Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z mapami i wykonaj kolejne polecenia.

R4sqNgUXMDc481
Mapa przedstawia Imperium Perskie w szóstym wieku przed naszą erą. Kolebką Imperium było północne wybrzeże zatoki Perskiej i obszar na północ od niego. Cyrus Wielki od 558 do 529 roku przed naszą era przyłączył do swego państwa Mezopotamię, Asyrię, Lewant, obszar Azji Mniejszej poza niedostępnymi regionami górskimi, Armenię oraz większy obszar Azji południowo centralnej. Kambyzes od 530 do 522 roku przed naszą erą przyłączył do imperium Egipt oraz Cyrenajkę. Dariusz pierwszy od 521 do 485 roku przyłączył do Imperium południowy Kaukaz, Trację, Dobrudżę oraz pas terenów przygranicznych w głąb Azji rozciągający się od wybrzeża Oceanu Indyjskiego do jeziora Aralskiego. Do państw niezależnych należały greckie Polis, Cypr i górskie plemiona Bitynów, Pizydów oraz Myzów. Z Sardes do Suzy ciągnęła się droga królewska. Mapa interaktywna: Imperium perskie w VI w. p.n.e.. Lista elementów:
  • Kolebka imperium perskiego: Sytuacja Persów pod panowaniem medyjskim:
    Dejokes zatem zebrał tylko lud medyjski w jedno państwo i zawładnął nim. Należą zaś do Medów następujące plemiona: Busowie, Paretakenowie, Struchaci, Arizantowie, Budiowie, Magowie. Tyle jest plemion Medów.
    Synem Dejokesa był Fraortes, który po jego śmierci i pięćdziesięciotrzyletnich rządach z kolei objął panowanie. Po przejęciu go nie dość mu było władać tylko nad Medami, lecz wyprawił się na Persów, ich pierwszych zaczepił i uczynił poddanymi Medów. Potem z tymi dwoma ludami, a oba były silne, podbił Azję, idąc od jednego ludu do drugiego. Wreszcie wyruszył przeciw Asyryjczykom, tj. tym, którzy posiadali Ninos [Niniwę] i przedtem nad wszystkimi panowali…

    Herodot, Dzieje, ks. I, rozdz. 101–102.
  • Obszary przyłączone do imperium perskiego za Cyrusa Wielkiego (558-529 r. p.n.e.): Powstanie imperium perskiego za Cyrusa II:
    Persowie więc uzyskali wodza [Cyrusa] i z zapałem dążyli do wyzwolenia, bo już od dawna z niechęcia znosili panowanie Medów. [Król Medów] Astiages zaś, dowiedziawszy się o takim postępowaniu Cyrusa, wysłał doń gońca i wezwał go do siebie. Cyrus jednak kazał mu przez posłańca oznajmić w odpowiedzi, że wcześniej przybędzie do niego, niżby sam Astiages tego sobie życzył. Na tę wiadomość Astiages uzbroił wszystkich Medów (…). Gdy więc Medowie ruszyli na Persów i starli się z nimi, niektórzy z nich wprawdzie walczyli, ci mianowicie, co nie uczestniczyli w spisku, inni przeszli na stronę Persów, większość jednak świadomie nie spełniła obowiązku i uciekła. (…)
    Tak to Astiages po trzydziestu pięciu latach utracił władzę królewską, a Medowie poddali się Persom z powodu jego surowości, oni, co przez sto dwadzieścia osiem lat panowali nad tą częścią Azji, która leży powyżej rzeki Halys [w Azji Mniejszej] (…). Persowie zaś, którzy wtedy za Astiagesa wraz z Cyrusem podnieśli bunt przeciw Medom, panowali odtąd nad Azją.

    Herodot, Dzieje, ks. I, rozdz. 127, 130.
  • Obszary przyłączone do imperium perskiego za Kambyzesa (530-522 r. p.n.e.): Podbój Egiptu przez Kamyzesa:
    Skoro Persowie przeciągnęli przez pustynię i stanęli obozem w pobliżu Egipcjan, gotowi do starcia (…) przyszło do zaciętej bitwy, a gdy z obu wojsk wielu padło, zwrócili się w końcu Egipcjanie do ucieczki. (…)
    Skoro zatem Egipcjanie przy końcu bitwy pierzchnęli, uciekali już bez wszelkiego porządku. A gdy zostali w Memfis zamknięci, wysłał Kambizes w górę rzeki [Nilu] mitylenejski okręt, który wiózł perskiego herolda, i wezwał Egipcjan do kapitulacji. Ci, zobaczywszy przybyły do Memfis okręt, tłumnie wylegli z obronnego zamku, zniszczyli okręt, ludzi rozszarpali na kawałki i ponieśli na zamek. Potem oblegani, wreszcie skapitulowali; a sąsiedni Libijczycy z obawy przed losem Egiptu sami poddali się bez walki, nałożyli sobie haracz i posłali dary.

    Herodot, Dzieje, ks. I, rozdz. 11–13.
  • Obszary przyłączone do imperium perskiego za Dariusza I (521-485: Europejskie zdobycze Dariusza I:
    Persowie, zostawieni przez Dariusza w Europie pod dowództwem Megabazosa, podbili spośród Hellespontyjczyków naprzód mieszkańców Peryntu, którzy nie chcieli być poddanymi Dariusza, a z którymi przedtem już Pajonowie twardo się byli obeszli.
    (…) A gdy Perynt dostano w ręce, pomknął Megabazos z wojskiem przez Trację i podbijał dla króla każde miasto i każdy lud w tym kraju. Takie bowiem od Dariusza miał zlecenie, żeby Trację ujarzmić.

    Herodot, Dzieje, ks. I, rozdz. 1–2.
  • Plemiona i państwa niezależne r. p.n.e.): Grecja w przeddzień inwazji perskiej:
    Aristagoras, tyran Miletu [greckiego miasta na wybrzeżu Azji Mniejszej], przybył do Sparty za rządów Kleomenesa. Wdał się z nim w rozmowę, a miał przy tym, jak opowiadają Lacedemończycy, spiżową tablicę, na której wyryty był obwód całej ziemi, całe morze i wszystkie rzeki. Podczas rozmowy powiedział do niego Aristagoras, co następuje: — „Kleomenesie, nie dziw się mojemu pośpiechowi, z jakim tu przybyłem, bo obecne nasze położenie jest takie, że synowie Jonów, zamiast być wolnymi mężami, są niewolnikami. Nader to haniebne i bolesne dla nas samych, a także wśród reszty Hellenów dla was, tym bardziej że jesteście w Helladzie pierwsi. Teraz więc, na bogów helleńskich, ratujcie od niewoli Jonów, mężów o wspólnej wam krwi. Łatwo to może się wam udać, bo barbarzyńcy [tj. Persowie] nie są dzielni, a wy na wojnie męstwem swoim najwybitniej przodujecie. Sposób ich wojowania jest taki: łuk i krótka lanca; idą do walki w spodniach i z turbanami na głowie, więc łatwi są do pokonania. Prócz tego ludzie na tamtym kontynencie [tj. w Azji] mają tyle bogactw, ile ich nawet wszyscy inni razem nie posiadają; naprzód złoto, potem srebro, spiż, różnobarwnie haftowane szaty, juczne bydło i niewolników; jeśli tego pożądacie, sami możecie to posiąść. Mieszkają zaś jeden lud przy drugim, jak ci to pokażę: oto z Jonami graniczą Lidyjczycy, którzy zajmują kraj żyzny i mają bardzo wiele pieniędzy”. Mówiąc to, wskazał na mapę ziemi, którą przyniósł z sobą wyrytą na tablicy (…). A kiedy nastał dzień wyznaczony na odpowiedź [króla Sparty] i zeszli się w umówionym miejscu, zapytał Kleomenes Aristagorasa, ile jest dni drogi od morza Jonów do króla [Persów] (…), a on podał, że droga wynosi trzy miesiące. Wtedy Kleomenes przerwał mu dalszą mowę, w której Aristagoras zamierzał tę drogę opisać, i rzekł: „Gościu z Miletu, oddal się ze Sparty przed zachodem słońca, bo nierozumną czynisz propozycję Lacedemończykom, chcąc ich powieść drogą, która od morza trwa trzy miesiące”.
    Herodot, Dzieje, ks. I, rozdz. 49–50.
  • Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
    Polecenie 2

    Wymień i wskaż na mapie imperia starożytne, które były kolejno podbijane przez Persów.

    R7VgPN6sGnIet
    Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
    Polecenie 3

    Zastanów się, które terytoria mogły stać się następnym celem podboju perskiego, a następnie je wskaż. Weź pod uwagę uwarunkowania polityczne i geograficzne.

    R11d3t357N9fU
    Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
    R1VJE57xtbQKe1
    Mapa przedstawia starożytny Kanaan. Wtedy w tym regionie znajdowały się takie miasta jak Gaza, Beer-Szeba, Betlejem, Hebron, Jerozolima, Jerycho, Gezer, Jaffa, Askalon, Nazaret, Megiddo, Jezereel, Samaria oraz Betszean. Kanaan zamieszkiwały takie plemiona jak Filistyni, na wschód od Morza Martwego Moabici, na północ od Nazaretu Filistyni i na wschód Jeziora Galilejskiego Aramejczycy.
    Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
    1
    Polecenie 4

    Opisz warunki geograficzne siedziby Hebrajczyków.

    RozJvHCFxyiC6
    Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
    1
    Polecenie 5

    Zastanów się, jak warunki geograficzne mogły wpływać na życie miejscowej ludności i na organizację społeczeństwa.

    R1ZmI2Wz8cujw
    Twoja odpowiedź (Uzupełnij).