Narodziny chrześcijaństwa
Wyznawcy Jahwe
Kolebką chrześcijaństwa jest Palestyna. Została ona podbita przez Rzymian i na początku I wieku n.e. stała się jedną z prowincji imperium. Mieszkający tam Żydzi, nazywający samych siebie Izraelitami, wyznawali judaizm.
W odróżnieniu od innych ludów starożytnych, które czciły wielu bogów, Żydzi wierzyli w jednego Boga – Jahwe. Według ich religii Jahwe stworzył niebo i ziemię, a za pośrednictwem Mojżesza zawarł z nimi – narodem wybranym – przymierze.
Uważali, że jeżeli będą stosować się do przykazań powierzonych Mojżeszowi, Bóg ześle Mesjasza, który uwolni ich od obcego panowania i zbawi świat od zła. Świętą Księgą wyznawców judaizmu była Biblia.
Kiedyś tekst Biblii zapisywany był na zwoju papirusowym. Do dziś Biblia używana przez Żydów ma kształt zwoju.
Dziesięć przykazań
Z Biblii dowiadujemy się, że Mojżesz był jednym z przywódców Izraelitów i prorokiem. Otrzymał od Boga kamienne tablice z wyrytymi na nich nakazami (przykazaniami), które stały się najważniejszymi zasadami religii żydowskiej. Tekst dziesięciu przykazań, czyli Dekalog, jest zapisany w Świętej Księdze.
Kiedy to było?
Jezus z Nazaretu
Za oczekiwanego Mesjasza (Zbawiciela) część Żydów uznała Jezusa z Nazaretu, który nauczał w Palestynie w I wieku n.e. Głosił, że Bóg, jego ojciec, kocha wszystkich ludzi. Jezus zapowiadał nadejście Królestwa Bożego. Tym, którzy żyli zgodnie z nakazami Boga, obiecywał życie wieczne. Jezus nauczał, że przejawem miłości do Boga jest miłość bliźniego i czynienie dobra. Podkreślał, że wobec Stwórcy wszyscy ludzie są równi. Nie ma więc znaczenia, czy są bogaci czy biedni. Jego nauki wzbudziły niechęć żydowskich kapłanów. Oskarżyli Jezusa przed zarządzającym Palestyną rzymskim namiestnikiem, Poncjuszem Piłatem, o podżeganie do buntu przeciwko Rzymowi. Pod ich naciskiem Piłat skazał Jezusa na śmierć przez ukrzyżowanie.
Jezusa określa się też słowem „Chrystus”, które pochodzi z języka greckiego i jest tłumaczeniem hebrajskiego wyrazu „Mesjasz”.
Opisz scenę przedstawioną na ilustracji.
Pierwsi chrześcijanie
Wyznawcy Jezusa uważali, że przez męczeńską śmierć i zmartwychwstanie Chrystus zapewnił im obietnicę raju – życia wiecznego w niebie. Nauki Jezusa głosili po jego śmierci apostołowie, którzy byli jego uczniami i najbliższymi towarzyszami. Dzięki nim narodziła się nowa religia – chrześcijaństwo. Jej wiernymi stawali się nie tylko Żydzi. Apostoł Paweł twierdził, że chrześcijaninem może zostać każdy. Podróżował do dalekich krajów śródziemnomorskich, by nawracać na chrześcijaństwo ich mieszkańców. Najbardziej oddany apostoł Chrystusa, Piotr, nauczał w Rzymie. Według tradycji chrześcijańskiej opiekę nad wspólnotą wiernych powierzył mu sam Jezus. Piotr stał się więc pierwszym zwierzchnikiem Kościoła, czyli papieżem. Według tradycji biblijnej Jezus przekazał Piotrowi klucze do Królestwa Niebieskiego, dlatego apostoł Piotr przedstawiany jest zwykle z kluczem w dłoni
Życie i nauczanie Jezusa zostało opisane przez jego uczniów w czterech księgach, zwanych przez chrześcijan Ewangeliami. W ten sposób powstała druga część Biblii – Nowy Testament. Jej pierwszą, wcześniejszą część zaczęto natomiast nazywać Starym Testamentem.
Prześladowania chrześcijan
Władcy cesarstwa rzymskiego byli niezadowoleni z popularności nowej religii. Chrześcijanie nie chcieli składać ofiar ku czci rzymskich bogów i cesarzy, odmawiali też służby wojskowej. Spotykali się potajemnie na wspólnej modlitwie, dlatego oskarżano ich o spiskowanie. Wielu Rzymian uważało, że wyznawcy Jezusa ściągają na mieszkańców imperium gniew bogów. Domagano się więc ukarania chrześcijan za wszystkie niepowodzenia spotykające Rzym. Stali się oni obiektem prześladowań. Ci, którzy nie chcieli się wyrzec nowej wiary, byli torturowani i skazywani na śmierć. Często ginęli na arenach cyrkowych, gdzie zostawiano ich na pożarcie dzikim zwierzętom.
Rzymianie wypuszczali na arenę, na której znajdowali się chrześcijanie, wygłodniałe zwierzęta. Opisz scenę przedstawioną na ilustracji. Jaki los czeka wyznawców Jezusa?
Chrześcijan obciążono winą za wielki pożar, który spustoszył Rzym w I wieku n.e., za panowania cesarza Nerona. Wyznawców Chrystusa cesarz uznał za podpalaczy i wielu z nich skazał na okrutną śmierć. Tak scenę ukarania chrześcijan wyobraził sobie XIX‑wieczny malarz, Henryk Siemiradzki. Swój obraz zatytułował Pochodnie Nerona.
Przyjrzyj się uważnie obrazowi i wyjaśnij, dlaczego artysta nadał mu taki tytuł.
Religia państwowa
Mimo prześladowań coraz więcej mieszkańców cesarstwa rzymskiego przyjmowało nową religię. Jednak sytuacja chrześcijan zmieniła się dopiero na początku IV wieku. Pierwszym cesarzem, który nawrócił się na chrześcijaństwo, był Konstantyn Wielki. W 313 roku Konstantyn wydał nowe prawo pozwalające chrześcijanom na swobodne wyznawanie religii.
W 392 roku cesarz Teodozjusz Wielki zakazał czczenia pogańskich bogów. Chrześcijaństwo stało się religią państwową w cesarstwie rzymskim.
Wskaż na mapie krainę, w której narodziło się chrześcijaństwo.
Przyjrzyj się uważnie mapie i opowiedz, jak rozprzestrzeniało się chrześcijaństwo.
Podsumowanie
Uzupełnij zdania podanymi niżej słowami lub wyrażeniami.
apostołowie, Palestynie, Jezus z Nazaretu, Chrześcijanie, Nowym Testamencie, prześladowały, Mesjasza
Chrześcijaństwo narodziło się w .................................. i wywodzi się z religii żydowskiej. .................................., podobnie jak Żydzi, wierzą w jednego Boga. Żydzi nadal czekają na przyjście .................................., natomiast chrześcijanie uznali, że jest nim .................................. i ogłosili go Synem Bożym. Po męczeńskiej śmierci Jezusa jego nauczanie kontynuowali ................................... Początkowo władze rzymskie .................................. chrześcijan, ale w IV wieku n.e. ich wyznanie stało się najważniejszą religią w cesarstwie rzymskim. Nauki Jezusa i zasady religii chrześcijańskiej zostały spisane w ...................................
Przeczytaj uważnie zdania, a następnie zdecyduj, które z nich są prawdziwe, a które fałszywe.
Apostołowie byli uczniami Jezusa., Poncjusz Piłat był jednym z apostołów., Jezus swoje nauki głosił na terenie Palestyny., Zaraz po śmierci Jezusa chrześcijaństwo stało się religią państwową., Życie Jezusa zostało opisane w „Nowym Testamencie”.
| Prawda | |
|---|---|
| Fałsz |
Rozwiąż krzyżówkę i objaśnij hasło.
- Naród wybrany to ten, który zawarł z Bogiem...
- Tak Żydzi nazywają swojego Boga.
- Święta Księga Żydów i chrześcijan.
- Starożytni mieszkańcy Palestyny.
- Imię proroka, który otrzymał od Boga przykazania.
- Na nich został wyryty Dekalog.
- Wyznawcy judaizmu.
- Stała się nią Palestyna po zajęciu przez Rzymian.
- Dla chrześcijan jest nim Jezus.
| 1 | ||||||||||||||||
| 2 | ||||||||||||||||
| 3 | ||||||||||||||||
| 4 | ||||||||||||||||
| 5 | ||||||||||||||||
| 6 | ||||||||||||||||
| 7 | ||||||||||||||||
| 8 | ||||||||||||||||
| 9 |
Polecenia
Czym różniły się religie starożytnych ludów od religii Żydów i chrześcijan?
W jakich okolicznościach narodziło się chrześcijaństwo?
Dlaczego i jak prześladowano chrześcijan?
W którym wieku, i w której jego połowie, cesarz rzymski zakazał prześladowania chrześcijan?
Ile wieków upłynęło od czasów Jezusa do dzisiejszych czasów?