Temat: Producenci, Konsumenci, Destruenci

Autor: Leokadia Stalewicz

Adresat

Uczniowie klasy VIII szkoły podstawowej

Podstawa programowa

Wymagania ogólne

I. Znajomość różnorodności biologicznej oraz podstawowych zjawisk i procesów biologicznych. Uczeń:

3. przedstawia i wyjaśnia zależności między organizmem a środowiskiem.

Wymagania szczegółowe

VII. Ekologia i ochrona środowiska. Uczeń:

5. przedstawia strukturę troficzną ekosystemu, rozróżnia producentów, konsumentów (I i dalszych rzędów) i destruentów oraz przedstawia ich rolę w obiegu materii i przepływie energii przez ekosystem.

Ogólny cel kształcenia

Poznasz zależności między producentami, konsumentami i destruentami w ekosystemie

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • wskazywać zależności pokarmowe w ekosystemie;

  • identyfikować organizmy jako producentów, konsumentów, destruentów.

Metody/techniki kształcenia

  • podające

    • pogadanka.

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • eksponujące

    • pokaz.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  • Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.

Faza wstępna

  • Prowadzący lekcję określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

  • Następnie zapisuje na tablicy lub tablicy interaktywnej temat lekcji. Uczniowie notują go w zeszytach..

Faza realizacyjna

  • Uczniowie, pracując w parach, przeprowadzają Doświadczenie 1, „Porównanie tempa rozkładu szczątków organicznych w różnych rodzajach gleby”, wypełniając przy tym formularz obserwacyjny w abstrakcie. Uczestnicy zajęć dzielą się spostrzeżeniami poczynionymi podczas przeprowadzania doświadczenia, a następnie wspólnie formułują wnioski. Nauczyciel koryguje ewentualne błędy.

  • Prowadzący dzieli klasę na grupy i każdej z nich przydziela jeden z następujących tematów: producenci i ich rola w ekosystemie; konsumenci i ich rola w ekosystemie; destruenci i ich rola w ekosystemie.

  • Nauczyciel wskazuje osoby, które zreferują kolejno przydzielone tematy. Po zakończeniu wypowiedzi kolegów, uczniowie z innych grup mogą zadawać pytania i prosić o dodatkowe wyjaśnienia. Odpowiedzi udzielają wszyscy uczniowie, którym przydzielono dany temat..

  • Nauczyciel prezentuje infografikę „Zależności między producentami, konsumentami i destruentami” oraz podsumowuje wypowiedzi uczniów. Wyjaśnia również, że wszystkie poziomy troficzne są jednakowo ważne i niezbędne do prawidłowego obiegu materii w ekosystemie.

  • Uczniowie wykonują kolejne ćwiczenia i polecenia. Nauczyciel sprawdza i uzupełnia odpowiedzi, przedstawiając uczniom niezbędne informacje. Udziela informacji zwrotnej..

Faza podsumowująca

  • Na zakończenie zajęć nauczyciel pyta: Gdyby z przedstawionego na lekcji materiału miałaby odbyć się kartkówka, jakie pytania waszym zdaniem powinny zostać zadane? Gdyby uczniowie nie wyczerpali najistotniejszych zagadnień, nauczyciel może uzupełnić ich propozycje.

Praca domowa

  • Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

  • Napisz krótką notatkę dotyczącą tematów poruszanych na lekcji.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

biomass
biomass
R1bdRweHnVg7J
Nagranie dźwiękowe słówka biomass

biomasa – masa materii organicznej wchodząca w skład organizmu; także masa wszystkich roślin i/lub zwierząt występujących na określonej powierzchni

decomposers
decomposers
RhB8r61FpmC5Y
Nagranie dźwiękowe słówka decomposers

destruenci – organizmy (głównie grzyby i bakterie) odżywiające się martwą materią organiczną i rozkładające ją do związków nieorganicznych

consumers
consumers
R1VZVJ62XvVou
Nagranie dźwiękowe słówka consumers

konsumenci – organizmy cudzożywne odżywiające się pokarmem roślinnym (roślinożercy – konsumenci I rzędu) lub pokarmem mięsnym (mięsożercy – konsumenci dalszych rzędów)

trophic levels
trophic levels
RgI1ITQt3wSRv
Nagranie dźwiękowe słówka trophic levels

poziomy troficzne – poziomy troficzne – grupy organizmów pełniących podobną funkcję w łańcuchu pokarmowym; producenci, konsumenci i destruenci

producers
producers
RuvopcZdkojFT
Nagranie dźwiękowe słówka producers

producenci – organizmy samożywne; przekształcają energię świetlną lub chemiczną na energię wiązań chemicznych (ATP) w procesie foto- lub chemosyntezy; są pierwszym ogniwem większości łańcuchów pokarmowych

Teksty i nagrania

R1DmtqzoPEaV7
Nagranie dźwiękowe dotyczące producentów, Konsumentów, Destruentów

Producers, Consumers, and Decomposers

The basis for the functioning of most ecosystems is the presence of autotrophic organisms, the so‑called Producers. During the process of photosynthesis, producers produce organic matter (biomass). The amount of organic plant matter (produced per year per unit of ecosystem area) is used to assess the rate at which producers convert solar energy in the process of photosynthesis. It is different for different ecosystems (see figure below). The main factors conducive to the rapid growth of plant mass are respectively high temperature and humidity, long vegetation period and soil fertility.

The production of organic matter takes place both on land and in the aquatic environment. Both in fresh and salt water, there are many plants and autotrophic bacteria and protists. Water covers about 2/3 of the Earth's surface, which is why biomass production in the oceans is a significant part of the total biomass production on Earth.

The higher the mass of organic matter produced by plants per year, the more herbivorous animals can sustain themselves in a given ecosystem. They eat grass, leaves, fruits, seeds and even roots, wood and bark. The obtained nutrients are used by herbivores as an energy source and built into their own bodies, thanks to which they can grow and reproduce. Herbivores are food for carnivores. These, in turn, may fall prey to other predators, often larger than themselves.

Both herbivores and carnivores use other organisms (plant or animal) as food. In the ecosystem, every heterotrophic organism is called the consumer. Consumers can be sorted by certain categories. And so herbivores are called first‑order consumers. Second‑order consumers are the carnivores eating them, and the third and the next‑order consumers are carnivores feeding on other carnivores. Omnivores, depending on what they consume at the moment, belong to consumers I, II, III or any of the higher orders.

Producers are the largest biomass in ecosystems. Biomass of consumers on consecutive trophic levels makes up about 10% of the previous level.

Heterotrophic organisms that feed on the dead organic matter are called saprobionts. Some of them perform the function of decomposers in ecosystems. They are able to decompose the remains of organisms into mineral compounds, which then become air (carbon dioxide and water) and soil (mineral salts) and can be taken up by plants. Thanks to this process dead organic matter are not in arrears in ecosystems, but decomposed into simple substances is re‑incorporated into organisms - first plants and later animals. Decomposers include bacteria and fungi. Their presence in ecosystems is essential. Without their activity, the circulation of matter (circulation of elements) in nature would be impossible.

  • All organisms in the ecosystem are connected by complex food dependencies – they form food (trophic) chains and trophic networks.

  • The ecosystem is distinguished by trophic levels: producers, consumers of the first, second and subsequent orders, and decomposers.

  • The decomposers break down dead organic matter into inorganic matter.