Modlę się o twojego nieśmiertelność ciała – Leśmianowska wizja miłości

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń zna wiersz B. Leśmiana W malinowym chruśniaku

b) Umiejętności

Uczeń:

- interpretuje utwór w oparciu o wykonanie wokalne K. Jandy i M. Grechuty,

- wyszukuje odpowiednie fragmenty w tekście,

- wskazuje środki poetyckie, którymi posłużył się poeta w opisywaniu miłości.

2. Metoda i forma pracy

pokaz, praca z tekstem

3. Środki dydaktyczne

Janda K., Grechuta M., W malinowym chruśniaku, Muza 1984, kaseta audio

Leśmian B., W malinowym chruśniaku, [w:] Wiersze wybrane, wybór i wstęp J. Trznadel, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1973.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel prezentuje uczniom nagranie wiersza W malinowym chruśniaku w wykonaniu Jandy i Grechuty. Prosi uczniów, żeby podczas słuchania utworu śledzili tekst w swoich tomikach.

b) Faza realizacyjna

Nauczyciel dokonuje z uczniami analizy i interpretacji wiersza strofa po strofie.

Zaczynamy od określenia sytuacji lirycznej. Para kochanków znajduje się w otoczeniu przyrody, malinowego chruśniaku. Mamy tu atmosferę duszności, kochankowie częstują się malinami i zaczynają pieszczoty:

Duszno było od malin, któreś, szepcząc, rwała,
A szept nasz tylko wówczas nacichał w ich woni

Po chwili u kochanków pojawia się nastrój niepokoju, wydaje im się, że są śledzeni. Jednak nigdy wcześniej tak się nie czuli, co sprawia, że ich uczucie jest jeszcze bardziej żarliwe:

Więc na przekór przeszkodom źrenicą bezradną
Chłoniemy się nawzajem, niby dwa bezdroża

Przyroda bardzo silnie oddziałuje na kochanków. Pojawia się nawiązanie do biblijnego motywu Adama i Ewy, w którym Ewa częstuje jabłkiem swojego kochanka:

Chwytasz owoc, zanurzasz w nim zęby na zwiady
I podajesz mym ustom z miłosnym pośpiechem

Dalej następuje nocna schadzka – kochanek po kryjomu odwiedza dziewczynę w domu. Pojawia się nastrój tajemniczości, lekkiego niepokoju, niepewności:

Tulę tę dłoń, co jeszcze ma chłód klamki w sobie,
A ty w zamian przyciskasz moje ręce obie
Do serca, które zawsze u drzwi obumiera.

Wdziera się tu zazdrość między kochankami, równie silna i żarliwa, jak ich miłość:

Gniewu mego łza twoja wówczas nie ostudzi!
Poniżam dumę ciała i uczuć przepychy,
A ty mi odpowiadasz, żem marny i lichy

W wierszu ma miejsce nawet próba przeniknięcia do snu ukochanej. Widzimy tu ogromną chęć bycia blisko drugiej osoby, chęć bycia jednością.

Następnie wiersz opisuje intymne zbliżenie kochanków:

Ich dotyk budzi wzruszeń zaniedbanych krocie,
A ty, tuląc je w warg mych rozrzewnioną ciszę,
Dziecinniejesz w uścisku, malejesz w pieszczocie,
Chwila – a już cię do snu z lat dawnych kołyszę.

Wszystko jest bardzo zmysłowe, wręcz magiczne, pełne skrajnych emocji, miłości.

Parę kochanków łączy miłość absolutna, chęć przeniknięcia granic swojej cielesności:

I gdy ty, szepcząc słowa, z ust zrodzone znoju,
Dajesz pieszczotom ujście w tym szepcie, co pała,
Ja, zamilkły wargami u piersi twych zdroju,
Modlę się o twojego nieśmiertelność ciała.

5. Bibliografia

Janda K., Grechuta M., W malinowym chruśniaku, Muza 1984, kaseta audio

Leśmian B., W malinowym chruśniaku, [w:] Wiersze wybrane, wybór i wstęp J. Trznadel, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1973.

6. Załączniki

brak

7. Czas trwania lekcji

2 x 45 minut

8. Uwagi do scenariusza