E-materiały do kształcenia zawodowego

Maści i odmiany koni

ROL.01. Jeździectwo i trening koni – jeździec 516408

ROL.01. Jeździectwo i trening koni – technik hodowca koni 314203

Odmiany na głowie i na nogach

PLANSZA INTERAKTYWNA

3

Spis treści

  1. Odmiany na głowieOdmiany na głowie

  2. Odmiany na kończynachOdmiany na kończynach

W opisie końskiego umaszczenia uwzględnia się też odmiany. To białe plamy na różowej skórze, które są wrodzone i nie zmieniają się z wiekiem konia. Wyjątek stanowią odmiany u koni siwiejących, ponieważ nie można rozróżnić odmiany od sierści tracącej pigment.

Odmiany występują na głowie i kończynach. Jeśli odmiana obejmuje też oko, możliwe jest występowanie rybiego oka (niebieskiego).

W przypadku koni srokatych i tarantów opisuje się odmiany na głowie i kończynach, gdy te części ciała są ogólnie ciemno umaszczone. Jeżeli koń na danej części ciała nie ma żadnych odmian, wicherków ani znaków szczególnych, w opisie słownym należy wpisać „nic” (nic).

1

1. Odmiany na głowie

1
R1Cz3fv92XYu81
1. Siwizina (siw.) Pojedyncze siwe włosy, które nie tworzą jednolitej plamy. Zazwyczaj występują na czole, kości nosowej. Mają różną wielkość i kształt, np. siwizna w kształcie strzałki (siw. w kszt. strz.) lub siwizna w kształcie półksiężyca (siw. w kszt. półks.). W opisie nie podaje się siwizny na wargach. Siwizny na innych częściach ciała niż głowa podawane są jako znaki szczególne., 2. Kwiatek (kw.) To mały, nieregularny pęczek siwych włosów na czole., 3. Gwiazdka (gw.) Jest to biała plama na czole., 4. Gwiazda (gwiazda) Jest to biała plama na czole wielkości jabłka. Gwiazdka i gwiazda mogą być nieregularne (nier.), podłużne (podł.), trójkątne (trójk.), półksiężycowate (półks.) itp., 5. Strzałka (strz.) To biała kreska, często zwężająca się ku dołowi, która przebiega od czoła w kierunku nozdrzy. Jeśli jest skierowana ukośnie, w opisie określa się ją jako lewo- lub prawoskośną (l.skos., pr.skos.). Strzałka może przybierać różne kształty: krótka (kr.), przerywana (przer.), zanikająca (zanik.) lub w formie pojedynczych włosów układających się w linię., 6. Gwiazdka ze strzałką, cielista plamka między nozdrzami (gw.ze strz., ciel.pl.m.nozd.) W tym przypadku biała plama na czole łączy się ze strzałką, a dodatkowo między nozdrzami widnieje cielista plama (dawniej chrapka)., 7. Gwiazdka, strzałka (gw., strz.) Przy takim ułożeniu odmian między gwiazdką i strzałką występuje przerwa., 8. Przerywana strzałka (przer.strz.) Linia białych włosów jest przerywana w jednym lub kilku miejscach., 9. Łysina (łys.) Jest to biały pas biegnący od czoła w kierunku nozdrzy. W zależności od szerokości plamy wyróżnia się wąską łysinę, łysinę, szeroką łysinę, łysinę prawoskośną i lewoskośną., 10. Wąska łysina (w.łys.) Obejmuje tylko wąski pas w środkowej części., 11. Łysina na oba nozdrza (łys.na oba nozd.) Łysina może zachodzić na jedno lub oba nozdrza, 12. Łysina między nozdrza (łys.m.nozd.) W tym przypadku łysina biegnie od czoła i wchodzi między nozdrza., 13. Gwiazda z łysiną prawoskośną na nozdrze (gwiazda z łys.pr.skos.na nozd.) Jeżeli łysina jest wyraźnie skierowana skośnie, w opisie należy umieścić zapis o jej kierunku (lewo- lub prawoskośna)., 14. Szeroka łysina na oba nozdrza (szer.łys.na oba nozd.) Szeroka plama biegnąca od czoła i zachodząca na oba nozdrza., 15. Latarnia (lat.) Bardzo szeroka łysina zachodząca na oczy, obejmująca prawie całą przednią część głowy wraz z nozdrzami., 16. Łysina lewoskośna na nozdrze (łys.l.skos.na nozd.) Biała plama ma wyraźnie skośny kształt i obejmuje nozdrze., 17. Dolna warga (d.war.) Cielista plama lub plamy na dolnej wardze. Jeżeli plama lub plamy obejmują również podbródek, w opisie umieszcza się zapis: dolna warga z podbródkiem (d.war.z podbr.), 18. Górna warga (g.war.) Cielista plama lub plamy na górnej wardze, które mogą być z lewej strony (z l. str.) lub z prawej (z pr. str.).
Oprac. na podst.: Polski Związek Hodowców Koni, Identyfikacja koni i osłów. Instrukcja sporządzania opisu słownego i graficznego koni i osłów, Warszawa 2017.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ilustracja interaktywna przedstawiająca rodzaje odmian występujących na głowach koni.

Pierwsza grafika przedstawia siwiznę. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Siwizna to pojedyncze siwe włosy, które nie tworzą jednolitej plamy. Zazwyczaj występują na czole, kości nosowej. Mają różną wielkość i kształty. Przykładowo występuje siwizna w kształcie strzałki lub siwizna w kształcie półksiężyca. W opisie zwierzęcia nie podaje się siwizny na wargach. Siwizny na innych częściach ciała niż głowa podawane są jako znaki szczególne.

Druga grafika przedstawia kwiatek. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Kwiatek to mały, nieregularny pęczek siwych włosów na czole.

Trzecia grafika przedstawia gwiazdkę. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Gwiazdka to biała plama na czole.

Czwarta grafika przedstawia gwiazdę. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Gwiazda to biała plama na czole wielkości jabłka. Gwiazdka i gwiazda mogą być nieregularne, podłużne, trójkątne i półksiężycowate.

Piąta grafika przedstawia strzałkę. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Strzałka to biała kreska, często zwężająca się ku dołowi, która przebiega od czoła w kierunku nozdrzy. Jeśli jest skierowana ukośnie, w opisie określa się ją jako lewo- lub prawoskośną. Strzałka może przybierać różne kształty. Może być krótka, przerywana, zanikająca lub w formie pojedynczych włosów układających się w linię.

Szósta grafika przedstawia gwiazdkę ze strzałką i cielistą plamką między nozdrzami. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. W tym przypadku biała plama na czole łączy się ze strzałką, a dodatkowo między nozdrzami widnieje cielista plama (dawniej chrapka).

Siódma grafika przedstawia gwiazdkę i strzałkę. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Przy takim ułożeniu odmian między gwiazdką i strzałką występuje przerwa.

Ósma grafika przedstawia przerywaną strzałkę. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. W tym przypadku linia białych włosów jest przerywana w jednym lub kilku miejscach.

Dziewiąta grafika przedstawia łysinę. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łysina to biały pas biegnący od czoła w kierunku nozdrzy. W zależności od szerokości plamy wyróżnia się wąską łysinę, łysinę, szeroką łysinę, łysinę prawoskośną i lewoskośną.

Dziesiąta grafika przedstawia wąską łysinę. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Wąska łysina obejmuje tylko wąski pas w środkowej części.

Jedenasta grafika przedstawia łysinę na obu nozdrzach. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łysina może zachodzić na jedno lub oba nozdrza.

Dwunasta grafika przedstawia łysinę między nozdrzami. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. W tym przypadku łysina biegnie od czoła i wchodzi między nozdrza.

Trzynasta grafika przedstawia gwiazdę z łysiną prawoskośną na nozdrze. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Jeżeli łysina jest wyraźnie skierowana skośnie, w opisie należy umieścić zapis o jej kierunku (lewo- lub prawoskośna).

Czternasta grafika przedstawia szeroką łysinę na oba nozdrza. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Szeroka łysina zachodząca na oba nozdrza to szeroka plama biegnąca od czoła i zachodząca na oba nozdrza.

Piętnasta grafika przedstawia latarnię. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Latarnia to bardzo szeroka łysina zachodząca na oczy, obejmująca prawie całą przednią część głowy wraz z nozdrzami.

Szesnasta grafika przedstawia łysinę lewoskośną na nozdrze. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Łysina lewoskośna na nozdrze to biała plama o wyraźnie skośnym kształcie, obejmująca nozdrze.

Siedemnasta grafika przedstawia dolną wargę. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Dolna warga to cielista plama lub plamy na dolnej wardze. Jeżeli plama lub plamy obejmują również podbródek, w opisie umieszcza się zapis: dolna warga z podbródkiem.

Osiemnasta grafika przedstawia górną wargę. Przy obrazku znajduje się plansza z informacjami na ten temat. Treść jest tożsama z treścią nagrania (pliku dźwiękowego) umieszczonego na planszy. Górna warga to cielista plama lub plamy na górnej wardze, które mogą być z lewej strony lub z prawej strony.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

2

2. Odmiany na kończynach

Odmiany na kończynach sięgają od kopyt wzwyż. Na białej odmianie mogą pojawiać się ciemne plamki, np. na koronce, piętkach i między piętkami, plamki gronostajowe na pęcinach i nadpęciach.

W przypadku gdy odmiana z jednej strony kończyny sięga niżej, a z drugiej wyżej, w opisie należy najpierw uwzględnić niższy albo bardziej rozległy zasięg odmiany oraz ewentualnie jego położenie. Następnie przedstawia się zasięg wyższy bądź węższy i jego umiejscowienie. Oto przykład opisu podawany przez Polski Związek Hodowców Koni: „1/3 nadpęcia, od wewnątrz 3/4 nadpęcia (1/3 nadp., od wew. 3/4 nadp.)”. W opisach pojawia się również określenie, że odmiana sięga „klinem” (klin.) do danej okolicy kończyny.

1
R1eS96tADVbeO1
1. Koronka (kor.) Koronka to odmiana, która występuje nad kopytem. Może być z przodu, od zewnątrz, od wewnątrz lub cała biała. W zależności od zasięgu białej plamy w opisach używa się następujących określeń: koronka (kor.), koronka od zewnątrz (kor.od zew.) itp. W przypadku gdy na białej koronce widoczne są plamy maści zasadniczej, opisujemy to jako koronka nakrapiana (kor.nakr.). Jeśli kończyny są ciemne z białymi plamami (plamkami) na koronce, w opisie pojawia się określenie: białe plamy na koronce (białe pl.na kor.)., 2. Piętka od zewnątrz (pięt.od zew.) Jeśli biała plama lub plamy występują na jednej lub obu piętkach, wówczas opisujemy je jako: zewnętrzna piętka (zew. pięt.) lub wewnętrzna piętka (wew.pięt.), lub też obie (ob.pięt.)., 3. Koronka, z tyłu pęcina nieregularnie
(kor.z tyłu pęc.nier.) , 4. 1/2 pęciny, koronka nakrapiana, kopyto pręgowane
(1/2 pęc., kor.nakr., kopyto pręg.) Kopyto pręgowane charakteryzuje się ukośnymi pręgami rogu pigmentowanego i niepigmentowanego, które schodzą od koronki. Występują też kopyta, których część jest pigmentowana, a część niepigmentowana. Zaznacza się to w opisach koni wszystkich maści., 5. Pęcina (pęc.) W opisie białych plam na pęcinach należy wziąć pod uwagę ich zasięg. Przykładowo może to być: 1/2 pęciny (1/2 pęc.), pęcina (pęc.) itp. Dodatkowo precyzuje się opis, używając następujących określeń: nieregularnie (nier.), od wewnątrz (od wew.), od zewnątrz (od zew.), z przodu (z prz.), z tyłu (z tyłu)., 6. 1/2 stawu pęcinowego (1/2 st.pęc.) , 7. Ze stawem pęcinowym (ze st.pęc.) Taki opis stosuje się, gdy białe umaszczenie obejmuje cały staw., 8. Powyżej stawu pęcinowego (pow.st.pęc.) W tym przypadku biała plama obejmuje część kończyny nieco powyżej stawu, ale nie dochodzi do 1/3 nadpęcia., 9. 1/3 nadpęcia
(1/3 nadp.) W opisach białych plam występujących na nadpięciach, w zależności od ich zasięgu, stosuje się następujące zapisy: nadpięcie (nadp.), 1/3 nadpęcia (1/3 nadp.), 1/2 nadpęcia (1/2 nadp.), 3/4 nadpęcia (3/4 nadp.). Dodatkowo należy doprecyzować np. od wewnątrz (od wew.), od zewnątrz (od zew.), z tyłu (z tyłu), z przodu (z prz.) lub nieregularnie (nier.)., 10. 1/2 nadpęcia
(1/2 nadp.) , 11. Staw pęcinowy, od zewnątrz klinem do 3/4 nadpęcia
(st.pęc., od zew.klin. 3/4 nadp.) , 12. 1/2 nadpęcia nieregularnie
(1/2 nadp.nier.) , 13. 3/4 nadpęcia
(3/4 nadp.) , 14. 1/3 nadpęcia, od tyłu 3/4 nadpęcia
(1/3 nadp., od tyłu 3/4 nadp.) , 15. Nadpęcie
(nadp.) , 16. 1/2 stawu nadgarstkowego
(1/2 st.nadg.) W opisie białych plam umiejscowionych na stawie nadgarstkowym (st.nadg.) lub stawie skokowym (st.skok.) stosuje się podobne określenia jak przy stawie pęcinowym, np. 1/2 stawu nadgarstkowego (1/2 st.nadg.), ze stawem skokowym (ze st.skok.), powyżej stawu skokowego (pow.st.skok.)., 17. Ze stawem nadgarstkowym
(ze st.nadg.) , 18. Powyżej stawu nadgarstkowego
(pow.st.nadg.)
Oprac. na podst.: Polski Związek Hodowców Koni, Identyfikacja koni i osłów. Instrukcja sporządzania opisu słownego i graficznego koni i osłów, Warszawa 2017.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ilustracja interaktywna przedstawiająca rodzaje odmian występujących na kończynach.

Na ilustracji znajduje się osiemnaście punktów interaktywnych z tekstem oraz nagraniami (plikami dźwiękowymi) tożsamymi z zamieszczoną treścią. Każdy punkt przypisany jest do grafiki nogi konia, która obrazuje inny rodzaj odmian na kończynach.

Punkt pierwszy. Koronka. Koronka to odmiana, która występuje nad kopytem. Może być z przodu, od zewnątrz, od wewnątrz lub cała biała. W zależności od zasięgu białej plamy w opisach używa się następujących określeń: koronka (kor.), koronka od zewnątrz (kor.od zew.) itp. W przypadku gdy na białej koronce widoczne są plamy maści zasadniczej, opisujemy to jako koronka nakrapiana (kor.nakr.). Jeśli kończyny są ciemne z białymi plamami (plamkami) na koronce, w opisie pojawia się określenie: białe plamy na koronce (białe pl.na kor.).
Na grafice nogi konia zaznaczona została przednia część kopyta. Szara plamka znajduje się również nieco nad kopytem, ale nie dosięga jego tylnej części.

Punkt drugi. Piętka od zewnątrz. Jeśli biała plama lub plamy występują na jednej lub obu piętkach, wówczas opisujemy je jako: zewnętrzna piętka (zew.pięt.) lub wewnętrzna piętka (wew.pięt.), lub też obie (ob.pięt.).
Na grafice nogi konia zaznaczona została tylna część kopyta. Szara plamka znajduje się również nieco nad kopytem, ale nie dosięga jego przedniej części.

Punkt trzeci. Koronka, z tyłu pęcina nieregularnie.
Na grafice nogi konia zaznaczone zostało kopyto i jego tylna część. Szara plamka obejmuje całe kopyto, niewielki obszar nad kopytem oraz nieregularną część w okolicach pęciny.

Punkt czwarty. Jedna druga pęciny, koronka nakrapiana, kopyto pręgowane. Kopyto pręgowane charakteryzuje się ukośnymi pręgami rogu pigmentowanego i niepigmentowanego, które schodzą od koronki. Występują też kopyta, których część jest pigmentowana, a ;część niepigmentowana. Zaznacza się to w opisach koni wszystkich maści.
Na grafice nogi konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz niewielki obszar nad nim. Dodatkowo na kopycie znajdują się trzy ciemne paski.

Punkt piąty. Pęcina. W opisie białych plam na pęcinach należy wziąć pod uwagę ich zasięg. Przykładowo może to być: 1/2 pęciny (1/2 pęc.), pęcina (pęc.) itp. Dodatkowo precyzuje się opis, używając następujących określeń: nieregularnie (nier.), od wewnątrz (od wew.), od zewnątrz (od zew.), z przodu (z prz.), z tyłu (z tyłu).
Na grafice konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz powierzchnię nad kopytem dosięgając pod pęcinę.

Punkt szósty. Jedna druga stawu pęcinowego.
Na grafice konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz powierzchnię nad kopytem dosięgając do jednej drugiej stawu pęcinowego.

Punkt siódmy. Ze stawem pęcinowym. Taki opis stosuje się, gdy białe umaszczenie obejmuje cały staw.
Na grafice konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz powierzchnię nad kopytem obejmując cały staw pęcinowy.

Punkt ósmy. Powyżej stawu pęcinowego. W tym przypadku biała plama obejmuje część kończyny nieco powyżej stawu, ale nie dochodzi do 1/3 nadpęcia.
Na grafice konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz powierzchnię nad kopytem sięgając nad staw pęcinowy.

Punkt dziewiąty. Jedna trzecia nadpęcia. W opisach białych plam występujących na nadpęciach, w zależności od ich zasięgu, stosuje się następujące zapisy: nadpęcie (nadp.), 1/3 nadpęcia (1/3 nadp.), 1/2 nadpęcia (1/2 nadp.), 3/4 nadpęcia (3/4 nadp.). Dodatkowo należy doprecyzować np. od wewnątrz (od wew.), od zewnątrz (od zew.), z tyłu (z tyłu), z przodu (z prz.) lub nieregularnie (nier.).
Na grafice konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz powierzchnię nad kopytem sięgając do jednej trzeciej nadpęcia.

Punkt dziesiąty. Jedna druga nadpęcia.
Na grafice konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz powierzchnię nad kopytem sięgając do połowy nadpęcia.

Punkt jedenasty. Staw pęcinowy od zewnątrz klinem do trzech czwartych nadpęcia.
Na grafice konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz powierzchnię nad kopytem do okolic zlokalizowanych powyżej stawu pęcinowego. Od tego momentu przez nogę konia ciągnie się podłużnie zakończona plamka, która nie dotyka ani lewej, ani prawej części nogi.

Punkt dwunasty. Jedna druga nadpęcia nieregularnie.
Na grafice konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz powierzchnię nad kopytem do okolic zlokalizowanych powyżej stawu pęcinowego. Szara plamka zakończona jest dwoma ostrymi krawędziami.

Punkt trzynasty. Trzy czwarte nadpęcia.
Na grafice konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz powierzchnię nad kopytem sięgając do trzech czwartych nadpęcia.

Punkt czternasty. Jedna trzecia nadpęcia, od tyłu trzy czwarte nadpęcia.
Na grafice konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz powierzchnię nad kopytem sięgając do  jedne trzeciej nadpęcia z przodu oraz trzech czwartych nadpęcia z tyłu.

Punkt piętnasty. Nadpęcie.
Na grafice konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz powierzchnię nad kopytem obejmując całe nadpęcie.

Punkt szesnasty. Jedna druga stawu nadgarstkowego. W opisie białych plam umiejscowionych na stawie nadgarstkowym (st.nadg.) lub stawie skokowym (st.skok.) stosuje się podobne określenia jak przy stawie pęcinowym, np. 1/2 stawu nadgarstkowego (1/2 st.nadg.), ze stawem skokowym (ze st.skok.), powyżej stawu skokowego (pow.st.skok.).
Na grafice konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz powierzchnię nad kopytem sięgając do połowy stawu nadgarstkowego.

Punkt siedemnasty. Ze stawem nadgarstkowym.
Na grafice konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz powierzchnię nad kopytem obejmując cały staw nadgarstkowy.

Punkt osiemnasty. Powyżej stawu nadgarstkowego.
Na grafice konia zaznaczone zostało kopyto. Szara plamka obejmuje całą jego część oraz powierzchnię nad kopytem sięgając powyżej stawy nadgarstkowego.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Powiązane ćwiczenia