Budowa i rozpoznawanie drewna
LES.02. Gospodarowanie zasobami leśnymi – technik leśnik 314301
Makroskopowa budowa drewna
INFOGRAFIKA
Spis treści
Budowa drzewaBudowa drzewa
Budowa pnia drzewaBudowa pnia drzewa
Przekroje drewnaPrzekroje drewna
Elementy budowy widoczne na poszczególnych przekrojachElementy budowy widoczne na poszczególnych przekrojach
Budowa chemiczna drewnaBudowa chemiczna drewna
Budowa drewna iglastegoBudowa drewna iglastego
Budowa drewna liściastegoBudowa drewna liściastego
Gatunki drzew iglastychGatunki drzew iglastych
Cis pospolityCis pospolity
Daglezja zielonaDaglezja zielona
Jałowiec pospolityJałowiec pospolity
Jodła pospolitaJodła pospolita
Modrzew europejskiModrzew europejski
Sosna zwyczajnaSosna zwyczajna
Świerk pospolityŚwierk pospolity
Gatunki drzew liściastychGatunki drzew liściastych
9.1. Gatunki liściaste pierścieniowonaczynioweGatunki liściaste pierścieniowonaczyniowe
Dąb bezszypułkowyDąb bezszypułkowy
Dąb czerwonyDąb czerwony
Dąb szypułkowyDąb szypułkowy
Jesion wyniosłyJesion wyniosły
Wiąz górskiWiąz górski
9.2. Gatunki liściaste rozpierzchłonaczynioweGatunki liściaste rozpierzchłonaczyniowe
Brzoza brodawkowataBrzoza brodawkowata
Buk zwyczajnyBuk zwyczajny
Grab pospolityGrab pospolity
Grusza pospolitaGrusza pospolita
Klon jaworKlon jawor
Klon zwyczajnyKlon zwyczajny
Lipa szerokolistnaLipa szerokolistna
Olsza czarnaOlsza czarna
Topola osikaTopola osika
Wierzba białaWierzba biała
1. Budowa drzewa
Rośliny drzewiaste to wieloletnie rośliny o trwałej, zdrewniałej łodydze. Dzielimy je na:
Krzewinki
o wysokości do 0,5 m
występują w warstwie runa leśnego
częściowo zdrewniałe
w leśnictwie mają znaczenie użytkowe ze względu na owoce (jagody, borówki)
Krzewy
o wysokości przeważnie do 5 m
występują w warstwie podszytu
charakteryzują się większą liczbą łodyg wyrastających z korzeni lub szyi korzeniowej – nie są zróżnicowane na pień i koronę
znaczenie użytkowe mają ich pędy (np. wiklina) oraz owoce (bez czarny, maliny, jeżyny)
Drzewa
w zasadzie mają pojedynczą łodygę zwaną pniem
na pniu na pewnej wysokości tworzy się korona złożona z wielu pędów bocznych – gałęzi
tworzą warstwę drzew
nauka zajmująca się drzewami to dendrologia
znaczenie użytkowe ma przede wszystkim drewno
Powyższy podział ma charakter umowny i nie wynika z systematyki roślin. Zdarzają się formy pośrednie. Natomiast w szczególnych warunkach środowiskowych gatunki klasyfikowane zwyczajowo jako krzewy staną się drzewami i odwrotnie. Niektórzy autorzy oprócz wymienionych powyżej trzech grup do roślin drzewiastych zaliczają także: podkrzewy zwane półkrzewami, u których tylko dolna część pędu jest zdrewniała, oraz pnącza, których pędy wprawdzie są zdrewniałe, ale długie, cienkie i elastyczne, przez co wymagają podpory, aby się piąć do góry (np. bluszcz).
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
2. Budowa pnia drzewa
W budowie pnia każdego drzewa występują elementy widoczne gołym okiem – elementy makroskopowe oraz te, które da się dostrzec dopiero pod mikroskopem – elementy mikroskopowe.
Z punktu widzenia pozyskiwania surowca cały ścięty pień drzewa (bez kory) nazywamy drewnem. Jednak w biologii nie jest to precyzyjne określenie, bo drewno składa się z wielu różnych tkanek drzewnych w tym z tkanki przewodzącej – ksylemu, czyli drewna, ale też z innych tkanek. Są to:
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
3. Przekroje drewna
Przekroje drewna to płaszczyzna powstała przez przecięcie drewna. Wyróżnia się:
przekrój poprzeczny – przecięcie pnia drzewa w poprzek włókien, zauważalne są współśrodkowo ułożone linie słoi rocznych;
przekrój promieniowy – przecięcie pnia drzewa wzdłuż, przez rdzeń, zauważalne są proste, równoległe linie słoi rocznych;
przekrój podłużny styczny – przecięcie pnia drzewa wzdłuż, w innym miejscu niż przez rdzeń, zauważalne są eliptycznie i nieregularnie ułożone linie słoi rocznych.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
4. Elementy budowy drewna widoczne na poszczególnych przekrojach
Na ilustracji zaznaczono jedenaście punktów interaktywnych, po naciśnięciu których pojawia się plansza z tekstem oraz nagraniem (plikiem dźwiękowym), którego treść jest tożsama z zamieszczonymi informacjami.
Punkt pierwszy. Przekrój promieniowy (podłużny).
- przebiega po linii promienia
- przyrosty roczne ułożone są równolegle do siebie
- promienie rdzeniowe mają kształt poprzecznych wstęg, tworzą tak zwany błyszcz.
Punkt drugi. Przekrój styczny (podłużny).
- przebiega po cięciwie przekroju poprzecznego
- przyrosty roczne mają kształt hiperbolicznych linii
- promienie rdzeniowe mają kształt soczewek – to drobne kreseczki.
Punkt trzeci. Przekrój poprzeczny.
- prostopadły do kierunku włókien
- przyrosty roczne ułożone koncentrycznie widoczne jako okręgi
- promienie rdzeniowe mają kształt linii o przebiegu od rdzenia ku obwodowi pnia.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
5. Budowa chemiczna drewna
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
6. Budowa drewna iglastego
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
7. Budowa drewna liściastego
Pierścieniowonaczyniowe
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Rozpierzchłonaczyniowe
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
8. Gatunki drzew iglastych
Cis pospolity
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Daglezja zielona
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Jałowiec pospolity
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Jodła pospolita
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Modrzew europejski
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Sosna zwyczajna
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Świerk pospolity
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
9. Gatunki drzew liściastych
9.1. Gatunki liściaste pierścieniowonaczyniowe
Dąb bezszypułkowy
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Dąb czerwony
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Dąb szypułkowy
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Jesion wyniosły
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wiąz górski
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
9.2. Gatunki liściaste rozpierzchłonaczyniowe
Brzoza brodawkowata
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Buk zwyczajny
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Grab pospolity
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Grusza pospolita
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Klon jawor
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Klon zwyczajny
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Lipa szerokolistna
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Olsza czarna
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Topola osika
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści