Middle Ages – an underestimated era
to indicate when the Middle Ages began and ended;
to describe the most important events, processes and changes that took place in the Middle Ages;
to characterize what the universalism of the Middle Ages was.
During the 1000 years of the Medieval era, almost all the principles and foundations that created it were changed and transformed. Starting from the exercise and participation in power and ending with the perception of the world and God. The independent power of emperors, kings and princes, dominant in the first centuries of the epoch, and their perception of the state as a private property weakened and changed. This meant that from the 13th century the representatives of the State'sState's had an increasing influence on the rulers decisions, in some places even having the final say over the choice of heir to the throne (among others – the NobilityNobility in Poland).
The Church itself transformed as well, it was its time of expansion and construction of a universal and lasting world. Started in the first centuries of the Middle Ages, the ChristianisationChristianisation of Europe, although completed only in the fifteenth century, proved to be a success. However, it was not only the time of Christianity's strength and unity. As early as in the 11th century, the ways of the Church in the East and West diverged and the crisis of the Western Church became an arena of struggle for power between the Pope and the Emperor. Numerous reforms (e.g. Gregorian), demands for a moral renewal, and attempts to become independent from secular power continued throughout the entire epoch, with various luck.
Significant changes also occurred in the medieval society itself. For centuries, its main feature was the dominant role of knighthood, and later the NobilityNobility's in the structures of power. But even here changes occurred and in 14th and 15th centuries a significant role was played by the middle class thanks to the development of trade.
Urban development and the role of trade, more and more important in economic life, became one of the most important factors that in the near future led to a clear division of Europe's lands into areas dominated by monetary economy and places where agriculture played the most important role.
Also, the culture of the Middle Ages differed significantly throughout history. Achievements of ancient art and science, forgotten in the first centuries, were once again in the circle of Europeans' interest thanks to the Byzantine and Arab influences. A common feature of medieval culture and art was the religious theme, which dominated the entire epoch. The essence of it was the life of the court and the middle class elites.
Learn about the three periods of the Middle Ages. What do you think is the characteristic feature of each of these periods?
Read the source text and complete the exercise
O chrystianizacji LitwyWładysław, król polski, postanowiwszy naród litewski [...] z pogaństwa i ciemnoty bałwochwalczej wywieść i nawrócić do prawej wiary chrześcijańskiej [...] wybrał się do Litwy, gdzie jeszcze dotychczas Chrystus nieznany był i nienawidzony [...]. Przybywszy na Litwę, złożył w dzień popielcowy zjazd walny w Wilnie. [...] gdy z rozkazu króla zebrali się bracia królewscy [...] i znaczna liczba rycerzy i ludu, Władysław, król polski, [...] pracował nad szlachtąszlachtą i ludem, aby porzuciwszy fałszywych bogów [...], skłonili się do uznania i czci jednego prawdziwego Boga i przyjęcia jego prawdziwej chrześcijańskiej religii. A gdy temu sprzeciwiali się barbarzyńscy Litwini, utrzymując, że bezbożnością było, wbrew zwyczajom i przekazanej wierze przodków, porzucić własne bóstwa (były zaś u nich najcenniejsze: ogień, który uważali za wieczysty, a którego strzegli kapłani [...], gaje, które uważali za święte, tudzież węże i żmije...), król Władysław ów ogień miany za wieczysty, a w Wilnie [...] utrzymywany, strzeżony przez kapłana [...] kazał wobec przytomnych pogan zagasić, a świątynię i ołtarz [...] zburzyć. [...] Barbarzyńcy zaś zawodzili przytem tylko żale nad upadkiem i zelżeniem tych fałszywych bożyszcz, nie śmiejąc sarkać przeciw nakazom króla. Po zburzeniu i zniszczeniu bóstw pogańskich, gdy Litwini poznali naocznie ich fałszywość [...] ulegli wreszcie i z pokorą skłonili się do przyjęcia wiary chrześcijańskiej [...].
Source: Jan Długosz, O chrystianizacji Litwy, [w:] Roczniki czyli kroniki Królestwa Polskiego, [w:] Wybór źródeł do historii Polski średniowiecznej, t. 3, oprac. Benon Miśkiewicz, Gerard Labuda, Poznań 1970, s. 52–53.
Analyze the way of introducing Christianity in Lithuania from the point of view of ensuring calm government for King Władysław. Place the phenomena listed below in the appropriate place in the table.
| Strengths | Weaknesses | Opportunities | Threats |
|---|---|---|---|
Try to arrange the ideas of Jan Hus in order from the most contradictory in structure and views of the Roman Church in the first half of the 15th century to those that could be congruent with them. Justify your choice by referring to the knowledge of the changes in Church in the high and late Middle Ages.
Piotr nie jest, ani nie był głową świętego, katolickiego Kościoła.
Godność papieska wyrosła z władzy cesarza; przewodnictwo i ustanowienie papieża wyszło od władzy cesarza.
Jeden jest święty, powszechny Kościół, który jest powszechnością wybranych.
Kapłani Chrystusa żyjący wedle jego praw, mając pismo św. [...] dla zbudowania ludu, winni głosić kazania bez przeszkód, choćby byli pod klątwą. Choćby papież czy jakiś prałat zakazał takiemu kapłanowi wygłaszać kazania, nie powinien podwładny słuchać.
Kler przez cenzury kościelne, klątwę [...] i [interdykt] [...] podporządkowuje sobie lud świecki, pomnaża chciwość, proteguje złość i przygotowuje drogę Antychrystowi.
Source: Teksty źródłowe do historii powszechnej wieków średnich, Cracow, 1951, pages 214‑215.
Connect the terms and their explanations.
a form of a political system based on the power of a monarch who is the head of state, religious, social and national movement in the Kingdom of Bohemia initiated in 15th century by Jan Hus., style in medieval and early Renaissance art. It was characterized by the slender and ascending construction of buildings, groin vaults as well as harmonious and illuminated interiors., separation, division between the followers of one religion, a meeting of bishops of the Catholic Church under the Pope's leadership aimed at establishing new ecclesiastical rights and regulating the doctrine of faith., style in art developed between 11th and 13th centuries. Its characterictic features are thick walls, small windows, simplicity and harshness., a form of a political system, a monarchy in which the ruler is endowed with the title of emperor
| Empire | |
| Monarchy | |
| Hussitism | |
| Council | |
| Schism | |
| Gothic | |
| Romanesque |
Keywords
Christianisation, Hussitism, council, schism, Middle Ages, church
Glossary
Cesarstwo – forma ustroju państwa, monarchii, w której panujący obdarzony jest tytułem cesarza. Zgodnie z tradycją jest ono wyższej rangi i prestiżu niż królestwo.
Monarchia – forma rządów oparta na władzy stojącego na czele państwa monarchy (króla, cesarza itp.).
Husytyzm – hussites – ruch o charakterze religijnym, społecznym i narodowym w Czechach zapoczątkowany w XV w. przez Jana Husa.
Christianitas – nazwa uniwersalnej chrześcijańskiej kultury i cywilizacji europejskiej.
Chrystianizacja – proces przyjmowania symboli i wiary chrześcijańskiej oraz zastępowanie nią wierzeń pogańskich.
Sobór – zebranie biskupów Kościoła katolickiego pod przewodnictwem papieża mające na celu ustanowienie nowych praw kościelnych i uregulowanie doktryny wiary.
Schizma – rozdział, podział między wyznawcami jednej religii. W średniowieczu doszło do wielkiej schizmy wschodniej (rozłam na Kościół wschodni i zachodni) zapoczątkowanej w 1054 r. i wielkiej schizmy zachodniej z lat 1378‑1417 (podział w łonie Kościoła zachodniego).
Stan – w feudalizmie grupa społeczna posiadająca ustalone prawa i obowiązki. Każdy ze stanów spełniał inne funkcje społeczne i ekonomiczne.
Szlachta – wyższy ze stanów społecznych wykształcony w XIV‑XV w. Przynależność do niej określało urodzenie i posiadanie nazwiska rodowego. Posiadała szereg przywilejów, które łączyły się z obowiązkiem służby wojskowej.
Gotyk – styl w sztuce średniowiecznej i wczesnorenesansowej związany z rozwojem kultury dworskiej i mieszczańskiej. Charakteryzował się smukłością i strzelistością budowli, sklepieniami krzyżowymi oraz harmonią i oświetlonymi wnętrzami.
Romanizm – sztuka romańska, styl w sztuce rozwijający się między XI a XIII wiekiem. Wyrósł na bazie antyku i sztuki karolińskiej. Był związany z działalnością Kościoła i wyrażał się przede wszystkim w sztuce sakralnej. Charakteryzował się m.in. grubymi murami, niewielkimi oknami, prostotą i surowością.
Urbanizacja – proces polegający na zwiększaniu się udziału ludności miejskiej w ogólnej liczbie ludności danego terytorium lub państwa.