Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RVnNXa8lu7sZP1
Mapa przedstawia Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie w czternastym i piętnastym wieku. W 1386 roku Królestwo Polskie zajmowało wówczas obszar Wielkopolski, Małopolski i Rusi Czerwonej. Do jego lenn należało Mazowsze, księstwo bełskie i Hospodarstwo Mołdawskie. Mazowsze było włączane częściowo do Polski w czterech fragmentach od 1462 do 1526 roku. W 1462 roku do polski włączono księstwo Bełskie, w 1411 spisz, w 1466 Pomorze Gdańskie i Warmię oraz w 1434 Podole. W 1386 roku, Wielkie Księstwo Litewskie kontrolowało obszar Litwy, Białorusi i obszarów na wschód od niej oraz zachodnio północnej Ukrainy. Do 1430 roku straciło na rzecz Polski Podole, ale przejęło kontrolę nad Dzikimi Polami. Państwo Zakonu Krzyżackiego kontrolowało Estonię, Inflanty, Kurlandię Prusy oraz Pomorze Gdańskie, które wraz z Warmią straciło na rzecz Polski. Królestwo Czeskie kontrolowało Czechy, Morawy, Śląsk oraz część Saksonii. Królestwo Węgier kontrolowało Słowację, Siedmiogród, centralne Węgry, Chorwację oraz Banat. Wielkie Księstwo Litewskie w 1386 roku: Państwo powstałe w wyniku zjednoczenia plemion litewskich w XIV w. przez Mendoga. Prowadziło politykę ekspansji w kierunku wschodnim, włączając do swojego terytorium obszary dawniej znajdujące się pod jurysdykcją książąt ruskich. W szczytowym okresie rozwoju w skład Księstwa wchodziły obszary dzisiejszej Litwy, Białorusi i Ukrainy. Od 1385 r. Litwa po przyjęciu chrześcijaństwa weszła w unię z Królestwem Polskim, tworząc jedno z najpotężniejszych państw w Europie Środkowo-Wschodniej. Wielkie Księstwo Litewskie zachowało dużą autonomię, a po zawarciu unii lubelskiej w 1569 r. stało się członem Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
  • granice Wielkiego Księstwa w 1430 roku
  • Państwo Zakonu Krzyżackiego: Państwo założone w I poł. XIII w. przez niemiecki zakon krzyżacki (Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie). Obejmowało ono głównie ziemie zamieszkane przez Prusów, w tym również Pomorze zdobyte w latach 1308–1309, a po włączeniu w połowie XIII w. zakonu kawalerów mieczowych oraz ich włości również Inflanty. Utrata części terytorium nastąpiła w wyniku wojny trzydziestoletniej i zawarcia po jej zakończeniu II pokoju toruńskiego. Pomorze Gdańskie zostało inkorporowane do Polski jako Prusy Królewskie, a obszar zajmowany przez zakon krzyżacki ograniczył się do terenów Prus Zakonnych. Zakon przestał istnieć w 1525 r. w następstwie sekularyzacji przeprowadzonej przez wielkiego mistrza Albrechta Hohenzollerna.
  • Królestwo Węgierskie: Państwo zamieszkałe od średniowiecza przez plemiona Madziarów. Pozostawało w przyjacielskich stosunkach z państwem polskim. Po wymarciu Andegawenów i śmierci Zygmunta Luksemburskiego (był mężem Marii, starszej córki Ludwika Węgierskiego) na tron w 1440 r. został wybrany syn Jagiełły, Władysław Warneńczyk. Po jego śmierci na polu bitwy pod Warną cztery lata później Węgry weszły w okres chaosu politycznego, zakończonego objęciem tronu przez najstarszego syna Kazimierza Jagiellończyka, Władysława (1490 r.). W połowie XVI w. Węgry zostały podzielone na trzy części: jedną należąca do Habsburgów, drugą autonomiczną i trzecią podporządkowaną Turcji. Na przełomie średniowiecza i czasów nowożytnych największym zagrożeniem dla niepodległości Węgrów było Imperium Osmańskie.
  • Królestwo Czeskie: Państwo istniejące od X w. od czasów koronacji Władysława. Przez większość średniowiecza pozostawało w stosunku lennym wobec Cesarstwa Niemieckiego. Okres szczytowy świetności Królestwa Czeskiego przypadł na czasy panowania dynastii Przemyślidów (głównie Karola IV). Po wygaśnięciu dynastii Przemyślidów Czechy przeszły pod władanie Luksemburgów, Macieja Korwina, a następnie od 1471 r. najstarszego syna Kazimierza Jagiellończyka, Władysława. Pod panowaniem Jagiellonów Królestwo Czeskie znajdowało się do 1526 r., gdy ostatecznie zostało podporządkowane Habsburgom.
  • Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
    Polecenie 1

    Znajdź na mapie Ruś Czerwoną i przypomnij, w jaki sposób stała się częścią Korony.

    Przypomnij, w jaki sposób Ruś Czerwona stała się częścią Korony.

    RGiNYaC3zoAaA
    Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
    Polecenie 2

    Wymień i wskaż na mapie wszystkie polskie lenna, a następnie wyjaśnij, jakie konsekwencje prawne tworzyła taka relacja.

    Wymień wszystkie polskie lenna, a następnie wyjaśnij, jakie konsekwencje prawne tworzyła taka relacja.

    R1E8COy5XZtZ7
    Twoja odpowiedź (Uzupełnij).