Ognisko i ogniskowa zwierciadła wklęsłego. Konstrukcja obrazów wytworzonych przez zwierciadła wklęsłe
Wiesz, jak wygląda twoje odbicie w lustrze. Jak jednak wyglądałoby ono, gdybyś stanął przed wielkim zwierciadłem, którego powierzchnia odbijająca jest wewnętrzną częścią sfery? Czy potrafiłbyś geometrycznie skonstruować powstały obraz?
RyZlCNO8dwKPy
Przed przystąpieniem do zapoznania się z tematem, należy znać poniższe zagadnienia
Przed przystąpieniem do zapoznania się z tematem, należy znać poniższe zagadnienia
definicję zwierciadła płaskiego i przykłady jego zastosowania;
treść prawa odbicia;
zastosowanie prawa odbicia do geometrycznej konstrukcji obrazu w zwierciadle płaskim;
definicję obrazu prostego i pozornego;
opis zjawiska rozproszenia światła przy odbiciu od chropowatej powierzchni.
Nauczysz się
określenia zwierciadła wklęsłego;
definicji podstawowych parametrów układu optycznego zwierciadła wklęsłego, takich jak oś optyczna, promień, ognisko i ogniskowa;
zastosowań zwierciadła wklęsłego;
opisywać obrazy powstające w zwierciadle wklęsłym przy różnych odległościach przedmiotu od niego;
konstruować obrazy przedmiotu przy jego różnych odległościach od zwierciadła.
Zwierciadła wklęsłe
Gdy obserwujesz uważnie wewnętrzną powierzchnię metalowej łyżki, chochli bądź szklanego reflektora latarki, możesz zauważyć, że są one wklęsłe i dobrze odbijają padające promienie świetlne. Są one przykładem zwierciadeł wklęsłychzwierciadło wklęsłezwierciadeł wklęsłych.
R62LTkCDtvYJS
Powierzchnia zwierciadeł wklęsłych jest częścią wewnętrznej powierzchni sfery lub innej bryły obrotowejbryła obrotowabryły obrotowej. Zwierciadła latarek i reflektorów samochodowych mają zwykle kształt powierzchni parabolicznych.
RtsxTuVsJIgYT
Gdy zaczniesz obracać okrąg wokół jego średnicy, wówczas otrzymasz sferę (powierzchnię kuli). Gdy „odetniesz” jej fragment i sprawisz, by jej wewnętrzna część bardzo dobrze odbijała światło, wówczas uzyskasz wklęsłe zwierciadło kuliste (sferyczne).
R6l3KuZYV7HwV
Aby omówić cechy zwierciadeł wklęsłych, bieg promieni oraz nauczyć się konstruować obrazy w zwierciadłach wklęsłych, będziemy posługiwać się zwierciadłem parabolicznym, ponieważ w takim zwierciadle promienie odbite od zwierciadła skupiają się w ognisku.
Pojęcia i wielkości opisujące zwierciadło kuliste wklęsłe
Do opisu i wyjaśnienia powstawania obrazu przy użyciu zwierciadła kulistego wklęsłego potrzebne będą pewne pojęcia. Ich ilustrację możemy zobaczyć na poniższym rysunku:
RjXCy0Iug3qvZ
Jednym z parametrów opisujących zwierciadło wklęsłe jest promień krzywizny zwierciadłapromień krzywizny zwierciadłapromień krzywizny zwierciadła. Oś optycznaoś optycznaOś optyczna to prosta przechodząca przez środek krzywizny zwierciadła środek krzywizny zwierciadłaśrodek krzywizny zwierciadła , pokrywająca się z jego osią symetrii. Promień krzywizny to odcinek między punktem a punktem, w którym oś optyczna przechodzi przez powierzchnię zwierciadła (niekiedy nazywany wierzchołkiem zwierciadła). Ognisko zwierciadłaognisko zwierciadłaOgnisko zwierciadła jest punktem geometrycznym, w którym przecinają się wszystkie promienie odbite od powierzchni zwierciadła wklęsłego, które padały na niego przed odbiciem równolegle do jego osi optycznej. Ognisko leży dokładnie w połowie promienia krzywizny zwierciadła.
RLNHNUKNRul9R
Ponieważ punkt nazywa się ogniskiem zwierciadła, to długość odcinka łączącego ten punkt z powierzchnią zwierciadła wzdłuż osi optycznej nazywamy ogniskową zwierciadłaogniskowa zwierciadłaogniskową zwierciadła. Między ogniskową a promieniem krzywizny zwierciadła kulistego wklęsłego istnieje następująca zależność:
Jednostką ogniskowej w układzie SI jest metr.
Ciekawostka
Kuchnia słoneczna. W krajach, w których nie ma energii elektrycznej lub dostęp do niej jest utrudniony, za to dostęp do energii słonecznej jest praktycznie nieograniczony, stosuje się zwierciadła wklęsłe w celu skupienia promieni słonecznych do podgrzewania posiłków.
R1D66vqFVkoP7
Korzystając z faktu, że promienie słoneczne biegnące równolegle do osi optycznej przecinają się po odbiciu od zwierciadła w jednym punkcie – jego ognisku, możemy wykorzystać ich energię do przygotowania potraw. Wystarczy, że w ognisku zwierciadła umieścimy naczynie pokryte ciemną emalią, a będzie ono pochłaniało energię promieniowania świetlnego i podgrzewało jedzenie. Taka kuchenka jest wystarczająca do tego, aby zagotować wodę i ugotować dowolną potrawę. W okolicach równika energia promieniowania słonecznego jest na tyle duża, że z pewnością jesteśmy w stanie nawet coś upiec.
Innym przykładem wykorzystania zwierciadeł wklęsłych jest teleskop.
RmkXLCIlBfQOk
Gdyby nie zwierciadła wklęsłe, nie bylibyśmy w stanie prowadzić obserwacji nieba i badać ciał niebieskich oddalonych od nas o miliony lat świetlnych.
Zadania teleskopów to:
zbieranie większej ilości światła – powierzchnia obiektywu jest wiele razy większa od powierzchni źrenicy oka, co pozwala na oglądanie ciał bardzo odległych, od których tego światła przychodzi niezwykle mało;
zwiększanie odległości kątowej pomiędzy obiektami lub fragmentami obiektów, co pozwala na obserwację ich struktury.
Teleskop, przyrząd, który jako pierwszy zbudował Isaac Newton i który jest używany do dziś, składa się ze zwierciadła wklęsłego skupiającego dobiegające do niego promienie. Padają one potem na kolejne zwierciadło (płaskie) zmieniające kierunek biegu promieni świetlnych do okularu, a potem do naszego oka. Teleskopy tego typu używane są zarówno przez astronomów amatorów, jak i w największych obserwatoriach astronomicznych świata. Największe zwierciadła teleskopów na świecie mają średnice lub . Są one wykonane z jednego bloku szkła. Większe teleskopy mają średnice dochodzące do , ale składają się z wielu segmentów. Projektowany największy teleskop (nazwany Ekstremalnie Wielkim Teleskopem - Extremely Large Telescope ELT) ma mieć średnicę i składać się będzie z prawie luster, każde o maksymalnej przekątnej i grubości .
Powstawanie obrazu w zwierciadłach wklęsłych
Jak powstaje obraz w zwierciadle wklęsłym kulistym? Zmieniając odległość zwierciadła od przedmiotów, uzyskamy różne obrazy – odwrócone, proste, pomniejszone, powiększone. W niektórych sytuacjach nie uzyskamy żadnego obrazu. Ponadto, obrazy, które powstają, mogą być rzeczywiste bądź pozorne. Obraz rzeczywisty to taki, który powstaje z przecięcia promieni świetlnych odbitych od powierzchni zwierciadła. Z kolei obraz pozorny powstaje z przecięcia przedłużeń promieni świetlnych odbitych od zwierciadła. Na pytanie o to, jak powstają obrazy w zwierciadłach kulistych, znajdziesz odpowiedź posługując się poniższą aplikacją.
Ćwiczenie 1
Poniższa aplikacja przedstawia jak powstaje obraz w zwierciadle kulistym wklęsłym w zależności od odległości przedmiotu. Na jej podstawie wskaż, jakie są cechy powstających obrazów dla odpowiednich odległości.
R15gZz7ZGM2ML
R1DAcr72Mi5rp
Zapamiętaj!
Promień świetlny jest nieskończenie wąską wiązką światła, którą możemy przedstawiać jako linię. Służy do obrazowania tego, jak rozchodzi się światło.
Aby skonstruować obraz, między innymi w zwierciadłach, posługujemy się tzw. promieniami konstrukcyjnymi. W zwierciadle kulistym wklęsłym będą to:
promień równoległy do osi optycznej, który po odbiciu przechodzi przez ognisko zwierciadła . Bieg tego promienia wynika z definicji ogniska;
promień zgodny z promieniem krzywizny zwierciadła, przechodzący przez środek krzywizny zwierciadła , po odbiciu biegnie tym samym torem. Wynika to z faktu, że kąt padania na powierzchnię zwierciadła jest równy zero;
promień przechodzący przez ognisko zwierciadła po odbiciu od zwierciadła biegnie równolegle do osi optycznej. Podobnie jak w punkcie ) wynika to z definicji ogniska;
promień docierający do zwierciadła w jego wierzchołku odbija się pod takim samym kątem, pod jakim padł na zwierciadło. Wynika on z prawa odbicia światła.
RIvud3dorqUmd
Doświadczenie 1
Analiza sposobu powstawania obrazów w zwierciadle kulistym wklęsłym. Jeśli nie masz zwierciadła wklęsłego, możesz przejść do Ćwiczenia 1, które polega na konstruowaniu obrazów, a potem wrócić i sprawdzić, czy Twoje rezultaty są zgodne z teorią.
Co będzie potrzebne
zwierciadło kuliste wklęsłe
niewielki przedmiot
Instrukcja
Umieść po kolei przedmiot:
W ognisku zwierciadła.
Za środkiem krzywizny zwierciadła.
Między środkiem krzywizny zwierciadła a ogniskiem.
Między ogniskiem a powierzchnią zwierciadła.
Czy i jaki obraz zaobserwujesz na powierzchni zwierciadła przy każdym położeniu?
Podsumowanie
W zależności od położenia przedmiotu powstaje jego różny obraz obserwowany w zwierciadle kulistym wklęsłym. Jest to być obraz rzeczywisty (powstający przez przecięcie promieni świetlnych odbitych od zwierciadła) bądź pozorny (powstały przez przecięcie się przedłużeń promieni świetlnych odbitych od zwierciadła), pomniejszony lub powiększony, odwrócony lub prosty, jak to ma miejsce w przypadku, gdy przedmiot znajduje się między ogniskiem powierzchnią zwierciadła. Obraz punktu powstaje w miejscu, gdzie się przetną promienie po odbiciu od zwierciadła (obraz rzeczywisty) lub tam, gdzie przetną się przedłużenia promieni odbitych (obraz pozorny – podobnie jak w zwierciadle płaskim).
Praktykę już znacz, teraz czas poznać od strony teoretycznej, jak powstają poszczególne obrazy. Czeka na Ciebie pięć zadań konstrukcyjnych. Jednak zanim do nich przystąpisz, musisz się przygotować: narysuj oś optyczną, zaznacz środek krzywizny i z tego punktu zakreśl przy pomocy cyrkla łuk okręgu. Zaznacz położenie ogniska . Niech przedmiotem, którego obraz będziesz konstruował, stanie się odcinek (prostopadły do osi optycznej, punkt leży na tej osi). Wykonaj konstrukcję obrazu punktu . Na końcu sprawdź, czy otrzymane obrazy spełniają relacje podane w tabelce pod ostatnim ćwiczeniem.
2
Ćwiczenie 2
Skonstruuj obraz odcinka i podaj jego cechy. Punkt umieść na osi optycznej. Odcinek umieść w odległości .
RadDVBcLuIZsq
Opisz konstrukcję obrazu odcinka i podaj jego cechy. Punkt umieść na osi optycznej. Odcinek umieść w odległości .
R5jzQ5ItrGjd6
Wykorzystaj co najmniej dwa promienie konstrukcyjne, na przykład promień równoległy do osi optycznej oraz promień przechodzący przez ognisko zwierciadła.
R13xlBlZjonVq
Cechy obrazu: rzeczywisty, pomniejszony, odwrócony
Ćwiczenie 3
Skonstruuj obraz odcinka i podaj jego cechy. Punkt umieść na osi optycznej. Odcinek umieść w odległości .
R1AbnY9KYS9Sh
Opisz konstrukcję obrazu odcinka i podaj jego cechy. Punkt umieść na osi optycznej. Odcinek umieść w odległości .
R17kX6r3LPAVH
Wykorzystaj co najmniej dwa promienie konstrukcyjne, na przykład promień równoległy do osi optycznej oraz promień przechodzący przez ognisko zwierciadła.
R1UwqLciURSsJ
Cechy: rzeczywisty, tej samej wielkości, odwrócony
Ćwiczenie 4
Skonstruuj obraz odcinka i podaj jego cechy. Punkt umieść na osi optycznej. Odcinek umieść w odległości .
R73eCrmGlHorj
Opisz konstrukcję obrazu odcinka i podaj jego cechy. Punkt umieść na osi optycznej. Odcinek umieść w odległości .
RvHeosYe9mgoz
Wykorzystaj co najmniej dwa promienie konstrukcyjne, na przykład promień równoległy do osi optycznej oraz promień przechodzący przez ognisko zwierciadła.
RV9L510IMFER7
Cechy obrazu: rzeczywisty, powiększony, odwrócony
Ćwiczenie 5
Skonstruuj obraz odcinka i podaj jego cechy. Punkt umieść na osi optycznej. Odcinek umieść w odległości .
RkyJAROUaEH3C
Opisz konstrukcję obrazu odcinka i podaj jego cechy. Punkt umieść na osi optycznej. Odcinek umieść w odległości .
RNJKhXeONLN83
Wykorzystaj co najmniej dwa promienie konstrukcyjne, na przykład promień równoległy do osi optycznej oraz promień docierający do wierzchołka zwierciadła.
R1VuBAxvkPlKi
Cechy: brak obrazu
Ćwiczenie 6
Skonstruuj obraz odcinka i podaj jego cechy. Punkt umieść na osi optycznej. Odcinek umieść w odległości .
RZAsuym4yOGZn
Opisz konstrukcję obrazu odcinka i podaj jego cechy. Punkt umieść na osi optycznej. Odcinek umieść w odległości .
R1NoP8T4GwwBu
Wykorzystaj co najmniej dwa promienie konstrukcyjne, na przykład promień równoległy do osi optycznej oraz promień promień docierający do wierzchołka zwierciadła.
ROPY7zqcjzJyf
Cechy obrazu: pozorny, powiększony, prosty
Cechy obrazu w zwierciadłach kulistych wklęsłych
Położenie przedmiotu
Położenie obrazu
Cechy obrazu powstałego w zwierciadle wklęsłym
odległość przedmiotu mniejsza od ogniskowej
obraz za zwierciadłem
pozorny, prosty, powiększony
odległość przedmiotu równa się ogniskowej
po odbiciu promienie świetlne biegną równolegle do siebie
brak obrazu
odległość przedmiotu jest większa od ogniskowej i mniejsza od podwójnej ogniskowej
lub
rzeczywisty, odwrócony, powiększony
odległość przedmiotu równa jest podwójnej ogniskowej
lub
rzeczywisty, odwrócony, ma takie same rozmiary jak przedmiot
odległość przedmiotu większa od podwójnej ogniskowej
lub
rzeczywisty, odwrócony, pomniejszony
Ciekawostka
Zwierciadło wypukłe. W tym podrozdziale poznaliście zwierciadła wklęsłe. Ale nie jest to jedyny typ zwierciadeł o krzywej powierzchni, od której odbija się światło. Zapewne nie raz zdarzyło ci się przeglądać w bombce choinkowej. Jest to także zwierciadło. Jeżeli bombka ma kształt kuli, to jest to zwierciadło kuliste wypukłe.
RMZmTcOtrP6Kc
Nie tylko powierzchnia bombki choinkowej może być zwierciadłem wypukłym, może nim być równie dobrze sferyczna część chochli lub łyżki.
Powiększenie
Obraz otrzymany za pomocą zwierciadła wklęsłego może być mniejszy od przedmiotu, większy od niego lub być takiej samej wielkości. Mówimy, że obraz może mieć różne powiększenie.
Zapamiętaj!
PowiększeniepowiększeniePowiększenie definiujemy jako stosunek wysokości powstałego obrazu do wysokości przedmiotu .
Nazywamy je powiększeniem liniowym, jest ono wielkością bezwymiarową.
Powiększenie można także powiązać z odległością przedmiotu oraz jego obrazu od powierzchni zwierciadła.
Odległości przedmiotu i jego obrazu od powierzchni zwierciadła można połączyć jeszcze z ogniskową. Wyraża to poniższa relacja.
R1JOVwq8pd5su1
Ćwiczenie 7
Podsumowanie
Zwierciadło kuliste wklęsłe jest zwierciadłem, którego powierzchnia odbijająca promienie świetlne jest wewnętrzną powierzchnią części kuli.
Układ optyczny zwierciadła kulistego (sferycznego) wklęsłego opisuje:
oś optyczna – prosta przechodząca przez środek krzywizny zwierciadła, czyli przez środek sfery, z której powstało. Łączy ona środek krzywizny zwierciadła z jego wierzchołkiem;
promień krzywizny zwierciadła – odcinek między środkiem krzywizny zwierciadła a punktem, w którym oś optyczna przechodzi przez powierzchnię zwierciadła;
ognisko zwierciadła – punkt na osi optycznej, w którym przecinają się promienie odbite od zwierciadła, które były przed odbiciem równoległe do osi optycznej. Punkt ten leży w połowie promienia krzywizny zwierciadła;
ogniskowa – długość odcinka położonego na osi optycznej i łączącego ognisko z powierzchnią zwierciadła.
Ogniskową z promieniem zwierciadła wklęsłego kulistego łączy związek . Jednostką ogniskowej w układzie SI jest metr.
Promień świetlny jest linią, wzdłuż której rozchodzi się światło jest nieskończenie wąską wiązką światła, którą możemy przedstawiać jako linię. Służy do obrazowania tego, jak rozchodzi się światło.
W celu geometrycznej konstrukcji obrazu, między innymi w zwierciadłach, posługujemy się tzw. promieniami konstrukcyjnymi. W zwierciadle kulistym wklęsłym będą to:
promień równoległy do osi optycznej, który po odbiciu przechodzi przez ognisko zwierciadła ;
promień zgodny z promieniem krzywizny zwierciadła, przechodzący przez środek krzywizny zwierciadła , po odbiciu powraca tym samym torem, którym przybył;
promień przechodzący przez ognisko zwierciadła , po odbiciu opuszcza zwierciadło torem równoległym do osi optycznej;
promień, który dociera do wierzchołka zwierciadła i odbija się pod tym samym kątem, pod którym padł na zwierciadło
Zwierciadła wklęsłe znalazły zastosowanie jako reflektory w lampach samochodowych, latarkach, antenach i teleskopach astronomicznych.
Powiększenie definiujemy jako stosunek wysokości powstałego obrazu przedmiotu do wysokości przedmiotu .
Powiększenie jest wielkością bezwymiarową.
Zadania podsumowujące lekcję
2
Ćwiczenie 8
Jaki obraz powstaje w zwierciadle wklęsłym kulistym, gdy przedmiot umieścimy między ogniskiem a wierzchołkiem zwierciadła?
RBrT29tSjbZwW
1
Ćwiczenie 9
Ile wynosi powiększenie , jeśli przedmiot wynosi , a jego obraz ?
R14DR53pl4a82
2
Ćwiczenie 10
R1aPdpfZJK4Wy1
Łączenie par. Oceń prawdziwość poniższych zdań. Przy każdym zdaniu w tabeli zaznacz „Prawda” albo „Fałsz”. . Odbicie światła od zakrzywionych powierzchni wykorzystujemy między innymi w latarkach i reflektorach.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Latarka równie dobrze działałaby, gdyby zamiast powierzchni wklęsłej do odbicia światła użyto zwierciadła płaskiego.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Gdy użyjemy w latarce wypukłej powierzchni w celu odbicia światła, otrzymamy dokładnie taki sam efekt, co w przypadku odbicia od powierzchni wklęsłej.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Łączenie par. Oceń prawdziwość poniższych zdań. Przy każdym zdaniu w tabeli zaznacz „Prawda” albo „Fałsz”. . Odbicie światła od zakrzywionych powierzchni wykorzystujemy między innymi w latarkach i reflektorach.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Latarka równie dobrze działałaby, gdyby zamiast powierzchni wklęsłej do odbicia światła użyto zwierciadła płaskiego.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Gdy użyjemy w latarce wypukłej powierzchni w celu odbicia światła, otrzymamy dokładnie taki sam efekt, co w przypadku odbicia od powierzchni wklęsłej.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Przeczytaj uważnie poniższe zdania i zaznacz, które są zgodne z prawdą, a które nie.
Prawda
Fałsz
Odbicie światła od zakrzywionych powierzchni wykorzystujemy między innymi w latarkach i reflektorach.
□
□
Latarka równie dobrze działałaby, gdyby zamiast powierzchni wklęsłej do odbicia światła użyto zwierciadła płaskiego.
□
□
Gdy użyjemy w latarce wypukłej powierzchni w celu odbicia światła, otrzymamy dokładnie taki sam efekt, co w przypadku odbicia od powierzchni wklęsłej.
□
□
Źródło: Dariusz Kajewski <Dariusz.Kajewski@up.wroc.pl>, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 11
R2Yu4GltSIxeO2
Dopasuj odpowiednie nazwy parametrów układu optycznego zwierciadła wklęsłego kulistego do ich definicji. Oś optyczna Możliwe odpowiedzi: 1. Promień sfery, której fragmentem jest powierzchnia zwierciadła., 2. Punkt, w którym skupiają się promienie równolegle do osi optycznej po odbiciu od zwierciadła., 3. Prosta przechodząca przez środek krzywizny zwierciadła, leżąca na promieniu krzywizny., 4. Odcinek łączący ognisko z powierzchnią zwierciadła, leżący na osi optycznej. Ogniskowa Możliwe odpowiedzi: 1. Promień sfery, której fragmentem jest powierzchnia zwierciadła., 2. Punkt, w którym skupiają się promienie równolegle do osi optycznej po odbiciu od zwierciadła., 3. Prosta przechodząca przez środek krzywizny zwierciadła, leżąca na promieniu krzywizny., 4. Odcinek łączący ognisko z powierzchnią zwierciadła, leżący na osi optycznej. Ognisko Możliwe odpowiedzi: 1. Promień sfery, której fragmentem jest powierzchnia zwierciadła., 2. Punkt, w którym skupiają się promienie równolegle do osi optycznej po odbiciu od zwierciadła., 3. Prosta przechodząca przez środek krzywizny zwierciadła, leżąca na promieniu krzywizny., 4. Odcinek łączący ognisko z powierzchnią zwierciadła, leżący na osi optycznej. Promień krzywizny Możliwe odpowiedzi: 1. Promień sfery, której fragmentem jest powierzchnia zwierciadła., 2. Punkt, w którym skupiają się promienie równolegle do osi optycznej po odbiciu od zwierciadła., 3. Prosta przechodząca przez środek krzywizny zwierciadła, leżąca na promieniu krzywizny., 4. Odcinek łączący ognisko z powierzchnią zwierciadła, leżący na osi optycznej.
Dopasuj odpowiednie nazwy parametrów układu optycznego zwierciadła wklęsłego kulistego do ich definicji. Oś optyczna Możliwe odpowiedzi: 1. Promień sfery, której fragmentem jest powierzchnia zwierciadła., 2. Punkt, w którym skupiają się promienie równolegle do osi optycznej po odbiciu od zwierciadła., 3. Prosta przechodząca przez środek krzywizny zwierciadła, leżąca na promieniu krzywizny., 4. Odcinek łączący ognisko z powierzchnią zwierciadła, leżący na osi optycznej. Ogniskowa Możliwe odpowiedzi: 1. Promień sfery, której fragmentem jest powierzchnia zwierciadła., 2. Punkt, w którym skupiają się promienie równolegle do osi optycznej po odbiciu od zwierciadła., 3. Prosta przechodząca przez środek krzywizny zwierciadła, leżąca na promieniu krzywizny., 4. Odcinek łączący ognisko z powierzchnią zwierciadła, leżący na osi optycznej. Ognisko Możliwe odpowiedzi: 1. Promień sfery, której fragmentem jest powierzchnia zwierciadła., 2. Punkt, w którym skupiają się promienie równolegle do osi optycznej po odbiciu od zwierciadła., 3. Prosta przechodząca przez środek krzywizny zwierciadła, leżąca na promieniu krzywizny., 4. Odcinek łączący ognisko z powierzchnią zwierciadła, leżący na osi optycznej. Promień krzywizny Możliwe odpowiedzi: 1. Promień sfery, której fragmentem jest powierzchnia zwierciadła., 2. Punkt, w którym skupiają się promienie równolegle do osi optycznej po odbiciu od zwierciadła., 3. Prosta przechodząca przez środek krzywizny zwierciadła, leżąca na promieniu krzywizny., 4. Odcinek łączący ognisko z powierzchnią zwierciadła, leżący na osi optycznej.
Dopasuj odpowiednie nazwy parametrów układu optycznego zwierciadła wklęsłego kulistego do ich definicji.
Odcinek łączący ognisko z powierzchnią zwierciadła, leżący na osi optycznej., Punkt, w którym skupiają się promienie równolegle do osi optycznej po odbiciu od zwierciadła., Promień sfery, której fragmentem jest powierzchnia zwierciadła., Prosta przechodząca przez środek krzywizny zwierciadła, leżąca na promieniu krzywizny.
Oś optyczna
Ogniskowa
Ognisko
Promień krzywizny
Źródło: Dariusz Kajewski <Dariusz.Kajewski@up.wroc.pl>, licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 12
RcAY2atP51m8L2
Słownik
bryła obrotowa
bryła obrotowa
bryła geometryczna powstała wskutek obrotu figury płaskiej wokół pewnej osi.
ognisko zwierciadła
ognisko zwierciadła
punkt na osi optycznej, w którym skupiają się promienie odbite od zwierciadła, które biegły przed odbiciem równolegle do osi optycznej. Punkt ten leży w połowie promienia krzywizny zwierciadła.
ogniskowa zwierciadła
ogniskowa zwierciadła
odległość ogniska od zwierciadła.
oś optyczna
oś optyczna
prosta przechodząca przez środek krzywizny zwierciadła, czyli przez środek sfery, z którego powstało, oraz przez wierzchołek zwierciadła.
powiększenie
powiększenie
stosunek wysokości powstałego obrazu do wysokości przedmiotu . Jest to wielkość bezwymiarowa. Gdy wartość ta jest większa od jedności , to obraz jest powiększony, natomiast gdy jest mniejsza od jedności , to obraz jest pomniejszony.
promień krzywizny zwierciadła
promień krzywizny zwierciadła
odcinek między środkiem krzywizny zwierciadła a punktem, w którym oś optyczna przebija powierzchnię zwierciadła.
zwierciadło wklęsłe
zwierciadło wklęsłe
część wewnętrznej, gładko wypolerowanej powierzchni sfery, elipsoidy lub innej bryły obrotowej, wykonanej zwykle z metalu lub szkła pokrytego cienką warstwą metalu.
środek krzywizny zwierciadła
środek krzywizny zwierciadła
punkt będący środkiem sfery, której fragmentem jest zwierciadło kuliste.