Temat: W cieniu Wielkiej Trójki. Sprawa polska w II wojnie światowej

Adresat

Uczniowie klasy VIII szkoły podstawowej

Podstawa programowa:

XXXIII. II wojna światowa i jej etapy. Uczeń:

4) wymienia główne decyzje konferencji wielkiej trójki (Teheran, Jałta, Poczdam);

5) przedstawia bezpośrednie skutki II wojny światowej, w tym problem zmiany granic i przesiedleń ludności.

XXXV. Sprawa polska w czasie II wojny światowej. Uczeń:

1) przedstawia okoliczności powstania i omawia działalność rządu Rzeczypospolitej Polskiej na wychodźstwie;

2) umieszcza w czasie i przestrzeni działania polskich formacji na różnych frontach i obszarach toczącej się wojny;

3) przedstawia politykę mocarstw wobec sprawy polskiej w czasie II wojny światowej.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń dowie się jak wyglądała sprawa polska i losy ziem polskich w czasie II wojny światowej.

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • dostrzegać jakie były najważniejsze wydarzenia z czasów II wojny światowej;

  • charakteryzować wydarzenia bezpośrednio dotyczące ziem Polskich i Polaków podczas II wojny światowej;

  • wyjaśniać zmiany terytorialne jakie zaszły pomiędzy rokiem 1939 a 1945;

  • wyjaśniać dlaczego Polska znalazła się w radzieckiej strefie wpływów;

  • explain why many Poles did not return to the country after the war.

Metody/techniki kształcenia

  • podające

    • pogadanka.

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  1. Uczniowie wyjaśniają okoliczności agresji na Polskę we wrześniu 1939 roku oraz losy ziem polskich podczas II wojny światowej.

Faza wstępna

  1. Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

  2. Nauczyciel rozpoczyna burzę mózgów pytając uczniów o najważniejsze ich zdaniem wydarzenia II wojny światowej. Następnie nawiązując do odpowiedzi uczniów pokazuje, w których z tych wydarzeń brali udział polscy żołnierze – np. wojna w Afryce – Tobruk - Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich; Bitwa o Anglię – Dywizjon 302 i 303 itp. Uczniowie wykonują **Ćwiczenie 1**.

Faza realizacyjna

  1. Nauczyciel przypomina uczniom co działo się z polskimi władzami po klęsce wojny obronnej Polski oraz jak wyglądała sprawa polska podczas II wojny światowej. Uczniowie wykonują **Ćwiczenie 2**. Zwraca uwagę na zmianę relacji po 22 czerwca 1941 roku i nawiązaniu stosunków polsko‑radzieckich oraz wyjaśnia trudności w we współpracy z ZSRS. Uczniowie wykonują **Ćwiczenie 3**.

  2. Nauczyciel wyjaśnia znaczenie zbrodni w Katyniu oraz kłamstwa katyńskiego na współpracę z sowietami i losy armii Andersa w ZSRS. Zaznacza, że gen. Andersowi nie udało się ewakuować wszystkich chętnych Polaków. Uczniowie wykonują **Ćwiczenie 4**.

  3. Następnie nauczyciel przedstawia uczniom walkę żołnierza polskiego na frontach II wojny światowej. Podkreśla, że mimo klęski wrześniowej Polacy nie poddali się i starali zbrojnie walczyć z Niemcami w każdym możliwym miejscu. Zaznacza, że polskie oddziały walczące u boku armii sojuszniczych stanowiły czwartą pod względem wielkości siłę aliancką. Uczniowie wykonują **Polecenie 1**.

  4. Kontynuując nauczyciel zaznacza, że pomimo wielkiego wkładu w zwycięstwo nad Hitlerem Polacy nie mieli praktycznie żadnego wpływu na to jak będzie wyglądała sytuacja w Europie i na świecie po wojnie. Tłumaczy uczniom znaczenie wielkich konferencji i decyzji Wielkiej Trójki. Prosi by uczniowie jeszcze raz zwrócili uwagę na odpowiedzi w ** Ćwiczeniu 2.** Następnie wyjaśnia dlaczego wielu Polaków nie zdecydowało się wrócić do Polski po II wojnie światowej, m.in. gen. Maczek i gen. Anders. Uczniowie wykonują **Ćwiczenie 5**.

Faza podsumowująca

  1. Nauczyciel podsumowuje lekcję oraz przybliża uczniom polityczne i terytorialne skutki II wojny światowej w stosunku do Polski.

  2. Uczniowie wykonują **Polecenie 2,** **Ćwiczenie 6** i **Ćwiczenie 7**. Nauczyciel upewnia się, że zadania zostały poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.

Praca domowa

  1. Nauczyciel zadaje zadanie domowe: Polska i Polacy po II wojnie światowej znaleźli się w „obozie zwycięzców” odnosząc triumf nad armią niemiecką i wygrywając wojnę. Jednak wielu Polaków uważało, że mimo zakończenia walk wcale w nie byliśmy zwycięzcami. Zastanów się dlaczego mogli tak uważać?.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Third Reich
Third Reich
R14wNixNYH2Zh
Nagranie dźwiękowe słówka.

III Rzesza – nazwa państwa niemieckiego pod rządami Adolfa Hitlera w latach 1933‑1945.

Soviet Union
Soviet Union
Rn3FFgelCKMTx
Nagranie dźwiękowe słówka.

Związek Sowiecki – Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich, komunistyczne państwo istniejące w latach 1922‑1991 na terenie Europy i Azji.

Allies
Allies
RkgzSOjWX5xuz
Nagranie dźwiękowe słówka.

Alianci – państwa walczące przeciwko Niemcom i ich sojusznikom podczas II wojny światowej.

Surrender
Surrender
RuqfVnWXRulhT
Nagranie dźwiękowe słówka.

Kapitulacja – poddanie się części lub całości wojska przeciwnikowi. Może być bezwarunkowa lub pod pewnymi wcześniej ustalonymi warunkami. Najczęściej kończy konflikt zbrojny.

Gulags
Gulags
R2Qr0i6kS4fZQ
Nagranie dźwiękowe słówka.

Łagry – obozy pracy przymusowej w Związku Sowieckim, w których więźniowie wykonywali ciężką i często niebezpieczną pracę, prowadzącą do ich fizycznego i psychicznego wyniszczenia, a w konsekwencji śmierci.

Katyn massacre
Katyn massacre
RwPwkhuRgNN4f
Nagranie dźwiękowe słówka.

Zbrodnia katyńska -- zbrodnia popełniona przez policję polityczną Związku Radzieckiego na Polakach wiosną 1940 roku. Wzięci do niewoli Polacy (ponad 21 tys. ludzi) uznani za „wrogów władzy sowieckiej” zostali zamordowani strzałem w tył głowy. Przez 50 lat (1940‑1990) władze ZSRS zaprzeczały swojej odpowiedzialności za ten czyn.

the Big Three
the Big Three
RWCszsMoMuUcN
Nagranie dźwiękowe słówka.

Wielka Trójka – określenie przywódców mocarstw alianckich podczas II wojny światowej (Stanów Zjednoczonych – Roosevelt; Wielkiej Brytanii – Churchill; ZSRR - Stalin), którzy omawiali sprawy wojenne i kształt przyszłego świata na konferencjach międzynarodowych w Teheranie (1943), Jałcie i Poczdamie (obie 1945).

Teksty i nagrania

R2D2BKJQdBimr
Nagranie dźwiękowe abstraktu.

In the shadow of the Big Three. Polish interests during World War II

Theoretically, Poland was among the winners of World War II. However, not Poles but the leaders of superpowers (United States, Soviet Unit and United Kingdom) decided about the post‑war shape of the country. At the conferences in Tehran (1943), Yalta and Potsdam, it was agreed that Poland will be in the Soviet sphere of influence.

The land lost to the USSR in 1939 has never come back to Poland. In return, Poland received – at the expense of Germany – Lower Silesia, Western Pomerania, Warmia and Masuria.