Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Temat: W głębinach

Adresat

Uczniowie klasy IV szkoły podstawowej

Podstawa programowa

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

VI. Środowisko przyrodnicze najbliższej okolicy. Uczeń:

12. określa warunki życia w wodzie (nasłonecznienie, zawartość tlenu, opór wody) i wskazuje przystosowania organizmów (np. ryby) do środowiska życia;

13. rozpoznaje i nazywa organizmy żyjące w wodzie.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie charakteryzują wybrane organizmy oceanu, opisując ich przystosowania w budowie zewnętrznej do życia na różnej głębokości.

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • opisywać warunki panujące w głębinach morskich;

  • tłumaczyć, dlaczego w głębinach oceanów nie ma roślin;

  • wskazywać przystosowania zwierząt do życia na dużej głębokości.

Metody/techniki kształcenia

  • podające

    • pogadanka.

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery;

  • klej;

  • arkusze szarego papieru;

  • nożyczki;

  • sylwetki organizmów morskich;

  • niebieskie farby (różne odcienie) lub niebieski papier w różnych odcieniach;

  • wałek do farby.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  • Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.

Faza wstępna

  • Prowadzący lekcję prosi wybranego ucznia, żeby wymienił czynniki, od których zależy życie w wodzie.

  • Nauczyciel podaje temat, cele lekcji i kryteria sukcesu sformułowane w języku zrozumiałym dla ucznia.

Faza realizacyjna

  • Prowadzący lekcję poleca podopiecznym, żeby przeczytali fragment pt. „Warunki życia w głębinach morskich”, a następnie wskazali podobieństwa i różnice warunków życia w głębinach morskich oraz w strefie toni wodnej jeziora.

  • Nauczyciel prezentuje i omawia ilustrację interaktywną. Następnie dzieli uczniów na grupy i każdej z nich poleca przeprowadzenie pogłębionej analizy jednego z punktów przedstawionych na schemacie w oparciu o dostępne źródła informacji (np. internet, atlas lub encyklopedię).
    Uczniowie prezentują wyniki pracy w grupach. Każdy zespół kończy swoją prezentację sformułowaniem wniosków.

  • Nauczyciel prosi, aby uczniowie samodzielnie wykonali wskazane ćwiczenie interaktywne.

  • Nauczyciel rozdaje arkusze papieru i materiały plastyczne oraz objaśnia zadanie uczniów: na podstawie informacji poznanych w czasie lekcji oraz na poprzednich zajęciach mają przygotować plakat przedstawiający rozmieszczenie organizmów wodnych. Uczniowie razem z prowadzącym lekcję określają kryteria oceny plakatu.

  • Uczniowie prezentują swoje plakaty i oceniają prace kolegów i koleżanek.

Faza podsumowująca

  • Uczniowie wykonują ćwiczenie nr 2.

  • Nauczyciel prosi uczniów, żeby ocenili atmosferę panującą na lekcji, stosując metodę „Smily” .

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

ocean
ocean
R168SNIeISCnf
Nagranie dźwiękowe dotyczące słówka ocean.

ocean – wielka część hydrosfery stanowiąca odrębny fragment wszechoceanu; najczęściej wyróżnia się 4 oceany, ale są też klasyfikacje wyróżniające 3 (nie wydziela się wtedy Oceanu Arktycznego) lub 5 oceanów (wody wokół Antarktydy uważa się wówczas za Ocean Południowy)

Teksty i nagrania

RG2DhChciD5Dw
Nagranie dźwiękowe dotyczące warunków życia w głębinach

In the deep sea

Sunlight doesn’t reach ocean waters at the depth of 1000 m below the surface. There is absolute darkness. No plant life can survive in this zone. However, there are animals that feed on plant and animal remains that fall from surface water layers that are reached by sunlight. Other animals that live in the deep sea are predators. Many animals have developed various light‑emitting organs that are useful for hunting or searching for a mate. Certain animals have completely lost the organ of sight. Others have developed huge eyes so that they may receive even the weakest optical stimuli.

An additional difficulty for animals living in the deep sea is the pressure that rises as depth increases. In the ocean trenches, water pressure is 1000‑times higher than air pressure! Organisms that live near the surface cannot withstand such pressure, as their bodies would be crushed. The deep‑sea organisms, on the other hand, aren’t able to surface, as they would be ripped apart by the internal pressure that protects their bodies from being crushed in the depths.

The variety of organisms that live in the deep sea and ocean trenches still remain largely undiscovered, but it’s still greater than was expected. There is a particularly large variety of invertabrates that consume the smallest nutrient particles from silt.
Marine annelids are organisms that slightly resemble earthworms, but are equipped with numerous bristles. They crawl on the bed or float in water, consuming small organisms or their remains. They are the primary source of nutrition for other animals.

Many species of cephalopods can also be found in the ocean depths, primarily octopi which have a soft body and eight tentacles of equal length and squids which have an elongated body and ten tentacles, two of which are visibly longer.

Deep‑sea fish can be found up to the depth of 8000 metres below sea level. They are very diverse in terms of their appearance and what they feed on.

  • The deep sea is a part of marine waters where the sunlight does not penetrate.

  • The deep sea is characterised by extremely high pressure.

  • Deap‑sea animals feed on dead organic matter that comes from near‑surface water layers, bacteria and other animals.