Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z mapą interaktywną. Przeanalizuj przebieg drugiej wojny polskiej.

R1J6yO4te31dK1
Mapa przedstawia klęskę Napoleona 1812- 1815. Cesarstwo Francuskie w 1812 roku zajmowało niewielki teren północnej Hiszpanii, centralnej części Włoch, Belgii, Holandii. Słowenii i Austrii. Kraje uznające zwierzchnictwo Napoleona: Włochy, Hiszpania, Polska, Niemcy, Austria. Lenna tureckie: Tunezja, Mołdawia, Rumunia. Bitwy wygrane przez wojska francuskie: Hanau 1813, Vauchamps 1813, Ligny 1815, Budziszyn 1813, Horodeczna 1812, Połock 1812, Smoleńsk 1812, Małojarosławiec 1812, Borodino 1812. Bitwy przegrane przez wojska Francuskie: Salamanka 1812, Vitoria 1813, Tuluza 1814, La Rothiere 1815, Laon 1815, Waterloo 1815, Lipsk 1813, Mir 1812, Studzianka 1812, Krasne 1812, Tarutino 1812. Ważniejsze traktaty i pokoje: Paryż 1814 i 1812, Fontainbleau 1814. Blokada kontynentalna Wielkiej Brytanii od 1806 r. miała miejsce wokół nabrzeży Europy. Od Czarnogóry na północ po Norwegię. Pochód i odwrót Wielkiej Armii podczas wyprawy Napoleona na Moskwę w 1812 r. 24.czerwca 1812 roku Napoleon wraz Wielką Armią rozpoczął „drugą wojnę polską”, kiedy to po przekroczeniu rzeki Niemen, wkroczył na terytorium Cesarstwa Rosyjskiego. U boku Napoleona, z nadzieją na odbudowę państwa polskiego kroczyło około 100 tys. Polaków. Już w pierwszym miesiącu wojny V Korpus uczestniczy w operacjach prawego skrzydła Wielkiej Armii, zdobyciu Grodna. 28 czerwca do Wilna wkroczyły oddziały kawalerii Joachima Murata, dowódcy Kawalerii Wielkiej Armii. 29 czerwca odbyła się uroczystość odnowienia unii polsko-litewskiej., a 1 lipca Napoleon utworzył Komisję Tymczasowego Rządu Litewskiego. W planach Napoleona Litwa nie miała być państwem suwerennym, miała zostać włączona do przywróconego Królestwa Polskiego. Jednakże w warunkach wojennych musiał on utworzyć rząd w Wilnie, ponieważ odwoływanie się we wszystkich sprawach do Warszawy było zbyt trudne, wręcz niemożliwe. 14 lipca odbyła się uroczystość akcesu Litwy do Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego. 16–18 sierpnia 1812 rozegrana została bitwa pod Smoleńskiem. W bitwie udział brał V Korpus ks. Poniatowskiego. Polacy szturmowali przedmieścia Smoleńskie i Nikolskie celem odcięcia zamkniętych w twierdzy sił rosyjskich od mostów na Dnieprze. Po zaciekłej bitwie Rosjanie wycofali się ze Smoleńska, paląc miasto. W bitwie zginęło ok. 11 tys. Rosjan, ok. 7 tys. Francuzów i ok. 2 tys. Polaków. Do Smoleńska jako pierwsze wkroczyły oddziały polskie. W bitwie o Smoleńsk wzięli udział, między innymi: generał Michał Grabowski (dowódca brygady w V Korpusie), który poległ w bitwie, płk. Jan Krukowiecki (został ciężko ranny), gen. Józef Zajączek (został ranny) oraz szef szwadronu artylerii konnej Józef Sowiński. W dniach 5–7 września 1812 r. doszło do wielkiej bitwy pod Borodino. Wzięło w niej udział ogółem 250 tys. żołnierzy, zginęło 80 tys. 7 września uczestniczyli w niej udział żołnierze V Korpusu. Po bitwie tej to siły Korpusu wynosiły już tylko wynosiły 8 tys. Bitwa teoretycznie dała zwycięstwo Napoleona, ponieważ wojska rosyjskie wycofały się, ale w efekcie był to początek klęski Napoleona. Po bitwie tej wszedł do Moskwy, z której Kutuzow ewakuował mieszkańców i wywiózł zapasy.
14 września 1812 roku Wielka Armia wkroczyła do stolicy Rosji, na jej czele znajdował się 10 pułk huzarów Jana Mińskiego. V Korpus polski otrzymał rozkaz ochrony miasta od południa, a więc przebywał w Moskwie tylko dwa dni. Po wejściu do Moskwy Napoleon postanowił zniszczyć armię Kutuzowa koncentrycznym uderzeniem z jednej strony awangardy dowodzonej przez Murata, a z drugiej strony, między innymi, przez V Korpus Poniatowskiego. W dniu 29 września, pod Czyrykowem polski korpus natknął się na znacznie silniejszą siły rosyjskie. Doszło do bitwy, która trwała 6 godzin. Ulewa i nadchodząca noc przerwały walkę, Ostatecznie wojska rosyjskie wycofały się. Bitwa pod Winkowem (Tarutinem) rozegrała się 18 października 1812 roku. Była to ostatnia operacja ofensywna Wielkiej Armii, przeciwko wojskom Michaiła Kutuzowa skoncentrowanym na południe od Moskwy. W ofensywie uczestniczył V korpus polski księcia Józefa Poniatowskiego, który dzięki dobremu dowodzeniu Poniatowskiego powstrzymał atak przeważających sił rosyjskich, osłaniając resztę armii marszałka Joachima Murata. Uratował tym samym całą armię przed klęską. Straty polskie wyniosły 1311 zabitych. W bitwie zginął między innymi, szef sztabu armii Księstwa Warszawskiego Stanisław Fiszer. Napoleon wydał rozkaz do odwrotu . W dniu 19 października Wielka Armia wyruszyła z Moskwy w drogę powrotną. Po morderczej bitwie w dniu 24.października pod Małojarosławcem, Napoleon zdecydował, że Armia wracać będzie starym szlakiem – przez Smoleńsk. Do Smoleńska z V Korpusu ks. Poniatowskiego dotarło zaledwie 650 żołnierzy (z ok. 37. tys.) 26 do 29 listopada Napoleon, naciskany przez rosyjskie armie gen. Pawła Cziczagowa i gen. Ludwika Wittgensteina, po ciężkich bojach przeprowadził przez Berezynę resztki swojej armii przez wybudowane mosty pontonowe. Natarcie Rosjan odpierało 9 tys. wojsk polskich w lesie pod Stachowem, pod dowództwem generałów J. Zajączka, J. H. Dąbrowskiego i K. Kniaziewicza. W walkach poległo 3 tys. polskich żołnierzy. W grudniu 1812 roku wojska Armii Napoleona, w tym wojska polskie dotarły do granicy Rosji w okolicach Kowna. Szacuje się, że wojsk polskich wróciło ok. 24 tys. z ok. 100 tys. Działania wojsk rosyjskich w 1812 r. Z Moskwy oraz Petersburga na południowy- zachód na Kalisz. Działania wojsk brytyjskich, portugalskich i hiszpańskich w latach 1812 – 1814 z Lizbony w Portugalii na wschód do Tuluzy na południu Francji. Działania wojsk francuskich podczas walk z VI koalicją w latach 1813 – 1814: w centralnej Francji oraz na zachodnie Niemiec. Działania wojsk VI koalicji w latach 1813 – 1814: z Kalisza na zachód przez wschodnie Niemicy oraz wschodnia część Francji. Trasa powrotu Napoleona z Elby w 1815 r. Z kraju Toskanii na północ do Paryża we Francji. Działania wojsk francuskich podczas walk z VII koalicją w 1815 r. Z Paryża do Brukseli. Działania wojsk VII koalicji w 1815 r. z nabrzeża Brukseli oraz Frankfurtu do jej centrum Waterloo. Klęska Napoleona 1812-1815
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 2

Wypisz kraje, które nie były zaangażowane w konflikt w latach 1812‑1815.

RzNbfMuQCQfzk
(Uzupełnij).
Polecenie 3

Wskaż na mapie bitwy, które zadecydowały o przegranej Napoleona, w trakcie podanych kampanii. Odpowiedź uzasadnij.

Wymień bitwy, które zadecydowały o przegranej Napoleona, w trakcie podanych kampanii. Odpowiedź uzasadnij.

RGb18nH6nFbhT
(Uzupełnij).