- Boys have the same amount of pizza left, then: .
- If we divide the numerator and the denominatordenominatordenominator by the same numbersame numbersame number, different than zero, then the value of the fraction doesn’t change.
The teacher informs the students that this operation is called simplifying the fractionsimplifying the fractionsimplifying the fraction.
Task 2
Students work individually, using computers. Their task is to observe when we can simplify a common fraction.
[Geogebra Applet 1]
After having completed the exercise, students present the result of their observation. They should draw the following conclusions:
Students simplify the following common fractions to obtain reduced fractions:
Task 4
Students compare the coloured parts of equal rectangles.
[Illustration 4]
Conclusions:
The coloured part is the same in both rectangles, so: .
The teacher informs the students that there exists and operation in which from fraction we can obtain fraction and it is called extending the fractionextending the fractionextending the fraction.
Task 5
Students work individually, using computers. Their task is to observe what is extending a common fraction.
[Geogebra Applet 2]
After having completed the exercise, students present the result of their observation. They should draw the following conclusions:
- Extending fractions is multiplying the numerator and denominator by the same number, greater than 1.
- The value of the extended fraction doesn’t change.
Task 6
Students extend each of the fractions to have the denominator equal 36.
Task 7
Students extend the common fractions so that they have the same numerator or denominator. Then they compare them, using the rules from the beginning of the class.
a) and
b) and
c) and
An extra task:
Kasia and Basia were both reading the same book that has 140 pages. On Saturday Kasia read of the book and Basia 30 pages. Write the part of book that Basia read in the form of reduced fractionreduced fractionreduced fraction. Which girl read greater part of the book?
Students do the revision exercises. Then together they sum‑up the classes, by formulating the conclusions to memorise.
- To simplify a fraction, we have to divide the numeratornumeratornumerator and denominatordenominatordenominator by the same numbersame numbersame number, greater than 1.
- We can simplify a common fraction, if its numerator and denominator have a common divisor, greater than 1.
- The fractions that cannot be simplified, they are called reduced fractions.
- Extending fractions is multiplying the numerator and denominator by the same number, greater than 1.
Selected words and expressions used in the lesson plan
Chłopcy zamówili trzy jednakowe pizze. Marek podzielił swoją na szesnaście równych części i zjadł aż cztery z nich. Darek podzielił swoją na osiem równych części i zjadł dwie. Tomek swoją pizzę podzielił na cztery równe części i zjadł jeden kawałek. Któremu z chłopców zostało najwięcej pizzy?
- Ułamek zwykły można skrócić, jeśli licznik i mianownik mają wspólny dzielnik, większy od 1.
- Istnieją ułamki, których nie można skrócić – są to ułamki nieskracalne.
m3f3b2a9ad6d12176_1528449000663_0
Skracanie i rozszerzanie ułamków zwykłych
m3f3b2a9ad6d12176_1528449084556_0
Drugi
m3f3b2a9ad6d12176_1528449076687_0
IV. Ułamki zwykłe i dziesiętne. Uczeń:
3) skraca i rozszerza ułamki zwykłe;
4) sprowadza ułamki zwykłe do wspólnego mianownika;
12) porównuje ułamki (zwykłe i dziesiętne).
V. Działania na ułamkach zwykłych i dziesiętnych. Uczeń:
4) porównuje ułamki z wykorzystaniem ich różnicy.
m3f3b2a9ad6d12176_1528449068082_0
45 minut
m3f3b2a9ad6d12176_1528449523725_0
Używanie prostych, dobrze znanych obiektów matematycznych, interpretowanie pojęć matematycznych i operowanie obiektami matematycznymi.
m3f3b2a9ad6d12176_1528449552113_0
1. Skracanie i rozszerzanie ułamków zwykłych.
2. Porównywanie ułamków zwykłych, sprowadzonych do wspólnego mianownika lub licznika.
3. Porozumiewanie się w języku angielskim, rozwijanie matematycznych i podstawowych kompetencji naukowo‑technicznych oraz informatycznych, kształtowanie umiejętności uczenia się.
m3f3b2a9ad6d12176_1528450430307_0
Uczeń:
- skraca i rozszerza ułamki zwykłe,
- sprowadza ułamki zwykłe do wspólnego mianownika.
m3f3b2a9ad6d12176_1528449534267_0
1. Dyskusja.
2. Analiza sytuacyjna.
m3f3b2a9ad6d12176_1528449514617_0
1. Praca indywidualna.
2. Praca z całą klasą.
m3f3b2a9ad6d12176_1528450127855_0
Uczniowie przypominają sposoby porównywania ułamków zwykłych o takich samych licznikach lub mianownikach.
- Jeżeli dwa ułamki mają równe mianowniki, to większym z nich jest ten, który ma większy licznik.
- Jeżeli dwa ułamki mają równe liczniki, to większy z nich jest ten, który ma mniejszy mianownik.
Nauczyciel informuje uczniów, że na zajęciach dowiedzą się, w jaki sposób porównać ułamki, w których mianowniki i liczniki są różne.
m3f3b2a9ad6d12176_1528446435040_0
Uczniowie analizują rozwiązanie zadania o podziale pizzy na części. Wyciągają wnioski.
Polecenie 1
Chłopcy zamówili trzy jednakowe pizze. Marek podzielił swoją na szesnaście równych części i zjadł aż cztery z nich. Darek podzielił swoją na osiem równych części i zjadł dwie. Tomek swoją pizzę podzielił na cztery równe części i zjadł jeden kawałek. Któremu z chłopców zostało najwięcej pizzy?
[Ilustracja 1]
[Ilustracja 2]
[Ilustracja 3]
Uczniowie powinni wyciągnąć następujące wnioski:
- Chłopcom zostało tyle samo pizzy, zatem: .
- Jeśli licznik i mianownik ułamka podzielimy przez tę samą liczbę, różną od zera, to wartość ułamka nie zmieni się.
Nauczyciel informuje uczniów że takie działanie nazywane jest skracaniem ułamka.
Polecenie 2
Uczniowie pracują indywidualnie, korzystając z komputerów. Ich zadaniem jest zaobserwowanie, w jakim przypadku można skrócić dany ułamek zwykły.
[Geogebra aplet 1]
Po skończonym ćwiczeniu, uczniowie przedstawiają wyniki swoich obserwacji.
Powinni wyciągnąć następujące wnioski:
- Ułamek zwykły można skrócić, jeśli licznik i mianownik mają wspólny dzielnik, większy od 1.
- Istnieją ułamki, których nie można skrócić – są to ułamki nieskracalne.
Polecenie 3
Uczniowie skracają podane ułamki zwykłe, tak, aby otrzymać ułamki nieskracalne:
Polecenie 4
Uczniowie porównują zamalowane części jednakowych prostokątów.
[Ilustracja 4]
Wniosek:
W obu prostokątach została zamalowana taka sama część, zatem:
Nauczyciel informuje uczniów, że takie działanie, w wyniku którego z ułamka można otrzymać ułamek nazywamy rozszerzaniem ułamka.
Polecenie 5
Uczniowie pracują indywidualnie, korzystając z komputerów. Ich zadaniem jest zaobserwowanie, na czym polega rozszerzanie ułamków.
[Geogebra aplet 2]
Po skończonym ćwiczeniu, uczniowie przedstawiają wyniki swoich obserwacji .
Powinni wyciągnąć następujące wnioski:
- Rozszerzanie ułamków polega na pomnożeniu licznika i mianownika przez tę samą liczbę, większą od 1.
- Wartość rozszerzonego ułamka nie zmienia się.
Polecenie 6
Uczniowie rozszerzają każdy z ułamków do mianownika 36.
Polecenie 7
Uczniowie rozszerzają podane ułamki zwykłe, tak, aby miały taki sam licznik lub taki sam mianownik. Następnie porównują je, korzystając z zasad przypomnianych na początku lekcji.
a) i
b) i
c) i
Polecenie dla chętnych:
Kasia i Basia czytały tę samą książkę, która miała 140 stron. W sobotę Kasia przeczytała książki, a Basia 30 stron. Podaj w postaci ułamka nieskracalnego jaką część książki przeczytała Basia. Która z dziewcząt przeczytała większą część książki ?
m3f3b2a9ad6d12176_1528450119332_0
Uczniowie wykonują ćwiczenia utrwalające.
Następnie wspólnie podsumowują zajęcia, formułując wnioski do zapamiętania :
- Aby skrócić ułamek należy licznik i mianownik tego ułamka podzielić przez tę samą liczbę większą od 1.
- Ułamek zwykły można skrócić, jeśli licznik i mianownik mają wspólny dzielnik, większy od 1.
- Ułamek, którego nie można skrócić nazywamy ułamkiem nieskracalnym.
- Rozszerzanie ułamków polega na pomnożeniu jego licznika i mianownika przez tę samą liczbę, większą od 1.