Jakie właściwości i zastosowanie mają wodorotlenki?
Jak określić odczyn roztworu?
Na czym polega dysocjacja elektrolityczna wodorotlenków?
Wodorotlenki sodu, potasu, wapnia czy baru to związki, z których każdy ma inne właściwości. To co je jednak łączy to możliwość dysocjacji elektrolitycznej, czyli rozpadu na jony pod wpływem wody. Powstają wówczas kationy metali i aniony wodorotlenkowe, odpowiedzialne za zasadowy odczyn wodnych roztworów tych związków chemicznych.
RwCjAb3HzSod1
Zdjęcie przedstawia cztery akumulatorki niklowo‑wodorkowe typu AA, czyli popularne paluszki, leżące na zielonej podkładce z gąbki. W tle, w obszarze nieostrym zdjęcia, rozłożony jest pasiasty materiał.
Wodne roztwory wodorotlenków bywają niekiedy używane jako elektrolity, np. w popularnych akumulatorach rolę tę pełni wodorotlenek potasu
Źródło: Taylor Burnes, dostępny w internecie: www.flickr.com, licencja: CC BY 2.0.
Barwienie wskaźników kwasowo‑zasadowych w wodnych roztworach wodorotlenków
Doświadczenie 1
Przeprowadź doświadczenie chemiczne, które polega na badaniu zachowania wskaźników kwasowo‑zasadowych w wodnych roztworach wodorotlenków.
R1XFBhmX8hr2g
Problem badawczy:. Spośród podanych poniżej hipotez wybierz jedną, a następnie ją zweryfikuj.
Hipoteza 1:
Hipoteza 2:
Twój wybór: (Wybierz: Hipoteza 1., Hipoteza 2., Hipoteza 3.). Co będzie potrzebne:
;. Instrukcja:
1.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Przeprowadzono doświadczenie chemiczne, które polegało na badaniu zachowania wskaźników kwasowo‑zasadowych w wodnych roztworach wodorotlenków.
Problem badawczy:
Czy wskaźniki kwasowo‑zasadowe zmieniają barwy w wodnych roztworach wodorotlenków?
Hipoteza:
Wskaźniki kwasowo‑zasadowe zmieniają barwę w wodnych roztworach wodorotlenków.
Co było potrzebne?
foliowa koszulka na dokumenty;
pipeta Pasteura;
woda;
wywar z czerwonej kapusty;
alkoholowy roztwór fenoloftaleiny;
wskaźnik uniwersalny;
wodny roztwór wodorotlenku sodu.
Instrukcja:
Do foliowej koszulki włożono kartkę z tabelą. W obu kolumnach w każdym wierszu tabeli nałożono po kropli odpowiedniego wskaźnika kwasowo‑zasadowego. W drugiej kolumnie tabeli naniesiono po kropli wody, a w następnej po kropli wodnego roztworu wodorotlenku sodu. Obserwowano zachodzące zmiany.
Obserwacje:
Po naniesieniu kropli wody na wskaźniki, nie zaobserwowano zmian. Z kolei po naniesieniu kropli zasady sodowej na wskaźniki, zaobserwowano następujące zmiany: Wywar z czerwonej kapusty: zmiana zabarwienia kropli na niebiesko‑zielony kolor. Alkoholowy roztwór fenoloftaleiny: zabarwienie kropli na malinowo. Uniwersalny papierek wskaźnikowy: zmiana zabarwienia papierka z żółtego na niebieskie.
Wnioski:
Użyte wskaźniki kwasowo‑zasadowe w badanych roztworach zmieniły swoje zabarwienie. Świadczy to o tym, że zawierają wspólny element (aniony wodorotlenkowe), który powoduje zmianę barwy wskaźników.
Zapisz uzyskane wyniki w tabeli. Przykładową tabelę możesz pobrać z poniżej zamieszczonego załącznika.
RMifZsSOqMCfN
Wzór tabeli służącej jako pomoc przy realizowaniu zadania. Składa się z trzech kolumn. Pierwsza z lewej zawiera nazwę wskaźnika. Druga i trzecia zawierają opis barw wskaźnika kwasowo‑zasadowego, przy czym kolumna druga, a więc środkowa, zawiera barwy wskaźnika w środowisku wody destylowanej, a kolumna trzecia, czyli prawa, zawiera barwy wskaźnika w środowisku zasadowym. Wymienione w kolejnych wierszach wskaźniki to wywar z czerwonej kapusty, fenoloftaleina i papierki wskaźnikowe.
Tabela do doświadczenia
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R16dPhdtehptB
Dokument word do pobrania. W pliku znajduje się tabela złożona z czterech wierszy i z trzech kolumn. Tabela zawiera informacje takie jak rodzaj wskaźnika oraz barwa wskaźnika kwasowo‑zasadowego w kontakcie z wodą destylowaną oraz z zasadą sodową. Rozpatrywane wskaźniki to wywar z czerwonej kapusty, alkoholowy roztwór fenoloftaleiny oraz papierki wskaźnikowe.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Plik RTF o rozmiarze 3.74 MB w języku polskim
1
Polecenie 1
RpdbCNQME87Am
Obserwacje
(Uzupełnij)
Wnioski
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Obserwacje: Pamiętaj, że obserwacje to wszystkie zmiany, jakie jesteśmy w stanie zauważyć za pomocą zmysłów (wzroku, słuchu, dotyku oraz węchu). Wnioski: Co wynika z obserwowanych przez Ciebie zmian? Nawiąż w swojej odpowiedzi do sformułowanego pytania w problemie badawczym.
Obserwacje: Po naniesieniu kropli wody na wskaźniki, nie zaobserwowano zmian. Z kolei po naniesieniu kropli zasady sodowej na wskaźniki zaobserwowano następujące zmiany: Wywar z czerwonej kapusty: zmiana zabarwienia kropli na niebiesko‑zielone. Alkoholowy roztwór fenoloftaleiny: zabarwienie kropli na malinowo. Uniwersalny papierek wskaźnikowy: zmiana zabarwienia papierka z żółtego na niebieskie.
R8c8V7r6q9uPo
Wzór tabeli służącej jako pomoc przy realizowaniu zadania. Składa się z trzech kolumn. Pierwsza z lewej zawiera nazwę wskaźnika. Druga i trzecia zawierają opis barw wskaźnika kwasowo‑zasadowego, przy czym kolumna druga, a więc środkowa, zawiera barwy wskaźnika w środowisku wody destylowanej, a kolumna trzecia, czyli prawa, zawiera barwy wskaźnika w środowisku zasadowym. Wymienione w kolejnych wierszach wskaźniki to wywar z czerwonej kapusty, fenoloftaleina i papierki wskaźnikowe. W wyniku reakcji z wodą destylowaną i zasadą sodową wywar z czerwonej kapusty kolejno: pozostaje fioletowy i barwi się na zielono. Alkoholowy roztwór fenoloftaleiny pozostaje bezbarwny dla wody destylowanej, a reagując z zasadą sodową, barwi się na malinowo. Papierek wskaźnikowy nie zmienia barwy w reakcji z wodą destylowaną i przyjmuje niebieską barwę w reakcji z zasadą sodową.
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Wnioski: Użyte wskaźniki kwasowo‑zasadowe w badanych roztworach zmieniły swoje zabarwienie, co świadczy o tym, że zawierają wspólny element (aniony wodorotlenkowe), który powoduje zmianę barwy wskaźników.
Polecenie 1
Rg78SZaoN6nJR
Połącz w pary odpowiedni wskaźnik kwasowo-zasadowy z zabarwieniem jakie przyjmuje w wodnych roztworach wodorotlenków. alkoholowy roztwór fenoloftaleiny Możliwe odpowiedzi: 1. niebieskie zabarwienie, 2. malinowe zabarwienie, 3. zielone zabarwienie uniwersalny papierek wskaźnikowy Możliwe odpowiedzi: 1. niebieskie zabarwienie, 2. malinowe zabarwienie, 3. zielone zabarwienie wywar z czerwonej kapusty Możliwe odpowiedzi: 1. niebieskie zabarwienie, 2. malinowe zabarwienie, 3. zielone zabarwienie
Połącz w pary odpowiedni wskaźnik kwasowo-zasadowy z zabarwieniem jakie przyjmuje w wodnych roztworach wodorotlenków. alkoholowy roztwór fenoloftaleiny Możliwe odpowiedzi: 1. niebieskie zabarwienie, 2. malinowe zabarwienie, 3. zielone zabarwienie uniwersalny papierek wskaźnikowy Możliwe odpowiedzi: 1. niebieskie zabarwienie, 2. malinowe zabarwienie, 3. zielone zabarwienie wywar z czerwonej kapusty Możliwe odpowiedzi: 1. niebieskie zabarwienie, 2. malinowe zabarwienie, 3. zielone zabarwienie
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Polecenie 2
Przez które z poniższych roztworów (woda destylowana, wodny roztwór wodorotlenku sodu, wodny roztwór wodorotlenku potasu, wodny roztwór wodorotlenku wapnia) przepływa prąd? Sprawdź to, wykonując krótką symulację.
RwBlBalAw0KH6
Aplikacja interaktywna przedstawiająca możliwości przewodnictwa prądu elektrycznego w wodnych roztworach wodorotlenków. Po lewej stronie okna znajduje się rysunek obwodu elektrycznego. Składa się on z płaskiej baterii i diody świecącej. Ujemny biegun baterii podłączony jest przewodem z zaciskami do jednej nóżki diody. Druga nóżka oraz dodatni biegun baterii podłączone są przewodami do dwóch czarnych elektrod ustawionych blisko siebie i równolegle, ale nie stykających się ze sobą. W prawym dolnym rogu okna aplikacji znajdują się cztery zlewki z przezroczystymi cieczami, podpisane kolejno: – woda destylowana, , , . Kliknięcie na każdą ze zlewek powoduje przesunięcie jej w taki sposób, że obie elektrody zostają zanurzone w cieczy. W przypadku zlewki z wodą nie przynosi to żadnych rezultatów, natomiast zanurzenie elektrod w roztworach wodorotlenków sodu, potasu lub wapnia powoduje zaświecenie się diody LED w obwodzie.
Aplikacja interaktywna przedstawiająca możliwości przewodnictwa prądu elektrycznego w wodnych roztworach wodorotlenków. Po lewej stronie okna znajduje się rysunek obwodu elektrycznego. Składa się on z płaskiej baterii i diody świecącej. Ujemny biegun baterii podłączony jest przewodem z zaciskami do jednej nóżki diody. Druga nóżka oraz dodatni biegun baterii podłączone są przewodami do dwóch czarnych elektrod ustawionych blisko siebie i równolegle, ale nie stykających się ze sobą. W prawym dolnym rogu okna aplikacji znajdują się cztery zlewki z przezroczystymi cieczami, podpisane kolejno: – woda destylowana, , , . Kliknięcie na każdą ze zlewek powoduje przesunięcie jej w taki sposób, że obie elektrody zostają zanurzone w cieczy. W przypadku zlewki z wodą nie przynosi to żadnych rezultatów, natomiast zanurzenie elektrod w roztworach wodorotlenków sodu, potasu lub wapnia powoduje zaświecenie się diody LED w obwodzie.
Badanie przewodnictwa prądu elektrycznego przez zasady – symulacja
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Woda destylowana prawie nie przewodzi prądu elektrycznego. Spowodowane jest to obecnością bardzo małej ilości jonów (głównie kationów oksoniowych i anionów wodorotlenkowych). Przez pozostałe roztwory przepływa prąd elektryczny, o czym świadczy świecenie diody LED. Roztwory wodorotlenków przewodzą prąd elektryczny – znajdują się w nich duże ilości jonów (kationów metali i anionów wodorotlenkowych), które są nośnikami ładunku elektrycznego.
Substancje, których wodne roztwory przewodzą prąd elektryczny, nazywamy elektrolitami. Nieelektrolity natomiast to substancje, których wodne roztwory nie przewodzą prądu. Woda destylowana jest nieelektrolitem, a wodorotlenki sodu, potasu i wapnia są elektrolitami. Wynik doświadczenia świadczy o obecności w roztworach wodorotlenków cząstek obdarzonych ładunkami elektrycznymi.
i2yD6k98SI_d5e340
Dysocjacja elektrolityczna wodorotlenku sodu
R1YmdlF6AHMVu
Film ukazuje, jak zachowują się cząsteczki wody wobec kationów sodu i anionów wodorotlenkowych podczas dysocjacji elektrolitycznej wodorotlenku sodu.
Film ukazuje, jak zachowują się cząsteczki wody wobec kationów sodu i anionów wodorotlenkowych podczas dysocjacji elektrolitycznej wodorotlenku sodu.
Film pt. Dysocjacja elektrolityczna wodorotlenku sodu
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Film pt. Dysocjacja elektrolityczna wodorotlenku sodu
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Film ukazuje, jak zachowują się cząsteczki wody wobec kationów sodu i anionów wodorotlenkowych podczas dysocjacji elektrolitycznej wodorotlenku sodu.
Polecenie 3
Zaznacz prawidłową odpowiedź.
R1LHpl4KXVeY0
Wodorotlenek sodu dysocjuje pod wpływem wody na: Możliwe odpowiedzi: 1. Kation sodu i anion tlenkowy, 2. Kation wodorotlenkowy i anion sodu, 3. Kation sodu i anion wodorkowy, 4. Kation sodu i anion wodorotlenkowy
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
i2yD6k98SI_d5e372
Dysocjacja elektrolityczna wodorotlenków potasu i wapnia
R1HsDo4EEp8Ov
Ilustracja przedstawia proces dysocjacji elektrolitycznej wodorotlenku potasu. Po lewej stronie rysunku, mający kształt prostokąta, zbiór ułożonych naprzemiennie dużych jasnych kul symbolizujących kationy potasu oraz układów czerwonych i białych kul tworzących aniony wodorotlenkowe. Całość przypomina z wyglądu szachownicę i symbolizuje sieć krystaliczną wodorotlenku potasu. W środku i po prawej stronie modelowy zapis reakcji rozpadu wodorotlenku potasu <math aria‑label="K O H">KOH na jony i pod wpływem wody. Wokół jonów zbierają się cząsteczki wody w taki sposób, że zarówno kation potasu, jak i anion wodorotlenkowy są otoczone na rysunku przez sześć cząsteczek wody, przy czym kation otaczają cząsteczki zwrócone stroną naładowaną dodatnio na zewnątrz układu, a anion otaczają cząsteczki zwrócone stroną naładowaną dodatnio do wnętrza układu.
Dysocjacja elektrolityczna wodorotlenku potasu
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R11Fsa8d4dnG7
Równanie dysocjacji elektrolitycznej wodorotlenku potasu. (wodorotlenek potasu) strzałka w prawo, nad strzałką napis: . Pod strzałką napis: pod wpływem wody dysocjuje, za strzałką: z indeksem górnym plus (kation potasu) dodać z indeksem górnym minus (anion wodorotlenkowy).
Dysocjacja elektrolityczna wodorotlenku potasu
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Wodorotlenek potasu dysocjuje, czyli rozpada się pod wpływem wody na jednododatni kation potasu i jednoujemny anion wodorotlenkowy. Zarówno kation potasu, jak i anion wodorotlenkowy są w roztworze wodnym otoczone cząsteczkami wody (solwatacja).
R4k036VOIQkip
Ilustracja przedstawia proces dysocjacji elektrolitycznej wodorotlenku wapnia. Ukazano modelowy przebieg rozpadu wodorotlenku wapnia na jony i pod wpływem wody. Wokół jonów zbierają się cząsteczki wody w taki sposób, że zarówno kation wapnia, jak i anion wodorotlenkowy są otoczone na rysunku przez sześć cząsteczek wody, przy czym kation otaczają cząsteczki zwrócone stroną naładowaną dodatnio na zewnątrz układu, a anion otaczają cząsteczki zwrócone stroną naładowaną dodatnio do wnętrza układu.
Dysocjacja elektrolityczna wodorotlenku wapnia
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RdXBDLN2e0b02
Równanie dysocjacji elektrolitycznej wodorotlenku wapnia. (wodorotlenek wapnia) strzałka w prawo, nad strzałką napis: . Pod strzałką napis: pod wpływem wody dysocjuje, za strzałką: z indeksem górnym dwa plus (kation wapnia) dodać dwa z indeksem górnym minus (dwa aniony wodorotlenkowe).
Dysocjacja elektrolityczna wodorotlenku wapnia
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Wodorotlenek wapnia dysocjuje na dwudodatni kation wapnia i dwa jednoujemne aniony wodorotlenkowe. Liczba powstających w wyniku dysocjacji ładunków dodatnich jest równa liczbie powstających ładunków ujemnych.
Polecenie 4
RtEOgGEk9HUN5
Dwa schematy pokazujące, w jaki sposób cząsteczki wody otaczają jony powstałe po dysocjacji elektrolitycznej wodnego roztworu wodorotlenku baru. Prawidłowy jest tylko schemat z numerem 2.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RnTHT3BOys6z8
Wodorotlenek baru ulega w wodzie dysocjacji elektrolitycznej w analogiczny sposób, jak wodorotlenek wapnia. W jaki sposób cząsteczki wody otaczają jony powstałe po dysocjacji elektrolitycznej wodnego roztworu wodorotlenku baru?
Wodorotlenek baru ulega w wodzie dysocjacji elektrolitycznej w analogiczny sposób, jak wodorotlenek wapnia. W jaki sposób cząsteczki wody otaczają jony powstałe po dysocjacji elektrolitycznej wodnego roztworu wodorotlenku baru?
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1ARP00OYJqV5
Wodorotlenek baru ulega w wodzie dysocjacji elektrolitycznej w analogiczny sposób, jak wodorotlenek wapnia. W jaki sposób cząsteczki wody otaczają jony powstałe po dysocjacji elektrolitycznej wodnego roztworu wodorotlenku baru? Możliwe odpowiedzi: 1. Kation otaczają cząsteczki zwrócone stroną naładowaną dodatnio na zewnątrz układu, a anion otaczają cząsteczki zwrócone stroną naładowaną dodatnio do wnętrza układu., 2. Kation otaczają cząsteczki zwrócone stroną naładowaną dodatnio do wnętrza układu, a anion otaczają cząsteczki zwrócone stroną naładowaną dodatnio na zewnątrz układu.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Teorię rozpadu substancji na jony opracował Svante Arrhenius (czyt. sfante arenius)Svante ArrheniusSvante Arrhenius (czyt. sfante arenius). Zgodnie z nią, zasadami nazywamy związki chemiczne, które dysocjują na kationy metalu i aniony wodorotlenkowe:
Fontanna amoniakalna
Doświadczenie 2
REptgbaOIgcG1
Problem badawczy:. Hipoteza:. Co będzie potrzebne:
;. Instrukcja:
1.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Problem badawczy:
Jaki odczyn wykazuje roztwór powstały przez rozpuszczenie amoniaku w wodzie?
Hipoteza:
Wodny roztwór amoniaku wykazuje odczyn zasadowy.
Co było potrzebne?
wodny roztwór amoniaku;
wywar z czerwonej kapusty;
alkoholowy roztwór fenoloftaleiny;
uniwersalny papierek wskaźnikowy;
dwie probówki;
pręcik szklany.
Instrukcja:
Do dwóch probówek wprowadzono po około wodnego roztworu amoniaku. Z jednej z probówek przy pomocy pręcika szklanego pobrano kroplę roztworu i naniesiono na uniwersalny papierek wskaźnikowy. Do jednej z probówek wprowadzono kilka kropli alkoholowego roztworu fenoloftaleiny i wymieszano zawartość. Do drugiej probówki wprowadzono kilka kropli wywaru z czerwonej kapusty i wymieszano zawartość.
Obserwacje:
Po naniesieniu kropli wodnego roztworu amoniaku na uniwersalny papierek wskaźnikowy zaobserwowano zabarwienie papierka na zielono. Po dodaniu alkoholowego roztworu fenoloftaleiny do wodnego roztworu amoniaku, zaobserwowano zabarwienie roztworu na malinowo. Po dodaniu wywaru z czerwonej kapusty do wodnego roztworu amoniaku, zaobserwowano zmianę zabarwienia roztworu na zielono.
Wnioski:
Wodny roztwór amoniaku (woda amoniakalna) ma odczyn zasadowy, o czym świadczy charakterystyczna dla wskaźników kwasowo‑zasadowych zmiana zabarwienia. Zmiana ta wynika z obecności anionów wodorotlenkowych w roztworze.
1
Polecenie 5
RNGCPzpRwY2Zp
Obserwacje:
(Uzupełnij)
Wnioski:
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Obserwacje: Pamiętaj, że obserwacje to wszystkie zmiany, jakie jesteśmy w stanie zauważyć za pomocą zmysłów (wzroku, słuchu, dotyku oraz węchu). Wnioski: Co wynika z obserwowanych przez Ciebie zmian? Nawiąż w swojej odpowiedzi do sformułowanego pytania w problemie badawczym.
Obserwacje: Po naniesieniu kropli wodnego roztworu amoniaku na uniwersalny papierek wskaźnikowy, zaobserwowano zabarwienie papierka na zielono. Po dodaniu alkoholowego roztworu fenoloftaleiny do wodnego roztworu amoniaku, zaobserwowano zabarwienie roztworu na malinowo. Po dodaniu wywaru z czerwonej kapusty do wodnego roztworu amoniaku, zaobserwowano zmianę zabarwienia roztworu na zielono. Wnioski: Wodny roztwór amoniaku (woda amoniakalna) ma odczyn zasadowy, o czym świadczy charakterystyczna dla wskaźników kwasowo‑zasadowych zmiana zabarwienia. Zmiana ta wynika z obecności anionów wodorotlenkowych w roztworze.
1
Polecenie 5
Wymień jony, których obecność w roztworze wodnym odpowiedzialna jest za zmianę zabarwienia alkoholowego roztworu fenoloftaleiny na malinowe, uniwersalnego papierka wskaźnikowego na niebieskie i wywaru z czerwonej kapusty na zielone.
RSLJYke7PTQfp
Odpowiedź:
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Wodny roztwór amoniaku ma odczyn zasadowy.
Zmiana ta wynika z obecności anionów wodorotlenkowych w roztworze.
Amoniak () jest gazem o charakterystycznym zapachu, bardzo dobrze rozpuszczalnym w wodzie. Wodny roztwór amoniaku (woda amoniakalna ) jest zasadą, o czym świadczy zmiana zabarwienia wskaźnika, np. zabarwienie się wywaru z czerwonej kapusty na zielono.
Woda amoniakalna ulega dysocjacji:
Bardzo efektownym doświadczeniem chemicznym jest tak zwana fontanna amoniakalna. Obejrzyj film, a następnie wykonaj ćwiczenie.
RxTeQ0C8KaXEv
Film ukazuje, w jaki sposób można otrzymać fontannę amoniakalną.
Film ukazuje, w jaki sposób można otrzymać fontannę amoniakalną.
Film pt. Fontanna amoniakalna
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Film ukazuje, w jaki sposób można otrzymać fontannę amoniakalną.
Polecenie 6
R1SAU7WTcbNap
Początkowo rozpuszczanie otrzymanego w kolbie amoniaku zachodzi bardzo powoli, ponieważ dyfunduje on przez 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym rurkę do wody (z wywarem z 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym). Im więcej jednak amoniaku rozpuści się w wodzie, tym większy jest jego 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym w kolbie. Ubytek NH3 powoduje spadek 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym w kolbie, przez co poziom cieczy w rurce 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym. W końcu woda dostaje się do kolby, co powoduje lawinowy 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym szybkości rozpuszczania amoniaku. Zmiana barwy cieczy w kolbie świadczy o 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym odczynie wodnego roztworu 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym, który powstaje.
Początkowo rozpuszczanie otrzymanego w kolbie amoniaku zachodzi bardzo powoli, ponieważ dyfunduje on przez 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym rurkę do wody (z wywarem z 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym). Im więcej jednak amoniaku rozpuści się w wodzie, tym większy jest jego 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym w kolbie. Ubytek NH3 powoduje spadek 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym w kolbie, przez co poziom cieczy w rurce 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym. W końcu woda dostaje się do kolby, co powoduje lawinowy 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym szybkości rozpuszczania amoniaku. Zmiana barwy cieczy w kolbie świadczy o 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym odczynie wodnego roztworu 1. podnosi się, 2. spadek, 3. ciśnienia, 4. szeroką, 5. cienką, 6. czerwonej kapusty, 7. obniża się, 8. wzrost, 9. amoniaku, 10. ubytek, 11. zasadowym, 12. kwasowym, który powstaje.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Podsumowanie
Wodorotlenki rozpuszczalne w wodzie rozpadają się na jony: kationy metalu i aniony wodorotlenkowe.
Wodne roztwory wodorotlenków przewodzą prąd elektryczny – są elektrolitami.
Ładunek jonu zapisuje się, podając za symbolem w indeksie górnym najpierw cyfrę, a potem znak jonu (jedynkę się pomija), np. , . Liczbę takich samych jonów zapisuje się za pomocą współczynnika przed symbolem, np. .
Anion wodorotlenkowy ma zawsze ładunek jednoujemny.
Czarno‑biała fotografia szwedzkiego uczonego Svante Arrheniusa. Jest to tęższy mężczyzna w starszym wieku, ma czarne wąsy. Ubrany jest w białą koszulę i czarną marynarkę. Na szyi przewiązaną ma czarną muchę.
Svante Arrhenius
Źródło: Photogravure Meisenbach Riffarth & Co. Leipzig, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, domena publiczna.
Svante Arrhenius
Szwedzki fizykochemik. Twórca teorii dysocjacji elektrolitycznej. Zajmował się badaniem wpływu ilości tlenku węgla() w powietrzu atmosferycznym na temperaturę przy powierzchni Ziemi. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii (w ).
dysocjacja elektrolityczna
dysocjacja elektrolityczna
rozpad związków chemicznych na jony pod wpływem wody
elektrolity
elektrolity
substancje, których wodne roztwory przewodzą prąd elektryczny
solwatacja
solwatacja
otaczanie jonów lub cząsteczek w roztworze cząsteczkami rozpuszczalnika
wodorotlenki
wodorotlenki
związki chemiczne o budowie jonowej; zbudowane z kationów metali i anionów wodorotlenkowych
zasady
zasady
wodne roztwory rozpuszczalnych w wodzie wodorotlenków; wodorotlenki 1. grupy i niektóre wodorotlenki 2. grupy, rozpuszczając się w wodzie, tworzą zasady, czyli wodorotlenki w postaci zdysocjowanej
Uwaga: Wyjątek stanowi zasada amonowa o wzorze , która stanowi roztwór powstały na skutek dysocjacji amoniaku (azanu), niebędącego wodorotlenkiem; amoniak pod wpływem wody dysocjuje na kation amonu () i anion wodorotlenkowy ().
Czarno‑biała fotografia szwedzkiego uczonego Svante Arrheniusa. Jest to tęższy mężczyzna w starszym wieku, ma czarne wąsy. Ubrany jest w białą koszulę i czarną marynarkę. Na szyi przewiązaną ma czarną muchę.
Svante Arrhenius
Źródło: Photogravure Meisenbach Riffarth & Co. Leipzig, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, domena publiczna.
Svante Arrhenius
Szwedzki fizykochemik. Twórca teorii dysocjacji elektrolitycznej. Zajmował się badaniem wpływu ilości tlenku węgla() w powietrzu atmosferycznym na temperaturę przy powierzchni Ziemi. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii (w ).
