Podróżuję - co robić przed wyjazdem za granicę i w trakcie wyjazdu?
Strefa Schengen i współpracaStrefa Schengen stanowi terytorium, na którym gwarantowany jest swobodny przepływ osób. Państwa‑sygnatariusze układu postanowiły znieść granice wewnętrzne na rzecz jednej granicy zewnętrznej. W tej sytuacji, w kwestii wiz krótkoterminowych, wniosków azylowych i kontroli granicznych, zastosowanie mają wspólne zasady i procedury. Jednocześnie, w celu zapewnienia bezpieczeństwa w strefie Schengen, wzmocniono współpracę i koordynację między policją a organami sądowymi.
Po zapoznaniu się z zamieszczonym materiałem źródłowym wykonaj podane polecenia.
Podaj nazwy państw
Unii Europejskiej, które nie są pełnoprawnymi członkami strefy Schengen;
które nie są członkami Unii Europejskiej, a należą do strefy Schengen.
Wykonajcie zadanie, pracując w kilkuosobowych grupach.
Wypiszcie korzyści i zagrażania wynikające z przynależności Polski do strefy Schengen.
wskazać, czym jest rynek i gospodarka;
scharakteryzować pojęcia popytu, podaży i ceny;
opisać politykę turystyczną.
czym jest turystyka;
definiować turystykę i jej rodzaje
odróżnisz skutki turystki – pozytywne i negatywne;
poznawasz etapy podróży i najistotniejsze elementy z nimi związane;
skutecznie planować podróż.
Dlaczego podróżujemy, czyli czym jest turystyka?
Kto nie lubi wakacji? Wyjeżdżając na wakacje, stajemy się turystami. Turystyka to nie tylko podróżowanie w celach wypoczynkowych – dotyczy ona wielu aspektów: politycznych, ekonomicznych, społecznych czy kulturowych. Oznacza ogół działań ludzi, którzy podróżują i przebywają w celach wypoczynkowych, biznesowych i innych nie dłużej niż rok bez przerwy w miejscach znajdujących się poza ich zwykłym otoczeniem. Turystyka jest nieodłącznym elementem historii ludzkości. Trudno nawet określić jej początek.
Aby zrozumieć pojęcie turystyki, warto zdefiniować tych, którzy ją uprawiają. W tym celu posługujemy się słowem odwiedzający.
Terminem odwiedzający możemy określić każdą osobę podróżującą (a zatem migrującą) na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy, jeśli podstawowy cel podróży jest inny niż podjęcie działalności zarobkowej, wynagradzanej w odwiedzanej miejscowości lub kraju. Podróż powinna się odbywać do miejsca znajdującego się poza zwykłym otoczeniem danej osoby. Pozwala to wyłączyć mniej lub bardziej regularne podróże między miejscem nauki lub pracy a domem rodzinnym.
Wśród odwiedzających międzynarodowych wyróżniamy dwie kategorie: turyści i odwiedzający jednodniowi. Odwiedzający jednodniowi - nie nocują w obiektach zakwaterowania zbiorowego ani w kwaterach prywatnych w odwiedzanym kraju.
Turyści – to także odwiedzający, ale przynajmniej przez jedną noc korzystający z obiektów zakwaterowania zbiorowego lub kwater prywatnych w odwiedzanym kraju (w wypadku turystyki krajowej – miejscowości).
Celem pobytu może być: wypoczynek, zwiedzanie, interesy, odwiedziny u znajomych lub krewnych, zakupy na prywatny użytek itp.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej
Ważne organizacje związane z turystyką:
Światowa Organizacja Turystyki Narodów Zjednoczonych (ang. United Nations World Tourism Organization, UNWTO)
To najważniejsza światowa organizacja turystyczna, wyspecjalizowana agencja Organizacji Narodów Zjednoczonych, której celem jest promowanie, popieranie turystyki jako czynnika sprzyjającego rozwojowi społeczno‑gospodarczemu, także służenie radą i pomocą w tej dziedzinie rządom państw członkowskich. Światowa Organizacja Turystyki z siedzibą w Madrycie rozpoczęła działalność w 1975 roku, będąc następczynią istniejącego od 1925 roku Międzynarodowego Związku Oficjalnych Organizacji Turystycznych (fr. Union Internationale des Organisations Officielles de Tourisue, UIOOT).
Polskie Towarzystwo Turystyczno‑Krajoznawcze
Polskie Towarzystwo Turystyczno‑Krajoznawcze (PTTK) jest najstarszym w Polsce stowarzyszeniem skupiającym turystów i krajoznawców. Powstało w 1950 roku z połączenia Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (1873) i Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego (1906). PTTK rozwija i upowszechnia krajoznawstwo i turystykę kwalifikowaną we wszystkich jej formach, od turystyki pieszej górskiej i nizinnej począwszy, poprzez kolarską, kajakową, żeglarską, konną, narciarską, aż po motorową. Zrzesza blisko 70 tys. członków, którzy działają w ponad 2,2 tys. kół i klubów tej organizacji.
Rodzaje i formy turystyki
Rodzaje turystyki
Jest wiele rodzajów turystyki. Możemy na przykład pojechać na dwa‑trzy dni choćby na rowerową wycieczkę po jakimś zakątku Polski lub na dwutygodniowy pobyt do jakiegoś państwa za granicą. Różnice te wynikają z rozmaitych celów, które chce się osiągnąć, podróżując.
Turystykę można rozpatrywać między innymi ze względu na:
liczbę i wiek uczestników,
czas pobytu,
porę roku,
rodzaj zakwaterowania,
środek transportu,
sposób zorganizowania,
przestrzeń i oddziaływanie na środowisko.
Formy turystyki
Turystyka poznawcza – uprawiają ją ludzie, którzy wyjeżdżają do innych miast lub krajów w celu poznania ich architektury, najważniejszych zabytków, kultury, przyrody itd.
Turystyka wypoczynkowa – jej celem jest wypoczynek, regeneracja sił fizycznych i psychicznych.
Turystyka kwalifikowana (aktywna) – rodzaj turystyki, która wymaga określonych kwalifikacji, umiejętności, wiedzy o danym terenie (regionie), często specjalistycznego sprzętu. Osoba uprawiająca ten rodzaj turystyki powinna dbać o swoją sprawność fizyczną.
Turystyka biznesowa (motywacyjna) – w tym wypadku podróże związane są z wykonywanym zawodem. Współczesne przedsiębiorstwa (ich filie, oddziały) są ulokowane nierzadko w innych krajach (też kontynentach), dlatego jest to bardzo częsty powód przemieszczania się ludzi.
Turystyka religijna – czyli turystyka pielgrzymkowa, której podstawowym celem podróży jest modlitwa, kontemplacja i uczestnictwo w uroczystościach religijnych, oraz turystyka religijno–poznawcza, której głównym celem jest motyw poznawczy - turyści pragną poznać historię, architekturę kultury religijnej własnej religii lub innych.
Turystyka zdrowotna – służy też wypoczynkowi fizycznemu i psychicznemu (podobnie jak turystyka wypoczynkowa), ale i leczeniu różnych dolegliwości. Regeneracji, o której tu mowa, może jednak także służyć turystyka kwalifikowana, pobytowa, weekendowa itp.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej
Inne rodzaje turystyki
Turystyka łagodna – charakteryzuje się minimalizacją negatywnego wpływu na środowisko naturalne. Jest przeciwieństwem twardej, czyli powodującej szkody ekologiczne.
Twórcy koncepcji turystyki łagodnej podkreślają, że jest ona wynikiem zmian potrzeb turystów. W literaturze sa też inne pojęcia związane z nowymi koncepcjami rozwoju turystyki, które powstały na gruncie turystyki łagodnej.
Turystyka zielona akcentuje ochronę przyrody. Rezultatem troski i odpowiedzialności za skutki rozwoju turystyki, zwłaszcza społeczne i kulturowe, jest koncepcja turystyki odpowiedzialnej oraz przyjaznej środowisku.
W odpowiedzi na potrzeby rozwoju turystyki zgodnej ze środowiskiem naturalnym pojawiają się jej formy związane z rolnictwem. Zaliczamy do nich agroturystykę, w której gospodarstwo rolne stanowi bazę noclegową i główną atrakcję dla turysty, oraz turystykę wiejską, czyli przyjazd na tereny wiejskie. Innymi formami turystyki wynikającymi z potrzeb popytu coraz bardziej wyedukowanego i wymagającego społeczeństwa są formy oparte na konkretnych typach walorów turystycznych: turystyka kulturowa, turystyka przygodowa itd. Znaną i rozpowszechnioną koncepcją jest turystyka alternatywna rozumiana jako przeciwieństwo turystyki masowej.
Ciekawymi odmianami turystyki poznawczej są m.in.:
turystyka filmowa polegająca na odwiedzaniu miejsc, w których kręcone były kultowe filmy i seriale;
turystyka festiwalowa związana z kulturalnymi festiwalami organizowanymi w różnych krajach,
turystyka kulinarna, która daje możliwość skosztowania oryginalnych lokalnych potraw.
birdwatchingbirdwatching, czyli wyjazd w obce miejsce w celu obserwowania występujących tam gatunków ptaków;
Skutki turystyki
Efekty społeczno‑ekonomiczne rozwoju turystyki postrzegać można przez pryzmat korzystnych zmian w postaci: wzrostu dochodów z turystyki, wzrostu zatrudnienia, poprawy standardu życia społeczności odwiedzanych, poprawy i rozwoju infrastruktury, rozwoju przedsiębiorczości itd.
Należy być jednak świadomym występujących także niekorzystnych zjawisk towarzyszących rozwojowi turystyki i miejsc, w których rozwój ten następuje. Są to na przykład degradacja środowiska naturalnego przez turystów czy zanikanie tradycji lokalnej (kultury ludowej).
Jeśli chcesz wiedzieć więcej
Wyjeżdżasz? Co warto wiedzieć o podróżach
Etapy podróży turystycznej zawierają się w formule „5P”, obejmującej:
przygotowanie do podróży;
przejazd do miejsca docelowego;
pobyt w miejscowości turystycznej;
przejazd powrotny do miejsca stałego zamieszkania;
podsumowanie podróży turystycznej.
Etap przygotowania wyjazdu
Nawet jeżeli spontanicznie wyruszamy w podróż bez specjalnego przygotowania, pewnych spraw nie da się pominąć. Wyjazd bez ważnego paszportu, istotnych szczepień czy ubezpieczenia podróży jest nie najlepszym pomysłem.
Po pierwsze, musimy podjąć decyzję, w jaki sposób podróżujemy. Czy na przykład jedziemy własnym transportem, czy rezerwujemy sami noclegi, czy zlecamy to pośrednikowi, czyli biuru podróży.
Na etapie planowania upewnij się, czy organizator wyjazdu jest wiarygodny. Najlepiej korzystać z usług znanych przedsiębiorstw turystycznych, zarejestrowanych w Polskiej Izbie Turystyki.
Jeżeli chcemy wiedzieć, czy organizator imprez turystycznych działa legalnie, co oznacza, że jest wpisany do Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych prowadzonej w Ministerstwie Sportu i Turystyki, możemy sprawdzić to na stronie internetowej: turystyka.gov.pl
www.turystyka.gov.pl
Szczepienia – bardzo ważna rzecz! Obojętnie, jaki wariant podróżowania się wybierze, przede wszystkim trzeba pomyśleć o zdrowiu. Jeśli jedziemy do krajów tropikalnych, nie można zapomnieć o wizycie u specjalisty od chorób tropikalnych – dowiesz się wszystkiego o szczepieniach, lekach przeciwmalarycznych i o tym, co powinno znaleźć się w twojej apteczce. Warto też przypomnieć sobie podstawowe zasady pierwszej pomocy, bo nie zawsze możesz liczyć na szybką profesjonalną pomoc.
Wyjeżdżając w tropikalne zakątki świata, jesteśmy dużo bardziej narażeni na choroby zakaźne niż podczas podróży w naszej strefie klimatycznej. Warunki sanitarne i opieka medyczna na niskim poziomie sprzyjają łatwemu rozprzestrzenianiu się niebezpiecznych chorób.
Dlatego istotne jest odpowiednie przygotowanie do wyjazdu, które zapewni bezpieczeństwo i komfort podróży oraz zminimalizuje ryzyko komplikacji zdrowotnych.
Na stronie internetowej Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów znajduje się informacja: Przed wakacjami - co warto wiedzieć?, z którą byłoby dobrze się zapoznać.
www.uokik.gov.pl
Jeśli chcesz wiedzieć więcej
Gdzie możesz dowiedzieć się więcej - pomocne linki
www.gis.gov.pl
www.pit.org.pl
www.ucmmit.gdynia.pl
www.who.int
Dokumenty
Zastanówmy się nad dokumentami, które będą nam potrzebne w podróży. Koniecznie sprawdźcie ważność paszportu (tylko do niektórych krajów można podróżować na podstawie dowodu osobistego) i kart płatniczych.
Paszport - zawiera dane biometryczne w postaci wizerunku twarzy i odcisków palców (małoletni do 12. roku życia są zwolnieni z obowiązku pobierania odcisków palców).
Każdy obywatel Polski ma prawo do otrzymania paszportu. Posiadacz paszportu nie może samodzielnie dokonywać w nim żadnych wpisów lub adnotacji. Są do tego wyłącznie uprawnione organy.
Warto mieć ze sobą kserkopie i skany ważnych dokumentów wysłane na swój adres e‑mail. Ułatwi to załatwienie formalności w wypadku utraty oryginałów (paszporty, karty, bilety lotnicze, książeczki szczepień, dowody osobiste, prawo jazdy, ubezpieczenie, lista przydatnych numerów telefonów).
Bardzo ważny jest też sposób, w jaki będziecie korzystać z pieniędzy w trakcie podróży. W niektórych krajach znalezienie bankomatu nie jest łatwe. Zdarza się, że bankomat akceptuje wyłącznie jeden rodzaj karty. Pamiętajcie, aby nigdy nie trzymać wszystkich kart w jednym bagażu.
Kilka miesięcy przed wyjazdem warto sprawdzić wymagania wizowe do krajów, które planujemy odwiedzić. Na zdobycie niektórych wiz potrzeba nawet kilku tygodni. Kiedy na naszej trasie znajduje się wiele krajów, warto przygotować sobie zestawienie, aby nic nam nie umknęło.
Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego
Wyjeżdżając do krajów Unii Europejskiej, Szwajcarii, Norwegii, Islandii czy Liechtensteinu, pamiętaj o wystąpieniu w najbliższym twojego zamieszkania oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia o Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Uprawnia ona do odzyskania niektórych poniesionych kosztów korzystania ze świadczeń zdrowotnych.
Jej wydanie jest bezpłatne, a w celu jej uzyskania wypełnia się prosty wniosek. Jeśli wyjazd planujesz z odpowiednim wyprzedzeniem, możesz zrobić to drogą elektroniczną. Wtedy karta zostanie wysłana na podany przez ciebie adres.
Polisa ubezpieczeniowa
Warto przed wyjazdem wykupić również polisę ubezpieczeniową dopasowaną do twoich potrzeb i planów wakacyjnych – to niewielki koszt, który zagwarantuje ci duże korzyści. Dodatkowo można rozszerzyć polisę o pokrycie kosztów transportu medycznego, których nie gwarantuje EKUZ.
Rozważ wykupienie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej (jest to obowiązkowe, jeśli jedziesz własnym środkiem transportu), które przenosi finansowe skutki szkód, wyrządzonych przez ciebie osobom trzecim, na ubezpieczyciela.
Przy planowaniu samodzielnego wyjazdu zagranicznego dobrze jest też zapoznać się z aktualnymi ostrzeżeniami dla podróżujących (m.in. na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych). Jest to wskazówka, w których regionach świata nie jest bezpiecznie i jakiego typu są to zagrożenia (np. terrorystyczne, konflikt militarny).
Podczas podróży i pobytu
Przede wszystkim – poznawaj, zwiedzaj i wypoczywaj. Ale – rób to z głową. Może się bowiem okazać, że przez nierozwagę twoje przyjemne wakacje zakończą się w sposób przez ciebie niezaplanowany.
Przede wszystkim dostosuj zachowanie i strój do miejsca, w którym się znajdujesz. Szczególnie należy na to zwrócić uwagę między innymi w świątyniach. Często znaki sugerują, co można, a co jest zabronione. Na przykład do kościołów katolickich i cerkwi nie wchodzi się w krótkich spodniach, kobiety powinny osłonić ramiona. Jeszcze rygorystyczniejsze są przepisy w meczetach, w których kobiety mogą mieć odsłonięte jedynie twarz, ręce i stopy, w synagogach zaś mężczyźni powinni mieć nakrycie głowy. Podczas podróży zagranicznych należy przestrzegać także praw i zwyczajów kraju pobytu.
Strój powinien być też dostosowany do warunków naturalnych, np. górskich. Właśnie podczas podróży w górach należy zwrócić uwagę na bezpieczeństwo. Na przykład ubranie i buty powinny być przede wszystkim wygodne, a zarazem adekwatne do aktualnej temperatury i innych warunków atmosferycznych. Należy trzymać się wyznaczonych szlaków, pilnować drogowskazów. W przeciwnym wypadku grozi nam zabłądzenie. Należy uważać na warunki szczególne: lawiny w zimie, burze w okresie letnim.
Najczęstsze problemy w trakcie wyjazdów zagranicznych
UTRATA PASZPORTU
W wypadku utraty paszportu za granicą pamiętaj, że obywatel Polski musi bezzwłocznie zawiadomić o tym konsulat swojego kraju. Konsul jest uprawniony do wydania paszportu tymczasowego. Jeżeli dokument został skradziony, w pierwszej kolejności należy zawiadomić lokalną policję.
Jeżeli paszport został utracony w państwie, w którym nasz kraj nie ma swojej placówki konsularnej, obywatel Polski może udać się do placówki jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, która wyda tymczasowy dokument podróży.
WYPADEK I CHOROBA
W przypadku napadu lub okradzenia przede wszystkim trzeba powiadomić lokalną policję. Potem skontaktować się z najbliższą polską placówką dyplomatyczną lub konsularną.
W przypadku zatrzymania, aresztowania lub pozbawienia wolności masz prawo żądać kontaktu z konsulem!
W razie choroby, jeżeli to możliwe, przed udaniem się do lekarza skontaktuj się z ubezpieczycielem. On wskaże ci dalsze kroki postępowania. Z tego powodu miej przy sobie numer polisy i numer do ubezpieczyciela. Opieka konsularna nie obejmuje kosztów pomocy lekarskiej.
Podsumowanie
Nie ulega wątpliwości, że podróżowanie jest dla wielu osób przyjemnością, okazją do poznania nowych miejsc i ludzi. Wszak podróże kształcą. Aby były wzbogacające, trzeba jednak przygotować się na wyjazd i drogę. Będziemy potem podróż długo wspominać, bowiem, cytując Ryszarda Kapuścińskiego: Podróż przecież nie zaczyna się w momencie, kiedy ruszamy w drogę, i nie kończy, kiedy dotarliśmy do mety. W rzeczywistości zaczyna się dużo wcześniej i praktycznie nie kończy się nigdy, bo taśma pamięci kręci się w nas dalej, mimo że fizycznie dawno już nie ruszamy się z miejsca.
Określ, czym jest turystyka.
Wymień pozytywne skutki turystyki i krótko je scharakteryzuj.
Są różne rodzaje turystyki. Które z nich najbardziej ci odpowiadają? Uzasadnij.
Przedstaw, jakie czynności należy wykonać, gdy wybieramy się w podróż.
Na podstawie analizy powyższego wykresu uzupełnij tekst.
TURYSTYKA W EGIPCIE WOBEC NIEPOKOJÓW SPOŁECZNYCH
Egipska turystyka ucierpiała na skutek niepokojów społecznych i protestów skierowanych przeciwko rządom prezydenta Hosniego Mubaraka, które zaczęły się w styczniu 2011 r. Według szacunków Ministerstwa Turystyki, tylko w pierwszym tygodniu protestów branża straciła 267 mln dolarów. Z danych ministerstwa wynika, że średnie dzienne wydatki turystów spadły z 85 dolarów w 2010 r. do 50 dolarów w roku 2011, a sprzedaż miejsc w hotelach, pomimo obniżki cen, była prawie o połowę niższa. W 2011 r. Egipt odwiedziło zaledwie .............. turystów w stosunku do ................ turystów, którzy przyjechali do Egiptu w 2010 r. Dochody z turystyki, w 2010 roku wynoszące ................ dolarów, w 2011 spadły do .............. co oznacza spadek o .............
Jakie są pozytywne i negatywne skutki turystyki w obszarze ekonomicznym, społecznym, ekologicznym?
Konflikty na tle kulturowym, Napływ środków pieniężnych, Nowe miejsca pracy, Zmiany w rolnictwie, Degradacja habitatów, Zabór ziemi i wody, zanieczyszczanie, Rozwój infrastruktury komunalnej, Zgłębianie historii, Niszczenie tradycji ludowej, Ochrona przyrody, Ignorancja wobec kultury, Rozwój działalności inwestycyjnej, Wzrost konkurencyjności, Rozwój monokultury turystycznej, Zmiana stylu życia, Patologie społeczne i ekonomiczne, Wyrabianie błędnej opinii, Migracje ludności, Poprawa warunków życia i sytuacji społecznej, Zwiększanie kwalifikacji, Niszczenie przyrody, Konieczność zwiększania importu
| Pozytywne skutki turystyki | |
|---|---|
| Negatywne skutki turystyki |
Literatura
Ekonomika turystyki i rekreacji, A. Panasiuk (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.
Płocka J., Turystyka. Wybrane zagadnienia, Escape Magazine, Toruń 2009.
Turystyka, W. Kurek (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.
Pomocne linki
www.msz.gov.pl
Polska Organizacja Turystyki
Poradnik - Polak za granicą
Światowa Organizacja Turystyki
Projekt edukacyjny: planujemy wakacje
Już niedługo wakacje, warto je dobrze zaplanować.
Zadanie: zaplanuj swój kilkudniowy wyjazd wakacyjny (krajowy lub zagraniczny). Zwróć uwagę na koszty podróży i noclegów oraz planowany program zwiedzania.
Realizacja:
praca samodzielna lub grupie,
czas trwania: do rozpoczęcia wyjazdu,
efekt końcowy: piękne wakacyjne wspomnienia.