Model 3D
Model 3D ukazuje budowę komórki roślinnej. Zaznaczono i opisano poszczególne elementy.
1. Jądro komórkowe
Okrągła organella występująca u większości komórek eukariotycznych. Otoczka jądrowa składa się z błon zewnętrznej i wewnętrznej. Kanały łączące wnętrze jądra i cytozol nazywane są porami jądrowym. We wnętrzu jądra komórkowego znajduje się zanurzone w nukleoplazmie jąderko. Jądro komórkowe przechowuje informację genetyczną i kontroluje czynności życiowe komórki.
2. Siateczka śródplazmatyczna szorstka
Inaczej retikulum endoplazmatyczne szorstkie. Tworzy system kanalików w obrębie komórki, połączony z zewnętrzną błoną otoczki jądra komórkowego. Odróżnia się od retikulum endoplazmatycznego gładkiego obecnością rybosomów, dzięki którym jest miejscem syntezy białka.
3. Wakuola
Inaczej wodniczka. Ma owalny kształt i wypełniona jest sokiem komórkowym. W komórce roślinnej występuje zazwyczaj pojedynczo lub w formie kilku dużych wakuol. Do głównych funkcji wakuoli w komórkach roślinnych należy magazynowanie wody, soli mineralnych i związków odżywczych oraz regulowanie turgoru komórki.
4. Chloroplast
Wypełniona stromą organella o wydłużonym kształcie, występująca w komórkach roślinnych. Chloroplast otoczony jest dwiema błonami: zewnętrzną, pełniącą funkcje osłaniające, i wewnętrzną, która tworzy tzw. tylakoidy. Struktury te ułożone w stosy budują granum. W stromie oprócz tylakoidów zanurzone są także rybosomy typu 70S oraz DNA chloroplastowe. Chloroplasty – dzięki chlorofilowi – odpowiadają za proces fotosyntezy.
5. Mitochondrium
Organella o eliptycznym kształcie, o dwóch błonach. Podobnie jak w chloroplaście, zewnętrzna błona pełni funkcję ochronną, a wewnętrzna tworzy blaszki zwane grzebieniami mitochondrialnymi. Wnętrze mitochondrium wypełnia tzw. macierz mitochondrialna, w której występują rybosomy 70S oraz mitochondrialne DNA. W mitochondriach zachodzi wiele kluczowych procesów komórkowych, m.in. wytwarzanie ATP w procesie oddychania komórkowego.
6. Aparat Golgiego
Organella komórkowa przypominająca wyglądem stos cystern. Odpowiada za modyfikowanie białek i tłuszczów, transport substancji w obrębie komórki oraz tworzenie błony komórkowej.
7. Błona komórkowa
Półprzepuszczalna, zbudowana z dwóch warstw lipidowych i występujących między nimi białek. Oddziela środowisko wewnętrzne komórki od zewnętrznego, umożliwiając jednocześnie ich wzajemną komunikację.
8. Ściana komórkowa
W komórkach roślinnych zbudowana jest z celulozy. Odpowiada za kształt komórki i zapewnia jej ochronę przed czynnikami zewnętrznymi.
9. Cytozol
Płynna substancja wypełniająca wnętrze komórki. W niej zanurzone są organelle komórkowe.
10. Rybosomy
W cytozolu i na siateczce śródplazmatycznej komórek roślinnych występują rybosomy typu 80S. Są one miejscem syntezy białek.
11. Siateczka śródplazmatyczna gładka
Inaczej retikulum endoplazmatyczne gładkie. Razem z retikulum endoplazmatycznym szorstkim rozdziela wnętrze komórki na sekcje, w których mogą zachodzić przeciwstawne reakcje. Siateczka śródplazmatyczna gładka odpowiada za syntezę tłuszczów.
Model 3D komórki zwierzęcej. Zaznaczono i opisano poszczególne elementy.
1. Jądro komórkowe
Okrągła organella występująca u większości komórek eukariotycznych. Otoczka jądrowa składa się z błon zewnętrznej i wewnętrznej. Kanały łączące wnętrze jądra i cytozol nazywane są porami jądrowymi. We wnętrzu jądra komórkowego znajduje się zanurzone w nukleoplazmie jąderko. Jądro komórkowe przechowuje informację genetyczną i kontroluje czynności życiowe komórki.
2. Siateczka śródplazmatyczna szorstka
Inaczej retikulum endoplazmatyczne szorstkie. Tworzy system kanalików w obrębie komórki, połączony z zewnętrzną błoną otoczki jądra komórkowego. Odróżnia się od retikulum endoplazmatycznego gładkiego obecnością rybosomów, dzięki którym jest miejscem syntezy białka.
3. Siateczka śródplazmatyczna gładka
Inaczej retikulum endoplazmatyczne gładkie. Razem z retikulum endoplazmatycznym szorstkim rozdziela wnętrze komórki na sekcje, w których mogą zachodzić przeciwstawne reakcje. Siateczka śródplazmatyczna gładka odpowiada za syntezę tłuszczów.
4. Mitochondrium
Organella o eliptycznym kształcie, o dwóch błonach. Zewnętrzna błona pełni funkcję ochronną, a wewnętrzna tworzy blaszki zwane grzebieniami mitochondrialnymi. Wnętrze mitochondrium wypełnia tzw. macierz mitochondrialna, w której występują rybosomy 70S oraz mitochondrialne DNA. W mitochondriach zachodzi wiele kluczowych procesów komórkowych, m.in. wytwarzanie ATP w procesie oddychania komórkowego.
5. Aparat Golgiego
Organella komórkowa przypominająca wyglądem stos cystern. Odpowiada za modyfikowanie białek i tłuszczów, transport substancji w obrębie komórki oraz tworzenie błony komórkowej.
6. Błona komórkowa
Półprzepuszczalna, zbudowana z dwóch warstw lipidowych i występujących między nimi białek. Oddziela środowisko wewnętrzne komórki od zewnętrznego, umożliwiając jednocześnie ich wzajemną komunikację.
7. Cytozol
Płynna substancja wypełniająca wnętrze komórki. W niej zanurzone są organelle komórkowe.
8. Centriola
Organella o cylindrycznym kształcie złożona z dziewięciu tripletów mikrotubul. Centriole biorą udział w tworzeniu wrzeciona podziałowego podczas podziału komórki oraz budują wici i rzęski.
9. Peroksysom
Kulista organella otoczona pojedynczą błoną. Peroksysomy zawierają enzymy uczestniczące w procesach utleniania i przemianach nadtlenku wodoru.
10. Rybosomy
W cytozolu i na siateczce śródplazmatycznej komórek zwierzęcych występują rybosomy typu 80S. Są one miejscem syntezy białek.
11. Lizosom
Kulista organella wytwarzana przez aparat Golgiego. W jej wnętrzu znajdują się enzymy hydrolityczne, dzięki którym lizosom uczestniczy w rozkładzie białek, lipidów, wielocukrów i kwasów nukleinowych.
Model 3D ukazuje budowę komórki grzybowej. Zaznaczono i opisano poszczególne elementy.
1. Jądro komórkowe
Okrągła organella występująca u większości komórek eukariotycznych. Otoczka jądrowa składa się z błon zewnętrznej i wewnętrznej. Kanały łączące wnętrze jądra i cytozol nazywane są porami jądrowymi. We wnętrzu jądra komórkowego znajduje się zanurzone w nukleoplazmie jąderko. Jądro komórkowe przechowuje informację genetyczną i kontroluje czynności życiowe komórki.
2. Siateczka śródplazmatyczna szorstka
Inaczej retikulum endoplazmatyczne szorstkie. Tworzy system kanalików w obrębie komórki, połączony z zewnętrzną błoną otoczki jądra komórkowego. Odróżnia się od retikulum endoplazmatycznego gładkiego obecnością rybosomów, dzięki którym jest miejscem syntezy białka.
3. Aparat Golgiego
Organella komórkowa przypominająca wyglądem stos cystern. Odpowiada za modyfikowanie białek i tłuszczów, transport substancji w obrębie komórki oraz tworzenie błony komórkowej.
4. Mitochondrium
Organella o eliptycznym kształcie, o dwóch błonach. Zewnętrzna błona pełni funkcję ochronną, a wewnętrzna tworzy blaszki zwane grzebieniami mitochondrialnymi. Wnętrze mitochondrium wypełnia tzw. macierz mitochondrialna, w której występują rybosomy 70S oraz mitochondrialne DNA. W mitochondriach zachodzi wiele kluczowych procesów komórkowych, m.in. wytwarzanie ATP w procesie oddychania komórkowego.
5. Wakuola
Inaczej wodniczka. Ma owalny kształt i wypełniona jest sokiem komórkowym. W komórce grzybowej występuje zazwyczaj wiele małych wakuol. Pełnią one funkcje magazynowania jonów i metabolitów oraz utrzymują pH w komórce.
6. Rybosomy
We wnętrzu komórki grzyba występują rybosomy typu 80S. Biorą one udział w syntezie białek i enzymów.
7. Cytozol
Płynna substancja wypełniająca wnętrze komórki. W niej zanurzone są organelle komórkowe.
8. Błona komórkowa
Półprzepuszczalna, zbudowana z dwóch warstw lipidowych i występujących między nimi białek. Oddziela środowisko wewnętrzne komórki od zewnętrznego, umożliwiając jednocześnie ich wzajemną komunikację.
9. Ściana komórkowa
W komórkach grzybowych zbudowana jest z chityny. Odpowiada za kształt komórki i zapewnia jej ochronę przed czynnikami zewnętrznymi.
10. Siateczka śródplazmatyczna gładka
Inaczej retikulum endoplazmatyczne gładkie. Razem z retikulum endoplazmatycznym szorstkim rozdziela wnętrze komórki na sekcje, w których mogą zachodzić przeciwstawne reakcje. Siateczka śródplazmatyczna gładka odpowiada za syntezę tłuszczów.