Ojciec objaśnia
Rozpoznaj miejsca ze zdjęć. Na jakich kontynentach leżą?
Skąd, oprócz szkoły, czerpiesz wiedzę? Kto ci objaśnia świat? Zastanów się, od kogo i skąd czerpiemy wiadomości od najmłodszych lat.
Czesław Miłosz
Polski poeta, pisarz. W 1980 r. otrzymał literacką Nagrodę Nobla za całokształt twórczości. W zbiorze wierszy pt. „Świat (poema naiwne)” opisuje piękną krainę dzieciństwa. Z tego tomiku pochodzą wiersze: „Droga”, „Ganek”, „Ojciec objaśnia”, „Przypowieść o maku”, „Słońce”.
Przeczytaj wiersz Czesława Miłosza. Zwróć uwagę na miejsca wymienione w utworze.
Ojciec objaśnia„Tam, gdzie ten promień równiny dotyka
I cień ucieka, jakby biegł naprawdę,
Warszawa stoi, ze wszech stron odkryta,
Miasto niestare, ale bardzo sławne.Dalej, gdzie z chmurki wiszą deszczu struny,
Pod pagórkami z akacjowym gajem,
To Praha. Nad nią zamek widać cudny,
Wsparty na górze starym obyczajem.To, co krainę białą pianą dzieli,
To Alpy. Czarność – to są lasy jodły.
Za nimi, w słońca żółtego kąpieli
Italia leży niby talerz modry.Z pięknych miast, których wznosi się tam wiele,
Rzym rozpoznacie, chrześcijaństwa stolicę,
Po tych okrągłych dachach na kościele,
Czyli świętego Piotra bazylice.A tam, na północ, za morską zatoką,
Gdzie mgły niebieskiej chwieje się równina,
Paryż chce wieży towarzyszyć krokom
I stado mostów ponad rzeką wspina.I inne miasta Paryżowi wtórzą
Szkłem ozdobione, okute żelazem.
Ale na dzisiaj byłoby za dużo.
Resztę opowiem kiedyś innym razem”.Czesław Miłosz, Ojciec objaśnia, [w:] tegoż, Poezje, Warszawa 1982, s. 81–82.
Porozmawiajcie i odpowiedzcie na pytania:
Kto opisuje Europę w wierszu Czesława Miłosza?
Gdzie w wierszu znajduje się cudzysłów? O czym świadczy?
Do kogo zwraca się osoba mówiąca w wierszu?
W jaki sposób wypowiada się podmiot mówiący? Podajcie odpowiednie przykłady. W swojej odpowiedzi możecie wykorzystać wybrane wyrazy z ramki.
naukowo potocznie ściśle barwnie malarsko urzędowo prosto obrazowo ciekawie |
Jaką wiedzę o świecie ma tytułowy ojciec? Uzasadnij swoją odpowiedź.
Nazwij uczucia towarzyszące ojcu podczas opisywania Europy.
Wyjaśnij, jaka podróż została opisana w wierszu.
O jakich miejscach i w jaki sposób opowiada podmiot mówiący? Uzupełnij puste pola i posłuż się cytatami z wiersza.
Na dużej kartce papieru zróbcie kolaż ze zdjęć przedstawiających miejsca, które pojawiają się w wierszu pt. „Ojciec objaśnia”. Możecie uzupełnić wasze dzieło rysunkami nawiązującymi do obrazów poetyckich widzianych oczami ojca.