Lesson plan (Polish)
Temat: Arabowie i świat islamu
Adresat
Uczniowie klasy V szkoły podstawowej
Podstawa programowa
Klasa V szkoły podstawowej
II. Bizancjum i świat islamu. Uczeń:
umiejscawia w czasie i przestrzeni zasięg ekspansji arabskiej i wyjaśnia wpływ cywilizacji muzułmańskiej na Europę.
Ogólny cel kształcenia
Uczniowie poznają historię powstania trzeciej religii monoteistycznej – islamu.
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
wskazywać gdzie narodził się islam;
wyjaśniać jakie jest pięć filarów islamu;
opowiadać co pobudziło rozwój islamu;
definiować czym jest hidżra, charadż, szariat i ramadan.
Metody/techniki kształcenia
aktywizujące
dyskusja.
podające
pogadanka.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery.
Przebieg lekcji
Przed lekcją
Uczniowie powinni przygotować informacje, kim byli i czym zajmowali się Arabowie w pierwszych wiekach naszej ery. Wiadomości mogą pochodzić z fragmentu “Półwysep Arabski” z rozdziału e‑podręcznika Arabowie i świat islamu..
Faza wstępna
Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.
Nawiązując do zadania domowego, prosi, aby uczniowie scharakteryzowali warunki, w jakich żyli i czym się zajmowali Arabowie przed pojawieniem się Mahometa.
Faza realizacyjna
Nauczyciel przybliża uczniom postać Mahometa – twórcy i najważniejszego proroka islamu, najważniejsze wydarzenia z jego życia oraz założenia religii, którą stworzył. Opowiada o jego objawieniach, które stały się podstawą nowej wiary, oraz zdolnościach przywódczych pozwalających na przyciągnięcie do siebie wielu wyznawców. Następnie prosi by na podstawie wiedzy własnej uczniów i tej z poprzednich lekcji uczniowie wymienili wspólne cechy łączące trzy wielkie religie monoteistyczne: judaizm, chrześcijaństwo oraz islam. Nauczyciel upewnia się, że zadanie zostało poprawnie wykonane i udziela informacji zwrotnej.
Następnie przedstawia tzw. pięć filarów islamu i tłumaczy ich znaczenie. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 1, łącząc filary z odpowiednimi definicjami. Wprowadza i omawia pojęcia meczet i Koran oraz prezentuje najświętsze miejsce dla muzułmanów – świątynię Al‑Kaba w Mekce. Uczniowie zapoznają się z ilustracją interaktywną w Poleceniu 1 oraz grafiką w Poleceniu 2 i wykonują związane z nim ćwiczenie. Nauczyciel upewnia się, że zadania zostały poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej. Może pokazać zdjęcia słynnych meczetów (np. Meczet Al‑Aksa, Błękitny Meczet), ich wygląd i wystrój w środku.
Nauczyciel przybliża uczniom, jak doszło do rozwoju i rozprzestrzenienia islamu na tak ogromne tereny; charakteryzuje też politykę, jaką muzułmanie stosowali w podbitych krajach. Uczniowie oglądają mapę przedstawiającą ekspansję islamu i wykonują Polecenie 3.
Podczas pracy nad ćwiczeniami i poleceniami nauczyciel wykorzystuje metodniki lub zestaw kart w trzech kolorach: zielonym, żółtym i czerwonym. Uczniowie dzięki kartom sygnalizują nauczycielowi, czy mają trudności z wykonywaniem poleceń (kolor zielony – radzę sobie świetnie, kolor żółty – mam wątpliwości, kolor czerwony – proszę o pomoc).
Faza podsumowująca
Podsumowując zajęcia, nauczyciel prosi, by uczniowie przypomnieli najważniejsze wydarzenie, które uważane jest za początek ery muzułmańskiej, oraz wyjaśnili, dlaczego do niego doszło.
Następnie uczniowie powtarzają filary islamu i wykonują Ćwiczenie 2. Nauczyciel udziela im informacji zwrotnej.
Na zakończenie nauczyciel prosi, aby uczniowie zastanowili się i porównali, w jaki sposób chrześcijaństwo zdobywało swoich wyznawców i rozprzestrzeniało się na coraz większe obszary, a w jaki sposób robił to islam? Czy można dostrzec jakieś cechy wspólne? A co różniło te dwie religie?.
Nauczyciel rozdaje uczniom ankiety ewaluacyjne, w których ocenią własną pracę na lekcji, aktywność swoją oraz kolegów i koleżanek, a także co im się podobało.
Nauczyciel zadaje zadanie domowe dla uczniów chętnych (nie jest obligatoryjną częścią scenariusza): Cywilizacja arabska okazała się ratunkiem dla wielu antycznych dzieł. Dowiedz się, które z nich przetrwały do naszych czasów dzięki arabskim tłumaczeniom.
Praca domowa
Nauczyciel zadaje zadanie domowe (nie jest obligatoryjną częścią scenariusza): Cywilizacja arabska okazała się ratunkiem dla wielu antycznych dzieł. Dowiedz się, które z nich przetrwały do naszych czasów dzięki arabskim tłumaczeniom.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
Politeizm – wiara w wielu bogów, którzy zajmują się odrębnymi sferami życia.
Monoteizm – wiara w jednego Boga, wykluczająca istnienie innych bóstw.
Prorok – dosłownie „osoba przemawiająca w czyimś imieniu”, w religiach były to osoby pozostające w kontakcie z Bogiem, który przez nie miał wyrażać swoją wolę i zamierzenia.
Koran – święta księga islamu, składa się ze 114 sur (rozdziałów). Według wiernych za jego twórcę uważany jest Allach, który objawił go prorokowi Mahometowi.
Szariat – prawo muzułmańskie regulujące zwyczaje religijne, prawo oraz postępowanie w codziennym życiu.
Szahada – muzułmańskie wyznanie wiary, jeden z obowiązków każdego muzułmanina.
Hurysa – w religii muzułmańskiej, piękna i wiecznie młoda kobieta o duchowej i cielesnej czystości, która czeka w raju na zbawionych wiernych.
Hegira – ucieczka proroka Mahometa i jego zwolenników z Mekki do Medyny. W islamie uznawana jest za początek istnienia tej religii.
Umma – wspólnota islamskich wiernych.
Ramadan – święty miesiąc dla muzułmanów, ustanowiony na pamiątkę początku objawień Mahometa.
Meczet – budynek, w którym oddaje się cześć Bogu. Potocznie określa się tak muzułmańskie świątynie.
Minaret – wysoka wieża znajdująca się przy meczecie, z której nawołuje się wiernych do modlitwy.
Kalif – tytuł następców Mahometa, będących przywódcami religijnymi i państwowymi muzułmanów.
Charadż – podatek narzucany podbitym, niemuzułmańskim ludom.
Islam – jedna z wielkich religii monoteistycznych, stworzona na początku VII w. przez uważanego za proroka Mahometa. Jej główne założenia są zawarte w świętej księdze Koranie.
Muzułmanin – inaczej mahometanin, wyznawca religii islamu.
Allach – imię Boga w religii islamskiej. W języku arabskim oznacza Boga.
Teksty i nagrania
The Arabs and the World of Islam
The Arabs were a herding people inhabiting the Arabian Peninsula. Their main occupations were husbandry and trade. They also guided European merchants through the lands of the Middle East and Mesopotamia. One of their most imortant cities and trade centers was Mecca. Its Kaaba temple, which, according to the legend, was supposedly erected by the Biblical Abraham (Ibrahim) and his son Ishmael (Ismail), considered by the Arabs to be their forefather, was its central point. The creator of Islam and its most important prophet was Muhammad, alive in the sixth and seventh centuries. He believed that through his visions he maintained contact with God, who passed his will onto him. Based on that and the later teachings of Muhammad, the Muslims (the followers of Islam) believe in one god, Allah – the creator of the world, humanity, and everything that surrounds it. Much like the Christians, they believe that after one’s death they will be judged, and that the good will be admitted to heaven, and the wicked – banished to hell. The Muslims, while they acknowledge Moses and Jesus as prophets, believe that only the prophecies passed onto Muhammad contain the truth about God and humanity.
The revelations preached by Muhammad were not received with much interest by the people of Mecca. He was only joined by foreigners and people belonging to the lower social classes. They were attracted by Islam’s rejection of divisions and championing justice and equality for everyone. When Muhammad openly condemned polytheism, popular among the rich, he antagonized not only the wealthy, but also the local leaders. Thus, he had to flee; in 622 he left Mecca and headed to Medina. There, he found not only refuge, but also new followers, envious of the wealth and influence of their neighbors. The Hejira, as the event is known in the Arabic tradition, is considered by the Muslims to be the beginning of the new religion and the Muslim era.
The number of Muhammad’s followers grew quickly through numerous conquests and subduing the neighboring Arabic tribes. Eventually, by the end of Muhammad’s life, owing to his sizable army of over ten thousand, Mecca found itself under the rule of his followers as well. Having passed away in 632, the prophet had left no heirs. The community chose Abu Bakir to replace him, granting him the title of Caliph, meaning “successor”. Thus began the rule of the caliphs, during which Islam spread into the vast territories extending from Persia, through the Arabian Peninsula, Palestine, Egypt, and North Africa, to the Iberian Peninsula, in a mere few decades. The results of the conquest were astounding, and the followers of the new religion became a great force. They did not, however, impose their religion, culture or customs upon the defeated nations. They did not destroy their territories and civilization achievements either. The subdued, non‑Muslim people was, however, obliged to pay a special tax (kharaj) in exchange for protection.
The foundation of the Muslim faith is constituted by the so‑called five pillars of Islam. They are: the faith in one God and his prophet, five‑time‑a-day prayer, fasting during the holy month of Ramadan, alms, and pilgrimage to Mecca. The Muslims pray in mosques, and they consider the Quran, or the teachings of Muhammad written down at the order of Abu Bakr, to be their holy book. It is also considered the most beautiful example of Arabic literature and the source of the Muslim Sharia law.