Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
E-materiały do kształcenia zawodowego

Klasyfikacja pojazdów motocyklowych

MOT.04. Diagnozowanie, obsługa i naprawa pojazdów motocyklowych - Mechanik motocyklowy 723107

bg‑orange

Podział pojazdów motocyklowych

SCHEMAT INTERAKTYWNY

Na schemacie interaktywnym widoczny jest podział motocykli na skutery, motocykle sportowe, motocykle turystyczno‑sportowe, motocykle turystyczne, motocykle klasyczne, motocykle naked bike, motocykle cruiser, motocykle power cruiser, motocykle chopper, motocykle enduro, motocykle supermoto, motocykle czterokołowe - quady, motocykle crossowe, motocykle adventure, motocykle wyczynowe, motocykle specjalnego przeznaczenia, motocykle z wózkami bocznymi. Po kliknięciu na wybrany pojazd, lektor odczytuje cechy charakterystyczne dla każdego z nich.

RSLS19Lf2bzAL
Na schemacie interaktywnym widoczny jest podział motocykli na skutery, motocykle sportowe, motocykle turystyczno-sportowe, motocykle turystyczne, motocykle klasyczne, motocykle naked bike, motocykle cruiser, motocykle power cruiser, motocykle chopper, motocykle enduro, motocykle supermoto, motocykle czterokołowe - quady, motocykle crossowe, motocykle adventure, motocykle wyczynowe, motocykle specjalnego przeznaczenia. Po kliknięciu na wybrany pojazd, lektor odczytuje cechy charakterystyczne dla każdego z nich. Model 1. Skutery Cechy charakterystyczne: zespół napędowy najczęściej jest ulokowany w tylnej części pojazdu i stanowi połączenie silnika, skrzyni i wahacza tylnego koła w jednej obudowie nadwozie ze zbiornikiem paliwa i silnikiem przesuniętym ku tyłowi i płaską podłogą,koła najczęściej od dziesięciu do dwunastu cali silniki o pojemności w zakresie od pięćdziesięciu do stu pięćdziesięciu centymetrów sześciennych dwu- lub czterosuwowe, chłodzone powietrzem, (możliwe 250-650 centymetrów sześciennych o czterosuwowym cyklu pracy i chłodzeniu cieczą). Przykładowe pojazdy: Vespa Primavera, Vespa GTS 300, Vespa GTS Super, Vespa Sprint, Gilera Runner, Honda Forza 125, Honda PCX 125, Suzuki Burgman 125, Yamaha XMax 125 i XMax155, Yamaha TMax Model 2. Motocykle sportowe Cechy charakterystyczne: pełen zestaw osłon aerodynamicznych, niska szyba czołowa, sztywna rama, najczęściej wykonywana ze stopów metali lekkich (stopy aluminium) lub jako lekka kratownica przestrzenna spawana z rurek stalowych, mały kąt pochylenia widelca („ostry” kąt pochylenia główki ramy), zawieszenie: przód: widelec teleskopowy typu upside-down z dużym zakresem regulacji, tył: wahaczem wleczonym, podpartym jednym amortyzatorem z pełnym zakresem regulacji, niska kierownica typu clip-on, płaskie, niewielkich rozmiarów siedzenie, silniki występują o różnych pojemnościach skokowych, najczęściej powiązanych z klasami wyścigowymi w zawodach sportowych – najbardziej popularne modele o pojemności 600 i 1000 centymetrów sześciennych z reguły silniki czterocylindrowe w układzie rzędowym, ale istnieją też konstrukcje oparte na układzie z silnikiem dwucylindrowym oraz z silnikami w układzie widlastym, układ hamulcowy: przód - tarcze o średnicy ok. 300 mm na ogół o konstrukcji pływającej, wielotłoczkowe (przy tylnym na ogół dwutłoczkowe), zaciski hamulcowe (o konstrukcji radialnej), napęd za pomocą przekładni łańcuchowej. Przykładowe pojazdy: Honda CBR 1000 RR-R Fireblade,Yamaha R1, Yamaha R6, Kawasaki Ninja H2R, Kawasaki ZX10R Ninja, Ducati Panigale V2, Ducati Panigale V4 SP, Ducati Supersport 950, BMW S1000 RR, Suzuki GSX-R 600, Suzuki GSX-R 1000 R Model 3. Motocykle turystyczno-sportowe Cechy charakterystyczne: osłony aerodynamiczne, wysoka, regulowana szyba przednia; połączenie cech motocykla turystycznego i sportowego, zawieszenie: przód to klasyczny widelec teleskopowy (dawniej) lub częściej typu upside-down, o skoku około sto dwadzieścia do sto trzydzieści milimetrów , z tyłu najczęściej wahacz wleczony pojedynczy, z centralnym elementem resorująco-tłumiącym z możliwością pełnej regulacji, hamulce tarczowe, z przodu na ogół dwie tarcze hamulcowe o średnicach około trzystu milimetrów i więcej, w zależności od rocznika montowane na stałe lub jako pływająca tarcza hamulcowa, zaciski hamulcowe: przód wielotłoczkowe, radialne, pompa hamulcowa radialna, z tyłu na ogół pojedyncza tarcza o mniejszej średnicy (dwieście czterdzieści do dwieście sześćdziesiąt milimetrów), zaciski hamulcowe radialne, jedno-, dwu- lub trzytłoczkowe, silniki o mocy sto do dwieście KM i pojemności sześćset do tysiąc czterysta centymetrów sześciennych pozwalających na osiąganie wysokich prędkości podróżnych, na ogół w układzie rzędowym, czterocylindrowym, spotykane także silniki w układzie widlastym, dwu lub czterocylindrowym; na ogół chłodzone cieczą lub cieczą i olejem, dawniej zasilanie gaźnikowe (wielogaźnikowe) lub obecnie system wtrysku paliwa, napęd przenoszony wałem Kardana lub przekładnią łańcuchową, sztywna rama, najczęściej wykonywana ze stopów metali lekkich (stopy aluminium), zbiornik paliwa o pojemności 20-30 litrów umieszczony klasycznie lub pod siedzeniem kierowcy. Przykładowe pojazdy: Suzuki GSX –S1000 T, Honda VFR 800, Yamaha FJR 1300 Model 4. Motocykle turystyczne Cechy charakterystyczne: pełne osłony aerodynamiczne, wysoka szyba czołowa, wygodne, obszerne siedzenie dla kierowcy i pasażera, znaczne gabaryty, masa własna często ponad 250 kg, zabudowane w nadwoziu integralne kufry bagażowe, zbiornik paliwa o objętości około 20-35 litrów, najczęściej pod siedzeniem kierowcy, silniki o pojemności 700–1500 centymetrów sześciennych i więcej, układ przeniesienia napędu na ogół wykorzystujący wał Kardana, układy hamulcowe wyposażane są w system ABS i najczęściej mają formę systemu zintegrowanego, duże interwały pomiędzy przeglądami (przebiegi rzędu dziesięciu do trzydziestu tysięcy kilometrów). Przykładowe pojazdy: Honda GL 1800, Gold Wing Tour, Honda NT 1100, BMW K 1600 GLT, BMW R 1600 RT, BMW K 1600 GL Model 5. Motocykle klasyczne Cechy charakterystyczne: klasyczna linia nadwozia, ze szprychowanymi kołami, dwuosobową kanapą, centralnie umieszczonym zbiornikiem paliwa, na ogół z klasycznym zestawem wskaźników (obrotomierz i prędkościomierz), zawieszenie: klasyczny widelec teleskopowy z przodu oraz podwójny amortyzator (na ogół) lub pojedynczy element resorująco-tłumiący z tyłu, rama kołyskowa spawana z rur stalowych, silniki o układzie konstrukcyjnym charakterystycznym dla danej marki: silniki w układzie rzędowym o czterech (motocykle japońskie) lub dwóch cylindrach (Triumph, niektóre modele japońskich producentów lub pojazdy dalekowschodnie), silniki widlaste dwucylindrowe ustawione wzdłużnie (Moto Guzzi) oraz poprzecznie (Ducati) lub silniki przeciwsobne (BMW), pojemności silników bardzo zróżnicowane – od stu dwudziestu pięciu do tysiąca centymetrów sześciennych, zależnie od producenta, hamulce: przód jednotarczowe, o tarczy do 300 mm średnicy, choć zdarzają się modele o układzie z dwoma tarczami, z tyłu hamulec bębnowy lub tarczowy o jednej tarczy. Przykładowe pojazdy: Yamaha XSR 900, Kawasaki Z 650 RS, Kawasaki W 800, Kawasaki Z 900 RS, Triumph Street Twin, Triumph Bonneville T100, Triumph Speed Twin Model 6. Motocykle naked bike Cechy charakterystyczne:< brak osłon aerodynamicznych (możliwa mała owiewka), szeroki zbiornik paliwa o pojemności (piętnaście do dwudziestu litrów) umieszczony tradycyjnie przed kierowcą lub pod siedzeniem, koła ze stopów lekkich, o średnicy siedemnastu cali, kierownica: niska i szeroka, siedzenie: dwuosobowa kanapa, silnie wyeksponowany silnik, najczęściej o konstrukcji klasycznego, ustawionego poprzecznie czterocylindrowego rzędowego silnika o pojemności sześćset do tysiąc czterysta centymetrów sześciennych, spotykane też silniki rzędowe dwucylindrowe (np. BMW F900R), trzycylindrowe oraz w układzie V (np. Ducati Monster 821, Moto Guzzi V7), napęd za pośrednictwem przekładni łańcuchowej (czasem napęd wałem Kardana), zawieszenie – przód to klasyczny widelec teleskopowy lub typu upside-down, tył: klasyczne dwa amortyzatory lub umieszczony centralnie amortyzator z możliwością pełnej regulacji, rama: najczęściej konstrukcja kołyskowa, spawana z rur stalowych lub konstrukcja oparta o odlewy ze stopów aluminium, wyposażenie dodatkowe, np. quickshifter (często działający w obu kierunkach), kontrola trakcji, system kontroli uślizgu, system kontroli unoszenia przedniego koła i system kontroli hamowania ABS, ESP, seryjnie montowane amortyzatory skrętu. Przykładowe pojazdy: Honda CB 1000R, Honda CB 500 F, Yamaha MT 10, Yamaha MT 09, Kawasaki Z 900, Kawasaki Z H2 Performance, Ducati Streetfighter V2 Ducati Streetfighter V4 S, Ducati Monster, Ducati Hypermotard 950, BMW S1000R, BMW F900R, BMW RNineT, Triumph Trident 650, Suzuki GSX – S 950, Suzuki SV 650 X Model 7. Motocykle cruiser Cechy charakterystyczne: niska, masywna linia nadwozia, szeroki zbiornik paliwa w kształcie kropli z umieszczonym na jego grzbiecie prędkościomierzem, głębokie błotniki, szeroka kierownica, podesty na stopy zamiast podnóżków, koła szprychowane, o średnicy szesnaście do osiemnaście cali na grubych (o wysokim profilu) i szerokich oponach, pozycja kierowcy jest wymuszona przez szeroką kierownicę i wysunięte do przodu podesty pod stopy oraz nisko umieszczone siodło, silniki najczęściej o pojemności tysiąc do tysiąc dziewięćset centymetrów sześciennych i więcej oraz wysokim momencie obrotowym, widlaste dwucylindrowe, chłodzone powietrzem lub cieczą, masa własna pojazdu dwieście do trzysta pięćdziesiąt kg, napęd przekazywany za pośrednictwem wału Kardana, pasa zębatego lub (rzadziej) łańcucha, rama motocykla - najczęściej klasyczna konstrukcja w formie zamkniętej kołyski, spawana z rur stalowych. Przykładowe pojazdy: Yamaha VTX 1800, Honda VTX 1800, Kawasaki Vulkan S, Kawasaki VN 1700 Classic, BMW R18 Classic Model 8. Motocykle power cruiser Cechy charakterystyczne: niska, masywna i wydłużona linia nadwozia, charakterystyczna dla cruiserów, silnik o pojemności tysiąc do dwa i pół tysiąca centymetrów sześciennych i mocy od stu do dwustu koni mechanicznych i więcej, trzycylindrowy rzędowy (Triumph Rocket) lub w układzie V (Ducati Diavel) o wysokim momencie obrotowym i płaskim przebiegu krzywej momentu obrotowego, zawieszenie: przód - widelec typu upside-down o masywnej konstrukcji (rury nośne o średnicach około pięćdziesięciu milimetrów), tył - centralny amortyzator z pełną regulacją, układ hamulcowy: z przodu dwie tarcze o średnicy powyżej trzystu milimetrów, tył - pojedyncza tarcza o konstrukcji pływającej, przy przednim kole wielotłoczkowe (przy tylnym dwutłoczkowe) zaciski hamulcowe (o konstrukcji radialnej) obsługiwane hydrauliczną instalacją z radialną pompą hamulcową, znaczne gabaryty i wysoka masa własna (nawet powyżej trzystu kilogramów). Przykładowe pojazdy: Triumph Rocket 3, Ducati X Diavel S, Harley Davidson V-Rod Muscle, Suzuki VZR1800 Model 9. Motocykle chopper Cechy charakterystyczne: smukła, niska linia nadwozia, z niewielkim zbiornikiem paliwa o kroplowym kształcie oraz długim, klasycznym widelcu teleskopowym zawieszenia przedniego o znacznym pochyleniu, wąski i płytki błotnik koła przedniego oraz krótki i podwinięty ku górze szeroki błotnik tylny, koło przednie - wąska opona i średnica dwudziestu jeden cali, koło tylne - szeroka i gruba (o wysokim profilu) opona na obręczy o średnicy szesnastu cali, siedzenie umieszczone jest bardzo nisko (siedemset milimetrów i niżej) i ma kształt obszernej kanapy, natomiast siedzenie pasażera jest wąskie i (zazwyczaj) zakończone wysokim oparciem, oświetlenie - pojedynczy, okrągły reflektor umieszczony w chromowanej obudowie, minimalistyczny zestaw wskaźników z pojedynczym, okrągłym prędkościomierzem, umieszczonym na kierownicy, silniki widlaste dwucylindrowe (o kącie rozwarcia cylindrów czterdziestu pięciu stopni), mocno wyeksponowane, o pojemnościach od siedmiuset pięćdziesięciu do dwóch i pół tysiąca i więcej, do przeniesienia napędu wykorzystuje przekładnię łańcuchową lub przekładnię pasową, rama motocykla - najczęściej klasyczna konstrukcja w formie zamkniętej kołyski, spawana z rur stalowych. Przykładowe pojazdy: Honda VT 750 S, Honda VT 1300 CX, Suzuki VS800 Intruder, Harley-Davidson Rocker C (FXCWC), Harley-Davidson Dyna Street Bob (FXDBI) Model 10. Motocykle enduro Cechy charakterystyczne: zawieszenie o długim skoku dwieście do trzystu pięćdziesięciu milimetrów z możliwością wszechstronnej regulacji i modyfikacji, szprychowane koła (dwadzieścia jeden cali z przodu i osiemnaście cali z tyłu) z oponami o terenowym bieżniku, zbiornik paliwa wąski, o pojemności siedem do czternaście litrów, siodło niemal płaskie i umożliwiające łatwą zmianę pozycji na motocyklu (możliwa jazda na stojąco), wysoko poprowadzony układ wydechowy, bardzo wytrzymała rama nośna o konstrukcji stalowej kołyski lub odlewanej ze stopów lekkich, napęd za pomocą przekładni łańcuchowej, pojemności skokowe silnika pięćdziesiąt do tysiąc centymetrów sześciennych i więcej, masa własna od siedemdziesięciu do dwustu kilo, silniki: czterosuwowe jednocylindrowe lub dwucylindrowe , chłodzone powietrzem lub cieczą. Przykładowe pojazdy: Ducati Desert X, Suzuki DR 650 RSE, Honda XL 650 Trans Alp Model 11. Motocykle supermoto Cechy charakterystyczne: zawieszenie o mniejszym skoku i większej sztywności niż w motocyklu enduro, szprychowane koła o średnicy siedemnastu cali (zdarzają się koła z lekkich stopów aluminium), szerokie, niskoprofilowe opony o charakterystyce szosowej, wąskie siedzenie kierowcy, wąski zbiornik paliwa, układ hamulcowy: przód - tarcza hamulcowa o konstrukcji pływającej i średnicy dwieście sześćdziesiąt do trzysta dwadzieścia milimetrów, tył tarcza hamulcowa o średnicy od dwustu dwudziestu do trzystu dwudziestu milimetrów duży prześwit pod silnikiem i wysoko umieszczony środek ciężkości, stosowane silniki jedno lub dwucylindrowe w układzie rzędowym, o pojemnościach od dwustu pięćdziesięciu do sześciuset centymetrów sześciennych. Przykładowe pojazdy: Husqvarna Nuda 900R, KTM SMR 450, Aprilia SXV550, BMW HP2 Megamoto Model 12. Motocykle czterokołowe - quady Cechy charakterystyczne: czterokołowe podwozie o niezależnym zawieszeniu kół, o pojedynczym lub częściej podwójnym dwuramiennym wahaczu (w modelach sportowych sztywna oś tylna tworząca jeden wahacz), o skoku do dwustu trzydziestu milimetrów mm i więcej, napęd za pomocą wałów napędowych (wersje przeprawowe) albo za pomocą lekkiej przekładni łańcuchowej (modele sportowe), możliwość zabrania dodatkowego ładunku do stu pięćdziesięciu kilo, jazdy z pasażerem, montażu akcesoriów np. wyciągarki (quady przeprawowe) wielostopniowa przekładnia manualna (quady sportowe) lub bezstopniowa automatyczna (quady przeprawowe), silniki: lekkie i kompaktowe silniki czterosuwowe jednocylindrowe lub dwucylindrowe w układzie V, o pojemnościach od pięćdziesięciu do tysiąca centymetrów sześciennych, napęd przekazywany przez mechanizm różnicowy, koła o niewielkiej średnicy (od ośmiu do dwunastu cali), opony przystosowane do użytkowania w terenie, hamulce tarczowe, dwutłoczkowe lub wielotłoczkowe zaciski hamulcowe. Przykładowe pojazdy: Yamaha Grizzly 700 EPS SE, Yamaha Kodiak 700 EPS, Yamaha YFM700R SE, Polaris Scrambler S Xp 1000, Honda TRX 250 Fourtrax Model 13. Motocykle crossowe Cechy charakterystyczne: motocykl o zbliżonej charakterystyce do motocykli enduro, wytrzymała i lekka rama wykonana z wysokowytrzymałej stali lub ze stopów aluminium, koła, podobnie jak w motocyklu enduro, to obręcze wsparte na szprychach, o średnicy dwudziestu jeden cali z przodu i dziewiętnastu cali z tyłu, zawieszenie: przód - widelec teleskopowy typu upside-down o skoku i średnicy pięćdziesiąt milimetrów i więcej rur nośnych; tył - centralnie umieszczony amortyzator; z możliwością wszechstronnej regulacji i dostosowania do warunków wyścigu, zbiornik paliwa pięć do dziesięciu litrów, brak oświetlenia, prądnicy (alternatora) oraz akumulatora, bardzo często, w celu ograniczenia masy, wyposażone są tylko w rozrusznik nożny, lekkie i mocne silniki jednocylindrowe o pojemności sto dwadzieścia pięć do pięćset centymetrów sześciennych, o dwu- lub czterosuwowym cyklu pracy, skrzynia biegów posiada mniej przełożeń niż w motocyklu enduro (cztery lub pięć biegów), a stosowane przełożenia są o wiele dłuższe. Przykładowe pojazdy: Honda CRF300L, Honda CRF 110F, Yamaha YZ125, Yamaha YZ 450 F, Kawasaki KX250, Kawasaki KLX350 Model 14. Motocykle adventure Cechy charakterystyczne: duży prześwit pod silnikiem i wysoko położony środek ciężkości, masa własna bardzo zróżnicowana (do ponad dwustu sześćdziesięciu kilogramów), częściowe osłony aerodynamiczne z rozbudowaną szybą czołową i częściową owiewką łączącą się ze zbiornikiem paliwa, zbiorniki paliwa o pojemności od dwudziestu do trzydziestu litrów zapewniających duży zasięg, silniki o mocy i pojemności na ogół w zakresie sześciuset pięćdziesięciu do tysiąc dwustu centymetrów sześciennych, choć zdarzają się konstrukcje o pojemnościach powyżej tysiąca dwustu centymetrów sześciennych oraz o mniejszych pojemnościach np. trzysta centymetrów sześciennych zaliczane do tej grupy motocykli, silniki rzędowe, dwucylindrowe, choć zdarzają się motocykle o silnikach przeciwsobnych lub V, lub trzycylindrowe rzędowe, koła o średnicy dochodzącej do dziewiętnastu cali przód (zazwyczaj szprychowane), z oponami o uniwersalnym lub typowo szosowym bieżniku, napęd za pomocą wału Kardana (zazwyczaj) lub przekładni łańcuchowej. Przykładowe pojazdy: Ducati Multistrada V2, Ducati Multistrada V4 Pikes Peak, BMW R 1200 GS, BMW F900 GS, Suzuki V-Strom 1050, Suzuki V-Strom 650, Yamaha Tracer 9GT, Triumph Tiger 1200 Model 15. Motocykle wyczynowe Cechy charakterystyczne: wyspecjalizowane pojazdy dla różnych dziedzin sportu motocyklowego: trial, wyścigi na żużlu, wyścigi torowe, wyścigi długotrwałe typu endurance, wyścigi pustynne, konkurencje podjazdowe (hill climb), wyścigi na lodzie, jazda zręcznościowa (gymkana) oraz wykonywanie trików (stunt), konstrukcja zoptymalizowana pod kątem wysokich osiągów w odpowiedniej dyscyplinie sportu, pozbawiona świateł, kierunkowskazów (np. motocykle torowe, żużlowe, hill climb) i innych elementów niepotrzebnych przy zastosowaniu wyczynowym danego pojazdu, może posiadać nietypowe rozwiązania konstrukcyjne, często wykonywane jednostkowo pod dany motocykl (przedłużony wahacz tylny – np. do konkurencji typu hill climb, powiększone zbiorniki paliwa do wyścigów pustynnych, przebudowany układ smarowania w motocyklach typu stunt itp.), niedopuszczony do ruchu po drogach publicznych, ze względu na brak homologacji oraz zmiany konstrukcyjne. Model 16. Motocykle specjalnego przeznaczenia Cechy charakterystyczne: dedykowany dla konkretnych działań w policji, straży miejskiej, ratownictwie drogowym, transporcie krwi lub organów do przeszczepu oraz do służby w straży pożarnej i pogotowiu górskim GOPR (dotyczy głównie quadów), wyposażony w akcesoria specjalistyczne, zależnie od przeznaczenia i służby, do której jest przypisany dany pojazd, posiada sygnały świetlne i dźwiękowe o wymaganej specyfikacji dla danej służby oraz system radiowy, umożliwiający kontakt z dyspozytorem służb, osłony silnika i nadwozia oraz gmole, osłony lub crash-pady zabezpieczające pojazd przed skutkami przewrócenia, brak miejsca dla pasażera, bo jego miejsce zajmuje wyposażenie dodatkowe (np. radiostacja w przypadku motocykli policyjnych) lub przestrzeń bagażowa (transport krwi, sprzęt do kontroli prędkości), wykorzystywane do tej funkcji są przebudowane motocykle turystyczne lub adventure. Przykładowe pojazdy seryjnie przystosowane do pracy w policji: Honda CBX 750P, Yamaha XJ900SP, BMW F 850 GS-P, BMW R 1250 RT-P, Obecnie w policji polskiej użytkowane są (po modyfikacjach) m.in. następujące modele motocykli:, BMW – K1200S, K1200GT, R1200RT, Hondy – CB 250, CBF1000A, NT700 Deauville, XL650V Transalp, Suzuki – GN 125, GN 250, GSF650SA Bandit oraz quady LT-F250K4, Yamaha – FJR1300A, FZ6 Fazer, XJ900SP, Tracer 900, Kawasaki – ZX9R Ninja, Triumph Tiger 800
Podział pojazdów motocyklowych
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.