Tytuł: Książka nad książkami

Opracowanie scenariusza: Katarzyna Maciejak

Temat zajęć

Biblia, czyli książka nad książkami.

Grupa docelowa

Uczniowie klasy V ośmioletniej szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

12) określa tematykę oraz problematykę utworu;

20) wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohatera.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

2) wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio;

3) określa temat i główną myśl tekstu.

II. Kształcenie językowe.

2. Zróżnicowanie języka. Uczeń:

5) rozpoznaje w wypowiedziach związki frazeologiczne, dostrzega ich bogactwo, rozumie ich znaczenie oraz poprawnie stosuje w wypowiedziach.

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) uczestniczy rozmowie na zadany temat, wydziela jej części, sygnały konstrukcyjne wzmacniające więź między uczestnikami dialogu, tłumaczące sens;

2. Mówienie i pisanie. Uczeń:

5) opowiada o przeczytanym tekście.

IV. Samokształcenie. Uczeń:

1) doskonali ciche i głośne czytanie;

8) rozwija umiejętność krytycznego myślenia i formułowania opinii.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń poznaje Biblię jako tekst kultury oraz frazeologizmy z nią związane.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• umiejętność uczenia się;

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• podaje podstawowe informacje dotyczące Biblii;

• czyta ze zrozumieniem i uzasadnia własne zdanie;

• wymienia różne wydania Biblii;

• używa związków frazeologicznych pochodzących z Biblii;

• pracuje z mapą.

Metody/techniki kształcenia

• podająca: pogadanka;

• praktyczne: przewodniego tekstu, ćwiczenia przedmiotowe;

• programowane: z użyciem komputera, z użyciem e‑podręcznika.

Formy pracy

• aktywność indywidualna jednolita;

• aktywność w parach;

• aktywność zbiorowa.

Przebieg zajęć

Przed lekcją

Przed planowaną lekcją nauczyciel prosi wyznaczonych uczniów, by przypomnieli sobie którąś z biblijnych przypowieści i przygotowali nieruchomy kadr (stopklatkę) ilustrujący wybraną scenę. Uczniowie mogą przynieść stroje lub potrzebne rekwizyty. Każdy z występujących bohaterów powinien przygotować jednozdaniową wypowiedź, odpowiadającą na pytania: kim jestem? co robię? dlaczego to robię? Ich zadaniem będzie rozpoczęcie zajęć od prezentacji swoich stopklatek oraz zainteresowanie innych uczniów swoją prezentacją.

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel określa cel zajęć: uczniowie poznają Biblię jako tekst kultury. Podaje uczniom kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel kieruje rozmową wprowadzającą w temat lekcji. Nauczyciel pyta uczniów o ich wiedzę na temat Biblii. Omawia z klasą mapę przedstawiającą położenie Ziemi Świętej. Zadaje pytania:

• Jak dzisiaj nazywają się kraje położone w obrębie Ziemi Świętej?

• Jaki związek z Biblią ma ta część świata?

Faza realizacyjna

1. Wybrani uczniowie prezentują przygotowaną na zajęcia stopklatkę. Podają, kim są, co robią i dlaczego to robią. Nauczyciel zachęca pozostałych uczniów do zadawania pytań prezentującym, np.

• Dlaczego zdecydowaliście się na taką scenę?

• Dlaczego przynieśliście takie rekwizyty?

• Jaką rolę odgrywa dana osoba?

2. Uczniowie czytają tekst Anny Kamieńskiej w e‑podręczniku, zwracają szczególną uwagę na wyjaśnienie pochodzenia słowa biblia. Następnie uczniowie wyjaśniają, dlaczego Biblia jest nazywana księgą nad księgami (zapisują wnioski w zeszycie).

3. Uczniowie wykonują ćwiczenia sprawdzające rozumienie przeczytanego tekstu (test jednokrotnego wyboru – ćwiczenia 3‑8). Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanych zadań i udziela informacji zwrotnej.

4. Uczniowie zapoznają się z informacją w abstrakcie na temat tłumaczeń Biblii oraz oglądają zdjęcia przedstawiające jej dawne wydania (ćw. 9). Nauczyciel pyta uczniów, dlaczego – ich zdaniem – wydania Biblii są tak kunsztowne pod względem estetycznym.

5. Uczniowie wzbogacają swoje słownictwo o związki frazeologiczne pochodzące z Biblii (ćw. 10 i 11). Wskazują polskie odpowiedni podanych frazeologizmów. Układają zdania z ich zastosowaniem.

6. Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie pytań quizowych dotyczących bieżącej lekcji (każda osoba przygotowuje dwa pytania). W razie potrzeby pomaga uczniom ułożyć pytania. Następnie odbywa się quiz: uczniowie dzielą się na grupy 4‑osobowe. Każdy zespół wybiera spośród propozycji członków dwa pytania, które zada na forum klasy. Grupa odczytuje jedno pytanie i czeka na zgłoszenie się innych grup do odpowiedzi. Prawo głosu ma zespół, który zgłosił się pierwszy. Nauczyciel lub wybrany uczeń zlicza punkty. Grupa, która wygrała rywalizację, powinna zostać nagrodzona.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel zadaje uczniom pytania skłaniające do podsumowania, np.

• Jak i kiedy powstała Biblia?

• Dlaczego ma tak duże znaczenie dla europejskiej kultury?

2. Następnie nauczyciel prosi uczniów o ocenę ich pracy na lekcji oraz stopnia zrozumienia omawianego materiału. Może do tego wykorzystać planszę interaktywną zawartą w abstrakcie.

Praca domowa

Wybierz trzy spośród poznanych na lekcji frazeologizmów biblijnych i przedstaw je w postaci rebusów (rysunek) lub przygotuj scenki (kalambury).

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Book over books

The Bible is an extraordinary book. It was created for hundreds of years! It consists of two main parts: the Old Testament and the New Testament. In the Old Testament, the history of Israel is shown before the coming of Christ, including the creation of the world, man, banishment from paradise, departure from Egypt, receiving the Ten Commandments. The New Testament describes the life and activities of Jesus and his disciples. The Bible is the most important book for two great religions: Judaism and Christianity.

Do you know in which languages the Bible was written? Do you know what the holy books of other religions are called?

The translation of the Bible into Greek is called the Septuagint. This name comes from the number of people who worked on the translation. The translation into Latin is Vulgate. The Bible had many translations and editions. The best‑known modern edition is the Millenium Bible.

The Bible has influenced and influences our culture. It is a source of many idiomatic expressions and proverbs.