Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Animacja przedstawia w jaki sposób możemy odejmować ułamki zwykłe o jednakowych mianownikach.
Jak odejmujemy ułamki?
Na rysunku zamalowano trójkąta. Jaka część figury nie została zamalowana?
RyDD1ZVDww6yI1
Rysunek trójkąta podzielonego na 16 równych części. Zamalowane 9 części.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Można policzyć, że nie zamalowano trójkąta.
Wynik ten możemy otrzymać tak
trójkąt trójkąta trójkąta trójkąta trójkąta
1
Ćwiczenie 1
Zapoznaj się z poniższymi rysunkami. Jaka część figury nie została zamalowana?
R1BX5ZVf4WDhb1
Rysunek prostokąta podzielonego na 12 równych części. Zamalowane 5 części.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RLDHssziFGK9n1
Rysunek figury podzielonej na 13 równych części. Zamalowane 4 części.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R10nniWnqoyNt
Uzupełnij zdania, przeciągając w luki odpowiednie liczby lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. Na pierwszym rysunku nie zamalowano 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. całej figury. Na drugim rysunku nie zamalowano 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. figury.
Uzupełnij zdania, przeciągając w luki odpowiednie liczby lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. Na pierwszym rysunku nie zamalowano 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. całej figury. Na drugim rysunku nie zamalowano 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. figury.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ważne!
Aby odjąć dwa ułamki o jednakowych mianownikach, należy odjąć ich liczniki, a mianownik pozostawić bez zmiany.
.
Odejmowanie liczników przeważnie wykonujemy w pamięci.
Zapisz odejmowanie ilustrujące sytuację przedstawioną na rysunkach. Przeciągnij i upuść liczby w odpowiednie miejsca na grafikach.
RR8CUWc4rwDxB
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1NtJQ1fzSt8P
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1Up83IPn4Pef
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RJRgcREfdGZp0
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1cb3f9bcjjRe
Połącz w pary opisy grafik z różnicami, które one opisują. Na ilustracji przedstawione jest pewne odejmowanie. Narysowane są trzy prostokąty, z czego ostatni podzielony jest na 5 kwadratów równej wielkości. Pierwsze dwa prostokąty są zamalowane i zamalowane są cztery części trzeciego prostokąta. Narysowany jest znak minus, a za nim znajdują się dwa prostokąty, z czego drugi podzielony jest na 5 kwadratów równej wielkości. Zamalowany jest pierwszy prostokąt oraz trzy części drugiego prostokąta. Po znaku równości znajdują się dwa prostokąty, z czego drugi podzielony jest na 5 kwadratów równej wielkości. Zamalowany jest pierwszy prostokąt oraz jedna część drugiego prostokąta. Możliwe odpowiedzi: 1.
Połącz w pary opisy grafik z różnicami, które one opisują. Na ilustracji przedstawione jest pewne odejmowanie. Narysowane są trzy prostokąty, z czego ostatni podzielony jest na 5 kwadratów równej wielkości. Pierwsze dwa prostokąty są zamalowane i zamalowane są cztery części trzeciego prostokąta. Narysowany jest znak minus, a za nim znajdują się dwa prostokąty, z czego drugi podzielony jest na 5 kwadratów równej wielkości. Zamalowany jest pierwszy prostokąt oraz trzy części drugiego prostokąta. Po znaku równości znajdują się dwa prostokąty, z czego drugi podzielony jest na 5 kwadratów równej wielkości. Zamalowany jest pierwszy prostokąt oraz jedna część drugiego prostokąta. Możliwe odpowiedzi: 1.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ważne!
Aby odjąć liczby mieszane, należy najpierw odjąć ich części całkowite, a następnie części ułamkowe.
.
Gdy licznik ułamka odjemnej jest mniejszy od licznika odjemnika, jedną całość pierwszej liczby zamieniamy na ułamek.
.
R1GukrQw0Bk5U21
Rysunek czternastu prostokątów, które ilustrują równość ułamków: sześć całych i cztery ósme równa się pięć całych i dwanaście ósmych. Po lewej stronie znajduje się siedem prostokątów, z czego ostatni podzielony jest na osiem równych kwadratów. Zamalowanych jest sześć całych prostokątów oraz cztery mniejsze kwadraty. Po prawej stronie znajduje się siedem prostokątów, z czego dwa ostatnie podzielone są na osiem równych kwadratów każdy. Zamalowanych jest pięć całych prostokątów, jeden cały prostokąt podzielony na osiem części oraz cztery mniejsze kwadraty ostatniego prostokąta.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Zauważ, że licznik ułamka odjemnej jest mniejszy od licznika odjemnika, jedną całość pierwszej liczby zamień na ułamek i wykonaj działanie.
3
Ćwiczenie 7
Zastanów się co można powiedzieć o licznikach w każdym z podpunktów.
RJASOnh8zXkxV
Uzupełnij luki, wpisując odpowiednie liczby. Różnica liczników w pierwszej równości wynosi Tu uzupełnij. Różnica liczników w drugiej równości wynosi Tu uzupełnij. Różnica liczników w trzeciej równości wynosi Tu uzupełnij. Różnica liczników w czwartej równości wynosi Tu uzupełnij.
Uzupełnij luki, wpisując odpowiednie liczby. Różnica liczników w pierwszej równości wynosi Tu uzupełnij. Różnica liczników w drugiej równości wynosi Tu uzupełnij. Różnica liczników w trzeciej równości wynosi Tu uzupełnij. Różnica liczników w czwartej równości wynosi Tu uzupełnij.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Zamień liczby mieszane na ułamki niewłaściwe i rozszerz je do podanych mianowników.