to explain the reasons for the Polish‑Hungarian alliance;
to characterize the decision to choose Jadwiga as king of Poland;
to desctibe the reasons behind the end of the Piast dynasty;
to analyze the privileges granted to Polish nobility and clergy.
After the death of Władysław the Short in 1333, the throne was given to his son, Casimir, who was crowned in the same year. His rule was a time of stabilization and economic development. In contrast to his father, the king did not conduct such expansive policy, he focused on strengthening the state and securing its borders. Despite several marriages, he did not have a male descendant who could take over the throne. In 1339, fearing that the situation wasn’t going to change, he made the first agreement with the Hungarian Anjou dynasty, saying that if the ruler did not leave a male heir, they would take power in Poland. He repeated these promises several more times. This ensured a rapprochement between the rulers of Poland and Hungary and influenced the foreign policy of both countries.
King Casimir the Great died in 1370 without a male descendant. According to his will, Louis the Hungarian took over the power in Poland for the next twelve years. The death of Casimir the Great ended the reign of the Piast dynasty on the Polish throne and handed it to the Anjou dynasty. What is more, Poland and Hungary were united by a personal unionpersonal union. The rule of Louis was characterized by an attempt to win the nobles and chivalry favor to ensure that one of his daughters inherits power. To achieve this, in 1374 the ruler issued the privilege of Koszyce for all the Polish nobility (in 1381 also for the clergy) in exchange for their consent to one of his daughters successionsuccession. This contributed to the weakening of the central power and the growing importance of the nobility. In order to calm the situation in the country at the time of his absence, he appointed his mother, Elizabeth (daughter of King Władysław the Short), to become the regent and encouraged the nobles to take part in ruling of the country.
Louis of Hungary died in 1382 and his death began a two‑year period of interregnum. Finally, in 1384 his younger daughter Jadwiga, 10 years old at the time, ascended the throne and was the first female ruler in Poland to be crowned king. After the coronation, the nobles started to look for a husband for Jadwiga who would permanently secure the interests of the country. They choose the ruler of Lithuania, Jagiełło. After the marriage with Jagiełło, Jadwiga remained the ruler of the kingdom. Władysław was only a king consort. She was to make the most important political decisions. However, she focused primarily on charity. She also supported the Church and the development of science, funding, among others, the Florian Psalter. In her will, she donated her jewels for the renewal of the Cracow Academy, contributing to its development. She died in 1399 as a result of childbirth complications. Her relationship with the Crown was stronger and her merit was greater than that of her father, Louis of Hungary. With her death, the rule of the Anjou dynasty on the Polish throne ended. For the next centuries, the power was in the hands of the Jagiellonians.
Read the content of the last will and choose the proper ending for the sentence below.
KronikaKról Kazimierz [...] wątpiąc w odzyskanie zdrowia, trzeciego dnia tegoż miesiąca, rano o wschodzie słońca, napisał testament, w którym tak kościołom, jak ubogim i sługom swoim wielką ilość dóbr i dziedzictwa zapisał. Niektórym z nich, mianowicie braciom Zbigniewowi, Przedborowi i Pakoszowi, zwanym Zbigniewcami, zapisał miasto Włodzisław z przyległościami. Naturalnym synom swoim [to jest synom nieślubnym – P.W.] zapisał: Niemierzy – Bogucice, Kutów, Pierzchnicę, Drugnię i inne wsie, Paszkowi – Słodzień, Niekłań, Mieczdę, Janowi – zamek Międzygórze i wójtostwo w Zawichoście, Sobotę, oraz wiele innych. Jaśkowi Żerawskiemu Podgaje, i wielu innym dużo (majętności) legował, co następnie było w części przez Ludwika, króla węgierskiego i polskiego, i rodzicielkę jego królową Elżbietę, siostrę rodzoną króla Kazimierza, unieważnione. Synowi ukochanej swej nieboszczki córki Elżbiety, żony Bogusława, księcia szczecińskiego i pana Kaszubów, wnukowi swemu, imieniem Kazimierz, zapisał księstwa dobrzyńskie, kujawskie, sieradzkie i łęczyckie, z zamkami kruszwickim, bydgoskim, Wielatowem, Wałczem.
Source: Przywilej króla Ludwika Andegaweńskiego dla szlachty, [w:] Teksty źródłowe do ćwiczeń z historii Polski średniowiecznej (do roku 1492), Wrocław 1972, s. 193–195.
Read the fragment of the document and complete the following exercise.
My, Ludwik, z Bożej łaski król węgierski, polski, dalmacki [...] chcemy, aby doszło do wiadomości wszystkich, [...] że [...] zobowiązaliśmy niegdyś [...] szlachtę tegoż Królestwa [Polskiego], że po zejściu naszym z tego świata będzie miała sobie za spadkobiercę i następcę naszego na tronie polskim potomstwo nasze tylko płci męskiej, nie zaś żeńskiej; następnie jednak z zezwolenia i woli panów, szlachty oraz wszystkich innych – gdy potomstwa męskiego nie ma – córki nasze [...] za panów i dziedziców królestwa tego dobrowolnie zostały przyjęte. [...] Ponieważ zaś rzeczona szlachta nasza w szczególnej swej do nas miłości przyjęła [...] i potomstwo nasze żeńskie, tak samo jak męskie, sobie za księcia i pana, przeto, wynagradzając szczególną łaską naszą zasługi, wierności i dobrą wolę [...] zwalniamy i wyjmujemy od składania wszelakich danin, podatków i opłat, tak ogólnych, jak i szczególnych, jakimkolwiek mianem by się zwały, wszystkie miasta, grody, posiadłości, miasteczka i wsie [należące], [oraz] mieszkańców wsi [...] należących do panów i wszelkiej szlachty [...]. Chcemy się zadowolić tylko tym, aby corocznie na św. Marcina nam i następcom naszym [...] płacono po dwa grosze [...] z każdego osiadłego i dzierżonego łanu lub jego części.
Arrange the sentences in the table, indicating the reason for the release and the details of the content of the document.
The king granted the privilege, The nobility received, The only symbolic commitment was, The privilege only applied to nobility
The beginning of the sentence | The correct ending |
---|---|
The king granted the privilege | |
The nobility received | |
The only symbolic commitment was | |
The privilege only applied to nobility |
Read the text of the homily given by the Pope on the day of canonizationcanonization and complete the following exercise.
Raduj się, Krakowie, oddając hołd świętej Pani WawelskiejDługo czekałaś, Jadwigo, na ten uroczysty dzień. Prawie 600 lat minęło od twej śmierci w młodym wieku. Umiłowana przez naród cały, ty, która stoisz u początku czasów jagiellońskich, założycielko dynastii, fundatorko Uniwersytetu Jagiellońskiego w prastarym Krakowie, długo czekałaś na dzień twojej kanonizacji – ten dzień, w którym Kościół ogłosi uroczyście, że jesteś świętą patronką Polski w jej dziedzicznym wymiarze – Polski za twoją sprawą zjednoczonej z Litwą i Rusią: Rzeczypospolitej trzech narodów. [...] przez dzieło królowej Jadwigi ochrzczeni w X wieku Polacy po czterech wiekach podjęli misję apostolską i przyczynili się do ewangelizacji i chrztu swoich sąsiadów. Jadwiga miała świadomość tego, że jej posłannictwem jest zanieść Ewangelię braciom Litwinom. I dokonała tego wraz ze swoim małżonkiem, królem Władysławem Jagiełłą. Nad Bałtykiem powstał nowy kraj chrześcijański, odrodzony w wodzie chrztu św., tak jak w X wieku ta woda odrodziła synów i córki polskiego narodu. [...] Z jasnością, która po dzień dzisiejszy oświeca całą Polskę, wiedziała, że tak siła państwa, jak siła Kościoła mają swoje źródło w starannej edukacji narodu; że droga do dobrobytu państwa, jego suwerenności i uznania w świecie wiedzie przez prężne uniwersytety. Dobrze też wiedziała Jadwiga, iż wiara poszukuje zrozumienia, wiara potrzebuje kultury i kulturę tworzy, żyje w przestrzeni kultury. I niczego nie szczędziła, aby ubogacić Polskę w całe duchowe dziedzictwo zarówno czasów starożytnych, jak i wieków średnich. Nawet swoje królewskie berło oddała uniwersytetowi, sama zaś posługiwała się pozłacanym berłem drewnianym. Fakt ten, mając konkretne znaczenie, jest także wielkim symbolem. Za życia nie królewskie insygnia, ale siła ducha, głębia umysłu, wrażliwość serca dawały jej autorytet i posłuch.
Choose from the following set the reasons for the canonization of Jadwiga and place them in the table according to the order in which they were mentioned in the homily.
1., 2., 3., the virtue of obedience to the teachings of the Church and to her husband, the contribution to peace in Europe and in the world, the contribution to the development of the Polish economy
Nº | Jadwiga was canonized due to: |
---|---|
1. | |
2. | |
3. |
Keywords
Last will, alliancealliance, personal union
Glossary
Pokój wieczysty – trwała zgoda, porozumienie między stronami (zazwyczaj państwami), które pozostają ze sobą w konflikcie zbrojnym.
Testament – dokument, akt prawny, w którym spadkobierca rozporządza swoim majątkiem na wypadek swojej śmierci.
Sukcesja – zasada przekazywania, dziedziczenia władzy monarszej następcy w przypadku śmierci, abdykacji lub innych okolicznościach.
Unia personalna – związek dwóch lub więcej państw posiadających wspólnego władcę przy zachowaniu odrębności państwowej.
Sojusz – układ dwóch lub więcej państw lub organizacji, który ma doprowadzić do wspólnego zamierzonego celu.
Przywilej – prawo (dokument) lub ugoda w prawie nadane przez monarchę określonej grupie społecznej (stanowi) obowiązujące na danej ziemi lub w całym kraju (przywilej generalny).
Mecenat – opieka wpływowych i bogatych miłośników nauki i sztuki nad artystami. Wspomagają oni finansowo artystów zatrudniając ich w swoich posiadłościach lub zlecając tworzenie dzieł sztuki, np. obrazów, rzeźb.
Kanonizacja - oficjalne i uroczyste uznanie zmarłej osoby za świętą przez Stolicę Apostolską (w katolicyzmie) lub Święty Synod (prawosławie), poprzedzone procesem kanonizacyjnym.