E-materiały do kształcenia zawodowego

Planowanie procesów przetwarzania wytworów papierniczych

DRM.07. Przetwórstwo wytworów papierniczych - Technik papiernictwa 311601

bg‑green

Od papieru do pudła

INFOGRAFIKA

R1Bbiqr8HBZzK1
Infografika ukazuje kolejne etapy powstawania opakowania klapowego. Przedstawiono na niej sześć grafik ilustrujących następujące po sobie kroki. Każda grafika posiada znacznik w postaci kółka z cyfrą. Po jego kliknięciu wyświetla się ramka z opisem oraz paskiem odtwarzania audio. Nagrania są tożsame z treścią opisów. 1. Pierwsza grafika przedstawia duży zwój papieru w naturalnym kolorze. Tekst Aby wyprodukować tekturę dwuwarstwową, potrzebujemy papieru na warstwę płaską oraz pofalowaną. Papiery na warstwy płaskie – w zależności od procesu produkcji i składu surowcowego - dzieli się na: kraftlinery i testlinery. Kraftlinery odznaczają się najlepszymi właściwościami wytrzymałościowymi spośród wszystkich papierów przeznaczonych na warstwy płaskie. Składają się z masy celulozowej z dodatkiem masy makulaturowej. Zwykle górna warstwa ma wyższą gładkość. Odmianą kraftlinera jest topliner. Jego górna warstwa najczęściej składa się z masy bielonej, dolna – z masy niebielonej. 2. Kolejna ukazuje zwój pofalowanej tektury falistej. Na rozwiniętym fragmencie materiału widać strukturę fal. Tekst Warstwa pofalowana tektury falistej powstaje w sekcji sklejarki pojedynczej, należącej do części mokrej tekturnicy. Materiał w warunkach podwyższonej temperatury i nacisku zostaje wprowadzony w strefę wałów ryflowanych, by uzyskać wymagana falę. Dobór wałów związany jest z rodzajem oraz cechami użytkowymi wytwarzanej tektury. Profil fali jest charakterystycznym wskaźnikiem tektury falistej. Do najczęściej stosowanych profili fal zalicza się fale: B, C i E. Spotyka się również tektury faliste z falami: D, K, A, F, G, N, O. Najważniejszymi cechami charakterystycznymi wymienionych profili fal są:

– wysokość fali,
– podziałka fali,
– współczynnik pofalowania. 3. Na rysunku zilustrowano wygląd tektury dwuwarstwowej. Na dole znajduje się warstwa płaska, a na niej warstwa pofalowana. Tekst Tektura dwuwarstwowa powstaje w sekcji sklejarki pojedynczej. Na grzbiety warstwy pofalowanej nałożona zostaje warstwa kleju skrobiowego. Warstwa płaska zostaje sklejona z warstwą pofalowaną, zwaną flutingiem. W ten sposób powstaje elastyczna, dwuwarstwowa tektura. 4. Kolejna grafika ukazuje tekturę trójwarstwową. Posiada dwie gładkie warstwy papieru, a pomiędzy nimi znajduje się warstwa pofalowana. Tekst Aby otrzymać tekturę 3-warstwową na odkryte grzbiety fal tektury 2-warstwowej nałożony zostaje klej. Miejscem, w którym powstaje tektura 3-warstwowa jest sklejarka podwójna. Wstęga 2-warstwowej tektury zostaje wprowadzona na stół grzewczo-suszący, do „części suchej” tekturnicy. W tym samym czasie pod wstęgę tektury zostaje wprowadzany papier na zewnętrzna warstwę płaską. Całkowite sklejenie tektury ma miejsce na stole grzewczo-suszącym. 5. Piąta grafika przedstawia arkusze tektury trójwarstwowej z nadrukiem. Tekst Tak przygotowaną tekturę możemy zadrukowywać odpowiednimi technikami. W zależności od techniki druku arkusze tektury mogą być przecinane. 6. Ostatnia grafika przedstawia gotowy produkt, czyli złożone pudło. Tekst Ostatni etap to przygotowanie wykrojników, które wytną w arkuszach tektury odpowiedni kształt, z którego będzie możliwe złożenie gotowego pudła. Zamontowanie odpowiedniego wykrojnika w maszynie wycinająco-sztancującej rozpoczyna jeden z ostatnich etapów produkcji pudeł.
Od papieru do pudła
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
1

1. Produkcja tektury falistej

R1SF4cDPHfT6n
Nagranie jest tożsame z treścią umieszczoną w polu pod nagraniem.

Pierwszy etap produkcji tektury falistej zachodzi w sklejarce pojedynczej, gdzie łączone są odpowiednie zwoje papierów. Jeden z nich przeznaczony jest na liner – warstwę płaską, drugi na fluting, czyli warstwę pofalowaną. Fluting, poprzez podgrzanie i przejście pod naciskiem między wałami ryflowanymi, zostaje ukształtowany w trwałą falę. Cechy użytkowe oraz rodzaj tektury, która powstaje w tym procesie, zależą od rodzaju zastosowanych wałów. W kolejnym etapie grzbiety fal pokryte zostają niewielką ilością kleju skrobiowego oraz połączone w procesie klejenia z linerem. Efektem końcowym procesu jest tektura dwuwarstwowa, mogąca służyć jako wyrób końcowy sama w sobie, ale w naszym przypadku jest ona półproduktem gotowym do dalszej pracy. Obróbka tektury dwuwarstwowej, w celu wyprodukowania z niej tektury trzywarstwowej, ma miejsce w sklejarce podwójnej. Tutaj na odkryte grzbiety fal flutingu nałożony zostaje klej. Wstęga dwuwarstwowej tektury zostaje wprowadzona na stół grzewczo‑suszący, do „części suchej” tekturnicy. W tym samym czasie pod wstęgę tektury zostaje wprowadzony papier na zewnętrzną warstwę płaską. Całkowite sklejenie tektury ma miejsce na stole grzewczo‑suszącym. Proces polega na przeprowadzeniu wstęgi tektury pomiędzy powierzchnią podgrzanego stołu a ruchomym dociskowym pasem „suszącym”, odprowadzającym nadmiar wilgoci w postaci pary wodnej. Prawidłowe przejście tektury przez ten etap gwarantuje właściwe utrwalenie się spoin klejowych w powstałej tekturze trzywarstwowej. Po suszeniu następuje kolejny etap produkcji, który ma miejsce w sekcji przekrawaczy arkuszy. Noże wzdłużne tną tekturę prostopadle do ułożenia fal w celu uzyskania pożądanej szerokości. Równocześnie boczne krawędzie wstęgi są odcinane w celu zapewnienia równych krawędzi skrajnych arkuszy. Następnie noże poprzeczne tną tekturę na odpowiednią długość.

RNWTRerWcLQAU
Produkcja tektury falistej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
2

2. Zadruk arkuszy tektury falistej

Rk7BWsB9cpumN
Nagranie jest tożsame z treścią umieszczoną w polu pod nagraniem.

Zadruk tektury przeznaczonej do produkcji pudeł można podzielić na dwie grupy:

1. stykowa

  • druk wypukły: fleksodruk, typooffset

  • druk płaski: offset

  • druk wklęsły: rotograwiura, staloryt, tampondruk, sitodruk

2. bezstykowa

  • druk cyfrowy lateksowy – farby na bazie wody

  • druk cyfrowy UV – farby nisko rozpuszczalnikowe utwardzane promieniami UV

  • druk cyfrowy solwentowy – farby rozpuszczalnikowe

  • druk cyfrowy pigmentowy – farby wodne z cząstkami zawieszonymi w rozpuszczalniku

Do najbardziej wiodącej technologii zadruku należy wielkoformatowy zadruk fleksograficzny. Fleksografia polega na wykorzystaniu elastycznych form drukarskich montowanych na szybkoobrotowych cylindrach. Podczas tego procesu naklejamy elastyczną, fotopolimerową matrycę wokół obrotowego wałka dla każdego koloru. Grafika i tekst dla każdego koloru są następnie podnoszone z powierzchni matrycy i przenoszone na podłoże do druku. Tylko na uwypuklone części matrycy zostają naniesione farby. Jest to technologia drukowania bezpośredniego na tekturze falistej. Do druku fleksograficznego potrzebne są, wykonane na podstawie projektów graficznych, matryce polimerowe. Jest to technika druku bardziej ekonomiczna niż kaszerowanie, jednocześnie pozwalająca na indywidualizację opakowań.

RRLq2RyyxOU80
Zadruk arkuszy tektury falistej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Druk cyfrowy jest procesem drukowania polegającym na przeniesieniu danych zawartych w pliku cyfrowym za pomocą drukarki cyfrowej i środków barwiących na podłoże zadrukowywane. Zaletą tej techniki druku jest możliwość personalizacji. Jest to metoda druku, która tworzy obraz bezpośrednio na podstawie danych przesłanych z komputera bez użycia nośników pośrednich oraz form drukarskich, co pozwala zaoszczędzić koszty przygotowania i skrócić czas realizacji. Ta technologia pozwala na realizację wielu różnych projektów niezależnie od ilości oraz z pominięciem wielu etapów w przygotowalni.

R1emgifZxzeJH
Druk cyfrowy
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
3

3. Kaszerowanie

RauePy5bKCfNy
Nagranie jest tożsame z treścią umieszczoną w polu pod nagraniem.

Kaszerowanie to uszlachetnienie wyrobu papierniczego za pomocą naklejenia warstwy papieru (niezadrukowanego lub zadrukowanego) na tekturę litą lub falistą.

Kaszerowanie można łączyć m.in.: z tłoczeniem, foliowaniem, hot‑stampingiem i lakierowaniem. Kaszerowanie wykorzystuje się w opakowaniach, które charakteryzują się wysoką jakością druku offsetowego.

Proces kaszerowania polega na przyklejaniu arkusza z nadrukiem offsetowym, który cechuje bardzo wysoka jakość druku, do arkusza tektury falistej bądź litej. Odbywa się to na maszynie, która pozycjonuje arkusz offsetowy względem arkusza tektury, a przyklejenie jest możliwe dzięki warstwie kleju naniesionego na arkusz tektury.

Poprzez nanoszenie warstwy kleju dochodzi do wprowadzenia w materiał pewnej ilości wilgoci, mogącej powodować deformację arkusza. Aby temu zapobiec, maszyny są wyposażane w system flip‑flop, który umożliwia obracanie partii sklejonego materiału względem siebie, co zapewnia utrzymanie płaskości arkuszy.

4

4. Wykrawanie

Rh7oDUWc0jOf0
Nagranie jest tożsame z treścią umieszczoną w polu pod nagraniem.

Sklejone arkusze tektury są docinane, a następnie umieszczane w maszynie sztancująco‑wycinającej. Po zamontowaniu wykrojnika maszyna zaczyna wycinać zadany kształt (funkcja noży tnących w wykrojniku) lub bigować.

RiG8pQiagQn5R
Wykrawanie
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
R17lKOHo49KZe1
Wykrawanie cz. 2
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
R1KdKJNzjkTmU
Nagranie jest tożsame z treścią umieszczoną w polu pod nagraniem.

Bigowanie to proces wytwarzania w tekturze wgnieceń, które ułatwią składanie opakowania. Wykrojnik jest wykonany na podstawie projektu opakowania dla klienta. Składa się on z deski z nabitymi nożami konstrukcyjnymi (odpowiedzialnymi za nadanie wymaganego kształtu) oraz sekcji czyszczącej, która odpowiada za usuwanie odpadu z arkusza tektury falistej. Karton trafia następnie do sekcji wypychającej, gdzie usuwane są odpady technologiczne.

RBSBAwgU57YTh1
Bigowanie
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
5

5. Składanie i klejenie opakowań

RE3K6CnXwjRu2
Nagranie jest tożsame z treścią umieszczoną w polu pod nagraniem.

Po usunięciu odpadu gotowy format pudła może być zszyty za pomocą zszywarki, sklejony w sklejarkach (sklejarka składa i skleja opakowania w taki sposób, by łatwo można było je później rozłożyć), bądź złożony w postać gotowego już pudełka.

Rnrgz4smCWqtg1
Składanie i klejenie opakowań
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Proces klejenia opakowań polega na wstępnym formowaniu opakowań, nanoszeniu kleju w odpowiednich miejscach oraz ich składaniu. Odbywa się na składarko‑sklejarkach, maszynach wyposażonych w precyzyjne systemy klejowe. W zależności od użytego surowca oraz rodzaju uszlachetnienia powierzchni opakowania stosuje się łączenie klejami na zimno lub na gorąco.

Powiązane ćwiczenia: