II. Programming and solving problems by using the computer and other digital devices. Using computer applications the student:
3) creates documents and presentations, including those in a cloud in order to solve problems and create papers from various fields (subjects), adjusts the format and the appearance of the research papers to their content/purpose and demonstrates the following skills:
b) creating text documents: selecting fonts, formatting paragraphs, inserting illustrations, headings and shapes, creating tables and bulleted and numbered lists.
The task of the students is to revise the information about saving files in various file formats.
What is a text file? What is a file format? Do various programmes have different default file formats? Can you choose a file format when you save a file?
A text filetext filetext file is a computer file that comprises only alphanumeric characters, i.e. letters and numerical digits.
Two formats are typical saving formats of such a file:
- the TXT file format, which does not include formatting, - the RTF file format, which includes basic formatting.
Since text editors became advanced programmes as parts of office suites, they have included a range of additional elements apart from text, e.g. tables, images, charts. In order to store such documents, the makers of computer software apply one of the selected saving formats.
Let’s discuss shortly some of the file saving standardssaving standardssaving standards listed above.
[Interactive graphics 2]
A document templatetemplatetemplate is a file format that enables saving a document as a templatetemplatetemplate, based on which you can create new documents. It allows to save document content and settings such as styles, page layout and even customcustomcustomkeyboard shortcutskeyboard shortcutskeyboard shortcuts and menus.
A web page (htm/html) is a file format that enables saving a document for display on the internet.
A PDF document is a file format that used for the presentation, moving and printing the content comprising text and graphics.
An XPS document is a file format competing with PDF, used for storing and viewing documents, which is supported by some providers of printing systems.
Text editors enable saving documents in standards used for saving files in previous versions of the software. Reading the older versions of files is usually troublefree.
You can identify the file format in which a document is saved by the icon of the document and the extension of the saved file.
[Illustration 2]
Task 1
In the text editor installed on your computer check the file formats in which you can save a file. Create a text filetext filetext file including three pages. You can copy text from the internet. Save the file in different formats. Compare the size of the saved files. Do the files take up the same disc space?
The European Commission recommends OpenDocument (known also as ODF or ISO/IEC 26300) as standard to be used in administration and business. It is used by many EU institutions and private companies in Poland and in Europe as a fully functional and free solution replacing commercial office software. Similar solution was adopted by the Polish government.
Task 2
In the text editor installed on your computer create a text filetext filetext file including text, tables and graphics. Save the file in the default file format of the editor and as TXT, RTF and PDF files. Compare the size and the content of the saved files. Do the files take up the same disc space? Do they contain the same information?
Since text editors became advanced programmes as parts of office suites, they have included a range of additional elements apart from text, e.g. tables, images, charts. In order to store such documents, the makers of computer software apply one of the selected saving formats.
Most of the current file saving standardssaving standardssaving standards, not only text ones, are based on Extensible Markup Language (XML). It is a universal formal language intended to represent various data in a structured way. Its structure is a bit similar to HTML as it also uses markups. Thanks to the XML format it is possible to use new functions, objects and formatting elements. It enables saving e.g. SmartArt 3D or mathematical formulae in a document.
Selected words and expressions used in the lesson plan
- Format otwarty – otwarty dla wszystkich standard zapisu dokumentów rozwijany przez niezależne organizacje non‑profit. Użytkownicy dokumentów zgodnych z tym standardem mają do nich dostęp z programów różnych producentów. Przykładem takiego zapisu dokumentu jest ODF (OpenDocument).
- Format zamknięty – opracowany i kontrolowany przez konkretną firmę. Znacznie utrudnia wymianę plików pomiędzy oprogramowaniem różnych producentów. Przykładam takiego standardu jest dokument DOC.
- Format półotwarty – otwarty format zapisu dokumentów, które nie został zatwierdzony jako norma przez większość twórców oprogramowania. Umożliwia co prawda wymianę danych pomiędzy programami różnych producentów, ale nie zapewnia kompatybilności wszystkich elementów dokumentu. Przykładem takiego dokumentu jest OOXML (Office Open XML).
Dla przykładu Word, najbardziej popularny edytor tekstów, potrafi zapisać swoje dokumenty jako:
- standardowy format zapisu dokumentu Word, - szablon dokumentu Word, - formaty wcześniejszych wersji programu Word, - PDF, - strona WWW, - dokument XPS, - OpenDocument, - plik tekstowy, - plik RTF.
Każdy edytor tekstowy posiada domyślny typ pliku, w jakim zapisywany jest dokument. Jeśli chcemy zmienić typ na inny, musimy skorzystać z opcji Zapisz jako. Zaraz pod polem nazwy pliku znajduje się rozwijana lista o nazwie Zapisz jako typ, zawierająca wszystkie standardy zapisu plików obsługiwane przez edytor.
m2f33195bbb21eddb_1528449000663_0
Zapisywanie dokumentów tekstowych w różnych formatach
m2f33195bbb21eddb_1528449084556_0
Drugi
m2f33195bbb21eddb_1528449076687_0
Klasy VII i VIII
II. Programowanie i rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem komputera i innych urządzeń cyfrowych. Uczeń:
3) korzystając z aplikacji komputerowych, przygotowuje dokumenty i prezentacje, także w chmurze, na pożytek rozwiązywanych problemów i własnych prac z różnych dziedzin (przedmiotów), dostosowuje format i wygląd opracowań do ich treści i przeznaczenia, wykazując się przy tym umiejętnościami:
b) tworzenia dokumentów tekstowych: dobiera czcionkę, formatuje akapity, wstawia do tekstu ilustracje, napisy i kształty, tworzy tabele oraz listy numerowane i punktowane.
m2f33195bbb21eddb_1528449068082_0
45 minut
m2f33195bbb21eddb_1528449523725_0
Tworzenie dokumentów tekstowych.
m2f33195bbb21eddb_1528449552113_0
1. Rozpoznawanie różnych formatów dokumentów tekstowych.
2. Zapisywanie plików tekstowych w różnych formatach.
m2f33195bbb21eddb_1528450430307_0
Uczeń:
- rozróżnia formaty dokumentów tekstowych,
- zapisuje pliki tekstowe w różnych formatach.
m2f33195bbb21eddb_1528449534267_0
1. Odwrócona klasa.
2. Uczenie się przez obserwację.
m2f33195bbb21eddb_1528449514617_0
1. Praca indywidualna.
2. Praca z całą klasą.
m2f33195bbb21eddb_1528450135461_0
m2f33195bbb21eddb_1528450127855_0
Uczniowie mają za zadanie przypomnieć sobie informacje na temat zapisywania plików w różnych formatach.
Co to jest plik tekstowy? Co to jest format pliku? Czy różne programy mają różne formaty domyślne? Czy podczas zapisywania pliku można wybrać format pliku?
Plik tekstowy to plik zawierający wyłącznie znaki alfanumeryczne, czyli litery i cyfry.
Klasycznymi formatami zapisu takiego pliku są dwa formaty:
Od kiedy edytory tekstów stały się rozbudowanymi programami, częściami pakietów biurowych, oprócz samego tekstu mogą zawierać szereg dodatkowych elementów, takich jak np.: tabele, zdjęcia, wykresy. Do zapisu takich dokumentów producenci oprogramowania stosują jeden z wybranych formatów zapisu dokumentu.
[Grafika interaktywna 1]
- Format otwarty – otwarty dla wszystkich standard zapisu dokumentów rozwijany przez niezależne organizacje non‑profit. Użytkownicy dokumentów zgodnych z tym standardem mają do nich dostęp z programów różnych producentów. Przykładem takiego zapisu dokumentu jest ODF (OpenDocument).
- Format zamknięty – opracowany i kontrolowany przez konkretną firmę. Znacznie utrudnia wymianę plików pomiędzy oprogramowaniem różnych producentów. Przykładam takiego standardu jest dokument DOC.
- Format półotwarty – otwarty format zapisu dokumentów, które nie został zatwierdzony jako norma przez większość twórców oprogramowania. Umożliwia co prawda wymianę danych pomiędzy programami różnych producentów, ale nie zapewnia kompatybilności wszystkich elementów dokumentu. Przykładem takiego dokumentu jest OOXML (Office Open XML).
Dla przykładu Word, najbardziej popularny edytor tekstów, potrafi zapisać swoje dokumenty jako:
- standardowy format zapisu dokumentu Word, - szablon dokumentu Word, - formaty wcześniejszych wersji programu Word, - PDF, - strona WWW, - dokument XPS, - OpenDocument, - plik tekstowy, - plik RTF.
[Ilustracja 1]
Każdy edytor tekstowy posiada domyślny typ pliku, w jakim zapisywany jest dokument. Jeśli chcemy zmienić typ na inny, musimy skorzystać z opcji Zapisz jako. Zaraz pod polem nazwy pliku znajduje się rozwijana lista o nazwie Zapisz jako typ, zawierająca wszystkie standardy zapisu plików obsługiwane przez edytor.
Omówmy jeszcze krótko kilka wymienionych we wcześniejszej liście standardów zapisu pliku.
[Grafika interaktywna 2]
Szablon dokumentu – umożliwia zapisanie dokumentu w postaci szablonu, na podstawie którego można tworzyć nowe dokumenty. Pozwala zapisać dokument wraz z ustawieniami, takimi jak: style, układy stron, a nawet niestandardowe skróty klawiaturowe i menu.
Strona sieci Web (htm/html) – umożliwia zapisanie dokumentu w celu wyświetlania w internecie.
Dokument PDF – format pliku wykorzystywany do prezentacji, przenoszenia i drukowania treści tekstowo‑graficznych.
Dokument XPS – konkurencyjny w stosunku do PDF sposób przechowywania i przeglądania dokumentów, wspierany przez niektórych producentów systemów drukowania.
Edytory tekstu pozwalają na zapis dokumentu w standardach wykorzystywanych do zapisu plików w poprzednich wersjach. Odczyt plików starszych wersji jest najczęściej bezproblemowy.
O tym, w jakim formacie zapisany został dokument, mówi nam zarówno ikona dokumentu, jak i rozszerzenie zapisanego pliku.
[Ilustracja 2]
Polecenie 1
W dostępnym edytorze tekstów zainstalowanym na Twoim komputerze sprawdź formaty, w jakich możesz zapisać plik. Utwórz plik tekstowy, który będzie zawierał trzy strony. Tekst możesz skopiować z internetu. Zapisz plik w różnych formatach. Porównaj rozmiary plików, które otrzymasz. Czy pliki zajmują tyle samo miejsca na dysku?
Komisja Europejska zaleca format OpenDocument (znany również jako ODF oraz ISO/IEC 26300) jako standard do stosowania w administracji i w biznesie. Używany jest on przez wiele instytucji UE oraz firm prywatnych w Polsce i Europie jako pełnowartościowe i bezpłatne rozwiązanie zastępujące płatne oprogramowanie biurowe. Podobne rozwiązanie przyjął polski rząd.
Polecenie 2
W dostępnym edytorze tekstów zainstalowanym na Twoim komputerze utwórz plik tekstowy, który będzie zawierał tekst, tabele i grafikę. Zapisz plik w domyślnym formacie edytora, a także jako pliki TXT, RTF oraz PDF. Porównaj rozmiary plików, które otrzymasz, i ich zawartość. Czy pliki zajmują tyle samo miejsca na dysku? Czy w każdym pliku znajdują się te same informacje?
m2f33195bbb21eddb_1528450119332_0
Większość obecnych standardów zapisu plików, nie tylko tekstowych, opartych jest na języku XML. XML to uniwersalny język formalny, przeznaczony do reprezentowania różnych danych w strukturalizowany sposób. Swoją budową przypomina nieco HTML; tak jak on wykorzystuje znaczniki. Dzięki formatowi XML możliwe jest stosowanie nowych funkcji, obiektów oraz elementów formatowania. Pozwala na zapisanie w dokumencie np. SmartArtów 3D czy wzorów matematycznych.