Namalowane słowem

Zwróć uwagę na to, że nastrój wiersza związany jest z jego treścią.

Nastrój wiersza jest pogodny i radosny.

Wskaż i opisz miejsca, które widziały dzieci.

Droga dzieci.

• Dzieci jadą przez wieś, za wsią mijają łąki, pola, pastwiska, sady, młyn, kuźnię, przydrożny krzyż.

• Dzieci widziały wieś z chatami krytymi strzechą, przy nich rosły wierzby, w ogródkach stały strachy na wróble. Za wsią na łące biegały dzieci, latał bocian. Na łące pasły się owce i koń, pilnował je pies. Pastuszek prowadził krowę z pastwiska, grając na fujarce. Na obrzeżach wsi widziały kuźnię i młyn na rzece. Przy przydrożnym krzyżu modlił się dziad.

Zwróć uwagę na to, jakie emocje wzbudzają w dzieciach przyroda i ludzie.

Dzieci jadące drogą przez wieś są zadziwione i zachwycone pięknem otaczającego je świata. Odczuwają radość i przyjemność z przyglądania się przyrodzie i ludziom. Rodzeństwo jest ciekawe świata i nastawione do niego przyjaźnie.

Zwróć uwagę na to, że w wierszu podmiot liryczny dokładnie relacjonuje drogę dzieci.

Świat w wierszu został opisany z punktu widzenia osoby, która przygląda się dzieciom jadącym przez wieś. Świadczą o tym słowa: 
'Jadą, jadą dzieci drogą...
Siostrzyczka i brat,
I nadziwić się nie mogą,
Jaki piękny świat!'.

Zdrobnienia – wyraz oznaczający przedmiot mniejszy od tego, od którego nazwy pochodzi (np. dom - domek), a także wyrażający pozytywny stosunek do kogoś lub czegoś.

Epitet – nazywa cechy osób, zwierząt, przedmiotów itp.

Przenośnia – połączenie wyrazów, które wspólnie tworzą nowy sens, niezgodny z ich podstawowymi znaczeniami.

Wyrazy dźwiękonaśladowcze – wyrazy, które naśladują swoim brzmieniem dźwięki.

Ożywienie – nadanie zjawiskom i przedmiotom cech istot żywych.

Uosobienie – nadanie przyrodzie, przedmiotom lub zjawiskom cech ludzkich.

Powtórzenie – celowe powtórzenie wyrazu lub wyrażenia.

Przykłady środków stylistycznych w utworze Marii Konopnickiej Co dzieci widziały w drodze:

Zdrobnienia i ich funkcja: 'siostrzyczka', 'żabka', 'bociuś', 'konik', 'fujareczka' –wyrażają pozytywny stosunek osoby mówiącej do opisywanych elementów przedstawionego świata.

Epitet i jego funkcja: 'piękny świat' – wyraża zachwyt nad światem.

Przenośnia i jej funkcja: 'białe ciągną mgły' – ukazują zbliżające się gęste mgły.

Wyrazy dźwiękonaśladowcze i ich funkcja: 'kla, kla, kla', 'rży' – wyrażają dźwięki zwierząt.

Ożywienie i jego funkcja: 'lecą złote skry' – skry, podobnie jak ptaki, mogą latać.

Uosobienie i jego funkcja:
'Tu się kryje biała chata
Pod słomiany dach' – biała chata pod słomianym dachem zachowuje się jak człowiek, który się ukrywa.

Powtórzenie i jego funkcja: 'Jadą dzieci, jadą', 'Jadą wioską, jadą drogą' – podkreślenie wyrazu 'jadą'.

O rytmicznej budowie wiersza świadczy m.in. regularne występowanie rymów.

Rytm wiersza tworzą rymy, które występują na przemian, a także regularnie powtarzająca się liczba sylab w wersach: 8 i 5.

Zwróć uwagę na rymy występujące w wyrazach wielosylabowych
i jednosylabowych.

Przykłady rymów występujących w utworze Marii Konopnickiej Co dzieci widziały w drodze:

Rymy męskie: zły‑rży, gra‑gna, ros‑głos.

Rymy żeńskie: drogą‑mogą, dala‑kowala, siwe‑grzywę.

Zwróć uwagę na to, czy nastrój wiersza i melodia piosenki różnią się, czy są podobne.

Radosny nastrój wiersza Marii Konopnickiej jest podobny do melodii piosenki. Wyraża zachwyt dzieci, ich szczęście i zadowolenie.