Podsumowanie
Odzyskanie niepodległości i narodziny państwa polskiego spowodowały, że polscy pisarze znaleźli się w samym środku przemian społeczno‑politycznych. Szczególnie wyraźnie odpowiedział na tę sytuację Stefan Żeromski, zarówno na polu działalności publicznej, jak i literackiej. Utwory powstałe po 1918 r. poświęcił kondycji społeczno‑politycznej odradzającej się Polski. Doniosłym tego przykładem jest zbiór reportaży Inter Arma, w których opisał działania zmierzające do odzyskania pierwotnych ziem polskich i obrony przed bolszewikami. W tekście Na probostwie w Wyszkowie gorzko skomentował działania Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski, będącego zalążkiem władzy komunistycznej w czasie wojny polsko‑bolszewickiej, a także postawę polskiej klasy politycznej - skorumpowanej, zbiurokratyzowanej, obojętnej na losy obywateli. Inter Arma jest świadectwem zaangażowania społeczno‑politycznego Żeromskiego, który brał udział w wiecach plebiscytowych na Warmii i Mazurach oraz działał w Towarzystwie Przyjaciół Pomorza na rzecz praw Kaszubów.
Żeromski posłużył się w pochodzących z tego zbioru reportażach stylem publicystycznym. Jego najważniejszymi wyznacznikami są:
mniej lub bardziej rygorystycznie zachowywana oficjalność wypowiedzi;
sugestywność tekstu: stosowanie słownictwa o charakterze emocjonalnym, subiektywnym, dobitnych sformułowań, słownictwa wartościującego, dopuszczalne środki artystyczne;
puentowanie faktów, stawianie pytań;
wykorzystanie wyrazów i zwrotów zaczerpniętych z mowy potocznej, idiomów;
dopuszczalne występowanie wyrażeń i zwrotów stereotypowych oraz słownictwa modnego, wyrazów obcych.
Przeczytaj poniższe zdania i zaznacz, czy są one prawdziwe, czy fałszywe.
Prawda | Fałsz | |
Bitwa warszawska trwała 14 dni. | □ | □ |
Żeromski krytykował bezrząd, korupcję i biurokrację. | □ | □ |
Polscy komuniści stworzyli marionetkowy rząd, wydali manifest i zachęcali do tworzenia komitetów. | □ | □ |