów Zjednoczonych – Roosevelt; Wielkiej Brytanii – Churchill; ZSRS - Stalin), którzy omawiali sprawy wojenne i kształt przyszłego świata na konferencjach międzynarodowych w Teheranie (1943), Jałcie i Poczdamie (obie 1945).

Teksty i nagrania

RfD7nUr23VNhO
Nagranie dźwiękowe abstraktu.

World War II – a repetition lesson

Links to lessons: 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6

Links to the abstracts: 1, 2, 3, 4, 5, 6