Temat: A to Polska właśnie – kultura polska pod zaborami

Adresat

Uczniowie klasy VII szkoły podstawowej

Podstawa programowa

Klasa VII

XXIV. Ziemie polskie pod zaborami w II połowie XIX i na początku XX wieku. Uczeń:

3. opisuje formowanie się nowoczesnej świadomości narodowej Polaków.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń poznaje najwybitniejszych polskich artystów okresu zaborów tworzących na ziemiach polskich.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• opisywać najwybitniejszych polscich twórców II połowy XIX wieku;

• charakteryzować ich najwybitniejsze dzieła;

• opisywać w jaki sposób oddziaływali na Polaków pod zaborami;

• opisywać znaczenie stwierdzenia „ku pokrzepieniu serc”.

Metody/techniki kształcenia

• aktywizujące

  • dyskusja.

• podające

  • pogadanka.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Uczniowie powinni posiadać wiedzę na temat polskich twórców emigracyjnych oraz sposobie traktowania Polaków na ziemiach trzech zaborów (rusyfikacja, germanizacja, autonomia galicyjska).

Faza wstępna

1. Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel wprowadza w uczniów w temat zajęć. Pyta, jakie stanowiska zajmowały państwa zaborcze wobec Polaków zamieszkujących ich ziemie. W którym z państw zaborczych Polacy mieli największą swobodę?.

3. Uczniowie wymieniają najważniejszych polskich twórców działających na emigracji oraz ich dzieła. Nauczyciel pyta, czy znają jakichś artystów, pisarzy, malarzy (ludzi kultury i sztuki), którzy w tym czasie tworzą w Polsce. Z lekcji języka polskiego uczniowie powinni kojarzyć przynajmniej Henryka Sienkiewicza i Stanisława Wyspiańskiego.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy. Każda z grup losuje jednego z polskich twórców – Henryka Sienkiewicza, Stanisława Wyspiańskiego, Stanisława Moniuszkę oraz Jana Matejkę.

2. Następnie nauczyciel wprowadza uczniów w zadanie‑projekt, które mają wykonać: uczniowie w dostępnych źródłach, w tym w internecie mają wyszukać informacje o każdym z twórcy. Wykorzystać mają do tego wiadomości z co najmniej dwóch‑trzech rożnych źródeł/opracowań itp. A następnie, posiadając już wiadomości o swoim bohaterze, wcielają się w niego i jego managera (impresario). Ich zadaniem jest zaprezentować i zareklamować swojego twórcę klasie i nauczycielowi, w taki sposób, by chcieli oni zatrudnić go do wykonania dla nich zlecenia, np. namalowania obrazu, napisania opery/zagrania koncertu, napisania powieści lub przygotowania spektaklu teatralnego. Na przygotowania prezentacji mają 20 minut, na wystąpienie 3 minuty..

3. Uczniowie wykonują **Ćwiczenie 1** i **Polecenie 1**.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel zadaje uczniom pytania o twórców, którzy byli bohaterami dzisiejszej lekcji. Pyta uczniów: Czy byli wśród nich jacyś artyści, o których wcześniej nie słyszeli? Czego interesującego dowiedzieli się o twórcach? Jak ówcześni odbiorcy oceniali ich twórczość? Który z bohaterów był im najbardziej bliski i dlaczego?.

2. Uczniowie wykonują **Ćwiczenie 2**.

3. Nauczyciel podsumowuje lekcję. Pamięta, by udzielić uczniom informacji zwrotnej na temat ich pracy na lekcji.

Praca domowa

1. Przygotowując się i zbierając informacje o swoim bohaterze korzystaliście z różnych dostępnych stron internetowych i portali. Jak myślicie, które z nich były najbardziej wiarygodne, a które najmniej? Które były najbardziej przydatne, a które pozostawiały wiele do życzenia? Jak myślicie, dlaczego tak jest?.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

This is Poland! - Polish culture during the partitions

In the Russian partition, representatives of Polish culture had to struggle with censorship. The only partition where Poles were relatively free to speak out was Galicia (Austrian partition). In spite of all this, many works were created on Polish soil, the basic aim of which was to „make bold the hearts”. They were supposed to develop and preserve Polish national identity so that it could survive the difficult period of the partitions. This became particularly important after the collapse of the January Uprising. Historical events were often the source of inspiration. Among the greatest artists of this period were novelist Henryk Sienkiewicz, playwright Stanisław Wyspiański and painter Jan Matejko.