Terry Pratchett Nacja (fragmenty)

Dar ognia
Mau wyjrzał zza pnia potężnego figowca.
Było co oglądać.
Coś zostało wyrzucone przez morze, choć nie było żywe. Było czymś w rodzaju olbrzymiego kanuj000000056B3v28_000tp003kanu unieruchomionego między pniami dwóch drzew i zasypanego szczątkami, które wyglądały na warte zbadania, ale nie teraz. Z wielkiej dziury z boku wyciekały kamienie. Ale to wszystko było tłem. Dużo bliżej chłopca, wpatrując się w niego z przerażeniem, stała dziewczyna – prawdopodobnie. Bo równie dobrze mogła być duchem; była bardzo blada.
[...]
Dziewczyna upuściła spłaszczoną dzidę i szybko chwyciła coś innego, coś, co też połyskiwało metalem.
– U‑umiem się tym posługiwać – krzyknęła bardzo głośno. – Jeszcze jeden krok, a pociągnę za spust, nie żartuję! – Metalowy przedmiot kiwał się w jej dłoni. – Nie myśl sobie, że się ciebie boję! Wcale nie! Mogłam cię zabić wcześniej! To, że ulitowałam się nad tobą, nie znaczy, że możesz tu teraz przychodzić! Wkrótce będzie tu mój ojciec!
Słychać było, że jest przejęta. Odniósł wrażenie, że chce mu dać ten metalowy przedmiot, bo sposób, w jaki go trzymała i nim wymachiwała, wyraźnie wskazywał, że bardzo się go boi.
Wyciągnął po niego rękę, a wtedy krzyknęła, odwróciła głowę, coś zrobiło trzask, z jednego końca metalowego przedmiotu wydobyła się niewielka fontanna iskier, a drugim końcem wyleciała dość powoli kulka i wylądowała w błocie przed dziewczyną. [...]
Dziewczyna przyglądała mu się rozszerzonymi ze strachu oczami.
Mau delikatnie odebrał jej metalowy przedmiot, a ona cofnęła się i oparła plecami o bok kanu, jak gdyby to on był duchem.
Metal śmierdział czymś cierpkim i obrzydliwym, ale to nie było ważne. Iskrzył. Mau dobrze wiedział, jak wykorzystać iskry.
– Dziękuję za dar ognia – powiedział, po czym podniósł topór i czmychnął, nim dziewczyna‑duch zdążyła zrobić z nim coś strasznego. [...]

Wiadomość
[Ermintruda] Zachowała się niegrzecznie wobec tego chłopca, wiedziała o tym. Nie należy strzelać do ludzi, zwłaszcza jeśli nie zostało się im przedstawionym, i szczęście, że proch zawilżał. Działała pod wpływem paniki, a on przecież tak się napracował, grzebiąc tych wszystkich biedaków w morzu. Jej ojciec przynajmniej żyje i będzie jej szukał, chociaż wśród Niedzielnych Wysp Matczynych miał ponad osiemset miejsc do przeszukania.
Zanurzyła pióro w atramencie, wykreśliła „Rezydencja gubernatora, Port Mercia” na górze karty i napisała starannie pod spodem: „Wrak Słodkiej Judy”.
Trzeba było dokonać jeszcze innych zmian. Ktokolwiek projektował te karty, zupełnie nie wziął pod uwagę ewentualności, że można chcieć zaprosić kogoś, kogo imienia się nie zna, kto mieszka na plaży, prawie nie nosi ubrań i niemal na pewno nie potrafi czytać. Zrobiła jednak, co się dało – po obu stronach karty, a potem podpisała ją „(panna) Ermintruda Fanshaw”, chociaż żałowała, że musi to zrobić, przynajmniej jeśli chodzi o „Ermintrudę”.
Następnie włożyła długi impregnowany płaszcz należący do biednego kapitana Robertsa, wsunęła do kieszeni ostatnie owoce mango, wzięła do ręki kordj000000056B3v28_000tp004kord, zdjęła z haka lampę naftową i odeszła w noc.
[...]
[Mau] Wstał i zauważył, że coś błyszczy. Coś białego i podłużnego wsunięto w kawałek odłamanego drewna, a w piasku widniały ślady stóp bez palców. Obok leżało kolejne mango.
Zakradła się tutaj, kiedy spał!
Biały prostokąt pokryty był niezrozumiałymi znakami, ale na drugiej stronie widniał rysunek. Mau znał się na wiadomościach, a ta nie była trudna do rozszyfrowania.

– Kiedy słońce znajdzie się tuż nad ostatnim drzewem pozostałym na Małej Nacji, musisz cisnąć dzidę we wrak wielkiego kanu – powiedział na głos. Zupełnie bez sensu, tak jak słowa dziewczyny‑ducha. Dała mu jednak sypacz iskier, chociaż bardzo się bała. On też się bał. Jak należy postępować z dziewczynami? Trzeba się od nich trzymać z daleka, kiedy jest się chłopcem, słyszał jednak, że kiedy chłopiec staje się mężczyzną, dostaje inne wskazówki.
[...]

Wizyta
A teraz ona [Ermintruda] usiłuje przygotować popołudniową herbatkę we wraku statku w środku dżungli – i to z takim imieniem! Dlaczego nikt nie pomyślał o tym, że coś takiego może jej się przytrafić?
A ten młody człowiek był kimś, kogo jej babka nazwałaby dzikusem. Chociaż wcale nie był dziki. Widziała, jak grzebał te wszystkie ciała w morzu. Podnosił je delikatnie, nawet psy. Nie zachowywał się, jakby wyrzucał śmieci. Przeżywał to. Wypłakiwał prawdziwe łzy, ale nie widział jej, nawet wtedy, kiedy przed nim stanęła. Był tylko jeden moment, kiedy jego załzawione oczy próbowały skupić na niej spojrzenie, zaraz jednak minął ją i wrócił do swojej pracy. Robił to tak starannie i delikatnie, że trudno było uwierzyć, że jest dzikusem. [...]
W tym momencie przez zbity iluminatorj000000056B3v28_000tp005iluminator przemknęła dzida, przeszyła kajutę ze świstem i wyleciała z drugiej strony przez iluminator, który całe szkło stracił na rzecz wielkiej fali.
Ermintruda zupełnie znieruchomiała, najpierw pod wpływem szoku, a potem dlatego, że przypomniała sobie radę ojca. W jednym ze swoich listów do niej napisał, że kiedy dołączy do niego w rezydencji gubernatora, będzie jego „pierwszą damą” i będzie spotykała najróżniejszych osobników, którzy mogą się zachowywać w sposób, jaki początkowo będzie jej się wydawał dziwny, a nawet niezrozumiały. Będzie jednak musiała okazywać im uprzejmość i pobłażliwość.
Doskonale. Nadeszła już pora planowanej wizyty chłopca. Czego się po nim spodziewała, kiedy się pojawi? Nawet na statku, który nie jest wrakiem, trudno znaleźć dzwonek. Może rzucenie dzidą oznacza: Zobacz, wyrzuciłem dzidę! Jestem nieuzbrojony! Tak, to brzmi sensownie. Ten gest jest jak uścisk dłoni – pokazanie, że nie trzyma się w niej miecza. Cieszę się, pomyślała, że jedna tajemnica została rozwikłana.
Po raz pierwszy, odkąd dzida przeleciała ze świstem przez kajutę, wypuściła powietrze z płuc.
Na zewnątrz Mau zaczynał się zastanawiać, czy nic się nie stało, kiedy rozległy się jakieś drewniane odgłosy i nad burtą wielkiej łodzi ukazała się głowa dziewczyny‑ducha.
– Jakże to uprzejmie, że przybywasz punktualnie – powiedziała, próbując się uśmiechać – i bardzo dziękuję za wybicie szyby w oknie, robiło się tam strasznie duszno!
Nie zrozumiał nic, ale jej twarz była prawie uśmiechnięta, co było dobrym znakiem. [...]

j000000056B3v28_00000_BIB_001Terry Pratchett, Nacja (fragmenty), tłum. Jerzy Kozłowski, Poznań 2009, s. 61–81.