Oczekiwanie
Przypomnij sobie sytuację związaną z czekaniem na kogoś lub na coś. Opisz ją w kilku zdaniach. Nazwij emocje i uczucia, jakie towarzyszyły ci podczas oczekiwania.
Przeczytaj wiersz Juliana Tuwima Spóźniony słowik. Określ, kto jest podmiotem lirycznym.
Spóźniony słowikPłacze pani Słowikowa w gniazdku na akacji,
Bo pan Słowik przed dziewiątą miał być na kolacji,
Tak się godzin wyznaczonych pilnie zawsze trzyma,
A tu już po jedenastej – i Słowika nie ma!Wszystko stygnie: zupka z muszek na wieczornej rosie,
Sześć komarów nadziewanych w konwaliowym sosie,
motyl z rożna, przyprawiony gęstym cieniem z lasku,
A na deser – tort z wietrzyka w księżycowym blasku.Może mu się co zdarzyło? Może go napadli?
Szare piórka oskubali, srebrny głosik skradli?
To przez zazdrość! To skowronek z bandą skowroniątek!
Piórka – głupstwo, bo odrosną, ale głos – majątek!Nagle zjawia się pan Słowik, poświstuje, skacze...
Gdzieś ty latał? Gdzieś ty fruwał? Przecież ja tu płaczę!
A pan Słowik słodko ćwierka: Wybacz, moje złoto,
Ale wieczór taki piękny, że szedłem piechotą!Źródło: Julian Tuwim, Spóźniony słowik, [w:] tegoż, Wierszyki dla dzieci, Poznań 2018.
Opowiedz historię, która została opisana w wierszu pt. Spóźniony słowik.
Rym to współbrzmienie lub podobieństwo brzmień zakończeń wyrazów, występujące najczęściej na końcu poszczególnych wersów utworu poetyckiego.
Rymy mogą być:
a) dokładne - gdy zakończenia wyrazów są identyczne,
np. miętowe – zdrowe,
b) niedokładne - gdy zakończenia wyrazów są podobnie,
np. pozdrawiam – Wrocławia, proszku – gorzką.
Przygotuj małą formę teatralną na podstawie wiersza JulianaTuwima „Spóźniony słowik”. Zaznacz fragmenty wiersza:
- kolorem niebieskim – tekst poboczny (zachowanie postaci, miejsce akcji);
- kolorem żółtym – tekst główny (partia dialogu pani Słowikowej);
- kolorem zielonym – tekst główny (partia dialogu pana Słowika).
Nazwij uczucia, które przeżywa pani Słowikowa, czekając na swego męża. Ustal, jakie gesty, mimika, wyraz twarzy, postawa ciała wyrażą je najdokładniej.
Przedstaw przygotowaną scenkę teatralną.
niebieski żółty zielony
Płacze pani Słowikowa w gniazdku na akacji,
Bo pan Słowik przed dziewiątą miał być na kolacji,
Tak się godzin wyznaczonych pilnie zawsze trzyma
A tu już po jedenastej – i Słowika nie ma!
Wszystko stygnie: zupka z muszek na wieczornej rosie,
Sześć komarów nadziewanych w konwaliowym sosie,
motyl z rożna, przyprawiony gęstym cieniem z lasku,
A na deser – tort z wietrzyka w księżycowym blasku.
Może mu się co zdarzyło? Może go napadli?
Szare piórka oskubali, srebrny głosik skradli?
To przez zazdrość! To skowronek z bandą skowroniątek!
Piórka – głupstwo, bo odrosną, ale głos – majątek!
Nagle zjawia się pan Słowik, poświstuje, skacze...
Gdzieś ty latał? Gdzieś ty fruwał? Przecież ja tu płaczę!
A pan Słowik słodko ćwierka:Wybacz, moje złoto
Ale wieczór taki piękny, że szedłem piechotą
Przeczytaj uważnie utwór i wskaż fragmenty:
mówiące o zachowaniu bohaterów, czasie i miejscu wydarzeń,
wypowiedzi pani Słowikowej,
wypowiedź pana Słowika.
Płacze pani Słowikowa w gniazdku na akacji,
Bo pan Słowik przed dziewiątą miał być na kolacji,
Tak się godzin wyznaczonych pilnie zawsze trzyma,
A tu już po jedenastej – i Słowika nie ma!
Wszystko stygnie: zupka z muszek na wieczornej rosie,
Sześć komarów nadziewanych w konwaliowym sosie,
motyl z rożna, przyprawiony gęstym cieniem z lasku,
A na deser – tort z wietrzyka w księżycowym blasku.
Może mu się co zdarzyło? Może go napadli?
Szare piórka oskubali, srebrny głosik skradli?
To przez zazdrość! To skowronek z bandą skowroniątek!
Piórka – głupstwo, bo odrosną, ale głos – majątek!
Nagle zjawia się pan Słowik, poświstuje, skacze...
Gdzieś ty latał? Gdzieś ty fruwał? Przecież ja tu płaczę!
A pan Słowik słodko ćwierka: Wybacz, moje złoto,
Ale wieczór taki piękny, że szedłem piechotą!
Utwór przeznaczony do wystawienia na scenie nazywany jest dramatem. Jego cechą charakterystyczną jest brak narratora. Utwór dramatyczny składa się z tekstu głównego (dialogówdialogów i monologówmonologów bohaterów) oraz tekstu pobocznego (informacji o czasie i miejscu wydarzeń, dekoracjach, zachowaniu bohaterów itp.).
Pracując z koleżanką lub z kolegą, przygotujcie na podstawie wiersza 'Spóźniony słowik' małą formę teatralną. Ustalcie, jakie gesty, wyraz twarzy, postawa ciała wyrażają uczucia każdego z bohaterów. Przedstawcie przygotowaną scenkę.
Na podstawie fragmentu wiersza zredaguj monolog pani Słowikowej. Wyraź jej emocje i obawy związane z przedłużającą się nieobecnością męża.
'Tak się godzin wyznaczonych pilnie zawsze trzyma,
A tu już po jedenastej – i Słowika nie ma!
Wszystko stygnie: zupka z muszek na wieczornej rosie,
Sześć komarów nadziewanych w konwaliowym sosie,
motyl z rożna, przyprawiony gęstym cieniem z lasku,
A na deser – tort z wietrzyka w księżycowym blasku.
Może mu się co zdarzyło? Może go napadli?
Szare piórka oskubali, srebrny głosik skradli?
To przez zazdrość! To skowronek z bandą skowroniątek!
Piórka – głupstwo, bo odrosną, ale głos – majątek!'
Zredaguj dalszy ciąg historyjki. Co odpowie pani Słowikowa na tłumaczenie męża? Jak będzie wyglądała dalsza część wieczoru? Wprowadź dialog do swojego opowiadania.
Wymień potrawy, które na kolację przygotowała pani Słowikowa.
Zredaguj przepis kulinarny na jedno z dań przygotowanych przez panią Słowikową. Pamiętaj o podaniu potrzebnych składników oraz opisaniu czynności koniecznych do jego przygotowania.
Naucz się na pamięć wiersza Juliana Tuwima pt. Spóźniony słowik. Stosując właściwą intonację i barwę głosu, oddaj uczucia bohaterów lirycznych.
Naucz się na pamięć wiersza Juliana Tuwima pt. Spóźniony słowik.
Ale wieczór taki piękny, że szedłem piechotą!
Pamiętaj, poprawnymi formami czasownika 'iść' rodzaju męskiego w czasie przeszłym są: szedłem, szedłeś, szedł. Formy: szłem, szłeś są niepoprawne! Błąd wynika z zastosowania odmiany charakterystycznej dla rodzaju żeńskiego. Również czasowniki 'wyjść' i 'przyjść' w czasie przeszłym rodzaju męskiego mają nietypową odmianę, np. poszedłem, wyszedłeś.
Odmiana czasownika iść w czasie przeszłym
liczba pojedyncza
osoba - r. męski/r. żeński/r. nijaki
1. ja - szedłem/szłam
2. ty - szedłeś/szła
3. on, ona, ono - szedł/szła/szło
liczba mnoga
osoba - r. męskoosobowy/r. niemęskoosobowy
1. my - szliśmy/szłyśmy
2. wy - szliście/szłyście
3. oni, one - szli/szły
Odmiana czasownika pójść w czasie przeszłym
liczba pojedyncza
osoba - r. męski/r. żeński/r. nijaki
1. ja - poszedłem/poszłam
2. ty - poszedłeś/poszłaś
3. on, ona, ono - poszedł/poszła/poszło
liczba mnoga
osoba - r. męskoosobowy/r. niemęskoosobowy
1. my - poszliśmy/poszłyśmy
2. wy - poszliście/poszłyście
3. oni, one - poszli/poszły
Tytuł tabeli: Odmiana czasownika wyjść w czasie przeszłym
liczba pojedyncza
osoba - r. męski/r. żeński/r. nijaki
1. ja - wyszedłem/wyszłam
2. ty - wyszedłeś/wyszłaś
3. on, ona, ono - wyszedł/wyszła/wyszło
liczba mnoga
osoba - r. męskoosobowy/r. niemęskoosobowy
1. my - wyszliśmy/wyszłyśmy
2. wy - wyszliście/wyszłyście
3. oni, one - wyszli/wyszły