Mapa interaktywna
straty 70 tys.
Alianci - 7 dywizji (ok. 300 tys.)
straty 35 tys.
Niespodziewany atak gazowy zgładza wielu. Nie zdołali przeczuć nawet, co ich czekało. Dno jednego z okopu znajdujemy wypełnione sinoniebieskimi głowami ze sczerniałych wargami. W jednym z lejów za wcześnie rozluźnili maski ochronne; nie wiedzieli, e gaz najdłużej trwa na dnie; gdy spostrzegli na górze innych bez maski, i oni także zerwali ją i dosyć jeszcze nałykali się, aby spalić sobie płuca. Stan ich jest beznadziejny, dławią się w krwotokach i atakach duszności aż po śmierć. Bitwa pod Verdun (luty-grudzień 1916)Alianci - zmobilizowani 863 tys.
straty (zabici, ranni, zaginieni Francuzi) - 360 tys.
Niemcy - zmobilizowani 982 tys.
straty - 340 tys.
[...] Czasem niektórych wyrzucało na jakieś piętnaście metrów w górę, a strzępy spodni zostawały na drzewach, które jeszcze ocalały. [...] Na ziemi co krok odłamki, grube jak ramię i tak szerokie, że trzeba było czterech dobrych chłopów, żeby podnieść taki kawałek żelaza. [...] Ogień zaporowy. Trzeba zanurzyć się w ten wir płomieni, przebiec pod straszliwymi wzbijającymi się w górę obłokami. [...] Widziałem jak tu i ówdzie postacie ludzkie unosiły się wirując w powietrze, usta wydające osobliwe okrzyki, które odgadywałem z warg, nie słysząc ich wśród grzmiącej zagłady. Zar olbrzymich, wściekłych płomieni spowijał mnie, żłobiąc ziemię, wyrywając ją mi spod nóg i rzucając mną jak dziecinną piłką [...] Bitwa nad Sommą (lipiec - listopad 1916 r.)Alianci - zmobilizowani 2,970 tys.
straty: Brytyjczycy - 400 tys., Francuzi - 300 tys.
Niemcy - 1,850 tys.
straty - ok. 500 tys.
[...] przeżywałem duże emocje. Wyskoczyć z głęboko ukrytej pozycji, przeskoczyć blankę i potem walić na zbity łeb prosto pod ogień przeciwnika, aż ci bagnetem brzuch rozpruje. Poza tym 70 ludzi czeka na rozkazy, za których się odpowiada. Nie możesz stchórzyć, przykleić się do wnęki terenu, udawać rannego. Wszystko wypatrzą. To sprawa honoru i żołnierskiej ambicji. [...] Walę przed siebie z odbezpieczonym mauzerem w ręku; [...] Już dopadam, skok – i jestem w głębokim rowie francuskim. [...] zza węgła wychyla się piechur Murzyn z najeżonym bagnetem i rusza ku nam. Tuż zza niego z zewnątrz skacze do rowu szeregowy mego plutonu i rąbie go z tyłu przez kark. [...] Obok ostra walka, żadna szermierka, walenie kolbą lub strzał z jednej albo drugiej strony. Cała załoga francuska została wytłuczona. Cofanie, ucieczka były niemożliwe. [...]
Źródło: Contentplus.sp. z o.o. na podstawie Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 1
Oceń, jaka była efektywność działań militarnych prowadzonych na froncie zachodnim w latach 1915–1916. Uzasadnij odpowiedź.
Polecenie 2
Określ, który z aspektów bitwy uważasz za najgorszy dla osób biorących w niej udział.