Obraz w 3D

Wprowadzenie

Jednym z zagadnień podejmowanych przez malarzy w dziele sztuki jest przestrzeń. Odnosi się ona do sposobu uzyskania głębi w obrazie, zarówno rzeczywistej, jak i reprezentatywnej. Artyści stosowali w tym celu perspektywęPerspektywaperspektywę, różnicowali plany lub eksperymentowali z ukazaniem przedmiotu w taki sposób, by pokazać różne jego punkty widzenia. Poniższy materiał zawiera problem ujęcia przestrzeni przez Michała Anioła we freskachFreskfreskach na sklepieniuSklepieniesklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej, w wybranych dziełach Velázqueza [czytaj: welazkeza] oraz Cézanne’a [czytaj: sezana].

Dekoracja_sklepienia_kaplicy_Syktynskiej

Dekoracja sklepienia Kaplicy Sykstyńskiej

Michał Anioł Buonarroti [czytaj błonaroti] (Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni) [czytaj: mikelandżelo di lodowiko błonaroti simoni] to reprezentant włoskiego renesansu, rzeźbiarz, architekt i malarz, którego styl przyczynił się do powstania manieryzmu. Pomiędzy majem 1508 a październikiem 1512 roku namalował freski na suficie Kaplicy Sykstyńskiej (zbudowanej na zamówienie Sykstusa IV). Freski zostały zamówione przez papieża Juliusza II, który chciał zrekompensować Michałowi Aniołowi wcześniej porzucony projekt.

Sufit Kaplicy Sykstyńskiej składa się z płaskiego sklepienia kolebkowegoSklepienie kolebkowesklepienia kolebkowego podpartego dwunastoma trójkątnymi pendentywamiPendentyw, żagielekpendentywami, rozmieszczonymi nad oknami kaplicy. Michał Anioł zaprojektował schemat sufitu, który składa się z dziewięciu paneli przedstawiających epizody z Księgi Rodzaju, otoczonych architektoniczną ramą. Zamiast proponowanych Apostołów, artysta umieścił na pendentywach postaci Proroków i Sybilli, które zapowiadały przyjście Mesjasza.

Trudności techniczne i etapy powstawania fresków

W trakcie dekoracji sklepienia Kaplicy Sykstyńskiej Michał Anioł napotkał na wiele trudności, szczególnie związanych z potrzebą użycia wysokiego rusztowania. Pierwszy pomysł został zaproponowany przez Bramantego, który zasugerował zawieszenie rusztowania na linach. Jednakże Buonarroti obawiał się, że takie rozwiązanie pozostawiłoby ślady na suficie, więc zdecydował się na prostą drewnianą platformę, która została umieszczona na podporach wykutych w górnej części murów, obok okien, z dodatkowymi stopniami, umożliwiającymi łatwe poruszanie się w obszarze sklepienia. Ze względu na to rusztowanie, które zapewniało jedynie pokrycie połowy jego powierzchni, prace wykonano w dwóch fazach: pierwsza trwała od 1508 do 1510 roku, a druga od jesieni 1511 roku do października 1512 roku.

W czerwcu 1511 roku papież Juliusz II powrócił do Rzymu, co wymusiło rozebranie rusztowania, aby odkryć wynik pierwszej części pracy nad freskami na suficie Kaplicy Sykstyńskiej. Przy okazji Święta Wniebowzięcia 14 - 15 sierpnia, Michał Anioł miał okazję obejrzeć swoje dzieło z dołu, bez żadnych przeszkód w postaci rusztowania. Wtedy zdał sobie sprawę, że skupił się zbyt mocno na szczegółach, które nie były dobrze widoczne z odległości trzynastu metrów od podłogi, i postanowił zmienić swoje podejście. Dlatego w kolejnej fazie pracy zdecydował się na redukcję detali i malowanie postaci w większej skali, aby zagospodarować przestrzeń w sposób bardziej efektywny. 31 października 1512 roku freski zostały uroczyście odkryte, a kaplica została ponownie otwarta.

Projekty wstępne

Michał Anioł poświęcił pierwsze miesiące na tworzenie projektów wstępnych dla dwunastu postaci apostołów, ale ostatecznie wykonał ponad trzysta postaci. Aby przenieść projekty na tynk, użył dwóch różnych metod: metoda tzw. przepróchy, czyli wykonanie niewielkich otworów w szkicu, które odzwierciedlają linie rysunku, zaznaczając je na tynku czarnym węglem, lub pośrednie wyrycie, które polegało na przeniesieniu projektów z kartonów na tynk za pomocą odrysowania konturów metalowym narzędziem.

RFeMLYLcdo5DG

Szkic na żółtawym materiale przedstawia nagiego mężczyznę. Na całej powierzchni materiału narysowano poszczególne części ciała postaci kilka razy, w różnych miejscach. Jest to twarz odwrócona w lewo, stopa i umięśniony tułów, odwrócony tyłem do odbiorcy.

Kompozycja sklepienia

Sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej przedstawia historię ludzkości, począwszy od stworzenia świata, z centralnym motywem człowieka jako istoty o fundamentalnej roli we wszechświecie. Dzieło to składa się z trzech obszarów. W dolnej części znajdują się lunetyLunetalunety, stanowiące górną część ścian. Między nimi znajdują się puttaPuttoputta trzymające tarcze, a w zwieńczeniach każdego żagla – brązowe akty. W czterech rogach umieszczone są żagielki, które wraz z Prorokami siedzącymi na tronach tworzą strefę środkową. Freski na samej górze ujęte zostały na powierzchni prostokątnej, podzielonej na dziewięć pól, połączonych z częścią środkową przez tzw. IgnudiIgnudiIgnudi (Nadzy). Na filarachFilarfilarach po bokach tronów umieszczone są putta ukazane jako kariatydyKariatydakariatydy, a między parami Ignudi znajdują się medaliony z biblijnymi scenami.

R1cm53gioliUo

Zdjęcie przedstawia sklepienie budynku, które na całej powierzchni jest pokryte freskami, które utrzymane są w pastelowych, jasnych kolorach. Dominującym elementem malowidła są ludzie. Żółtymi prostokątami zaznaczono strefy, na jakie można podzielić dzieło. Pierwszy prostokąt obejmuje górną część ścian, wraz z podłużnymi oknami. Wokół okien są freski umieszczone w kształcie łuku. Nad oknami znajduje się kolejne strefa oznaczona żółtym prostokątem. Obejmuje ona trójkątne konstrukcje, po cztery z każdej strony. W środku trójkątów znajdują się namalowane sceny przedstawiające ludzi. W tej strefie znajdują się także kariatydy, czyli kolumny w kształcie ludzkiego ciała. Trzecia strefa obejmuje najwyższą część sklepienia. Jest ona podzielona na dziewięć prostokątnych pól, na których znajdują się sceny biblijne. Między scenami biblijnymi namalowano nagich ludzi, siedzących na kamiennych blokach.

Modelowanie postaci

Michał Anioł zadbał o anatomiczny modelunek postaci, który nadawał im wyrazistości, dostojnych póz i harmonijności. Aby podkreślić ich siłę wyrazu, zastosował skręty ciał, pokreślił umięśnienie, nadając postaciom cechy rzeźbiarskie. Krajobraz i tło we freskach zajmują drugorzędne miejsce. Również paleta kolorów, dzięki doborowi jasnych, żywych kolorów, silnych kontrastów barwnych podkreśla bryłowatość postaci, nadaje im cech trójwymiarowości. Michał Anioł osiągnął w swoich freskach na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej trójwymiarowość także poprzez wirtuozerskie wykorzystanie światła i cienia. Bryłę malarz podkreśla także, stosując silny modelunek światłocieniowy, podkreślający wrażenie bryłowatości, nadający rzeźbiarski charakter postaciom. Kontury są zwykle wyraźne i ostre dla osób znajdujących na pierwszym planie, a stają się bardziej rozmyte dla znajdujących się z tyłu.

R1I89xpAMJtyr

Ilustracja interaktywna. Główna ilustracja jest wyszarzona - ukazana jakby za mgłą i przedstawia fragment fresku, na którym wyróżnić można trójkątny element architektoniczny. Po prawej stronie ilustracji znajduje się panel boczny. Tam, na górze napisano tytuł: Fragment fresku w Kaplicy Sykstyńskiej. Poniżej znajduje się pierwsze hasło: zróżnicowanie barw. Po kliknięciu na hasło, na ilustracji podświetla się kolorem jedna ze scen. Jest to kilkoro ludzi w różnym wieku, ściśniętych ze sobą w małej przestrzeni. Owijają się wokół nich zielone węże. Mężczyzna najbliżej obserwatora ma pomarańczową koszulę o żywym kolorze. Osoba obok niego ma koszulę w kolorze pomarańczowo‑żółtym. Za nimi stoi mężczyzna namalowany już mniej żywymi barwami, z jasnoróżową koszulą. Z tyłu namalowano dwie głowy, w szarawych kolorach. Po kliknięciu na granatowe pole obok hasła, na ekranie wyświetla się następujący tekst: „Pierwszy plan bardziej intensywny niż dalszy”. Następne hasło na panelu bocznym to modelunek światłocieniowy. Po kliknięciu na hasło, na ilustracji podświetla się kolorem detal przedstawiający fragment sukni kobiety. Suknia przypomina rzeźbę w kamieniu, z powodu starannego ukazania zagięć materiału. Białe, wystające zagięcia są ukazane obok szarych cieni. Po kliknięciu na granatowe pole obok hasła, na ekranie wyświetla się następujący tekst: „Silny modelunek światłocieniowy sprawiający wrażenie bryłowatości i wpływający na rzeźbiarski charakter postaci”. Trzecie hasło to kontury postaci. Po kliknięciu na hasło, na ilustracji podświetla się kolorem scena, w której uczestniczy kobieta, której sukienkę ukazano w poprzednim haśle. Jest ona trzymana za nadgarstek przez mężczyznę, który stoi za nią. Dalej stoi w rzędzie jeszcze kilka osób. Bliższe postacie mają zarysowane cienie, granice odcięcia postaci od innych elementów są mocniejsze. Im dalej w głąb dzieła, kontury zacierają się. Po kliknięciu na granatowe pole obok hasła, na ekranie wyświetla się następujący tekst: „Kontury postaci znajdujących się bliżej są bardziej wyraziste niż tych, które usytuowane są za nimi”.

Ilustracja interaktywna. Główna ilustracja jest wyszarzona - ukazana jakby za mgłą i przedstawia fragment fresku, na którym wyróżnić można trójkątny element architektoniczny. Po prawej stronie ilustracji znajduje się panel boczny. Tam, na górze napisano tytuł: Fragment fresku w Kaplicy Sykstyńskiej. Poniżej znajduje się pierwsze hasło: zróżnicowanie barw. Po kliknięciu na hasło, na ilustracji podświetla się kolorem jedna ze scen. Jest to kilkoro ludzi w różnym wieku, ściśniętych ze sobą w małej przestrzeni. Owijają się wokół nich zielone węże. Mężczyzna najbliżej obserwatora ma pomarańczową koszulę o żywym kolorze. Osoba obok niego ma koszulę w kolorze pomarańczowo‑żółtym. Za nimi stoi mężczyzna namalowany już mniej żywymi barwami, z jasnoróżową koszulą. Z tyłu namalowano dwie głowy, w szarawych kolorach. Po kliknięciu na granatowe pole obok hasła, na ekranie wyświetla się następujący tekst: „Pierwszy plan bardziej intensywny niż dalszy”. Następne hasło na panelu bocznym to modelunek światłocieniowy. Po kliknięciu na hasło, na ilustracji podświetla się kolorem detal przedstawiający fragment sukni kobiety. Suknia przypomina rzeźbę w kamieniu, z powodu starannego ukazania zagięć materiału. Białe, wystające zagięcia są ukazane obok szarych cieni. Po kliknięciu na granatowe pole obok hasła, na ekranie wyświetla się następujący tekst: „Silny modelunek światłocieniowy sprawiający wrażenie bryłowatości i wpływający na rzeźbiarski charakter postaci”. Trzecie hasło to kontury postaci. Po kliknięciu na hasło, na ilustracji podświetla się kolorem scena, w której uczestniczy kobieta, której sukienkę ukazano w poprzednim haśle. Jest ona trzymana za nadgarstek przez mężczyznę, który stoi za nią. Dalej stoi w rzędzie jeszcze kilka osób. Bliższe postacie mają zarysowane cienie, granice odcięcia postaci od innych elementów są mocniejsze. Im dalej w głąb dzieła, kontury zacierają się. Po kliknięciu na granatowe pole obok hasła, na ekranie wyświetla się następujący tekst: „Kontury postaci znajdujących się bliżej są bardziej wyraziste niż tych, które usytuowane są za nimi”.

Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/b/PnCcc53dk

Lunety

Wzdłuż dłuższych ścian, nad dwunastoma bocznymi oknami, znajdują się lunetyLunetalunety ukazujące przodków Jezusa - sześć po każdej stronie. Dwie kolejne usytuowane są na mniejszych ścianach bocznych, jednak znajdujące się ścianie ołtarza zostały usunięte przez samego Michała Anioła w 1537 roku w celu namalowanie Sądu Ostatecznego. Wielkie postacie mają wymiary około dwukrotnie większe niż naturalne.

Półkoliste lunety dopasowane są kształtem do łuków okien. Boki zajmują siedzące postacie, przeważnie ukazane z profilu i usytuowane symetrycznie, dopasowane do kształtu zajmowanej przestrzeni. W każdej z lunet centralnie umieszczona jest tabliczka z imionami przodków pisanymi drukowanymi literami łacińskimi. Ważną funkcję w określeniu przestrzeni pełni barwa. Kolory postaci są bardziej intensywne niż tła – eksponują je.

R1U2oKIJ4ietC

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Nad oknem znajduje się szeroki łuk, na którym namalowano dwie postacie. Po lewej stronie, schylona stoi kobieta z blond włosami. Ma na sobie długą, niebieską szatę. Patrzy w lusterko. Po prawej stronie łuku siedzi osoba z kręconymi włosami. Patrzy na otwartą książkę. Ma na sobie długą, pomarańczową szatę. Pomiędzy dwoma postaciami, w najwyższej części łuku znajduje się biała tabliczka z czarnym napisem Naason. Ujęto ją w złotą oprawę.

RECSHlxq443d8

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Nad oknem znajduje się szeroki łuk, na którym namalowano dwie postacie. Po lewej stronie siedzi mężczyzna w szatach w stonowanych kolorach. Podpiera się łokciem o kamienny blok. Za mężczyzną stoi niska osoba niosąca tacę. Po prawej stronie łuku siedzi chudy, zgarbiony mężczyzna o mocnych rysach twarzy. Ma na sobie różową szatę. Ręką sięga w stronę przedmiotu z cienkich, połączonych drucików. Pomiędzy dwoma postaciami, w najwyższej części łuku znajduje się biała tabliczka z czarnym napisem Jesse David Salomon. Ujęto ją w złotą oprawę.

Żagle

Żagle to trójkątne pola, znajdujące się nad ośmioma lunetami, po cztery na każdej stronie, które łączą się z kopułą. Są to wklęsłe trójkątne przestrzenie, które artysta wypełnił grupami rodzinnymi na ciemnym tle (w przeciwieństwie do jasnego tła lunet). Michał Anioł uwzględnił ich odległość od obserwatora i wykonał duże, siedzące lub na wpół leżące postacie, dostosowując ich pozy do kształtu malowanego obszaru fresku. Żagle ukazują przodków Jezusa, ale różnią się od nich pod względem ikonograficznym, a także tłem, które jest ciemniejsze niż w lunetach.

Michał Anioł nie pozostawił pustych powierzchni. Trójkątne przestrzenie nad każdym żaglem wypełnił malowanymi, monochromatycznymi aktami, przypominającymi figurki z brązu, rozmieszczonymi w symetrycznych układach na tle ciemnego, purpurowego tła i oddzielonych czaszką barana, z której zwisają złote wstążki.

RdBFlHDoteWhy

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Malowidło wkomponowano w trójkątny element architektoniczny. Przypomina on białą, trójkątną ramę, która zwęża się ku górze, a jej dolna ściana jest zaokrąglona. Na zaokrąglonym elemencie siedzi z wyciągniętymi nogami kobieta. Ma ona zieloną szatę, białą koszulę i bose stopy. Patrzy na nagiego chłopca, który stoi obok niej. Chłopiec trzyma siwą brodę starszego mężczyzny znajdującego się za nim. Mężczyzna nosi czerwone szaty. Nad trójkątnym elementem znajduje się czaszka barana, a po jej dwóch stronach, na bokach trójkąta, siedzą podobne do siebie nagie postacie, w złotobrązowym kolorze.

RssKhG0Eu5oTe

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Malowidło wkomponowano w trójkątny element architektoniczny. Przypomina on białą, trójkątną ramę, która zwęża się ku górze, a jej dolna ściana jest zaokrąglona. W środku tego trójkąta siedzi mężczyzna na białym zwoju materiału. Jedną nogę ma wysuniętą do przodu, a drugą mą zgiętą i opiera się ręką na kolanie. Ciało ma pochylone wprzód. Na głowie ma biały kawałek materiału. Za nim zarysowane są jeszcze dwie postacie. Nad trójkątnym elementem znajduje się czaszka barana, a po jej dwóch stronach, na dwóch bokach trójkąta siedzą dwie podobne postaci. Są to mężczyźni namalowani w kolorze złotobrązowym. Skrajnie z dwóch stron ilustracji znajdują się kariatydy z białego kamienia.

Prorocy i Sybille

Przestrzenie pomiędzy żaglami, na monumentalnych tronach wykonanych w stylu trompe‑l'oeilTrompe‑l'oeiltrompe‑l'oeil, Michał Anioł ukazał żydowskich Proroków ze Starego Testamentu, którzy zapowiedzieli przyjście Chrystusa oraz Sybille, wizjonerki ze starożytnego świata, których chrześcijańska interpretacja obejmowała również proroctwa jako zapowiedzi przyjścia Jezusa. Razem jest ich dwanaście, co wynikało z wcześniejszego architektonicznego układu sklepienia, które pierwotnie miało zawierać postaci dwunastu Apostołów. Malarz podkreślił znaczenie ikonograficzne Sybilli i Proroków, nadając im większe rozmiary. Przedstawił postacie podczas przeglądania książek, pisania lub czytania, rozwijania pergaminów, czym podkreślił ich związek z tekstami pisanymi. Intensywne barwy szat odcinają je od monochromatycznego, jasnego tła i eksponują, tworząc iluzję wychodzących na zewnątrz.

Pod figurami Proroków i Sybilli na pilastrachPilasterpilastrach dzielących przęsła między oknami Michał Anioł namalował putta z napisem identyfikującym znajdujące się powyżej postacie. Pełnią one funkcję kariatyd, które tworzą przestrzenną iluzję podtrzymujących kapitele, na których spoczywają Ignudi. Drugie, podwójne figurki znajdują się pomiędzy Prorokami i Sybillami.

R1NWxvCINklMZ

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Na kamiennym tronie siedzi kobieta ubrana w kolorowe szaty. Ręką rozwija zwój pergaminu. Wzrok ma skierowany w prawą stronę. Za nią stoją dwie nagie postacie. Z obu stron kobiety znajdują się kariatydy z białego kamienia. Na dole namalowano nagie dziecko, które podtrzymuje tabliczkę z napisem Delphica.

R1IZf4H2lxakf

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Na kamiennym tronie siedzi kobieta ubrana w wiele warstwa kolorowych szat. Kobieta jest skręcona tułowiem do tyłu, do wielkiej, otwartej księgi. Po lewej stronie kobiety siedzi dwójka dzieci. Jeden z nich wskazuje palcem na kobietę. Po obu stronach ilustracji znajdują się kariatydy z białego kamienia. Na samym dole znajduje się dziecko, które podtrzymuje tabliczkę z napisem Libica.

Rlp5wPyP2dwh2

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Na kamiennym tronie siedzi mężczyzna z siwymi włosami, który pod lewym ramieniem trzyma książkę. Jest lekko skręcony tułowiem w stronę lewej ręki. Ma na sobie różową szatę oraz niebieską pelerynę. Za mężczyzną, z lewej strony znajduje się dwójka dzieci. Po obu stronach mężczyzny znajdują się kariatydy z białego kamienia. Na dole ilustracji znajduje się nagie dziecko podtrzymujące tabliczkę z napisem Esaias.

Pendentywy

W narożnikach sklepienia znajdują się cztery duże pendentywyPendentyw, żagielekpendentywy, które przedstawiają historie cudownych zbawień ludu Izraela. Są to opowieści o Judycie i Holofernesie, Dawidzie i Goliacie, ukaraniu Hamana oraz brązowym Wężu. Sceny są pełnoplastyczne, czyli wyglądają tak jakby rozgrywały się w realnym świecie - postacie znajdują się w rozbudowanej przestrzeni z pejzażowym lub architektonicznym tłem. Michał Anioł zastosował w nich efekty budujące głębię – silne skróty perspektywiczneSkrót perspektywistycznyskróty perspektywiczne, zmniejszenie intensywności kolorów w tle, rozjaśnienie pierwszego planu.

R1QvAK2RoIVin

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Pierwszą pendentywę umieszczono pomiędzy białymi ramami tworzącymi jakby trójkąt z łukowatych linii. W centralnej części sceny znajduje się brązowy wąż owinięty na srebrnej rurze. Po obu jego stronach znajdują się dwie grupy ludzi. Po lewej stronie znajduje się kobieta w białej sukni. Stoi za nią mężczyzna, który, podtrzymuje ją za nadgarstek i wskazuje nim w stronę węża. Za mężczyzną stoi w rzędzie kilka ludzi. Postacie w lewym rogu są ciemne, ukazane jakby w cieniu. Po prawej stronie węża znajduje się zbita grupa ludzi. Pomiędzy nimi przeciskają się zielone węże. Ciała ludzi są powyginane w różną stronę, usta otwarte jakby w krzyku. Niektórzy są częściowo nadzy. W prawym rogu znajduje się zaciemniona postać o czerwonej skórze.

RUyk7Xh9iM1nK

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Drugą pendentywę również umieszczono pomiędzy białymi ramami tworzącymi jakby trójkąt z łukowatych linii. Cała namalowana scena znajduje się w jednym budynku, w kilku pomieszczeniach. W centralnej części znajduje się nagi mężczyzna, który przykuty jest do drzewa. Ręce ma rozłożone daleko od siebie, a na jednej dłoni znajduje się przykuty gwóźdź. Po lewej stronie, z tyłu umieszczono scenę, w której trzy osoby siedzą przy stole i gestykulują. Po prawej stronie, obok przykutego mężczyzny znajduje się ściana. Przez otwór w ścianie zagląda kobieta, stojąca na schodach. Obok niej siedzi na schodach mężczyzna. W pomieszczeniu po prawej stronie, na podwyższeniu znajduje się łózko, na którym leży starszy mężczyzna. Wskazuje palcem w stronę wyjścia z pomieszczenia, na stojącą w przejściu kobietę. Za leżącym mężczyzną siedzi jeszcze kilka osób.

R1DRqDlZwxnrV

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Trzecią pendentywę również umieszczono pomiędzy białymi ramami tworzącymi jakby trójkąt z łukowatych linii. Malowidło podzielone jest a trzy części. Na środku namalowano dwie kobiety w jasnych szatach. Jedna z nich trzyma nad głową tacę z głową mężczyzny. Druga kobieta zasłania ją z prawej strony kawałkiem białego materiału. Z prawej strony znajduje się ciemne pomieszczenie, w którym leży nagi mężczyzna z głową zakrytą białym materiałem. Mężczyzna leży na podwyższeniu, na białym prześcieradle. Jedną rękę ma uniesioną w górę. Z sufitu zwisają różowe zasłony. Kobiety i leżącego mężczyznę odgradza biała ściana. Po lewej stronie ilustracji znajduje się siedzący na podłodze drugi mężczyzna. Zasłania on swoje ciało obłym przedmiotem i obejmuje ten przedmiot jedną ręką.

RwpqHbOtunEdw

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Czwartą pendentywę również umieszczono pomiędzy białymi ramami tworzącymi jakby trójkąt z łukowatych linii. Malunek jest utrzymany w brązowawych barwach. Przedstawia on walkę dwóch mężczyzn. Wysoki mężczyzna leży na ziemi i rękoma odpycha się od ziemi. Na jego plecach siedzi niższy mężczyzna. Lewą ręką trzyma jego głowę, a drugą ręką zamachuje się na niego mieczem. W rogach ilustracji znajdują się obserwatorzy walki.

Ignudi (Nadzy)

Ignudi czyli Nadzy to wypełniające przestrzenie między mniejszymi panelami scen Księgi Rodzaju akty pogrupowane po cztery postacie. Siedzą na cokołachCokółcokołach i mają skręcone ciała, a wzrok kierują ku dołowi. Dzięki temu Michał Anioł uzyskał wrażenie przestrzenne – postacie kierują wzrok ku scenom, jakby się im przyglądały. Poza tym namalowane są w rzeźbiarski sposób, z zastosowaniem silnego modelunku światłocieniowego. Ich dynamiczne ciała kontrastują z architektonicznym, jasnym tłem.

RYYo1qLlRS6dB

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Na kamiennym bloku siedzi nagi mężczyzna, skręcony w prawą stronę i lekko zgrabiony. Ma umięśnione ciało. Jego ciało wygląda, jakby było oświetlone białym światłem, a plecy są w cieniu. Prawą ręką podpiera się na bloku kamiennym za sobą. Mężczyzna ma smukłą twarz oraz drobne usta i brodę. Na jego głowie wyrastają kręcone włosy. Z tyłu mężczyzna zakrywa się zielono‑fioletowym materiałem.

RA1kh7ALBQvjQ

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Na kamiennym bloku siedzi, skręcony w lewą stronę, nagi mężczyzna. Jego ciało jest umięśnione i oświetla je światło dochodzące z prawej strony. Twarz jest w cieniu. Mężczyzna podpiera się lewą ręką na kamiennym bloku. Prawą ręką nakrywa na siebie zielony materiał. Jego włosy są kręcone.

R1RdxfwPuMF2A

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Na białym, kamiennym bloku siedzi umięśniony, nagi mężczyzna. Ma jasną skórę i rude włosy. Mężczyzna został przedstawiony z przodu, jednak jest przechylony w lewą stronę i tam patrzy. Prawą ręką trzyma u swoich stóp złoty materiał, a lewą łapie się za włosy. Za nim powiewa więcej złotego materiału.

R1BoeWDl4iKoa

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Dobrze zbudowany, nagi mężczyzna namalowany został z prawego boku. Prawą stopą opiera się na kamiennym bloku. Obiema rękoma naciąga na swoje plecy kilkuwarstwowy materiał. Mężczyzna ma kręcone włosy, otwarte usta i szeroko otwarte oczy. Głowę zwraca w bok. Wzrok utkwiony ma za lewą krawędzią ilustracji.

RRS4j8pVYPwoT

Ilustracja przedstawia nagiego mężczyznę. Siedzi on na kamiennym bloku, zakrytym od góry jasnoróżowym, błyszczącym materiałem. Nogi ma zgięte w kolanach i podniesione w lewą stronę. Ręce ma wyciągnięte do przodu i trzyma w nich dwie jasnoróżowe, błyszczące wstążki, które ciągną się od lewej, dolnej części ilustracji. Światło pada z lewej strony. Mężczyzna ma utkwiony wzrok w lewą, dolną część ilustracji. Ma otwarte usta i kręcone włosy.

Medaliony

Na sklepieniu Michał Anioł namalował także dziesięć medalionów o średnicach od 130 do 140 cm, które imitują efekt brązu oraz wypełniają przestrzenie pomiędzy Ignudi a freskami głównymi. Medaliony te dekorowane są biblijnymi historiami związanymi ze scenami z Księgi Rodzaju. Namalowane medaliony przedstawiają sceny, których przestrzeń wypełniona jest postaciami, dynamiczną akcją bogatą w perspektywiczne skróty.

Rl9wy0wxOnKcE

Ilustracja przedstawia jeden z medalionów. Jest on okrągły i imituje efekt brązu. Na nim namalowano scenę, na której jest wóz ciągnięty przez dwa konie. Na wozie stoi grupa żołnierzy w zbrojach, z hełmami i włóczniami. Jeden z żołnierzy trzyma za nogi mężczyznę, który zwisa głową w dół na zewnątrz wozu.

Kompozycja głównego przedstawienia

Przestrzeń środkową sklepienia Kaplicy Sykstyńskiej zajmuje dziewięć centralnie rozmieszczonych fresków opowiadających historie z Księgi Rodzaju, ułożonych w kolejności chronologicznej. Zaczynając od ściany ołtarzowej, malowidła zostały podzielone na trzy grupy:

Grupa_pierwsza

Grupa pierwsza ukazuje historię Stworzenia

Oddzielenie światła od ciemności

RaLt29oBfWSol

Ilustracja przedstawia fragment fresku, na którym przedstawiono scenę biblijną. W centrum ilustracji znajduje się prostokątne pole, na którym namalowano postać Boga. Namalowano go tak, że nogi są po prawej stronie, a ręce po lewej stronie ilustracji. Ma on ciało mężczyzny i ubrany jest w jasnoróżowe szaty, zakrywające całe jego ciało. Szaty są rozwiane wokół niego. Ma uniesione ręce do góry, a nad nimi kłębią się chmury lub dym. Twarz jest zamazana, ukazana bez szczegółów. Dookoła tej sceny znajdują się czterej nadzy mężczyźni, w każdym rogu po jednym, którzy siedzą na kamiennych blokach. Postacie po lewej stronie siedzą na blokach równoległych do lewej krawędzi ilustracji, tak, że obraz z Bogiem mają nad głowami. Pomiędzy dwoma postaciami znajdują się okrągłe, złotawe medaliony. Postacie po prawej stronie siedzą na blokach równoległych do prawej krawędzi ilustracji, tak, że obraz z Bogiem mają nad głowami. Pomiędzy dwoma postaciami również znajdują się okrągłe, złotawe medaliony.

W tym przedstawieniu wyróżnia się majestatyczna postać Boga‑Stwórcy, który wypełnia całą przestrzeń, unosząc się w powietrzu. Stwórca uchwycony jest od dołu i obrócony, nadając kształt wszystkiemu, zapoczątkowując światło i ciemność. Kolorystycznie przestrzeń budowana jest za pomocą chromatycznie dobranych bieli, szarości oraz odcieni czerwieni, fioletów i różów, a obszar tła dzielony po przekątnej na jasną i ciemną część.

Stworzenie słońca i księżyca

R1b2Bqu3LvkFo

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło. W jego prawej części ukazana jest postać starszego, brodatego mężczyzny o poważnym wyrazie twarzy ze zmarszczonymi brwiami, odzianego w bladoróżową szatę. Sprawia wrażenie jakby, unosząc się w powietrzu, próbował przysiąść prawą stroną ciała ze zgiętymi nogami, skierowanymi w lewo. Ręce ma rozłożone - lewą skierowaną do tyłu, prawą przed siebie - i uniesione palce wskazujące. Ma nagie stopy. Wokół niego, w obrębie rozwianej, bladoróżowej szaty, znajdują się postacie dzieci. Są one nagie i każde z nich jest skierowane w stronę mężczyzny. Obok, w lewej części malowidła, znajduje się postać z siwymi włosami, odziana w identyczną szatę, jednak zwrócona tyłem. Postać wygląda jakby frunęła w stronę znajdujących się w lewym, dolnym rogu roślin. W środkowej, górnej części znajduje się duże okrągłe słońce. Natomiast przy prawej krawędzi omawianego fresku, znajduje się duży, szary księżyc, wskazywany przez lewy palec mężczyzny. Wokół malowidła, na przedstawionej ilustracji znajdują się również cztery figury nagich, męskich postaci.

Na kontrastowym i świetlistym niebie Michał Anioł przedstawił dwie sceny Stworzenia. Bóg ukazany jest po lewej stronie z wyciągniętym w dół ramieniem, a po prawej z typowym wyrazem „straszliwości”, czyli terribilità - cechą charakterystyczną dla Michała Anioła, ukazującą postać o przerażającym spojrzeniu. W obu scenach Bóg wyciąga prawą rękę: po lewej ożywia rośliny, po prawej gwiazdy. Kompozycję dynamizuje wiatr, widoczny w układzie draperii oraz rozwianych włosach i brodzie Stwórcy. Pierwszy jest skierowany w stronę widza, drugi natomiast oddala się, co podkreśla zastosowany skrót perspektywiczny. Również w tym przedstawieniu dominują barwy chromatyczne.

Rozdzielenie nieba i wody

R1AP37vJfeDM8

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło, w którego centralnej części znajduje się postać starszego, brodatego mężczyzny, odzianego w bladoróżową szatę. Znajduje się on w pozycji jakby frunął, brzuchem do dołu, z rękami wyciągniętymi w przód. Twarz ma lekko pochyloną, jednak zwrócony jest do przodu, sprawiając wrażenie jakby miał zaraz wyfrunąć z ramy dzieła. Tuż za mężczyzną, w otchłani jego szaty schowane są postacie nagich dzieci. Tło malowidła jest rozmyte, wykonane w odcieniach szarości i bieli. Wokół omawianego fresku, na przedstawionej ilustracji znajdują się również cztery figury nagich, męskich postaci.

W tej kompozycji Bóg, na czystym i jasnym niebie wraz z zastępem aniołów, pochylony z rozpostartymi i wyciągniętymi rękom. Cały wizerunek ukazany jest w silnym skrócie perspektywicznym. Uproszczona, ale dzięki skrótowi głęboka kompozycja, sprawia, że obraz jest dynamiczny, chociaż zdominowany przez monochromatyczne, utrzymane w tej jednej tonacji barwy.

Grupa_druga

Grupa druga ukazuje historię pierwszych rodziców

Stworzenie Adama

R1C0A6X9OmUZf

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło, w którego lewej części znajduje się fragment ziemi, na której leży nagi, młody mężczyzna. Podpiera się na prawym ramieniu, lewą nogę ma zgiętą w kolanie i opiera na niej lewe ramię, wyprostowane i skierowane w kierunku środka malowidła. W prawej części dzieła przedstawiona jest postać starszego mężczyzny z siwą brodą, odzianego bladoróżową szatą. Mężczyzna jakby unosi się w powietrzu. Otacza go grupa nagich dzieci, wyłaniających się zza jego pleców. Przyjmuje pozycję półleżącą, zwrócony w stronę młodego człowieka. Wyciąga do niego prawe ramię z wyprostowanym palcem wskazującym, który prawie dotyka palca wskazującego młodego mężczyzny. Wokół omawianego fresku, w narożnikach przedstawionej ilustracji znajdują się również cztery figury nagich postaci.

Centralnym punktem sceny są dłonie Stwórcy i Adama, oznaczające powołanie do życia mężczyzny. Na jednolitym, płaskim, jasnym tle palce postaci zbliżają się, ale jeszcze się nie stykają. Postacie umieszczone są po przekątnej, po przeciwnych stronach panelu, wypełniając ciałami i otoczeniem przestrzeń. Bóg, owinięty płaszczem, którego fałdy rozwiewają się na wietrze, niesiony jest przez jedenaście aniołów. Na zielonym zboczu swobodnie ułożona jest muskularna, lekko skręcona sylwetka nagiego Adama. Mimo wyciągniętej dłoni, w przeciwieństwie do Stwórcy, jego postawa jest statyczna.

Stworzenie Ewy

RBtk7SipRsxk7

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło, w którego prawej części znajduje się postać starszego, brodatego mężczyzny, który swą wielkością zajmuje wysokość całego dzieła. Odziany jest w purpurową szatę. Ukazany jest z lewego profilu, ponieważ zwraca się on do kobiety, stojącej obok, w centralnej części malowidła. Mężczyzna unosi prawą rękę w stronę kobiety. Ta z kolei pochylona jest w jego stronę i wyciąga obie ręce ze złączonymi, wyprostowanymi dłońmi. W lewym narożniku dzieła znajduje się natomiast postać nagiego mężczyzny, który opiera się o pień drzewa prawą częścią ciała i wygląda jakby spał. W oddali ukazane są pola i góry. Wokół omawianego fresku, w narożnikach przedstawionej ilustracji znajdują się również cztery figury nagich postaci.

Panel ukazujący Stworzenie Ewy przedstawia trzy postacie na tle pejzażu – nagich: Ewę i Adama oraz Boga, ubranego w tunikę i długi, obszerny płaszcz. Wychodząca z żebra Adama Ewa staje w wymownym, dynamicznym geście przed Stwórcą. Pierwszoplanową, wyeksponowaną przestrzeń zajmują postacie, względem siebie prostopadłe i równoległe, natomiast głowy tworzą układ diagonalny. Tło krajobrazu wydaje się wyraźne i puste: kontrasty między niebem a wzgórzem są nieznaczne.  Natomiast między sceną rozgrywająca się na pierwszym planie z dominacją barw ciepłych kontrastuje tło, które wypełnia utrzymane w zimnych, błękitno‑białych barwach.

Grzech pierworodny i wygnanie z raju

RDdpyhSUciqXH

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło, w którego centralnej części znajduje się drzewo, na którym jest kobieta. Oplata ją wąż. Kobieta wyciąga rękę do innej kobiety, która leży na ziemi, oparta o skały. Obok stoi mężczyzna, który obiema rękami chwyta gałąź drzewa. Po prawej stronie od kobiety na drzewie, unosi się w powietrzu postać kobiety, ubranej w czerwoną suknię i trzymającej miecz, którym wskazuje na innego mężczyznę, idącego w prawej części malowidła. Wspomniany mężczyzna idzie z kobietą u boku. Odwraca głowę w przeciwną stronę, aby uniknąć dźgnięcia mieczem. Próbuje również odganiać się rękami. Kobieta, która jest obok lekko się pochyla i kuli, zasłaniając twarz ramionami. Wszystkie postacie są nagie. Wokół omawianego fresku, w narożnikach przedstawionej ilustracji znajdują się również cztery figury nagich postaci.

Grupa_trzecia

Grupa trzecia przedstawia historię Noego

Ofiara Noego

RTkes8UtApmuj

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło, na którym postacie nagich mężczyzn próbują usidlić baranki, siadając na nich całym ciężarem ciała. W lewej części malowidła znajdują się też wół i koń. W centralnej części dzieła przedstawiona jest grupa postaci, odzianych w szaty, które gestykulują. W centrum uwagi jest starszy mężczyzna z długą, siwą brodą, który unosi prawą rękę w górę, natomiast lewą opiera na stole, który znajduje się przed nim. Z prawej strony malowidła znajdują się otwarte, drewniane drzwi i idzie człowiek, niosący w ramionach bele drewna. Wokół omawianego fresku, w narożnikach przedstawionej ilustracji znajdują się również cztery figury nagich postaci.

Panel przedstawia Noego po uratowaniu arki przed potopem. W stronę znajdującego się w centrum Noego skierowane są wszystkie postacie, zarówno ludzie, jak i zwierzęta. Scena jest dynamiczna – wszystkie postacie wykonują czynności związane ze złożeniem ofiary lub gestykulują. U boku Noego stoją dwie kobiety, które rozmawiają ze sobą. Przestrzeń jest ciasno zorganizowana. Michał Anioł wszystkie postacie zamieścił na pierwszym planie – skupione są wokół stołu, tworząc kształt elipsy.

Potop

RSeN80b56VcDa

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło, na którym jest bardzo dużo postaci. Większość z nich jest naga. Ukazany jest krajobraz morza i ludzi, którzy starają się przedostać z tonącej wyspy na wybrzeże. Niebo jest zachmurzone. W oddali, na tonącej wyspie znajduje się duży budynek i grupa ludzi. W prawej części malowidła ukazany jest inny fragment suchego lądu i ludzie, którzy noszą się nawzajem przez wodę na drugi brzeg. Pomiędzy tymi dwoma wyspami pływa okrągła tratwa z inną grupą ludzi. Na najbliższym planie ukazane są postacie, obejmujące się nawzajem, leżące na trawie, idące, obejmujące drzewa. Dzieci trzymają się rodziców. Są wśród nich także zwierzęta. Wokół omawianego fresku, w narożnikach przedstawionej ilustracji znajdują się również figury nagich postaci.

Panel przedstawiający Potop posiada najbardziej złożoną kompozycję, zawierającą około 60 postaci. Michał Anioł umieścił je wzdłuż ukośnych linii, podkreślając w ten sposób głębię perspektywy. Kompozycja fresku oparta jest na przekątnej, która rozdziela pierwszy plan od dalszych, budujących głębię przestrzeni. W panelu można wyodrębnić trzy grupy osób. Pierwszy plan przedstawia ludzi próbujących ocalić swój dobytek przed powodzią - kierują się oni do wysokiego brzegu, na którym są już inni ludzie. Podobne zachowanie obserwujemy u tłoczących się na skalistej wysepce po prawej stronie. Zaciekłą walkę o wejście na tonącą łódź toczy grupa pośrodku, a w oddali bezbożni, którzy dotarłszy do platformy otaczającej Arkę, rzucają się na nią. Grupy postaci przypominają antyczne rzeźby przedstawiające muskularne postacie, ale Michał Anioł dodaje im dynamiki, skręcając ciała w nienaturalne pozy, podkreślające dramatyzm sceny.

Pijany Noe

R5YjEbwYkzFR4

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło, na którym znajduje się kilka postaci. W centralnej części siedzi nagi Noe, przedstawiony jako starzec, z siwą brodą. Opiera się on o beczkę, pod którą stoi dzban. Siedzi bezwładnie, głowę schyla w dół, ma zamknięte oczy. W prawej części malowidła stoją trzej młodsi mężczyźni. Trzymają oni różne tkaniny, a jeden z nich okrywa nią starszego mężczyznę. Jeden z młodych mężczyzn wskazuje palcem na Noego. Młodzi są zwróceni ku sobie, jakby rozmawiali. Po lewej stronie malowidła, ustawiony dalej od widza znajduje się mężczyzna w pomarańczowych szatach, bosy, który kopie w ziemi łopatą. Dookoła prostokątnego malowidła znajdują się cztery postacie nagich mężczyzn, siedzących na kamiennych blokach, a pomiędzy obiema parami mężczyzn znajdują się okrągłe, złotawe medaliony.

Fresk ukazuje półleżącą, nagą postać pijanego i śpiącego Noego. Po prawej stronie pojawiają się jego dzieci, dyskutujący i starający się okryć ojca tkaniną. Kompozycja sceny oparta jest na dominacji pionów i poziomów w układach ciał postaci, choć Michał Anioł burzy tę harmonię i statykę poprzez wprowadzenie dynamicznych gestów. Pierwszy plan dominuje dzięki rozmiarom postaci, wypełniających panel na całej jego wysokości, a przestrzeń ukazanego po lewej pejzażu wypełnia pracujący mężczyzna. Michał Anioł przedstawił główną scenę we wnętrzu, oświetlonym dzięki jego otwarciu na zewnątrz.

Przestrzen_w_wybranych_dzielach_Velazqueza

Przestrzeń w wybranych dziełach Velázqueza [czytaj: welazkeza]

Barokowy artysta, Diego Velázquez [czytaj: djego welazkez] był jednym z najbardziej prestiżowych nadwornych malarzy hiszpańskiego króla Filipa IV, znany przede wszystkim z twórczości portretowej. Jest jednak także autorem scen rodzajowych, religijnych oraz obrazu historycznego. Velázquez [czytaj: welazkez] operował silnym światłocieniem, tworzył kontrasty, podkreślając rolę przestrzeni. Wykorzystywał także perspektywę powietrzną oraz perspektywę linearną boczną, sprawiając, że przestrzeń w jego dziełach była często skomplikowana, dająca odbiorcy różne możliwości interpretacyjne.

Stara kobieta smażąca jajka

R10oMzwcp0i7I

Ilustracja przedstawia obraz, na którym znajdują się dwie postacie - starsza kobieta oraz chłopiec. Kobieta znajduje się po prawej stronie obrazu, odwrócona lewym bokiem do obserwatora. Siedzi i smaży jajka w głębokim naczyniu. W prawej ręce, nad naczyniem trzyma drewnianą łyżkę, a w lewej ręce trzyma jajko. Jest ubrana w brązowawą bluzkę, a na głowę ma zarzuconą miękką, białą chustę. Jej wzrok jest utkwiony w przestrzeń przed nią. Chłopiec znajduje się po lewej stronie obrazu. Ma na sobie czarny strój, zlewający się z czarnym tłem. W prawej ręce trzyma dużą, żółtą dynię, przewiązaną sznurkiem, a w lewej ręce trzyma szklane naczynie z ciemnym płynem. Stoi bokiem do odbiorcy dzieła, jednak jego głowa zwraca się ku odbiorcy. Jego wzrok również utkwiony jest w oddali, patrzy w dół. Obok kobiety stoi drewniany stół. Na nim ustawione są naczynia z różnych materiałów, a także nóż, czerwona cebula i skrawki jakiegoś warzywa. Tło jest czarne, a na postacie pada żółte światło.

Obraz „Stara kobieta smażąca jajka” to scena rodzajowa ukazująca zwykłych ludzi w codziennej sytuacji. Velázquez [czytaj: welazkez] zadbał o detale anatomiczne dłoni i twarzy oraz draperie szat, oddając ich miękką fakturę. Z niezwykłą dokładnością oddał także połyskujące naczynia, na których odbija się źródło światła. W centrum kompozycji, na stole stoją przybory kuchenne - miska, moździerz, dwa dzbanki, czerwona cebula oraz łupinki cebuli. Przy stole siedzi tytułowa staruszka smażąca jajka na palniku. Naprzeciwko kobiety stoi mały chłopiec trzymający w dłoniach okrągły pakunek i kolbę chemiczną. Silny światłocień sprawia, że ciemne tło ukrywa to, co znajduje się za postaciami, a światło wydobywa jedynie wiszący koszyk oraz zawieszone przedmioty po prawej stronie. Przestrzeń skupia się więc na wyłącznie za tworzącym owal pierwszym planie, ujętym nieco z góry, aby wyeksponować martwą naturę.

Chrystus w domu Marii i Marty

R9NJkwUJ07W9a

Ilustracja przedstawia obraz. Z lewej strony znajduje się młoda kobieta siedząca przy stole, która urabia coś w moździerzu. Jest skręcona ciałem w stronę odbiorcy dzieła. Patrzy się w przestrzeń przed sobą, za lewą krawędź obrazu. Ma brązowawe ubranie i spięte włosy. Na twarzy ukazują się czerwone policzki. Zaraz za nią, przy lewej krawędzi obrazu, stoi starsza kobieta z chustą na głowie i zmarszczkami na twarzy. Wystawia palec wskazujący prawej ręki. Głowę ma przechyloną w prawą stronę. Na stole, na którym stoi moździerz, znajdują się jeszcze ryby na talerzu, czosnek, papryka, jaja i dzban. Ściana pokoju jest brązowa. Nad stołem wisi obraz przedstawiający scenę biblijną. W pokoju, na krześle siedzi Chrystus w niebieskich szatach. Po prawej stronie, na podłodze siedzi jedna kobieta, okryta obszerną szatą i wpatrzona w Chrystusa. Za nią stoi starsza kobieta z chustą na głowie. Gestykuluje ręką tak, jakby rozmawiała.

Obraz Chrystus w domu Marty i Marii Velazqueza [czytaj: welazkeza] łączy dwa rodzaje przedstawienia – scenę rodzajową i religijną. Na pierwszym planie, po lewej stronie widoczne są dwie kobiety we wnętrzu kuchni. Młodsza przygotowuje posiłek pod nadzorem starszej. Prawą stronę zajmuje martwa natura na stole. Velázquez [czytaj: welazkez] pokazał tę przestrzeń nieco z góry, dzięki czemu widoczne jest perspektywiczne ujęcie blatu. Na ścianie znajduje się scena z Ewangelii Łukasza, w której Jezus odwiedza dom Marty i Marii, siostry Łazarza. Zamieszczony obraz w obrazie ma służyć kontemplacji wiary nawet podczas przygotowania posiłków.

Scena w tawernie z dwoma mężczyznami i dziewczyną

RkzXf4EN5mDEj

Ilustracja przedstawia obraz, na którym trzy osoby siedzą przy stole. Na przeciwko siebie, po obu stronach obrazu, siedzą dwaj mężczyźni. Ten po lewej stronie ma posiwiałą brodę. Na czole malują się zmarszczki. Patrzy na drugiego mężczyznę. Mężczyzna po prawej stronie ma na sobie żółte ubranie. Jest młodszy. Ma jasną karnację i ciemne włosy. Opiera się łokciem na stole, który ich dzieli. Pomiędzy mężczyznami, na wprost obserwatora dzieła, siedzi kobieta. Nalewa ona czerwonego wina do kieliszka i podaje starszemu mężczyźnie. Ma schyloną głowę i patrzy spod brwi. Na głowie ma czepek zbierający włosy. Tło obrazu jest ciemnobrązowe. Stół dzielący postacie jest mały, kwadratowy, okryty białym obrusem. Na stole znajduje się ryba na talerzu, szklanka z napojem, pieczywo, pomarańcza i kilka innych elementów.

Obraz Diego Velázqueza [czytaj: djego welazkeza] Chłopi przy posiłku ukazuje scenę rodzajową z życia hiszpańskiej wsi. Przestrzeń na obrazie ogranicza się do stołu z martwą naturą oraz trzech osób. Wnętrze jest ciemne, a światło padające z góry od przodu eksponuje biały obrus na stole i modeluje postaci. Chłopi siedzą wokół stołu, który jest centralnym elementem kompozycji. Ich postacie są ukazane blisko siebie, co podkreśla ich związek jako społeczności wiejskiej. Jednocześnie, każda z postaci jest ukazana indywidualnie, z różnymi wyrazami twarzy i gestami. Surowość i brak przestrzeni podkreślają trudne warunki życia chłopów.

Triumf Bachusa

RftIo3nSRDrbZ

Ilustracja przedstawia obraz z wieloma postaciami. Najbardziej wyeksponowany jest Bachus, przedstawiony jako młody mężczyzna, z gałązkami na głowie. Mężczyzna jest nagi i przykryty od pasa w dół białą i różową szatą. Jego wzrok skierowany jest poza krawędź obrazu. Swoimi rękoma nakłada wieniec z liści jednemu z mężczyzn, który klęczy przed nim. Reszta postaci zgromadzona jest jakby na planie owalu. Obok klęczącego mężczyzny znajduje się następny, odwrócony tyłem, następnie dwóch ustawionych bokiem przy prawej krawędzi obrazu, a następnie dwóch ustawionych przodem do odbiorcy obrazu. Za Bachusem leży nagi mężczyzna. Mężczyźni trzymają naczynia - szklankę, misę, a na ziemi leżą dwa dzbany. Z lewej strony obrazu rośnie drzewo. Pod drzewem siedzi mężczyzna, ukryty w cieniu. W tle jest niebieskoszare niebo.

Obraz Triumf Bachusa to scena mitologiczna ukazująca Bachusa w towarzystwie ośmiu mężczyzn. Kompozycja dzieła została opracowana przy użyciu wielu przekątnych układów ciał oraz kierunków wytyczonych przez spojrzenia postaci, wśród niektórych wzrok kieruje się poza obraz – w kierunku widza, na zewnątrz, inni kierują oczy w stronę Bachusa. Velázquez [czytaj: welazkez] wyeksponował pierwszoplanową scenę, organizując dynamiczne postacie w owalu, który dynamizuje głównie odsuwający się satyr o jasnym, oświetlonym ciele. Postać w kapeluszu po prawej stronie, chociaż odizolowuje się od owalu, jest na tyle ciemna, że nie zaburza tej kompozycji. Tłem sceny jest pejzaż, którego linia horyzontu harmonizuje z układem postaci. Fragment drzewa po lewej stronie równoważy kompozycję.

Poddanie Bredy (Lance)

R1UXyCsHs3ZJq

Ilustracja przedstawia obraz. Po dwóch stronach obrazu znajdują się dwie grupy mężczyzn , którzy trzymają w rękach broń i lance. Pomiędzy dwoma grupami stoją dwaj mężczyźni w centralnej części obrazu. Ten po lewej stronie jest ubrany w brązowy, obszerny strój z baloniastymi spodniami i skórzanymi butami do kolan. Trzyma w ręce metalowy przedmiot ze sznurkiem, przypominający klucz i wyciąga go w stronę drugiego mężczyzny. On natomiast jest ubrany w czarną zbroję ze złotymi elementami i jest przepasany jasnoróżowym materiałem. Ma na sobie skórzane buty do kolan. Jedną rękę kładzie na ramieniu pierwszego mężczyzny, a w drugiej ręce ma podłużny przedmiot i kapelusz z białymi piórami. Mężczyźni patrzą na siebie z przechylonymi głowami. Wyróżniającym się elementem po prawej stronie jest koń, odwrócony bokiem z ukosa. Powiewa również flaga z niebieskimi i białymi kwadratami. Na dalszym planie, między centralnie ustawionymi mężczyznami, znajduje się więcej ludzi. Niektórzy z nich trzymają lance. W tle jest krajobraz z drzewami i płynącą wodą. Jest także unoszący się dym i jasnoniebieskie niebo.

Poddanie Bredy to jedyne zachowane dzieło Velázqueza [czytaj: welazkeza] o tematyce historycznej. Przedstawia zgrupowanie wojsk niderlandzkich i hiszpańskich. Justyna z Nassau, przedstawiciel pokonanych Holendrów, przekazuje Ambrosio Spinoli [czytaj: ambrozjo spinoli] klucze do twierdzy w Bredzie. Postacie znajdują się w centrum dzieła, podkreślając horyzontalny układ, który kontrastuje z akcentem wertykalnym – sterczącymi lancami i ostrzami, osadzonymi na drzewcach. Za dowódcami, po lewej stronie znajdują się Holendrzy, a po prawej – Hiszpanie. W tle rozciąga się widok na miasto ujęty z lotu ptaka, w którym malarz zastosował perspektywę powietrzną. Przestrzeń pierwszego planu i tła zróżnicował także za pomocą perspektywy barwnej. Użycie w niej różnych odcieni zimnej zieleni i niebieskiego spotęgowały wrażenie oddalenia.

Toaleta Wenus (Wenus z lustrem)

R1fA1qk3UjhYK

Ilustracja przedstawia obraz, na którym naga kobieta leży na łóżku, tyłem do odbiorcy obrazu, i przegląda swoją twarz w lustrze. Kobieta ma bladą skórę i włosy związane w kok. Opiera się łokciem pod głowę. Łóżko jest okryte białą tkaniną, a następnie czarnym, satynowym materiałem. Lustro, w którym odbija się niewyraźna twarz kobiety, trzyma dziecko z białymi skrzydłami. Klęczy ono na łóżku, jest nagie, a na ramieniu ma przewiązaną niebieską wstążkę. Lustro znajduje się w ramie, a na niej przewiązano jasnoróżową wstążkę. Z tyłu wisi czerwona kotara oraz znajduje się szarozielona ściana.

Toaleta Wenus ukazuje rzymską boginię miłości, piękna i płodności leżącą na łóżku, odwróconą tyłem do widza i przeglądająca się w lustrze, trzymanym przez kupidyna. Postać bogini, ułożonej na czarnej, satynowej tkaninie pokrywającej białe łoże zapełnia dolną przestrzeń obrazu. Swobodny układ jej ciała, tworzącego falistą linię, podkreślony jest przez tworzącą łuk tkaninę. Linie te powtarzają się w pozostałych elementach dzieła. Falista linia w układzie pionowym tworzy postać kupidyna, a łuk powtarza się w krawędzi czerwonej kotary, która kontrastuje z zielono‑ziemistą ścianą. W centrum obrazu znajduje się lustro trzymane przez kupidyna, w którym odbija się niewyraźna twarz Wenus. Obraz odbiega kompozycyjnie od innych dzieł – lustro skraca przestrzeń pomiędzy kupidynem a Wenus, zwłaszcza że jego rama połączona jest z ramieniem amora poprzez owiniętą różową wstęgę.

Portret Innocentego X

R4N2e87nWbCl1

Ilustracja przedstawia obraz, na którym mężczyzna siedzi na eleganckim fotelu. Mężczyzna został przedstawiony lekko z ukosa. Siedzi z rękoma położonymi na oparciach fotela i patrzy bezpośrednio na odbiorcę dzieła. Ma na sobie białe, zwiewne, obszerne szaty, a na ramionach - czerwoną, krótką pelerynę, zapinaną na guziki. Na głowie ma czapkę z podobnego czerwonego materiału. Na jego twarzy malują się zmarszczki mimiczne. Ma zarost i zmarszczone brwi. Fotel, na którym siedzi przypomina tron. Ma kolor ciemnoczerwony, a na zakończeniach ma złote ramy. Tło jest czerwone.

Portret Innocentego X to portret psychologiczny przedstawiający papieża, siedzącego w fotelu w ujęciu 3/4. Velázquez [czytaj: welazkez] zdominował portret przez centralną kompozycję oraz zastosowanie czerwieni i bieli. Artysta stworzył fałdy na ubiorze za pomocą różnych odcieni jednego koloru. Zastosowanie czerwieni w szatach, krześle, kotarze i zasłonach wydobywa blask kolorystyki tego obrazu. Czerwona barwa o intensywnych odcieniach podkreśla jednocześnie rangę Innocentego. Malarz operuje swobodnymi pociągnięciami pędzla, co sprawia wrażenie subtelności i sprzyja tworzeniu efektów błyszczenia tkanin i tworzenia  odbicia światła na tkaninie (blików), dodaje przepychu oraz dynamiki.

Panny Dworskie (Las Meninas)

RBkOm7RCQo8HF

Ilustracja przedstawia obraz. W dużym pomieszczeniu znajduje się kilka osób. W centrum stoi kilkuletnia dziewczynka, ubrana w elegancką suknię. Dziewczynka jest przedstawiona z przodu, a głowę ma zwróconą lekko w prawą stronę. Patrzy bezpośrednio na odbiorcę dzieła. Ma blond włosy, a jej jasna suknia jest zdobiona kwiatami. Po lewej stronie dziewczynki klęczy młoda kobieta, podający dzbanuszek wody dziewczynce. Dalej, za kobietą stoi mężczyzna w mroku, z paletą malarską w jednej dłoni, a pędzlem w drugiej. Jest ubrany w ciemne kolory, ma wąsy. Po prawej stronie dziewczynki znajduje się kłaniająca się młoda kobieta w sukience, dalej karlica patrząca prosto na odbiorcę dzieła, a ostatnią osobą po prawej jest dziecko z długimi włosami, które położyło stopę na leżącym dużym psie. Z tyłu po prawej stronie, w mroku, stoją jeszcze dwie osoby. Za drzwiami pomieszczenia, po schodach wchodzi mężczyzna. Na ścianie wisi obraz przedstawiający dwie osoby. Bliższą część ilustracji oświetla światło dochodzące z prawej strony, a dalsza jest ciemna. Później znowu światło dochodzi zza drzwi pomieszczenia.

Obraz ukazuje scenę zbiorową we wnętrzu skupioną wokół centralnej jasnowłosej postaci pięcioletniej infantki Małgorzaty Teresy. Velazquez [czytaj: welazkez] wykorzystał perspektywę zbieżną, uzyskując niezwykły efekt trójwymiarowości przestrzeni na płaskiej powierzchni. Jednak malarz nie przestrzega tradycyjnych zasad perspektywy. Przestrzeń wnętrza przypomina scenografię teatralną, w której można wyróżnić siedem warstw wpływających na głębię.

• Pierwszą tworzą: po lewej jego stronie wystające poza obraz płótno na sztalugach oraz po prawej stronie - Nicolasa de Pertusato [czytaj: nikolasa de pertuzato], który opiera swoją stopę na grzbiecie psa leżącego na podłodze, pies oraz karlica Mari Bárbola.

• Drugi poziom składa się z Infantki Małgorzaty oraz od lewej: Maria‑Augustina Sarmiento, pierwsza dama dworu, która podaje wodę Małgorzacie, a z prawej - Isabel de Velasco [czytaj: izabel de welasko].

• Trzeci to sam malarz.

• Czwarty stanowi guwernantka Marcela de Ulloa [czytaj: marcela de uloa] i służący.

• Piąty to ściana pokoju.

• Szósty to przestrzeń odbita w lustrze wiszącym na ścianie. Tworzy ją królewska para (Filip IV i Mariana Austriaczka), która znajduje się poza obrazem i obserwuje rozgrywającą się scenę.

• Siódmy poziom to przestrzeń za otwartymi drzwiami i postacią szambelana Don Jose de Nieto [czytaj: don hoze de nieto] stojącego na schodkach i odsuwającego kotarę, za którą widoczne jest jasne tło.

Postacie i pies na pierwszym planie tworzą litery X, której centrum jest Małgorzata. Osoby po prawej stronie tworzą linię przekątną, drugą, równoległej do niej linię można wyznaczyć po lewej stronie – od głowy Velazqueza, [czytaj: welazkeza] do leżącego psa. Las Meninas ma najgłębszą, najdokładniej zdefiniowaną przestrzeń ze wszystkich obrazów Velázqueza [czytaj: welazkeza] i jest jedynym obrazem, na którym widoczny jest sufit wnętrza. Trójwymiarowa perspektywa obrazu wpływa na postrzeganie obrazu jako fizycznej przestrzeni – jest realizowana przez linię między sufitem a ścianą zbiegającą się z otwartymi drzwiami. Kolejnym centralnym punktem jest linia utworzona przez oprawy oświetleniowe, prowadząca do środka tylnej ściany do odbijającego króla i królową. Las Meninas jest przykładem asymetrii - na pierwszym planie, po lewej stronie znajduje się Velázquez [czytaj: welazkez], który jest postacią dominującą pod względem wielkości. Jednak kompozycję tę równoważy pozycja Nieto usytuowanego na tle oświetlonego otworu drzwiowego. Poza tym postacie na pierwszym planie tworzą kontrast z pozostałymi, wpływając na wrażenie przestrzeni.

Kompozycja obrazu jest podporządkowana organizacji osób ustawionych rytmicznie kobiet i mężczyzn – od lewej stoi Velázquez [czytaj: welazkez], za nim znajduje się królowa i król w lustrze, za nim Nieto, za nim guwernantka i służący. Wszystkie te postacie znajdują się na obrazie nad Infantką, jakby stanowiły nad nią opiekę, ochronę.

Przestrzen_w_wybranych_dzielach_Paula_Cezanne

Przestrzeń w wybranych dziełach Paula Cézanne’a [czytaj: pola sezana]

Paul Cézanne [czytaj: pol sezan] jest jednym z głównych przedstawicieli, obok Paula Gauguina [czytaj: pola gogena] i Vincenta van Gogha [czytaj: winsenta wan goga], postimpresjonizmu w malarstwie, który wywarł ogromny wpływ na sztukę I poł. XX wieku, głównie na kubistów. Nowatorstwo Cézanne’a [czytaj: sezana] polegało na łamaniu prawa klasycznej perspektywy, ukazywaniu obiektów jako wywierających na siebie wpływ. Twórczość artysty nie była pozytywnie odbierana w czasach, w których żył. Nawet impresjoniści nie akceptowali jego stylu. Po pierwszej wystawie impresjonistów (1874 r.) wielu z nich wnioskowało o wykluczenie go z kolejnych wystaw, ponieważ kompozycje jego obrazów uważano za kontrowersyjne. Warto wspomnieć, że choć był zaprzyjaźniony z Camillem Pissarrem [czytaj: kamilem pizzarem], który wpłynął na jego wczesne malarstwo, Cézanne [czytaj: sezane] nie był impresjonistą. Jako artysta nie mieścił się w żadnej kategorii stylu malarskiego.

Dom Wisielca

RffdVL0G0o2rY

Obraz przedstawia krajobraz wiejskich zabudowań. Z przodu obrazu znajduje się ścieżka, która z lewej strony wspina się w górę i wychodzi za lewą krawędź obrazu. Z prawej strony obrazu znajduje się duży dom, który jest częściowo ukryty za górką porośniętą trawą. Po lewej stronie znajdują się inne domy, jeden przy drugim. Mają spadziste dachy. W lewym, górnym rogu obrazu, na wzniesieniu rosną drzewa. W tle znajdują się wzgórza oraz jasne niebo. Farba na obrazie niewyraźnie oddziela poszczególne elementy, sprawia wrażenie zlewania się ze sobą.

Dom wisielca to wczesny obraz Cézanne’a [czytaj: sezana] powstały pod wpływem impresjonizmu. Jednak pejzaż posiada złożoną kompozycję. Zgodnie z impresjonistycznym stylem, Cézanne [czytaj: sezan] zastosował krótkie, urywane pociągnięcia pędzla. Drzewa pośrodku kadru mają grube warstwy farby, które sprawiają wrażenie trójwymiarowych. W „Domu wisielca” linie wzroku zbiegają się u podnóża wzgórz. W ten sposób artysta chce przekazać że, krajobraz nie ma szczególnego znaczenia. Artysta, zamiast koncentrowania się na jednym elemencie, zachęca do zagłębienia się w przestrzeń, która zorganizowana jest wokół centralnego punktu. Od niego odchodzi droga prowadząca się w lewą stronę, a także zejście ku centrum obrazu oraz nasyp, który rysuje lekko zakrzywioną linię po prawej stronie. Dachy domów i ściana podtrzymująca nasyp po prawej stronie tworzą trójkąty określające kubatury budynków. Te zazębiające się geometryczne kształty dodają pejzażowi masywności. Bryła domu krytego strzechą po prawej stronie równoważy się z domem wisielca po lewej stronie w tle. Malarz porządkuje w ten sposób plany i nadaje głębi pejzażowi, pomimo braku tradycyjnej perspektywy. Poszczególne plany nakładają się na siebie, komplikując wrażenie przestrzenne.

Góra Świętej Wiktorii i wiadukt w dolinie rzeki Arc [czytaj: ark], (Góra świętej Wiktorii widziana z Bellevue) [czytaj: belewłe]

RAZ92yIBMhw72

Obraz przedstawia krajobraz. Z przodu obrazu, na dole rosną krzewy. Po lewej stronie znajduje się kilka wysokich drzew, a centralnie jedno, z koronami przy górze obrazu. Dalej, w oddali są pola uprawne poprzecinane ścieżkami i pojedyncze domy. Po prawej stronie znajduje się most. W tle są wysokie góry i pagórki.

Obraz Góra Świętej Wiktorii i wiadukt w dolinie rzeki Arc [czytaj: ark] to pejzaż widziany od strony Bellevue [czytaj: belewłe], stąd jego drugi tytuł. Dalekiemu widokowi na wiadukt i Górę Świętej Wiktorii zostały przeciwstawione znajdujące się na pierwszym planie monumentalne sosny i krzewy. Cézanne [czytaj: sezan] skomponował obraz o zrównoważonej kompozycji – dzięki dolinie daleki plan został zbliżony. Kontrast pionu sosen i nieco zaburzonego poziomu wiaduktu łagodzą linie diagonalne przecinającej dolinę ścieżki oraz górskich stoków. Przestrzeń malarz buduje także dzięki kontrastom barwnym, zestawiając ciepłe i zimne zielenie z odcieniami żółcieni i ochry, błękitów i szarości. W obrazie, mimo licznych skrótów, brakuje zbiegających się linii, które mogłyby świadczyć o obecności tradycyjnej perspektywy. Szeroko nakładane plamy barwne geometryzują przestrzeń, a przejścia od cieplejszych partii pejzażu doliny do zimnych partii gór i nieba budują głębię.

Stół kuchenny

RVDI4Is6zXsx5

Obraz przedstawia martwą naturę. Na małym, żółtym stole znajduje się biały obrus, który nie zakrywa całej powierzchni blatu i jest pozaginany. Na stole znajdują się owoce takie jak jabłka i gruszki w różnych kolorach oraz dwa białe naczynia z malowanymi zdobieniami. Po prawej stronie stołu, na rogu stoi duży kosz z owocami. Stół znajduje się w kuchni. W tle znajduje się blat, krzesło i inne meble kuchenne.

Stół kuchenny to martwa, w której Cézanne [czytaj: sezan] eksperymentuje z przestrzenią. Malarz sytuuje stół i udrapowany obrus blisko widza, ucinając kadr u dołu. Przedmioty na stole tracą równowagę i stabilność, a blat stołu jest pochylony. Szary imbirowy garnek oraz napełniony owocami kosz nie mieszczą się na stole, wydają się zawieszonymi w powietrzu, tuż na jego krawędzi. Każdy przedmiot został ujęty z innego punktu widzenia. Również stół, szafka i krzesło ujęte są z różnej perspektywy, nie mają wspólnego punktu patrzenia. Meble nie mieszczą się w kadrze, są ucięte ze wszystkich stron, a obraz staje się wycinkiem większej całości. Sprawia to, że przestrzeń na obrazie jest zacieśniona. Jednak stół, mimo pochylenia jest jedynym elementem stabilnym, jego nogi centralnie rozmieszczone na dolnej krawędzi opierają się na niej, trzymając cały ciężar martwej natury. Na obrazie Cézanne’a [czytaj: sezana] lewa strona jest bardziej zagospodarowana od prawej – przy lewej krawędzi ustawione są prawie wszystkie meble, a po prawej znajduje się jedynie noga, w dodatku nie wiadomo, do jakiego sprzętu może należeć. Malarz deformuje przedmioty, ale nie tracą one na objętości, wszystkie posiadają bryłowate kształty. Wpływ na kształtowanie przestrzeni w obrazie ma także kolor. Ciepłe odcienie brązów, czerwieni, żółcieni i jasnych zieleni dominują na pierwszym planie, kontrastując z zimną, niebiesko‑szarą i jasnofioletową ścianą. Dzięki zastosowaniu zimnych barw malarz uzyskał głębię wnętrza. Wrażenie to podkreśla kompozycja kulisowo ułożonych, okrągłych owoców i naczyń tworzących układ diagonalny.

Jabłka i pomarańcze

R14amB0drkesB

Obraz przedstawia martwą naturę. Jabłka i pomarańcze są ułożone na stole, którego zarys ledwo widać spod białego, pozaginanego obrusu. Obrus nie zakrywa całej powierzchni stołu, jest ułożony w nieregularny kształt. Na stole znajdują się oprócz owoców trzy naczynia - biała misa na podstawce, płaski biały talerz oraz dzbanek we wzory. Dookoła stołu znajdują się wzorzyste tkaniny, pozaginane w różnych kierunkach.

Jabłka i pomarańcze to martwa natura, która cechuje się wielkim indywidualizmem w sposobie organizacji przestrzeni. Mimo że martwa natura ukazuje codzienne naczynia i owoce, została starannie zainscenizowana. Układ wszystkich elementów wydaje się przypadkowy, jednak zostały one ułożone w trójkątną kompozycję, tak, aby kierować wzrok w stronę centrum obrazu, na wysoką misę z owocami i wzorzysty dzban. Całość tworzy dynamiczną kompozycję o diagonalnym układzie, prowadzącym od lewego dolnego do prawego górnego rogu, zaakcentowanym także skośnym rantem stołu. Jednak ujęcie z różnych punktów widzenia zmusza widza do całościowego patrzenia na dzieło. Patera i dzban ukazane są bardziej od przodu niż cała kompozycja oraz talerz, które zostały ujęte z góry. Kompozycję komplikują liczne załamania tkanin, tworzące mnóstwo linii zmierzających w różnych kierunkach. Wpływ na dynamikę ma także kolorystyka. Cézanne [czytaj: sezan] łączy różne przestrzenie za pomocą ograniczonej palety barw – odcieni ochry, żółcieni, koloru pomarańczowego, zieleni i błękitu. Orientalna gobelinowa tkanina przypominająca dywan ożywia lewą, cieplejszą w barwach część obrazu, która została zestawiona z liściastą częścią rozbielonych zimnych barw. Biały obrus nabiera barw otaczających go owoców i odbijających się innych kolorów z otoczenia. Łączy się z naczyniami, stanowiąc elementy rozświetlające ciemny obraz. Ciasna kompozycja przestrzeni stanowi ogromny ładunek emocjonalny.

Gracze w karty

Rin2nEpPel49E

Obraz przedstawia dwóch mężczyzn grających w karty. Siedzą oni naprzeciwko siebie przy małym stole. Każdy z nich patrzy się na swoje karty. Mężczyzna po lewej ma na sobie ciemnobrązowy płaszcz i wysoki kapelusz. W ustach trzyma papierosa. Mężczyzna z prawej strony ma na sobie jasny płaszcz i jasnobrązowy kapelusz. Z tyłu, na stole stoi szklana butelka.

Gracze w karty to obraz przedstawiający scenę rodzajową. Kompozycja obrazu jest symetryczna. Osią symetrii jest stół, po którego stronach, naprzeciw siebie siedzą gracze, wpatrujący się w swoje karty. Ich pozy są sztywne, skoncentrowane. Przestrzeń dzieła nie wyróżnia się głębią – rozpoczyna się perspektywicznie ujętym stołem i kończy ścianą z boazerią tuż za nim. Jednak namalowany intensywnymi barwami ochry, brązu i ciepłej żółcieni stół burzy równowagę, przechyla się na lewą stronę. Za graczem po lewej pozostaje wolna przestrzeń, w przeciwieństwie do mężczyzny po prawej, którego marynarka nie mieści się w kadrze. Cézanne [czytaj: sezan] burzy więc zarówno zasadę idealnej symetrii, jak i równowagi perspektywy. Poza tym prawy osobnik zajmuje większą część stołu, jest bardziej pochylony. Warto zwrócić uwagę na kolorystykę ubioru mężczyzn – lewy ma na sobie fioletowo brązową marynarkę i żółte spodnie, odwrotnie do drugiego. Malarz prowadzi grę przestrzenią – tak w kompozycji, jak i w kolorystyce.

Martwa natura z odlewem gipsowym (Martwa natura z amorem)

R192S1b1TQwPI

Obraz przedstawia stół, na którym są ułożone warzywa i owoce. Na stole stoi także figura w białym kolorze, przedstawiająca nagie dziecko bez rąk. Dziecko jest pulchnej budowy, a jego ciało jest skręcone. Stół wychodzi z lewego, dolnego kąta obrazu i wygląda, jakby się przechylał. Oprócz owoców, warzyw i figurki na stole znajduje się jeszcze biały talerz i część materiału, który spada z krzesła po lewej stronie. Krzesło ma zaokrąglone oparcie i prawie całkowicie zasłonięte jest niebieskim, grubym materiałem. Na krześle leżą dwa owoce. Dalej, za stołem podłoga zdaje się unosić.

Martwa natura z odlewem gipsowym, znana także jako Martwa natura z amorem to jedna z najbardziej radykalnych kompozycji Cézanne'a [czytaj: sezana]. Ukazuje niewielką figurkę amorka bez rąk, ustawioną na stole razem z warzywami i owocami. Obraz zadziwia wyraźnymi zniekształceniami kompozycyjnymi. Wszystkie elementy otoczenia przechylają się w lewą stronę, tracą swoją równowagę. Podłoga od strony najdalszej ściany wydaje się unosić, a ułożone pod ścianą boczną płótna zakrzywiają jej krawędź, optycznie zakrzywiając jej linię. Także ujęty z bliskiej perspektywy (bo najwyższy) kupidyn jest skręcony. Cézanne [czytaj: sezan] traktuje więc przestrzeń fragmentarycznie, z różnych punktów widzenia, subiektywnie dla każdego elementu. Dlatego przestrzeń na obrazie jest dynamiczna, sprawia wrażenie ruchu i nie odzwierciedla całościowego oglądu wnętrza wraz z jego wyposażeniem. Płynne kontury kupidyna i owoców oraz talerza tworzą jednak całość i spajają martwą naturę. Ważną rolę w kształtowaniu przestrzeni ma kolorystyka. Silne kontrasty owoców i warzyw oraz zestawienie żółtego blatu stołu z niebieską, mocno udrapowaną tkaniną wprowadzają dodatkowe wrażenie ruchu i niestabilności przestrzeni.

Wielkie kąpiące się

R1ScXGVr2Tjuq

Obraz przedstawia nagie kobiety zgromadzone na nadrzecznej plaży. Obraz został namalowany w taki sposób, że można na nim odróżnić plamy poszczególnych barw. Poszczególne elementy stapiają się ze sobą. Kobiety zostały podzielone na dwie grupy - z lewej i prawej strony, a na środku jest między nimi wolna przestrzeń, przez którą ukazuje się rzeka, a także jej drugi brzeg z drzewami i budynkami. Kobiety znajdują się w różnych pozach. Niektóre kucają, niektóre leżą, niektóre stoją. Mają niewyraźnie namalowane twarze. Znajdują się na piaszczystym brzegu w brązowawym kolorze. Za kobietami wyrastają cienkie drzewa, które rosną z prawej i lewej strony i uginają się ku środkowi, tworząc jakby trójkąt.

Wielkie kąpiące się z lat 1900 – 1906 to ostatnie z wielu wersji tego tematu. Obraz przedstawia trzynaście nagich kobiet na nadrzecznej plaży. Grupa ta znajduje się na pierwszym planie i wraz z pochylonymi konarami drzew układa się w trójkąt, jednak nie można tu mówić o kompozycji piramidalnejKompozycja piramidalnakompozycji piramidalnej, ponieważ od góry nie zamykają jej postacie. Konary drzew są natomiast przedłużeniem stojących przy nich kobiet. Scenę charakteryzuje symetria. W tak ujętej przestrzeni pierwszego planu wkomponowany jest widok na rzekę oraz pejzaż na drugim jej brzegu. Ukazanym w ruchu kobietom i pochyłym drzewom malarz nadał łukowate linie, które idealnie współgrają z pejzażem w tle i chmurami, wpływając na dynamikę dzieła. Kolorystyka jest jasna, a zestawienia kontrastów są osłabione dzięki rozbieleniu barw, co sprawia, że przestrzeń staje się dobrze oświetlona, ale jednocześnie mglista, harmonijna kolorystycznie.

Góra Świętej Wiktorii

RpNULFBOItxW3

Obraz przedstawia krajobraz, na którym daleko, na horyzoncie znajduje się szaroniebieska góra. Przed nią znajdują się trawy i drzewa, a także stoi jeden dom. Elementy zostały namalowane niewyraźnie. Drzewa to tylko zielone pociągnięcia pędzlem w jedną stronę.

Góra Świętej Wiktorii z lat 1902 – 1906 odbiega od innych obrazów podejmujących ten temat. Przestrzeń pejzażu artysta potraktował geometrycznie, zaznaczając płaszczyzny szerokimi pociągnięciami pędzla w jednym kierunku. Malarz wyraźnie dzieli pejzaż na dwie części – pierwsza, namalowana w ciepłych odcieniach zieleni i żółcieni to dolna część obrazu – bliższa widzowi, a druga to góra i niebo namalowane z dominacją różnych odcieni błękitu oraz nieznacznych plam zieleni (niebo) oraz fioletu (góra). Malarz nie tylko rozbija obraz na geometryczne kształty – stosuje również łamany, kanciasty kontur, co podkreśla dynamikę i sprawia wrażenie ruchu. Cézanne [czytaj: sezan] w dziele zmierza ku abstrakcyjnemu przedstawieniu przestrzeni, odchodzi od realnego ujęcia obiektów na rzecz zgeometryzowania kształtów i wprowadzenia licznych podziałów oraz płaskości obrazu.

RrlCgtCWQ74qp

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Przestrzeń w malarstwie część 1.”.

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Przestrzeń w malarstwie część 1.”.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RrlCgtCWQ74qp

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Przestrzeń w malarstwie część 1.”.

RfGogu9vN0ULk

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Przestrzeń w malarstwie część 2.”.

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Przestrzeń w malarstwie część 2.”.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RfGogu9vN0ULk

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Przestrzeń w malarstwie część 2.”.

Podsumowanie

Podsumowanie

W malarstwie na przestrzeni dziejów zmienia się sposób ukazania przestrzeni. Na przykładzie trzech artystów reprezentujących różne epoki, można stwierdzić, że malarze przywiązują dużą wagę do przestrzeni i oddają ją, wykorzystując różne środki wyrazu plastycznego. Michał Anioł, artysta renesansowy, przywiązywał wagę do perspektywicznego ujęcia scen ukazanych na sklepieniu. Velázquez opierał swoje dzieła na budowaniu głębi przestrzeni i trójwymiarowości obrazu. Natomiast przedstawiciel postimpresjonizmu - Cézanne oraz kubista - Picasso, eksperymentowali z przestrzenią, ukazując przedmioty lub widoki z różnych punktów widzenia.  W miarę upływu czasu artyści coraz swobodniej realizują zagadnienia związane z przestrzenią w swoich dziełach, a nawet eksperymentują, odchodząc od realistycznego jej ujęcia, zmierzając w ten sposób ku abstrakcji.

Cwiczenia

Ćwiczenia

R5QOx3y1UM4CN2

Ćwiczenie 1

Na podstawie opisu, określ źródło tematyki dzieł.

Na podstawie opisu, określ źródło tematyki dzieł.

2

Ćwiczenie 1

Określ źródło tematyki dzieł.

RxPZHcyMpOrrR

R1duqKAkrw65N

RCPbLPEMWffCA

Źródło tematyki w obrazie A – Tu uzupełnij Źródło tematyki w obrazie B – Tu uzupełnij

Źródło tematyki w obrazie A – Tu uzupełnij Źródło tematyki w obrazie B – Tu uzupełnij

RXw0Q3eYlhhVB2

Ćwiczenie 2

Do pojęcia dopasuj opisy. Fresk Możliwe odpowiedzi: 1. technika malarstwa ściennego, polegająca na malowaniu na mokrym tynku., 2. motyw dekoracyjny, przedstawiający małego nagiego chłopca, częsty w malarstwie i rzeźbie., 3. posąg kobiecy stanowiący podporę architektoniczną, dźwigający na głowie element architektury., 4. z włoskiego: nagi, obnażony. Ignudi Możliwe odpowiedzi: 1. technika malarstwa ściennego, polegająca na malowaniu na mokrym tynku., 2. motyw dekoracyjny, przedstawiający małego nagiego chłopca, częsty w malarstwie i rzeźbie., 3. posąg kobiecy stanowiący podporę architektoniczną, dźwigający na głowie element architektury., 4. z włoskiego: nagi, obnażony. Putto Możliwe odpowiedzi: 1. technika malarstwa ściennego, polegająca na malowaniu na mokrym tynku., 2. motyw dekoracyjny, przedstawiający małego nagiego chłopca, częsty w malarstwie i rzeźbie., 3. posąg kobiecy stanowiący podporę architektoniczną, dźwigający na głowie element architektury., 4. z włoskiego: nagi, obnażony. Kariatyda Możliwe odpowiedzi: 1. technika malarstwa ściennego, polegająca na malowaniu na mokrym tynku., 2. motyw dekoracyjny, przedstawiający małego nagiego chłopca, częsty w malarstwie i rzeźbie., 3. posąg kobiecy stanowiący podporę architektoniczną, dźwigający na głowie element architektury., 4. z włoskiego: nagi, obnażony.

Do pojęcia dopasuj opisy. Fresk Możliwe odpowiedzi: 1. technika malarstwa ściennego, polegająca na malowaniu na mokrym tynku., 2. motyw dekoracyjny, przedstawiający małego nagiego chłopca, częsty w malarstwie i rzeźbie., 3. posąg kobiecy stanowiący podporę architektoniczną, dźwigający na głowie element architektury., 4. z włoskiego: nagi, obnażony. Ignudi Możliwe odpowiedzi: 1. technika malarstwa ściennego, polegająca na malowaniu na mokrym tynku., 2. motyw dekoracyjny, przedstawiający małego nagiego chłopca, częsty w malarstwie i rzeźbie., 3. posąg kobiecy stanowiący podporę architektoniczną, dźwigający na głowie element architektury., 4. z włoskiego: nagi, obnażony. Putto Możliwe odpowiedzi: 1. technika malarstwa ściennego, polegająca na malowaniu na mokrym tynku., 2. motyw dekoracyjny, przedstawiający małego nagiego chłopca, częsty w malarstwie i rzeźbie., 3. posąg kobiecy stanowiący podporę architektoniczną, dźwigający na głowie element architektury., 4. z włoskiego: nagi, obnażony. Kariatyda Możliwe odpowiedzi: 1. technika malarstwa ściennego, polegająca na malowaniu na mokrym tynku., 2. motyw dekoracyjny, przedstawiający małego nagiego chłopca, częsty w malarstwie i rzeźbie., 3. posąg kobiecy stanowiący podporę architektoniczną, dźwigający na głowie element architektury., 4. z włoskiego: nagi, obnażony.

2

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj temat przedstawiony na obrazach.

RcTIkPON7Xx9W

R1LnvkCg1ygkn

R125BJuwtwURN

R1NXXu97rOx0b

Temat obrazu A: Tu uzupełnij Temat obrazu B: Tu uzupełnij Temat obrazu C: Tu uzupełnij

Temat obrazu A: Tu uzupełnij Temat obrazu B: Tu uzupełnij Temat obrazu C: Tu uzupełnij

RdibG2bJudcpK1

Ćwiczenie 3

Do tytułów dzieł dopasuj autora. „Stara kobieta smażąca jajka” – 1. Salvador Dali, 2. Paul Cezanne, 3. Diego Velazquez, 4. Pablo Picasso, 5. Diego Velazquez, 6. Michał Anioł Buonarroti, 7. Paul Cezanne
„Chrystus w domu Marii i Marty” – 1. Salvador Dali, 2. Paul Cezanne, 3. Diego Velazquez, 4. Pablo Picasso, 5. Diego Velazquez, 6. Michał Anioł Buonarroti, 7. Paul Cezanne
„Dom Wisielca” – 1. Salvador Dali, 2. Paul Cezanne, 3. Diego Velazquez, 4. Pablo Picasso, 5. Diego Velazquez, 6. Michał Anioł Buonarroti, 7. Paul Cezanne
„Gracze w karty” – 1. Salvador Dali, 2. Paul Cezanne, 3. Diego Velazquez, 4. Pablo Picasso, 5. Diego Velazquez, 6. Michał Anioł Buonarroti, 7. Paul Cezanne

Do tytułów dzieł dopasuj autora. „Stara kobieta smażąca jajka” – 1. Salvador Dali, 2. Paul Cezanne, 3. Diego Velazquez, 4. Pablo Picasso, 5. Diego Velazquez, 6. Michał Anioł Buonarroti, 7. Paul Cezanne
„Chrystus w domu Marii i Marty” – 1. Salvador Dali, 2. Paul Cezanne, 3. Diego Velazquez, 4. Pablo Picasso, 5. Diego Velazquez, 6. Michał Anioł Buonarroti, 7. Paul Cezanne
„Dom Wisielca” – 1. Salvador Dali, 2. Paul Cezanne, 3. Diego Velazquez, 4. Pablo Picasso, 5. Diego Velazquez, 6. Michał Anioł Buonarroti, 7. Paul Cezanne
„Gracze w karty” – 1. Salvador Dali, 2. Paul Cezanne, 3. Diego Velazquez, 4. Pablo Picasso, 5. Diego Velazquez, 6. Michał Anioł Buonarroti, 7. Paul Cezanne

3

Ćwiczenie 3

Do dzieł dobierz tytuły i wskaż ich autora.

RZDGpsBuJJCaC

R17HBTnW9hH3A

RaIenHn1u1168

R1B3VHfu4AGnD

Tytuł obrazu A: 1. Przygotowanie uczty, 2. Kobieta przygotowująca śniadanie, 3. Scena w tawernie z dwoma mężczyznami i dziewczyną, 4. Chrystus w domu Marii i Marty, 5. Jedzący kartofle, 6. Ostatnia wieczerza, 7. Michał Anioł Buonarroti, 8. Paul Cézanne, 9. Diego Velázquez, 10. Wieczerza w Emaus, 11. Stara kobieta smażąca jajka, 12. Śniadanie
Tytuł obrazu B: 1. Przygotowanie uczty, 2. Kobieta przygotowująca śniadanie, 3. Scena w tawernie z dwoma mężczyznami i dziewczyną, 4. Chrystus w domu Marii i Marty, 5. Jedzący kartofle, 6. Ostatnia wieczerza, 7. Michał Anioł Buonarroti, 8. Paul Cézanne, 9. Diego Velázquez, 10. Wieczerza w Emaus, 11. Stara kobieta smażąca jajka, 12. Śniadanie
Tytuł obrazu C: 1. Przygotowanie uczty, 2. Kobieta przygotowująca śniadanie, 3. Scena w tawernie z dwoma mężczyznami i dziewczyną, 4. Chrystus w domu Marii i Marty, 5. Jedzący kartofle, 6. Ostatnia wieczerza, 7. Michał Anioł Buonarroti, 8. Paul Cézanne, 9. Diego Velázquez, 10. Wieczerza w Emaus, 11. Stara kobieta smażąca jajka, 12. Śniadanie
Autor obrazów: 1. Przygotowanie uczty, 2. Kobieta przygotowująca śniadanie, 3. Scena w tawernie z dwoma mężczyznami i dziewczyną, 4. Chrystus w domu Marii i Marty, 5. Jedzący kartofle, 6. Ostatnia wieczerza, 7. Michał Anioł Buonarroti, 8. Paul Cézanne, 9. Diego Velázquez, 10. Wieczerza w Emaus, 11. Stara kobieta smażąca jajka, 12. Śniadanie

Tytuł obrazu A: 1. Przygotowanie uczty, 2. Kobieta przygotowująca śniadanie, 3. Scena w tawernie z dwoma mężczyznami i dziewczyną, 4. Chrystus w domu Marii i Marty, 5. Jedzący kartofle, 6. Ostatnia wieczerza, 7. Michał Anioł Buonarroti, 8. Paul Cézanne, 9. Diego Velázquez, 10. Wieczerza w Emaus, 11. Stara kobieta smażąca jajka, 12. Śniadanie
Tytuł obrazu B: 1. Przygotowanie uczty, 2. Kobieta przygotowująca śniadanie, 3. Scena w tawernie z dwoma mężczyznami i dziewczyną, 4. Chrystus w domu Marii i Marty, 5. Jedzący kartofle, 6. Ostatnia wieczerza, 7. Michał Anioł Buonarroti, 8. Paul Cézanne, 9. Diego Velázquez, 10. Wieczerza w Emaus, 11. Stara kobieta smażąca jajka, 12. Śniadanie
Tytuł obrazu C: 1. Przygotowanie uczty, 2. Kobieta przygotowująca śniadanie, 3. Scena w tawernie z dwoma mężczyznami i dziewczyną, 4. Chrystus w domu Marii i Marty, 5. Jedzący kartofle, 6. Ostatnia wieczerza, 7. Michał Anioł Buonarroti, 8. Paul Cézanne, 9. Diego Velázquez, 10. Wieczerza w Emaus, 11. Stara kobieta smażąca jajka, 12. Śniadanie
Autor obrazów: 1. Przygotowanie uczty, 2. Kobieta przygotowująca śniadanie, 3. Scena w tawernie z dwoma mężczyznami i dziewczyną, 4. Chrystus w domu Marii i Marty, 5. Jedzący kartofle, 6. Ostatnia wieczerza, 7. Michał Anioł Buonarroti, 8. Paul Cézanne, 9. Diego Velázquez, 10. Wieczerza w Emaus, 11. Stara kobieta smażąca jajka, 12. Śniadanie

R62R3LjWZgU8N1

Ćwiczenie 6

Zaznacz prawidłową odpowiedź na pytanie. W której epoce tworzył Velazquez? Możliwe odpowiedzi: 1. Barok, 2. Renesans, 3. Klasycyzm, 4. Romantyzm, 5. XX wiek

1

Ćwiczenie 6

Uzupełnij informacje o obrazie.

Rok8M6aDcr4lp

R6q8DVBbI5Cx7

Powyższy obraz namalował (podaj nazwisko malarza) Tu uzupełnij, reprezentant malarstwa (podaj epokę) Tu uzupełnij, tworzący głównie w (podaj państwo) Tu uzupełnij. Dzieło ukazuje papieża (podaj imię) Tu uzupełnij. Jest to portret (określ gatunek) Tu uzupełnij.

Powyższy obraz namalował (podaj nazwisko malarza) Tu uzupełnij, reprezentant malarstwa (podaj epokę) Tu uzupełnij, tworzący głównie w (podaj państwo) Tu uzupełnij. Dzieło ukazuje papieża (podaj imię) Tu uzupełnij. Jest to portret (określ gatunek) Tu uzupełnij.

3

Ćwiczenie 8

Uzupełnij informacje o dziełach oraz porównaj ich przestrzeń.

R1c8sT3NSPEzS

Ilustracja przedstawia obraz. Po dwóch stronach obrazu znajdują się dwie grupy mężczyzn , którzy trzymają w rękach broń i lance. Pomiędzy dwoma grupami stoją dwaj mężczyźni w centralnej części obrazu. Ten po lewej stronie jest ubrany w brązowy, obszerny strój z baloniastymi spodniami i skórzanymi butami do kolan. Trzyma w ręce metalowy przedmiot ze sznurkiem, przypominający klucz i wyciąga go w stronę drugiego mężczyzny. On natomiast jest ubrany w czarną zbroję ze złotymi elementami i jest przepasany jasnoróżowym materiałem. Ma na sobie skórzane buty do kolan. Jedną rękę kładzie na ramieniu pierwszego mężczyzny, a w drugiej ręce ma podłużny przedmiot i kapelusz z białymi piórami. Mężczyźni patrzą na siebie z przechylonymi głowami. Wyróżniającym się elementem po prawej stronie jest koń, odwrócony bokiem z ukosa. Powiewa również flaga z niebieskimi i białymi kwadratami. Na dalszym planie, między centralnie ustawionymi mężczyznami, znajduje się więcej ludzi. Niektórzy z nich trzymają lance. W tle jest krajobraz z drzewami i płynącą wodą. Jest także unoszący się dym i jasnoniebieskie niebo.

R17QKQ6frgFSy

Obraz przedstawia krajobraz. Z przodu obrazu, na dole rosną krzewy. Po lewej stronie znajduje się kilka wysokich drzew, a centralnie jedno, z koronami przy górze obrazu. Dalej, w oddali są pola uprawne poprzecinane ścieżkami i pojedyncze domy. Po prawej stronie znajduje się most. W tle są wysokie góry i pagórki.

RR7pQ8i6RFjGa

(Uzupełnij).

Pokaż podpowiedź

• Rozpoznaj, jaki rodzaj tematyki ukazany jest na obrazach.

• W opisie przestrzeni zwróć uwagę na kompozycję, układy planów, perspektywę, relacje pomiędzy planami, kolorystykę na poszczególnych planach. Zapisz wniosek – co decyduje o różnicach w ujęciu przestrzeni.

Pokaż odpowiedź

Poniżej przykładowe rozwiązanie:

Ri6sTMItTEE9V

(Uzupełnij).

Slownik_pojec

Słownik pojęć

Notatki ucznia

Galeria

Galeria

RFeMLYLcdo5DG

Szkic na żółtawym materiale przedstawia nagiego mężczyznę. Na całej powierzchni materiału narysowano poszczególne części ciała postaci kilka razy, w różnych miejscach. Jest to twarz odwrócona w lewo, stopa i umięśniony tułów, odwrócony tyłem do odbiorcy.

R1cm53gioliUo

Zdjęcie przedstawia sklepienie budynku, które na całej powierzchni jest pokryte freskami, które utrzymane są w pastelowych, jasnych kolorach. Dominującym elementem malowidła są ludzie. Żółtymi prostokątami zaznaczono strefy, na jakie można podzielić dzieło. Pierwszy prostokąt obejmuje górną część ścian, wraz z podłużnymi oknami. Wokół okien są freski umieszczone w kształcie łuku. Nad oknami znajduje się kolejne strefa oznaczona żółtym prostokątem. Obejmuje ona trójkątne konstrukcje, po cztery z każdej strony. W środku trójkątów znajdują się namalowane sceny przedstawiające ludzi. W tej strefie znajdują się także kariatydy, czyli kolumny w kształcie ludzkiego ciała. Trzecia strefa obejmuje najwyższą część sklepienia. Jest ona podzielona na dziewięć prostokątnych pól, na których znajdują się sceny biblijne. Między scenami biblijnymi namalowano nagich ludzi, siedzących na kamiennych blokach.

R1U2oKIJ4ietC

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Nad oknem znajduje się szeroki łuk, na którym namalowano dwie postacie. Po lewej stronie, schylona stoi kobieta z blond włosami. Ma na sobie długą, niebieską szatę. Patrzy w lusterko. Po prawej stronie łuku siedzi osoba z kręconymi włosami. Patrzy na otwartą książkę. Ma na sobie długą, pomarańczową szatę. Pomiędzy dwoma postaciami, w najwyższej części łuku znajduje się biała tabliczka z czarnym napisem Naason. Ujęto ją w złotą oprawę.

RECSHlxq443d8

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Nad oknem znajduje się szeroki łuk, na którym namalowano dwie postacie. Po lewej stronie siedzi mężczyzna w szatach w stonowanych kolorach. Podpiera się łokciem o kamienny blok. Za mężczyzną stoi niska osoba niosąca tacę. Po prawej stronie łuku siedzi chudy, zgarbiony mężczyzna o mocnych rysach twarzy. Ma na sobie różową szatę. Ręką sięga w stronę przedmiotu z cienkich, połączonych drucików. Pomiędzy dwoma postaciami, w najwyższej części łuku znajduje się biała tabliczka z czarnym napisem Jesse David Salomon. Ujęto ją w złotą oprawę.

RdBFlHDoteWhy

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Malowidło wkomponowano w trójkątny element architektoniczny. Przypomina on białą, trójkątną ramę, która zwęża się ku górze, a jej dolna ściana jest zaokrąglona. Na zaokrąglonym elemencie siedzi z wyciągniętymi nogami kobieta. Ma ona zieloną szatę, białą koszulę i bose stopy. Patrzy na nagiego chłopca, który stoi obok niej. Chłopiec trzyma siwą brodę starszego mężczyzny znajdującego się za nim. Mężczyzna nosi czerwone szaty. Nad trójkątnym elementem znajduje się czaszka barana, a po jej dwóch stronach, na bokach trójkąta, siedzą podobne do siebie nagie postacie, w złotobrązowym kolorze.

RssKhG0Eu5oTe

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Malowidło wkomponowano w trójkątny element architektoniczny. Przypomina on białą, trójkątną ramę, która zwęża się ku górze, a jej dolna ściana jest zaokrąglona. W środku tego trójkąta siedzi mężczyzna na białym zwoju materiału. Jedną nogę ma wysuniętą do przodu, a drugą mą zgiętą i opiera się ręką na kolanie. Ciało ma pochylone wprzód. Na głowie ma biały kawałek materiału. Za nim zarysowane są jeszcze dwie postacie. Nad trójkątnym elementem znajduje się czaszka barana, a po jej dwóch stronach, na dwóch bokach trójkąta siedzą dwie podobne postaci. Są to mężczyźni namalowani w kolorze złotobrązowym. Skrajnie z dwóch stron ilustracji znajdują się kariatydy z białego kamienia.

R1NWxvCINklMZ

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Na kamiennym tronie siedzi kobieta ubrana w kolorowe szaty. Ręką rozwija zwój pergaminu. Wzrok ma skierowany w prawą stronę. Za nią stoją dwie nagie postacie. Z obu stron kobiety znajdują się kariatydy z białego kamienia. Na dole namalowano nagie dziecko, które podtrzymuje tabliczkę z napisem Delphica.

R1IZf4H2lxakf

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Na kamiennym tronie siedzi kobieta ubrana w wiele warstwa kolorowych szat. Kobieta jest skręcona tułowiem do tyłu, do wielkiej, otwartej księgi. Po lewej stronie kobiety siedzi dwójka dzieci. Jeden z nich wskazuje palcem na kobietę. Po obu stronach ilustracji znajdują się kariatydy z białego kamienia. Na samym dole znajduje się dziecko, które podtrzymuje tabliczkę z napisem Libica.

Rlp5wPyP2dwh2

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Na kamiennym tronie siedzi mężczyzna z siwymi włosami, który pod lewym ramieniem trzyma książkę. Jest lekko skręcony tułowiem w stronę lewej ręki. Ma na sobie różową szatę oraz niebieską pelerynę. Za mężczyzną, z lewej strony znajduje się dwójka dzieci. Po obu stronach mężczyzny znajdują się kariatydy z białego kamienia. Na dole ilustracji znajduje się nagie dziecko podtrzymujące tabliczkę z napisem Esaias.

R1QvAK2RoIVin

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Pierwszą pendentywę umieszczono pomiędzy białymi ramami tworzącymi jakby trójkąt z łukowatych linii. W centralnej części sceny znajduje się brązowy wąż owinięty na srebrnej rurze. Po obu jego stronach znajdują się dwie grupy ludzi. Po lewej stronie znajduje się kobieta w białej sukni. Stoi za nią mężczyzna, który, podtrzymuje ją za nadgarstek i wskazuje nim w stronę węża. Za mężczyzną stoi w rzędzie kilka ludzi. Postacie w lewym rogu są ciemne, ukazane jakby w cieniu. Po prawej stronie węża znajduje się zbita grupa ludzi. Pomiędzy nimi przeciskają się zielone węże. Ciała ludzi są powyginane w różną stronę, usta otwarte jakby w krzyku. Niektórzy są częściowo nadzy. W prawym rogu znajduje się zaciemniona postać o czerwonej skórze.

RUyk7Xh9iM1nK

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Drugą pendentywę również umieszczono pomiędzy białymi ramami tworzącymi jakby trójkąt z łukowatych linii. Cała namalowana scena znajduje się w jednym budynku, w kilku pomieszczeniach. W centralnej części znajduje się nagi mężczyzna, który przykuty jest do drzewa. Ręce ma rozłożone daleko od siebie, a na jednej dłoni znajduje się przykuty gwóźdź. Po lewej stronie, z tyłu umieszczono scenę, w której trzy osoby siedzą przy stole i gestykulują. Po prawej stronie, obok przykutego mężczyzny znajduje się ściana. Przez otwór w ścianie zagląda kobieta, stojąca na schodach. Obok niej siedzi na schodach mężczyzna. W pomieszczeniu po prawej stronie, na podwyższeniu znajduje się łózko, na którym leży starszy mężczyzna. Wskazuje palcem w stronę wyjścia z pomieszczenia, na stojącą w przejściu kobietę. Za leżącym mężczyzną siedzi jeszcze kilka osób.

R1DRqDlZwxnrV

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Trzecią pendentywę również umieszczono pomiędzy białymi ramami tworzącymi jakby trójkąt z łukowatych linii. Malowidło podzielone jest a trzy części. Na środku namalowano dwie kobiety w jasnych szatach. Jedna z nich trzyma nad głową tacę z głową mężczyzny. Druga kobieta zasłania ją z prawej strony kawałkiem białego materiału. Z prawej strony znajduje się ciemne pomieszczenie, w którym leży nagi mężczyzna z głową zakrytą białym materiałem. Mężczyzna leży na podwyższeniu, na białym prześcieradle. Jedną rękę ma uniesioną w górę. Z sufitu zwisają różowe zasłony. Kobiety i leżącego mężczyznę odgradza biała ściana. Po lewej stronie ilustracji znajduje się siedzący na podłodze drugi mężczyzna. Zasłania on swoje ciało obłym przedmiotem i obejmuje ten przedmiot jedną ręką.

RwpqHbOtunEdw

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Czwartą pendentywę również umieszczono pomiędzy białymi ramami tworzącymi jakby trójkąt z łukowatych linii. Malunek jest utrzymany w brązowawych barwach. Przedstawia on walkę dwóch mężczyzn. Wysoki mężczyzna leży na ziemi i rękoma odpycha się od ziemi. Na jego plecach siedzi niższy mężczyzna. Lewą ręką trzyma jego głowę, a drugą ręką zamachuje się na niego mieczem. W rogach ilustracji znajdują się obserwatorzy walki.

RYYo1qLlRS6dB

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Na kamiennym bloku siedzi nagi mężczyzna, skręcony w prawą stronę i lekko zgrabiony. Ma umięśnione ciało. Jego ciało wygląda, jakby było oświetlone białym światłem, a plecy są w cieniu. Prawą ręką podpiera się na bloku kamiennym za sobą. Mężczyzna ma smukłą twarz oraz drobne usta i brodę. Na jego głowie wyrastają kręcone włosy. Z tyłu mężczyzna zakrywa się zielono‑fioletowym materiałem.

RA1kh7ALBQvjQ

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Na kamiennym bloku siedzi, skręcony w lewą stronę, nagi mężczyzna. Jego ciało jest umięśnione i oświetla je światło dochodzące z prawej strony. Twarz jest w cieniu. Mężczyzna podpiera się lewą ręką na kamiennym bloku. Prawą ręką nakrywa na siebie zielony materiał. Jego włosy są kręcone.

R1RdxfwPuMF2A

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Na białym, kamiennym bloku siedzi umięśniony, nagi mężczyzna. Ma jasną skórę i rude włosy. Mężczyzna został przedstawiony z przodu, jednak jest przechylony w lewą stronę i tam patrzy. Prawą ręką trzyma u swoich stóp złoty materiał, a lewą łapie się za włosy. Za nim powiewa więcej złotego materiału.

R1BoeWDl4iKoa

Ilustracja przedstawia fragment fresku. Dobrze zbudowany, nagi mężczyzna namalowany został z prawego boku. Prawą stopą opiera się na kamiennym bloku. Obiema rękoma naciąga na swoje plecy kilkuwarstwowy materiał. Mężczyzna ma kręcone włosy, otwarte usta i szeroko otwarte oczy. Głowę zwraca w bok. Wzrok utkwiony ma za lewą krawędzią ilustracji.

RRS4j8pVYPwoT

Ilustracja przedstawia nagiego mężczyznę. Siedzi on na kamiennym bloku, zakrytym od góry jasnoróżowym, błyszczącym materiałem. Nogi ma zgięte w kolanach i podniesione w lewą stronę. Ręce ma wyciągnięte do przodu i trzyma w nich dwie jasnoróżowe, błyszczące wstążki, które ciągną się od lewej, dolnej części ilustracji. Światło pada z lewej strony. Mężczyzna ma utkwiony wzrok w lewą, dolną część ilustracji. Ma otwarte usta i kręcone włosy.

Rl9wy0wxOnKcE

Ilustracja przedstawia jeden z medalionów. Jest on okrągły i imituje efekt brązu. Na nim namalowano scenę, na której jest wóz ciągnięty przez dwa konie. Na wozie stoi grupa żołnierzy w zbrojach, z hełmami i włóczniami. Jeden z żołnierzy trzyma za nogi mężczyznę, który zwisa głową w dół na zewnątrz wozu.

RaLt29oBfWSol

Ilustracja przedstawia fragment fresku, na którym przedstawiono scenę biblijną. W centrum ilustracji znajduje się prostokątne pole, na którym namalowano postać Boga. Namalowano go tak, że nogi są po prawej stronie, a ręce po lewej stronie ilustracji. Ma on ciało mężczyzny i ubrany jest w jasnoróżowe szaty, zakrywające całe jego ciało. Szaty są rozwiane wokół niego. Ma uniesione ręce do góry, a nad nimi kłębią się chmury lub dym. Twarz jest zamazana, ukazana bez szczegółów. Dookoła tej sceny znajdują się czterej nadzy mężczyźni, w każdym rogu po jednym, którzy siedzą na kamiennych blokach. Postacie po lewej stronie siedzą na blokach równoległych do lewej krawędzi ilustracji, tak, że obraz z Bogiem mają nad głowami. Pomiędzy dwoma postaciami znajdują się okrągłe, złotawe medaliony. Postacie po prawej stronie siedzą na blokach równoległych do prawej krawędzi ilustracji, tak, że obraz z Bogiem mają nad głowami. Pomiędzy dwoma postaciami również znajdują się okrągłe, złotawe medaliony.

R1b2Bqu3LvkFo

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło. W jego prawej części ukazana jest postać starszego, brodatego mężczyzny o poważnym wyrazie twarzy ze zmarszczonymi brwiami, odzianego w bladoróżową szatę. Sprawia wrażenie jakby, unosząc się w powietrzu, próbował przysiąść prawą stroną ciała ze zgiętymi nogami, skierowanymi w lewo. Ręce ma rozłożone - lewą skierowaną do tyłu, prawą przed siebie - i uniesione palce wskazujące. Ma nagie stopy. Wokół niego, w obrębie rozwianej, bladoróżowej szaty, znajdują się postacie dzieci. Są one nagie i każde z nich jest skierowane w stronę mężczyzny. Obok, w lewej części malowidła, znajduje się postać z siwymi włosami, odziana w identyczną szatę, jednak zwrócona tyłem. Postać wygląda jakby frunęła w stronę znajdujących się w lewym, dolnym rogu roślin. W środkowej, górnej części znajduje się duże okrągłe słońce. Natomiast przy prawej krawędzi omawianego fresku, znajduje się duży, szary księżyc, wskazywany przez lewy palec mężczyzny. Wokół malowidła, na przedstawionej ilustracji znajdują się również cztery figury nagich, męskich postaci.

R1AP37vJfeDM8

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło, w którego centralnej części znajduje się postać starszego, brodatego mężczyzny, odzianego w bladoróżową szatę. Znajduje się on w pozycji jakby frunął, brzuchem do dołu, z rękami wyciągniętymi w przód. Twarz ma lekko pochyloną, jednak zwrócony jest do przodu, sprawiając wrażenie jakby miał zaraz wyfrunąć z ramy dzieła. Tuż za mężczyzną, w otchłani jego szaty schowane są postacie nagich dzieci. Tło malowidła jest rozmyte, wykonane w odcieniach szarości i bieli. Wokół omawianego fresku, na przedstawionej ilustracji znajdują się również cztery figury nagich, męskich postaci.

R1C0A6X9OmUZf

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło, w którego lewej części znajduje się fragment ziemi, na której leży nagi, młody mężczyzna. Podpiera się na prawym ramieniu, lewą nogę ma zgiętą w kolanie i opiera na niej lewe ramię, wyprostowane i skierowane w kierunku środka malowidła. W prawej części dzieła przedstawiona jest postać starszego mężczyzny z siwą brodą, odzianego bladoróżową szatą. Mężczyzna jakby unosi się w powietrzu. Otacza go grupa nagich dzieci, wyłaniających się zza jego pleców. Przyjmuje pozycję półleżącą, zwrócony w stronę młodego człowieka. Wyciąga do niego prawe ramię z wyprostowanym palcem wskazującym, który prawie dotyka palca wskazującego młodego mężczyzny. Wokół omawianego fresku, w narożnikach przedstawionej ilustracji znajdują się również cztery figury nagich postaci.

RBtk7SipRsxk7

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło, w którego prawej części znajduje się postać starszego, brodatego mężczyzny, który swą wielkością zajmuje wysokość całego dzieła. Odziany jest w purpurową szatę. Ukazany jest z lewego profilu, ponieważ zwraca się on do kobiety, stojącej obok, w centralnej części malowidła. Mężczyzna unosi prawą rękę w stronę kobiety. Ta z kolei pochylona jest w jego stronę i wyciąga obie ręce ze złączonymi, wyprostowanymi dłońmi. W lewym narożniku dzieła znajduje się natomiast postać nagiego mężczyzny, który opiera się o pień drzewa prawą częścią ciała i wygląda jakby spał. W oddali ukazane są pola i góry. Wokół omawianego fresku, w narożnikach przedstawionej ilustracji znajdują się również cztery figury nagich postaci.

RDdpyhSUciqXH

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło, w którego centralnej części znajduje się drzewo, na którym jest kobieta. Oplata ją wąż. Kobieta wyciąga rękę do innej kobiety, która leży na ziemi, oparta o skały. Obok stoi mężczyzna, który obiema rękami chwyta gałąź drzewa. Po prawej stronie od kobiety na drzewie, unosi się w powietrzu postać kobiety, ubranej w czerwoną suknię i trzymającej miecz, którym wskazuje na innego mężczyznę, idącego w prawej części malowidła. Wspomniany mężczyzna idzie z kobietą u boku. Odwraca głowę w przeciwną stronę, aby uniknąć dźgnięcia mieczem. Próbuje również odganiać się rękami. Kobieta, która jest obok lekko się pochyla i kuli, zasłaniając twarz ramionami. Wszystkie postacie są nagie. Wokół omawianego fresku, w narożnikach przedstawionej ilustracji znajdują się również cztery figury nagich postaci.

RTkes8UtApmuj

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło, na którym postacie nagich mężczyzn próbują usidlić baranki, siadając na nich całym ciężarem ciała. W lewej części malowidła znajdują się też wół i koń. W centralnej części dzieła przedstawiona jest grupa postaci, odzianych w szaty, które gestykulują. W centrum uwagi jest starszy mężczyzna z długą, siwą brodą, który unosi prawą rękę w górę, natomiast lewą opiera na stole, który znajduje się przed nim. Z prawej strony malowidła znajdują się otwarte, drewniane drzwi i idzie człowiek, niosący w ramionach bele drewna. Wokół omawianego fresku, w narożnikach przedstawionej ilustracji znajdują się również cztery figury nagich postaci.

RSeN80b56VcDa

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło, na którym jest bardzo dużo postaci. Większość z nich jest naga. Ukazany jest krajobraz morza i ludzi, którzy starają się przedostać z tonącej wyspy na wybrzeże. Niebo jest zachmurzone. W oddali, na tonącej wyspie znajduje się duży budynek i grupa ludzi. W prawej części malowidła ukazany jest inny fragment suchego lądu i ludzie, którzy noszą się nawzajem przez wodę na drugi brzeg. Pomiędzy tymi dwoma wyspami pływa okrągła tratwa z inną grupą ludzi. Na najbliższym planie ukazane są postacie, obejmujące się nawzajem, leżące na trawie, idące, obejmujące drzewa. Dzieci trzymają się rodziców. Są wśród nich także zwierzęta. Wokół omawianego fresku, w narożnikach przedstawionej ilustracji znajdują się również figury nagich postaci.

R5YjEbwYkzFR4

Ilustracja przedstawia fragment fresku, zdobiącego sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Jest to prostokątne malowidło, na którym znajduje się kilka postaci. W centralnej części siedzi nagi Noe, przedstawiony jako starzec, z siwą brodą. Opiera się on o beczkę, pod którą stoi dzban. Siedzi bezwładnie, głowę schyla w dół, ma zamknięte oczy. W prawej części malowidła stoją trzej młodsi mężczyźni. Trzymają oni różne tkaniny, a jeden z nich okrywa nią starszego mężczyznę. Jeden z młodych mężczyzn wskazuje palcem na Noego. Młodzi są zwróceni ku sobie, jakby rozmawiali. Po lewej stronie malowidła, ustawiony dalej od widza znajduje się mężczyzna w pomarańczowych szatach, bosy, który kopie w ziemi łopatą. Dookoła prostokątnego malowidła znajdują się cztery postacie nagich mężczyzn, siedzących na kamiennych blokach, a pomiędzy obiema parami mężczyzn znajdują się okrągłe, złotawe medaliony.

R10oMzwcp0i7I

Ilustracja przedstawia obraz, na którym znajdują się dwie postacie - starsza kobieta oraz chłopiec. Kobieta znajduje się po prawej stronie obrazu, odwrócona lewym bokiem do obserwatora. Siedzi i smaży jajka w głębokim naczyniu. W prawej ręce, nad naczyniem trzyma drewnianą łyżkę, a w lewej ręce trzyma jajko. Jest ubrana w brązowawą bluzkę, a na głowę ma zarzuconą miękką, białą chustę. Jej wzrok jest utkwiony w przestrzeń przed nią. Chłopiec znajduje się po lewej stronie obrazu. Ma na sobie czarny strój, zlewający się z czarnym tłem. W prawej ręce trzyma dużą, żółtą dynię, przewiązaną sznurkiem, a w lewej ręce trzyma szklane naczynie z ciemnym płynem. Stoi bokiem do odbiorcy dzieła, jednak jego głowa zwraca się ku odbiorcy. Jego wzrok również utkwiony jest w oddali, patrzy w dół. Obok kobiety stoi drewniany stół. Na nim ustawione są naczynia z różnych materiałów, a także nóż, czerwona cebula i skrawki jakiegoś warzywa. Tło jest czarne, a na postacie pada żółte światło.

R9NJkwUJ07W9a

Ilustracja przedstawia obraz. Z lewej strony znajduje się młoda kobieta siedząca przy stole, która urabia coś w moździerzu. Jest skręcona ciałem w stronę odbiorcy dzieła. Patrzy się w przestrzeń przed sobą, za lewą krawędź obrazu. Ma brązowawe ubranie i spięte włosy. Na twarzy ukazują się czerwone policzki. Zaraz za nią, przy lewej krawędzi obrazu, stoi starsza kobieta z chustą na głowie i zmarszczkami na twarzy. Wystawia palec wskazujący prawej ręki. Głowę ma przechyloną w prawą stronę. Na stole, na którym stoi moździerz, znajdują się jeszcze ryby na talerzu, czosnek, papryka, jaja i dzban. Ściana pokoju jest brązowa. Nad stołem wisi obraz przedstawiający scenę biblijną. W pokoju, na krześle siedzi Chrystus w niebieskich szatach. Po prawej stronie, na podłodze siedzi jedna kobieta, okryta obszerną szatą i wpatrzona w Chrystusa. Za nią stoi starsza kobieta z chustą na głowie. Gestykuluje ręką tak, jakby rozmawiała.

RkzXf4EN5mDEj

Ilustracja przedstawia obraz, na którym trzy osoby siedzą przy stole. Na przeciwko siebie, po obu stronach obrazu, siedzą dwaj mężczyźni. Ten po lewej stronie ma posiwiałą brodę. Na czole malują się zmarszczki. Patrzy na drugiego mężczyznę. Mężczyzna po prawej stronie ma na sobie żółte ubranie. Jest młodszy. Ma jasną karnację i ciemne włosy. Opiera się łokciem na stole, który ich dzieli. Pomiędzy mężczyznami, na wprost obserwatora dzieła, siedzi kobieta. Nalewa ona czerwonego wina do kieliszka i podaje starszemu mężczyźnie. Ma schyloną głowę i patrzy spod brwi. Na głowie ma czepek zbierający włosy. Tło obrazu jest ciemnobrązowe. Stół dzielący postacie jest mały, kwadratowy, okryty białym obrusem. Na stole znajduje się ryba na talerzu, szklanka z napojem, pieczywo, pomarańcza i kilka innych elementów.

RftIo3nSRDrbZ

Ilustracja przedstawia obraz z wieloma postaciami. Najbardziej wyeksponowany jest Bachus, przedstawiony jako młody mężczyzna, z gałązkami na głowie. Mężczyzna jest nagi i przykryty od pasa w dół białą i różową szatą. Jego wzrok skierowany jest poza krawędź obrazu. Swoimi rękoma nakłada wieniec z liści jednemu z mężczyzn, który klęczy przed nim. Reszta postaci zgromadzona jest jakby na planie owalu. Obok klęczącego mężczyzny znajduje się następny, odwrócony tyłem, następnie dwóch ustawionych bokiem przy prawej krawędzi obrazu, a następnie dwóch ustawionych przodem do odbiorcy obrazu. Za Bachusem leży nagi mężczyzna. Mężczyźni trzymają naczynia - szklankę, misę, a na ziemi leżą dwa dzbany. Z lewej strony obrazu rośnie drzewo. Pod drzewem siedzi mężczyzna, ukryty w cieniu. W tle jest niebieskoszare niebo.

R1UXyCsHs3ZJq

Ilustracja przedstawia obraz. Po dwóch stronach obrazu znajdują się dwie grupy mężczyzn , którzy trzymają w rękach broń i lance. Pomiędzy dwoma grupami stoją dwaj mężczyźni w centralnej części obrazu. Ten po lewej stronie jest ubrany w brązowy, obszerny strój z baloniastymi spodniami i skórzanymi butami do kolan. Trzyma w ręce metalowy przedmiot ze sznurkiem, przypominający klucz i wyciąga go w stronę drugiego mężczyzny. On natomiast jest ubrany w czarną zbroję ze złotymi elementami i jest przepasany jasnoróżowym materiałem. Ma na sobie skórzane buty do kolan. Jedną rękę kładzie na ramieniu pierwszego mężczyzny, a w drugiej ręce ma podłużny przedmiot i kapelusz z białymi piórami. Mężczyźni patrzą na siebie z przechylonymi głowami. Wyróżniającym się elementem po prawej stronie jest koń, odwrócony bokiem z ukosa. Powiewa również flaga z niebieskimi i białymi kwadratami. Na dalszym planie, między centralnie ustawionymi mężczyznami, znajduje się więcej ludzi. Niektórzy z nich trzymają lance. W tle jest krajobraz z drzewami i płynącą wodą. Jest także unoszący się dym i jasnoniebieskie niebo.

R1fA1qk3UjhYK

Ilustracja przedstawia obraz, na którym naga kobieta leży na łóżku, tyłem do odbiorcy obrazu, i przegląda swoją twarz w lustrze. Kobieta ma bladą skórę i włosy związane w kok. Opiera się łokciem pod głowę. Łóżko jest okryte białą tkaniną, a następnie czarnym, satynowym materiałem. Lustro, w którym odbija się niewyraźna twarz kobiety, trzyma dziecko z białymi skrzydłami. Klęczy ono na łóżku, jest nagie, a na ramieniu ma przewiązaną niebieską wstążkę. Lustro znajduje się w ramie, a na niej przewiązano jasnoróżową wstążkę. Z tyłu wisi czerwona kotara oraz znajduje się szarozielona ściana.

R4N2e87nWbCl1

Ilustracja przedstawia obraz, na którym mężczyzna siedzi na eleganckim fotelu. Mężczyzna został przedstawiony lekko z ukosa. Siedzi z rękoma położonymi na oparciach fotela i patrzy bezpośrednio na odbiorcę dzieła. Ma na sobie białe, zwiewne, obszerne szaty, a na ramionach - czerwoną, krótką pelerynę, zapinaną na guziki. Na głowie ma czapkę z podobnego czerwonego materiału. Na jego twarzy malują się zmarszczki mimiczne. Ma zarost i zmarszczone brwi. Fotel, na którym siedzi przypomina tron. Ma kolor ciemnoczerwony, a na zakończeniach ma złote ramy. Tło jest czerwone.

RBkOm7RCQo8HF

Ilustracja przedstawia obraz. W dużym pomieszczeniu znajduje się kilka osób. W centrum stoi kilkuletnia dziewczynka, ubrana w elegancką suknię. Dziewczynka jest przedstawiona z przodu, a głowę ma zwróconą lekko w prawą stronę. Patrzy bezpośrednio na odbiorcę dzieła. Ma blond włosy, a jej jasna suknia jest zdobiona kwiatami. Po lewej stronie dziewczynki klęczy młoda kobieta, podający dzbanuszek wody dziewczynce. Dalej, za kobietą stoi mężczyzna w mroku, z paletą malarską w jednej dłoni, a pędzlem w drugiej. Jest ubrany w ciemne kolory, ma wąsy. Po prawej stronie dziewczynki znajduje się kłaniająca się młoda kobieta w sukience, dalej karlica patrząca prosto na odbiorcę dzieła, a ostatnią osobą po prawej jest dziecko z długimi włosami, które położyło stopę na leżącym dużym psie. Z tyłu po prawej stronie, w mroku, stoją jeszcze dwie osoby. Za drzwiami pomieszczenia, po schodach wchodzi mężczyzna. Na ścianie wisi obraz przedstawiający dwie osoby. Bliższą część ilustracji oświetla światło dochodzące z prawej strony, a dalsza jest ciemna. Później znowu światło dochodzi zza drzwi pomieszczenia.

RffdVL0G0o2rY

Obraz przedstawia krajobraz wiejskich zabudowań. Z przodu obrazu znajduje się ścieżka, która z lewej strony wspina się w górę i wychodzi za lewą krawędź obrazu. Z prawej strony obrazu znajduje się duży dom, który jest częściowo ukryty za górką porośniętą trawą. Po lewej stronie znajdują się inne domy, jeden przy drugim. Mają spadziste dachy. W lewym, górnym rogu obrazu, na wzniesieniu rosną drzewa. W tle znajdują się wzgórza oraz jasne niebo. Farba na obrazie niewyraźnie oddziela poszczególne elementy, sprawia wrażenie zlewania się ze sobą.

RAZ92yIBMhw72

Obraz przedstawia krajobraz. Z przodu obrazu, na dole rosną krzewy. Po lewej stronie znajduje się kilka wysokich drzew, a centralnie jedno, z koronami przy górze obrazu. Dalej, w oddali są pola uprawne poprzecinane ścieżkami i pojedyncze domy. Po prawej stronie znajduje się most. W tle są wysokie góry i pagórki.

RVDI4Is6zXsx5

Obraz przedstawia martwą naturę. Na małym, żółtym stole znajduje się biały obrus, który nie zakrywa całej powierzchni blatu i jest pozaginany. Na stole znajdują się owoce takie jak jabłka i gruszki w różnych kolorach oraz dwa białe naczynia z malowanymi zdobieniami. Po prawej stronie stołu, na rogu stoi duży kosz z owocami. Stół znajduje się w kuchni. W tle znajduje się blat, krzesło i inne meble kuchenne.

R14amB0drkesB

Obraz przedstawia martwą naturę. Jabłka i pomarańcze są ułożone na stole, którego zarys ledwo widać spod białego, pozaginanego obrusu. Obrus nie zakrywa całej powierzchni stołu, jest ułożony w nieregularny kształt. Na stole znajdują się oprócz owoców trzy naczynia - biała misa na podstawce, płaski biały talerz oraz dzbanek we wzory. Dookoła stołu znajdują się wzorzyste tkaniny, pozaginane w różnych kierunkach.

Rin2nEpPel49E

Obraz przedstawia dwóch mężczyzn grających w karty. Siedzą oni naprzeciwko siebie przy małym stole. Każdy z nich patrzy się na swoje karty. Mężczyzna po lewej ma na sobie ciemnobrązowy płaszcz i wysoki kapelusz. W ustach trzyma papierosa. Mężczyzna z prawej strony ma na sobie jasny płaszcz i jasnobrązowy kapelusz. Z tyłu, na stole stoi szklana butelka.

R192S1b1TQwPI

Obraz przedstawia stół, na którym są ułożone warzywa i owoce. Na stole stoi także figura w białym kolorze, przedstawiająca nagie dziecko bez rąk. Dziecko jest pulchnej budowy, a jego ciało jest skręcone. Stół wychodzi z lewego, dolnego kąta obrazu i wygląda, jakby się przechylał. Oprócz owoców, warzyw i figurki na stole znajduje się jeszcze biały talerz i część materiału, który spada z krzesła po lewej stronie. Krzesło ma zaokrąglone oparcie i prawie całkowicie zasłonięte jest niebieskim, grubym materiałem. Na krześle leżą dwa owoce. Dalej, za stołem podłoga zdaje się unosić.

R1ScXGVr2Tjuq

Obraz przedstawia nagie kobiety zgromadzone na nadrzecznej plaży. Obraz został namalowany w taki sposób, że można na nim odróżnić plamy poszczególnych barw. Poszczególne elementy stapiają się ze sobą. Kobiety zostały podzielone na dwie grupy - z lewej i prawej strony, a na środku jest między nimi wolna przestrzeń, przez którą ukazuje się rzeka, a także jej drugi brzeg z drzewami i budynkami. Kobiety znajdują się w różnych pozach. Niektóre kucają, niektóre leżą, niektóre stoją. Mają niewyraźnie namalowane twarze. Znajdują się na piaszczystym brzegu w brązowawym kolorze. Za kobietami wyrastają cienkie drzewa, które rosną z prawej i lewej strony i uginają się ku środkowi, tworząc jakby trójkąt.

RpNULFBOItxW3

Obraz przedstawia krajobraz, na którym daleko, na horyzoncie znajduje się szaroniebieska góra. Przed nią znajdują się trawy i drzewa, a także stoi jeden dom. Elementy zostały namalowane niewyraźnie. Drzewa to tylko zielone pociągnięcia pędzlem w jedną stronę.

Bibliografia

Bibliografia

• Borghesi S., Cézanne, Warszawa 2006.

• Honour H., Fleming J., Historia sztuki świata, Arkady, Warszawa 2006.

• Muzea świata. Musee d'Orsay, Warszawa 2006.

• Muzea świata. Prado, Warszawa 2005.

• Paolucci A., Kaplica Sykstyńska, 2017, Pelplin.

• Pfeiffer H., Kaplica sykstyńska na nowo odkryta, Kraków 2008.

• Sztuka świata, Warszawa: Arkady, 1994.

• Wielka Kolekcja Sławnych Malarzy. Diego Velázquez, nr 8, Oxford 2008.

• Wielka Kolekcja Sławnych Malarzy. Michał Anioł, nr 2, Oxford 2008.

• Wielka Kolekcja Sławnych Malarzy. Paul Cézanne, nr 16, Oxford 2008.