Lesson plan (Polish)
Temat: Europa ancien régime
Adresat
Uczniowie klasy VI szkoły podstawowej
Podstawa programowa
XII. Europa w XVII i XVIII wieku. Uczeń:
1) charakteryzuje, na przykładzie Francji Ludwika XIV, ustrój monarchii absolutnej;
4) charakteryzuje reformy oświeceniowe wprowadzone w Prusach, Rosji i Austrii.
Ogólny cel kształcenia
Uczniowie wyjaśniają znaczenie określenia ancien régime i zapoznają się z reformami oświeceniowymi wprowadzonymi w Prusach, Rosji i Austrii.
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
wyjaśniać znaczenie określenia ancien régime;
wymieniać reformy oświeceniowe wprowadzone w Prusach, Rosji i Austrii;
porównywać reformy w Prusach, Rosji i Austrii.
Metody/techniki kształcenia
podające
pogadanka.
aktywizujące
dyskusja.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery.
Przebieg lekcji
Przed lekcją
Przed lekcją uczniowie powtarzają wiadomości na temat monarchii absolutnej we Francji i nawiązują do sformułowania będącego tematem lekcji - ancien regime..
Faza wstępna
Nauczyciel podaje temat, cele lekcji i kryteria sukcesu sformułowane w języku zrozumiałym dla ucznia.
Faza realizacyjna
Nauczyciel tłumaczy, że celem tej części lekcji będzie sporządzenie mapy mentalnej zjawiska, jakim był absolutyzm oświecony. Wstępem do jej przygotowania będzie wykonanie przez uczniów ćwiczeń i poleceń w Internecie oraz sporządzenie wstępnych notatek w trakcie ich wykonywania.
Uczniowie rozpoczynają od Polecenia 1. Słuchają audycji na temat Katarzyny II i jej wizerunku w Europie doby oświecenia.
Następnie nauczyciel przybliża uczniom w formie pogadanki informacje na temat reform przeprowadzonych w Rosji, Prusach i Austrii w II połowie XVIII wieku. Wspólnie z nimi zastanawia się, które z nich miały charakter oświeceniowy i jakie przyczyny tkwiły u ich podłoża. Uczniowie w parach wykonują Ćwiczenie 1, podporządkowując przeprowadzone reformy do konkretnego państwa. W trakcie pracy dyskutują nad rozwiązaniami.
Następnie na jednym arkuszu papieru rozrysowują mapę mentalną. Nauczyciel upewnia się, że zadania zostały poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotne.
Faza podsumowująca
Nauczyciel ocenia pracę uczniowskich par, zwracając uwagę na takie elementy jak wartość merytoryczna pracy i jej oryginalność. Walory plastyczne nie podlegają ocenie .
Uczniowie wykonują Polecenie 2 (jeśli wystarczy czasu). Analizują francuską rycinę satyryczną z epoki.
Nauczyciel rozdaje uczniom ankietę ewaluacyjną, w której ocenią pracę własną, kolegów i koleżanek.
Praca domowa
Nauczyciel zadaje zadanie domowe dla uczniów chętnych (nie jest obligatoryjną częścią scenariusza): Poszukaj informacji o życiu poddanych i sytuacji społeczeństwa rosyjskiego pod rządami Katarzyny II. Porównaj je z sytuacją w Prusach i Austrii. Scharakteryzuj różnice.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
Absolutyzm oświecony – faza absolutyzmu w Europie w II połowie XVIII w.; rozwinął się w państwach, w których mieszczaństwo stanowiło znaczną siłę społeczną dążącą z poparciem tronu do zajęcia pozycji równej szlachcie; najpełniejszy kształt przybrał w Prusach, Austrii, w państwach skandynawskich; Rosja za panowania Katarzyny II przyjęła część idei absolutyzmu oświeconego, choć jej rzeczywiste zmiany ustrojowe nie były tak głębokie, jak w państwach niemieckich.
Ancien régime – (fr., ‘stary ustrój’, ‘dawny porządek’) nazwa absolutystycznego systemu społeczno‑politycznego, panującego w monarchicznych państwach Europy XVIII w., w szczególności we Francji; w czasie i po rewolucji francuskiej pojęcie to stało się synonimem rządów przedrewolucyjnych
Józefinizm – termin, określający politykę oświeconego absolutyzmu wobec Kościoła katolickiego w monarchii habsburskiej za panowania Marii Teresy i cesarza Józefa II
Poddaństwo osobiste – forma zależności społecznej, gospodarczej i prawnej ludności wiejskiej od właścicieli ziemskich (panów gruntowych)
Rewolucja francuska – rewolucja społeczna w latach 1789–99, w wyniku której zostały obalone monarchia absolutna i ustrój stanowy we Francji
Teksty i nagrania
Europe ancien régime
The absolutist socio‑political system existing in France from the 14th to the 18th century is called ancient régime. During the French Revolution, the phrase became a synonym for the pre‑revolutionary authorities. What was Europe ancient régime?
Between 1773‑1774 Russia was shocked with the greatest and the last so big national uprising. Catherine II won after long fights. The victory showed inefficiency of old internal structures of the state and the necessity of introducing reforms. The reformed administrative division, which survived until the 19th century, changes introduced in education and territorial expansion were the most durable element of the rule of Catherine II. Reforms consistent with the Enlightenment priorities were introduced also in Prussia. In 1763 a reorganization of education and general compulsory education was introduced. Intensive work on unification of law and jurisdiction in Hohenzollern monarchy was also started. Austria was ruled jointly by Maria Theresa, the heiress of the House of Habsburg, and her young son Joseph II, who became an emperor in 1765. They strengthened central power and limited privileges of estates and the Catholic Church.
Enlightened absolutism, personal serfdom, French revolution