Podania i legendy warszawskie

Notatka powinna być krótka i zawierać najważniejsze informacje. Pamiętaj o poprawności ortograficznej i interpunkcyjnej.

Bazyliszek to fantastyczne stworzenie, które rodzi się raz na 100 lat z jaja złożonego przez koguta. Pojawia się w baśniach, legendach, podaniach wielu narodowości. Jego jad, odór, a nawet spojrzenie powodowały śmierć.

Przechytrzyć oznacza oszukać, zwieść kogoś. Kto i dlaczego poprosił bazyliszka o spojrzenie w lusterko?

Bazyliszka przechytrzyła dziewczynka o imieniu Barbarka, która pokazała mu lusterko. Gdy potwór spojrzał w nie, wystraszył się własnego wyglądu.

Wyrazy bliskoznaczne to takie, które mają podobne znaczenie, np. las - bór, zagajnik.

Synonimy wyrażenia „zaszyć się” - ukrywać się, schować się, zniknąć, umrzeć dla świata, zerwać ze światem, skryć się, schować się w kąt.

Skorzystaj z wypisanych w powyższym ćwiczeniu wyrazów bliskoznacznych. Weź pod uwagę przenośne znaczenie słów wiersza.

Bazyliszek zaszył się, to znaczy schował przed światem, ukrył się.

Zwróć uwagę na odgłosy wydawane przez bazyliszka w czwartej zwrotce wiersza.

Fragment świadczący o złości bazyliszka: „O‑u, wrr, brr!”. Są to wyrazy dźwiękonaśladowcze.

Przypomnij sobie, czym są wyrazy dźwiękonaśladowcze. Zastanów się, czy powtórzenia oddają dźwięki i odgłosy.

Słowa z początku wiersza są podzielone na sylaby, aby uzyskać efekt dźwiękonaśladownictwa - mamy wrażenie, że słychać człapanie bazyliszka, oddają one rytm jego kroków. Powtórzenia głoski „r” pozwalają na oddanie odgłosów warczenia głodnego stwora.

Pamiętaj o prawidłowym zapisie: zdania rozpoczynaj wielką literą, a kończ kropką, znakiem zapytania lub wykrzyknikiem.

Bazyliszek jest przerażającym stworem o dzikich ślepiach, który zionie ogniem.

Nieustraszona i pomysłowa Barbarka pokonała groźnego potwora.

Przerażający to taki, który wywołuje przerażenie; straszny, okropny. Zwróć uwagę na reakcję bazyliszka na widok własnego odbicia. Czy bazyliszek miał świadomość, jak wygląda?

Bazyliszek w lusterku ujrzał stwora o „dzikich ślepiach”, nietoperzych skrzydłach i pysku zionącym ogniem. Potwór nie miał świadomości, jak groźnie wygląda, dlatego przestraszył się swojego odbicia.

W baśni „Piękna i Bestia” tytułowa Bestia przeraża swym wyglądem, ma jednak dobre serce. Kocha i troszczy się o Piękną.

Piękno Bestii polega na urodzie wewnętrznej, na dobroci serca. Bazyliszek nie może zmienić swojego wyglądu, może jednak postarać się o piękne wnętrze - być miłym dla innych, zadbać o dobre relacje z otoczeniem.

Zapoznaj się z informacjami na temat podań i legend. Zwróć uwagę na elementy różniące te gatunki literackie.

Wymienione opowieści są podaniami.

Zgodnie ze słownikiem języka polskiego „legenda” to opowieść dotycząca życia świętych i bohaterów lub jakichś wydarzeń historycznych, nasycona motywami fantastyki i cudowności.