O trudnej sztuce porozumiewania się z drugim człowiekiem.

Autor/autorka

Ewa Bodys‑Teterycz

1. Etap edukacyjny i klasa

szkoła podstawowa - klasa VI, szkoła podstawowa - klasa VII, szkoła podstawowa - klasa VIII

2. Przedmiot

język polski, spec_zajęcia rozwijające komunikowanie się, wiedza o społeczeństwie

3. Temat zajęć

O trudnej sztuce porozumiewania się z drugim człowiekiem.

4. Czas trwania zajęć

45 minut

5. Uzasadnienie wyboru tematu

Wszyscy porozumiewamy się ze sobą. Komunikacja międzyludzka kształtuje się od najmłodszych lat. Kształtowanie komunikacji interpersonalnej u dzieci będzie miało ogromny wpływ m.in. na jego dalsze sukcesy i porażki, pozycję w grupie czy też to, czy stanie się podatne na wpływy innych ludzi w dorosłym już życiu. Odpowiednio wykształtowane umiejętności komunikowania się są gwarancją lepszego funkcjonowania w społeczeństwie.

6. Uzasadnienie zastosowania technologii

Zastosowanie technologii TIK ma na celu uatrakcyjnienie lekcji przy jednoczesnym osiągnięciu wszystkich jej celów. Stosowanie nowoczesnych narzędzi motywuje uczniów do aktywnego udziału w lekcji, zacieśnia relacje uczeń‑nauczyciel, nauczyciel‑uczeń. Korzystanie z narzędzi zgodnych z zainteresowaniami uczniów, zmotywuje uczniów do intensywnej pracy nad sobą. Technologie TIK rozwijają cyfrowe kompetencje uczniów oraz skutecznie pomagają w osiąganiu głównych celów kształcenia.

7. Cel ogólny zajęć

Na dzisiejszej lekcji nauczysz się formułować i komunikować informacje zwrotne, dzięki czemu nauczysz się lepiej rozumieć komunikaty przekazywane różnymi kanałami oraz nabędziesz wiedzę na temat blokad w komunikacji.

8. Cele szczegółowe zajęć

  1. Uczeń uzyskuje informacje o skutecznej komunikacji między ludźmi ( komunikacja werbalna i niewerbalna)

  2. Uczeń potrafi mówić wprost o swoich uczuciach oraz wyrażać swoje zdanie (język „ja”)

  3. Uczeń ćwiczy zasady uważnego słuchania oraz nabywa wiedzę na temat barier komunikacyjnych

9. Metody i formy pracy

Metody pracy:

  • lekcja prowadzona metodą cyklu Kolba

  • metoda lekcji odwróconej

  • praca z e‑zasobami edukacyjnymi

  • praca z filmem

  • ćwiczenia interaktywne  wykorzystaniem

  • indywidualna

  • w parach

  • zbiorowa

10. Środki dydaktyczne

  • filmiki na You Tube

  • formularz Google

  • kartki z wydrukowaną definicją pojęcia komunikacji interpersonalnej

  • aplikacja Wordwall

11. Wymagania w zakresie technologii

  • monitor interaktywny/tablica multimedialna

  • smartfon lub komputer z dostępem do internetu dla każdego ucznia

12. Przebieg zajęć

  • Aktywność 1

  • Aktywność 2

    • Temat: Refleksja

    • Czas trwania: 8 min

    • Opis aktywności:

      1. Nauczyciel pyta uczniów: O czym były fragmenty filmów? Czy pojawiły się pojęcia i zagadnienia, które co już znacie?

      2. Uczniowie przedstawiają swoje propozycje definicji KOMUNIKACJA w trakcie burzy mózgów. Wybrana osoba zapisuje je na monitorze interaktywnym.

      3. Następnie na podstawie autorefleksji uczniowie przygotowują własne definicje pojęcia.

      4. Po fazie twórczej następuje krótkie podsumowanie osoby prowadzącej zajęcia zebranych wyników i przekazanie kartek do wklejenia w zeszycie z wydrukowaną definicją pojęcia komunikacji:

      „Komunikacja interpersonalna jest to jedna z form porozumiewania się ludzi. Jest procesem wymiany wiadomości między przynajmniej dwiema osobami. W komunikacji interpersonalnej wiadomości przekazywane są za pomocą sydnałów. Możemy wyróżnić sygnały: werbalne(słowa), niewerbalne (głos, gesty, mimika, postawa ciała itp.). Aby wystąpił proces komunikowania się musi być: nadawca, odbiorca, wspólny dla nadawcy i odbiorcy kod (język), kanał (środek komunikacji) i komunikat. Brak któregokolwiek z elementów może spowodować zakłócenia w komunikacji językowej. Komunikacja jest skuteczna, gdy odbiorca rozumie informację zgodnie z zamierzeniami nadawcy:

      • intencja nadawcy jest jasna dla odbiorcy,

      • odbiorca uważnie słucha,

      • odbiorca nie osądza i nie ocenia wypowiedzi nadawcy.

      Nadawca to osoba nadająca komunikat. Odbiorcą nazywamy osobę, do której ten komunikat jest kierowany. Kanał to środek przekazywania informacji: fale akustyczne lub świetlne. Szumem natomiast jest wszystko to, co zakłóca proces komunikacji, zarówno na poziomie nadawcy, odbiorcy jak i kanału.

      Po stronie nadawcy i odbiorcy szum może mieć związek z postawami, uprzedzeniami, przekonaniami, poglądami, doświadczeniami, przeżywanymi aktualnie emocjami. Szum stanowią również różnego typu zaburzenia mowy.

      W kanale komunikacyjnym - szumem może być hałas z otoczenia, np. ruch uliczny, włączone radio lub telewizor.”

       5. Praca w parach – gra interaktywna. Uczniowie biorą udział w grze interaktywnej, wykonują polecenie 1 w e‑podręczniku https://zpe.gov.pl/a/gra-interaktywna/D15VE9EaO Nauczyciel udostępnia materiał.
      6. Po rozwiązaniu quizu uczniowie wspólnie analizują pytania i porównują swoje odpowiedzi.

  • Aktywność 3

    • Temat: Teoria

    • Czas trwania: 5 min

    • Opis aktywności:

      1. Uczniowie podsumowując zadanie quizowe przypominają, co zyskujemy dzięki sprawnemu komunikowaniu się. Zadanie jest wspólnie omówione na forum klasy.

      2. Nauczyciel podsumowuje pomysły uczniów:

      Dzięki sprawnemu komunikowaniu się ludzie:
      • spotykają się
      • wymieniają informacje
      • pomagają sobie
      • wpływają na innych
      • zakładają związki i budują relacje
      • budują zaufanie
      • dowiadują się czegoś o sobie i o tym jak ich widzą      inni • rozwiązują konfliktyUczniowie zapisują notatkę w zeszycie

  • Aktywność 4

    • Temat: Praktyka

    • Czas trwania: 10 min

    • Opis aktywności:

      1. Uczniowie rywalizują grając na żywo https://wordwall.net/resource/16221970/wychowawcza/komunikacja-interpersonalna . Uczniowie mają za zadanie segregację czynników ułatwiających i utrudniających komunikację z drugim człowiekiem. Następnie analizują swoją pracę na forum.

      2.  Ćwiczenie „Bariery komunikacyjne”: nauczyciel prezentuje „Bariery komunikacyjne” i ilustruje je przykładami https://wordwall.net/pl/resource/25226817/bariery-komunikacyjne .Następnie dzieli grupę na pary. Każda para przygotowuje scenkę ilustrującą jedną z barier. Pary odgrywają scenki przed grupą, której zadaniem jest odgadnięcie o jaką barierę chodzi.

      3. Podsumowanie ćwiczenia: Nauczyciel zadaje pytania: Jak czuje się człowiek, który napotyka na barierę komunikacyjną? Co dzieje się z komunikacją między dwojgiem ludzi, gdy jedno z nich stosuje barierę komunikacyjną? Jak można przezwyciężyć bariery komunikacyjne? Jakie ty stosujesz bariery?

13. Sposób ewaluacji zajęć

Uczniowie wypełniają ankietę:   https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScrQtA1ux8CHNyr5eMLl6pRUsrNMJJOLlbf_NEOS3TZ3r_q2A/viewform?pli=1

14. Licencja

CC BY‑NC‑SA 4.0 - Uznanie autorstwa‑Użycie niekomercyjne‑Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe. Przejdź do opisu licencji

15. Wskazówki dla innych nauczycieli korzystających z tego scenariusza

16. Materiały pomocnicze

17. Scenariusz dotyczy Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej

Tak

18. Forma prowadzenia zajęć

stacjonarna