Temat: Wielka Emigracja

Autorka scenariusza: Monika Piotrowska‑Marchewa

Adresat

Uczeń klasy VII szkoły podstawowej (nowa podstawa) lub klasy III gimnazjum (stara podstawa).

Podstawa programowa

Klasa VII

XX. Ziemie polskie w latach 1815–1848. Uczeń:

5) charakteryzuje główne nurty oraz postacie Wielkiej Emigracji.

Klasa III

34. Społeczeństwo dawnej Rzeczypospolitej w okresie powstań narodowych. Uczeń:

4) charakteryzuje główne nurty i postaci Wielkiej Emigracji.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie zapoznają się z głównymi nurtami oraz postaciami Wielkiej Emigracji.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• umiejętność uczenia się;

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń nauczy się:

• opisywać główne nurty oraz postacie Wielkiej Emigracji;

• charakteryzować osiągnięcia Polaków na emigracji po powstaniu listopadowym;

• analizować i oceniać wpływ Wielkiej Emigracji na europejski ruch polityczny i rodzime środowisko spiskowe.

Metody/ techniki kształcenia

• metody podające: wykład informacyjny, wyjaśnienia i komentarze nauczyciela;

• metody programowane: z wykorzystaniem e‑podręcznika, z użyciem multimediów;

• metody problemowe: aktywizujące: dyskusja;

• metody praktyczne: ćwiczenia przedmiotowe, praca z tekstem i materiałem ikonograficznym.

Formy pracy

• praca z całą klasą;

• praca w parach lub grupach;

• praca indywidualna.

Środki dydaktyczne

• komputery z dostępem do Internetu;

• zeszyt i kredki/pisaki;

• materiały z e‑podręcznika;

• tablica multimedialna lub duży ekran z projektorem umożliwiającym wyświetlanie zawartości e‑podręcznika dla całej klasy.

Przed lekcją

Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie sobie okoliczności upadku powstania listopadowego oraz sytuacji tuż po powstaniu.

Przebieg zajęć

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel podaje uczniom cel lekcji oraz kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel nawiązuje do zadań zadanych uczniom przed lekcją. Pyta, jaki był stosunek Europy do powstańców po upadku powstania. Dlaczego po upadku powstania listopadowego wybór Francji jako miejsca emigracji wydawał się Polakom najlepszy? Jakich kwestii dotyczyły spory wewnątrz emigracji polskiej? Co sądził o emigrantach Adam Mickiewicz? Podczas rozmowy z uczniami korzysta z mapy. Zadając pytania, prowadzący pamięta o takim ich formułowaniu, by miały charakter pytań kluczowych.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel przeprowadza wykład z elementami dyskusji: prezentuje uczniom społeczny skład i główne kierunki polityczne Wielkiej Emigracji. Omawia poglądy demokratów (w tym Towarzystwa Demokratycznego Polskiego) oraz konserwatystów (obóz księcia Adama Czartoryskiego) i radykałów.

2. Nauczyciel prosi o wykonanie Polecenia 1: uczniowie odsłuchują nagrania (mogą też śledzić tekst w abstrakcie) i analizują, jakie postaci zostały przedstawione na obrazie Teofila Kwiatkowskiego. Nauczyciel wyjaśnia symbolikę obrazu. Następnie dzieli uczniów na 6 grup. Każdą z grup prosi o odszukanie w anglojęzycznych materiałach zamieszczonych w internecie informacji o największych dokonaniach Adama Mickiewicza, Fryderyka Chopina, Adama Jerzego i Anny Czartoryskich, Juliusza Słowackiego, Cypriana Norwida, Zygmunta Krasińskiego. Następnie prosi o ich skrótowe przedstawienie na forum klasy. Pozostali uczniowie notują najważniejsze informacje.

3. Następnie uczniowie wykonują Polecenie 2. Opowiadają o działaniach dyplomatycznych księcia Adama Czartoryskiego.

4. Podczas pracy nad ćwiczeniami i poleceniami nauczyciel wykorzystuje metodniki lub zestaw kart w trzech kolorach: zielonym, żółtym i czerwonym. Uczniowie dzięki kartom sygnalizują nauczycielowi, czy mają trudności z wykonywaniem poleceń (kolor zielony – radzę sobie świetnie, kolor żółty – mam wątpliwości, kolor czerwony – proszę o pomoc).

Faza podsumowująca

1. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 1 i Ćwiczenie 2. Nauczyciel sprawdza wyniki, pytając ochotników. Na koniec uczniowie układają puzzle (Ćwiczenie 3).

2. Nauczyciel zadaje zadanie domowe dla uczniów chętnych (nie jest obligatoryjną częścią scenariusza): proponuje zebrać informacje o Sadyku Paszy i jego roli w dyplomacji księcia Adama Czartoryskiego w formie plakatu.

3. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Przekazuje uczniom informację zwrotną dotyczącą ich pracy.

Słownictwo

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

In European salons. Great Emigration

The emigration movement of the Polish population in the first half of the 19th century is called the Great Emigration, and its immediate cause was the fall of the November Uprising. It was a unique phenomenon on a European scale. This was determined by its social and professional composition as well as worldviews. Former activists of the Patriotic Society established the Polish National Committee in exile. It was led by Joachim Lelewel. A significant role in the history of Polish emigration was played by the Polish Democratic Society (TDP), founded in 1832 by several activists, led by Wiktor Heltman. Polish emigrants residing in England, who became famous for the creation of an organization called Gromady Ludu Polskiego were characterised by extreme left political agenda. There was also a conservative group of immigrants, led by Prince Adam Jerzy Czartoryski. Part of the environment considered him as a future king of reborn Poland. The group of his supporters took the name of Lambert Hotel.