Tytuł: Porozmawiajmy o komunikowaniu się. Lekcja powtórzeniowa

Scenariusz opracowany przez: Barbara Kazimierczak

Temat zajęć:

Porozmawiajmy o komunikowaniu się. Lekcja powtórzeniowa.

Grupa docelowa:

Uczniowie klasy I liceum i technikum.

Podstawa programowa

Podstawa programowa (stara)

I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystywanie zawartych w nich informacji.

2. Samokształcenie i docieranie do informacji. Uczeń:

1) szuka literatury przydatnej do opracowania różnych zagadnień; selekcjonuje ją według wskazanych kryteriów (w zasobach bibliotecznych korzysta zarówno z tradycyjnego księgozbioru, jak i z zapisów multimedialnych i elektronicznych, w tym Internetu).

3. Świadomość językowa. Uczeń:

3) zna pojęcie aktu komunikacji językowej i wskazuje jego składowe (nadawca, odbiorca, kod, komunikat, kontekst), dostrzega i omawia współczesne zmiany modelu komunikacji językowej (np. różnice między tradycyjną komunikacją ustną lub pisaną a komunikacją przez Internet).

II. Analiza i interpretacja tekstów kultury.

1. Wstępne rozpoznanie. Uczeń:

1) prezentuje własne przeżycia wynikające z kontaktu z dziełem sztuki.

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Mówienie i pisanie. Uczeń:

7) wykonuje różne działania na tekście cudzym (np. streszcza, parafrazuje, sporządza konspekt, cytuje).

Podstawa programowa (nowa)

Zakres podstawowy

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

1) przetwarza i hierarchizuje informacje z tekstów, np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych;

6) odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki.

II. Kształcenie językowe.

3. Komunikacja językowa i kultura języka. Uczeń:

2) zna pojęcie aktu komunikacji językowej oraz jego składowe (komunikat, nadawca, odbiorca, kod, kontekst, kontakt);

4) rozpoznaje zjawiska powodujące niejednoznaczność wypowiedzi (homonimie, anakoluty, elipsy, paradoksy), dba o jasność i precyzję komunikatu;

10) charakteryzuje zmiany w komunikacji językowej związane z rozwojem jej form (np. komunikacji internetowej).

III. Tworzenie wypowiedzi

2. Mówienie i pisanie. Uczeń:

6) tworzy spójne wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, referat, szkic interpretacyjny, szkic krytyczny, definicja, hasło encyklopedyczne, notatka syntetyzująca.

IV. Samokształcenie. Uczeń:

1) rozwija umiejętność pracy samodzielnej między innymi przez przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska;

2) porządkuje informacje w problemowe całości poprzez ich wartościowanie; syntetyzuje poznawane treści wokół problemu, tematu, zagadnienia oraz wykorzystuje je w swoich wypowiedziach;

3) korzysta z literatury naukowej lub popularnonaukowej;

7) wzbogaca swoją wypowiedź pozajęzykowymi środkami komunikacji.

Zakres rozszerzony

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

3) rozpoznaje nawiązania do tradycji biblijnej i antycznej w kulturze współczesnej.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń porządkuje i utrwala wiedzę na temat aktu komunikacji i jego składników.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje społeczne i obywatelskie;

• umiejętność uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wyjaśnia, co oznacza słowo „komunikacja”; wskazuje różne znaczenia;

• wskazuje nadawcę i odbiorcę w akcie komunikacji;

• wykorzystuje kompetencje komunikacyjne w wypowiedziach ustnych;

• wyjaśnia pojęcie aktu komunikacji językowej oraz wymienia i omawia jego części składowe;

• określa komunikacyjną funkcję języka.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja;

  • metoda stolików eksperckich.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Przed planowaną lekcją powtórzeniową nauczyciel prosi wszystkich uczniów, by przypomnieli sobie materiał e‑podręcznika z lekcji „Communication and its components”, a wybranych, by na podstawie lekcji przygotowali w oparciu o generator zamieszczony w abstrakcie krzyżówki dla kolegów do pracy na lekcji.

Faza wstępna

1. Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

2. Prowadzący przypomina uczestnikom zajęć, jakiego obszaru tematycznego będzie dotyczyła lekcja.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie wyświetlają na tablicy interaktywnej opracowane przed lekcją krzyżówki. Zadaniem pozostałych jest odgadnięcie poszczególnych haseł. Po każdej krzyżówce, w oparciu o technikę świateł, uczniowie dokonują oceny pytań (czy są jednoznaczne, logicznie sformułowane). Nauczyciel ocenia pytania pod kątem językowym i udziela informacji zwrotnej.

2. Uczniowie, pracując indywidualnie lub w parach, wykonują ćwiczenia interaktywne sprawdzające i utrwalające wiadomości poznane w czasie lekcji. Wybrane osoby omawiają prawidłowe rozwiązania ćwiczeń interaktywnych. Prowadzący uzupełnia lub prostuje wypowiedzi podopiecznych.

3. Ćwiczenie 1. Zadawanie pytań. Uczniowie wykorzystują formularz do zapisania pytań skierowanych do kolegi lub koleżanki w celu sprawdzenia rozumienia wysłuchanego tekstu.

4. Uczniowie wykorzystują planszę interaktywną do uporządkowania swojej wiedzy.

5. Nauczyciel wspólnie z uczniami podsumowuje dotychczasowy przebieg zajęć.

6. Praca w grupach metodą stolików eksperckich. Nauczyciel dzieli klasę na pięć grup. Każda otrzymuje do opracowania jedno zadanie:
   Grupa 1: Składniki komunikacji
   Grupa 2: Znaki, wskaźniki, ikony i symbole - czym są, jak je rozróżnić, przykłady
   Grupa 3: Jakie są funkcje wypowiedzi?
   Grupa 4: Rozwój komunikacji na przestrzeni wieków
   Grupa 5: Jakie są i czemu służą źródła informacji?
   Każda grupa ma 10 minut na opracowanie tematu. Następnie grupy wymieniają się między sobą członkami: do każdej grupy przychodzi jedna osoba z innej grupy. Uczniowie wymieniają się wiedzą między sobą.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa

1. Wykonaj w domu notatkę z lekcji, np. metodą sketchnotingu.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

4. Let's talk about communicating. Repeating lesson

Links to the lessons: 1 , 2 , 3 , 4 , 5