Państwo liberalne czy opiekuńcze? Jaki model polityki społeczno‑ekonomicznej jest najlepszy?

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• wie, jakie założenia leżą u fundamentów gospodarki liberalnej,

• zna i potrafi wyjaśnić znaczenie terminów: leseferyzm i etatyzm,

• zna historię kształtowania się praw socjalnych jednostki,

• potrafi wymienić najbardziej znanych ideologów liberalizmu i socjalizmu
  w gospodarce,

• zna sformułowanie: państwo opiekuńcze.

b) Umiejętności

Uczeń:

• potrafi przeprowadzić porównanie wad i zalet gospodarki liberalnej i gospodarki socjalistycznej,

• potrafi odpowiedzieć na pytanie, który model gospodarczy w największym stopniu spełnia postulaty stawiane państwu opiekuńczemu,

• umie pracować z materiałem źródłowym – samodzielnie wyszukuje potrzebne informacje, dokonuje ich selekcji i w oparciu o nie sporządza notatki,

• potrafi uczestniczyć w dyskusji – przedstawia własne poglądy, broni postawionych przez siebie tez, słucha oponentów, szanuje ich odmienne zdanie,

• umie przedstawić własną definicję sprawiedliwości społecznej.

2. Metoda i forma pracy

Debata.

3. Środki dydaktyczne

1. Wybór środków dydaktycznych zależy od inicjatywy i pomysłowości uczniów.

2. Słownik języka polskiego.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel rozpoczyna zapowiedzianą wcześniej i przygotowaną przez uczniów debatę dotyczącą wyboru modelu gospodarczego, który będzie realizowało nasze państwo. Nauczyciel przeprowadza losowanie, które zadecyduje, kto rozpocznie debatę.

b) Faza realizacyjna

Uczniowie zostają podzieleni są na 3 grupy.

Grupa nr 1., w dowolnej formie i przy użyciu dobranych samodzielnie środków, przez
10 minut próbuje przekonać słuchaczy do poparcia liberalnego modelu gospodarczego. Ich wystąpienie obligatoryjnie zawiera podstawowe założenia gospodarki liberalnej, wyjaśnienie pojęć leseferyzmu i wolnego rynku oraz nazwiska najbardziej znanych ideologów liberalizmu.

Grupa nr 2. na zasadach zarysowanych powyżej przedstawia zalety gospodarki socjalistycznej. W wystąpieniu socjalistów powinny pojawić się: historia rozszerzania zakresu praw socjalnych obywateli, wyjaśnienie pojęcia: etatyzm, wyliczenie najważniejszych ideologów socjalizmu.

Członkowie grupy pierwszej i drugiej wskazują (mają na to po 3 minuty) przewagi swojego modelu gospodarczego nad modelem oponentów. Po wysłuchaniu przedstawicieli obydwu grup pozostali uczniowie mają czas na zadawanie pytań i prezentację własnych poglądów.

c) Faza podsumowująca

Uczniowie z grupy nr 3. analizują zapisane w trakcie debaty na tablicy hasła, które powinny stanowić kwintesencję wad i zalet omawianych modeli gospodarczych. Uczniowie zastanawiają się, który model w większym stopniu będzie spełniał założenie przyjaznego
i opiekuńczego państwa. Nauczyciel przeprowadza głosowanie nad wyborem modelu polityki gospodarczej, który będzie realizowany w naszym kraju.

5. Bibliografia

1. Kamerschen D., McKenzie R. B., Nardinelli C., Ekonomia, przekł. zespół pod kier.
   P. Kuropatwińskiego, wyd. 4, Fundacja Gospodarcza NSZZ Solidarność,
   Gdańsk 1999.

2. Uniwersalny słownik języka polskiego, pod red. S. Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.

6. Załączniki

Zadanie domowe

Napisz, w jakim stopniu państwo powinno ingerować w życie gospodarcze kraju i troszczyć się o sytuację ekonomiczną swoich obywateli. Który model polityki ekonomicznej (liberalny czy socjalistyczny) bliższy jest spełnieniu postulatów stawianych państwu opiekuńczemu. Swoją odpowiedź uzasadnij.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak