Wprowadzenie

Piosenka Pałacyk Michla powstała 4 sierpnia 1944 roku w tytułowym warszawskim pałacyku. Stała się hymnem batalionu harcerskiego „Parasol”, który brał udział w powstaniu warszawskim.

Zadanie na rozgrzewkę

Kartki z kalendarza

W Muzeum Powstania Warszawskiego można znaleźć kartki z kalendarza, na których zamieszczone są informacje o każdym dniu powstania warszawskiego. Poniższe zdjęcie przedstawia dwie takie kartki.

Powstańczy kalendarz

TYDZIEŃ I

Wtorek, 1 sierpnia
W Godzinie „W”, o 17.00 – wybucha Powstanie Warszawskie, nazywane początkowo sierpniowym. W niektórych dzielnicach walki rozpoczynają się jeszcze przed Godziną „W”. Do walki przystępuje ok. 30 tys. żołnierzy Okręgu Warszawskiego AK.

Środa, 2 sierpnia
Ok. godz. 9 zaczyna działać radiostacja powstańcza. Komenda Główna AK wysyła szereg depesz do Londynu, donosząc o wybuchu Powstania i ciężkiej walce. Apeluje również o pomoc. Powstańcy całkowicie opanowują Stare Miasto i wiele innych terenów.

Czwartek, 3 sierpnia
Oddziały wroga podpalają domy i mordują ludność cywilną, głównie na Woli, Mokotowie i Ochocie. W Śródmieściu Powstańcy opanowują obiekty o znaczeniu strategicznym: Dworzec Pocztowy w Al. Jerozolimskich przy Żelaznej, Dom Turystyczny przy pl. Starynkiewicza, posterunek policji niemieckiej „Nordwache” u zbiegu Chłodnej i Żelaznej. Ok. godz. 20 lotnictwo niemieckie dokonuje pierwszych nalotów na Wolę i miasto. Podchorąży Józef Szczepański „Ziutek” z batalionu „Parasol” pisze słowa piosenki Pałacyk Michla.

Piątek, 4 sierpnia
W Pałacu Blanka ginie poeta – pchor. Krzysztof Kamil Baczyński „Krzyś”, żołnierz batalionu „Parasol”. 5 sierpnia. Po godz. 1 w nocy odbywają się pierwsze zrzuty lotnicze, zapowiedziane poprzedniego dnia drogą radiową. Trzy brytyjskie samoloty zrzucają ładunki w rejon cmentarzy, Szpitala Wolskiego i Fortu Bema. „Czarna sobota” na Woli – rozpoczyna się masowa rzeź ludności. Jej ofiarą pada w kolejnych dniach ok. 40 tys. mieszkańców dzielnicy.

Sobota, 5 sierpnia
Po godz. 1 w nocy odbywają się pierwsze zrzuty lotnicze, zapowiedziane poprzedniego dnia drogą radiową. Trzy brytyjskie samoloty zrzucają ładunki w rejon cmentarzy, Szpitala Wolskiego i Fortu Bema. „Czarna sobota” na Woli – rozpoczyna się masowa rzeź ludności. Jej ofiarą pada w kolejnych dniach ok. 40 tys. mieszkańców dzielnicy.

Niedziela 6 sierpnia
W Śródmieściu zaczyna działać Harcerska Poczta Polowa.

Poniedziałek, 7 sierpnia
Niemcy odcinają Stare Miasto i cmentarze od Śródmieścia. W okolicy Chłodnej i Elektoralnej Niemcy masowo mordują ludność. Rozpoczyna się budowa wykopu i barykady, osłaniającej przejście Al. Jerozolimskimi ze strony północnej na południową, czyli z domu nr 20 do domu nr 17. Przejście to do ostatniego dnia Powstania zapewnia łączność oddziałom z obu części Śródmieścia. Dla ludności cywilnej jest szlakiem ewakuacyjnym.

TYDZIEŃ II

Wtorek, 8 sierpnia
Nieprzyjaciel od rana naciera z wielu stron na Stare Miasto. Z gmachu PKO na rogu Jasnej i Świętokrzyskiej pierwszą audycję nadaje radiostacja powstańcza „Błyskawica”.

Środa, 9 sierpnia. W Śródmieściu zaczyna nadawać Polskie Radio. W Śródmieściu i na Powiślu Powstańcy skutecznie odpierają ataki wroga. Na Starym Mieście udaje się powstrzymać natarcie od strony mostu Kierbedzia przez pl. Zamkowy. W Moskwie Stalin deklaruje premierowi Stanisławowi Mikołajczykowi pomoc lotniczą dla Warszawy.

Czwartek, 10 sierpnia
Artyleria niemiecka systematycznie ostrzeliwuje Elektrownię, zaopatrującą miasto w prąd. Nocą z 9 na 10 nad Śródmieściem i Mokotowem pojawiają się brytyjskie samoloty. Dokonują udanych zrzutów broni i amunicji.

Piątek, 11 sierpnia
Obrona Woli upada. Niemcy nacierają na Starówkę. W nocy z 11 na 12 sierpnia załoga Starego Miasta przyjmuje zrzuty broni i amunicji. Pada ostatni punkt oporu na Ochocie.

Sobota, 12 sierpnia
Powstańcy odpierają liczne ataki nieprzyjaciela.

Niedziela, 13 sierpnia
Niemcy kierują potężne natarcie na Stare Miasto. Przerwana zostaje łączność między Śródmieściem i Starówką i mimo prób nie udaje się jej odzyskać. Powstańcy ponoszą dotkliwe straty. W kinie „Palladium” przy ul. Złotej, przy pełnej sali, odbywa się pierwszy pokaz powstańczej kroniki filmowej.

Poniedziałek, 14 sierpnia
W nocy z 13 na 14 sierpnia lotnictwo alianckie dokonuje zrzutów nad Śródmieściem. O godz. 10.30 Komendant Główny AK gen. Tadeusz Komorowski „Bór” wydaje rozkaz marszu na odsiecz walczącej stolicy oddziałom z podwarszawskich okręgów AK. Niemcy kontynuują natarcie na Stare Miasto od zachodu. Przestają działać wodociągi miejskie.

TYDZIEŃ III

Wtorek, 15 sierpnia
Powstańcy uroczyście obchodzą Dzień Żołnierza. W nocy z 14 na 15 sierpnia lotnictwo alianckie dokonuje kolejnych zrzutów broni i amunicji nad Warszawą. Niemcy zestrzeliwują trzy spośród dwudziestu samolotów. O godz. 10.00 Niemcy z niespotykaną dotychczas w tej części miasta siłą atakują północne Śródmieście. W ogniu staje najwyższy budynek Warszawy – Prudential. Pożary wybuchają również na ulicach Moniuszki, Sienkiewicza i Mazowieckiej.
Środa, 16 sierpnia
Niemieckie natarcie na Rynek Starego Miasta załamuje się na zaciekle bronionych barykadach u wlotu ulic Podwale, Piwnej i Świętojańskiej.

Czwartek, 17 sierpnia
Nieprzyjaciel prowadzi silny ostrzał Starego Miasta, burząc kamieniczki. Płoną m.in.: katedra św. Jana, kościół Najświętszej Marii Panny na Nowym Mieście, Ratusz przy pl. Teatralnym. Lotnictwo niemieckie bombarduje Rynek Starego Miasta oraz ulice: Miodową, Kapucyńską, Hipoteczną. Silny ostrzał artyleryjski sięga gmachu Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych przy ul. Sanguszki.

Piątek, 18 sierpnia
Od rana lotnictwo niemieckie bombarduje Stare Miasto. Powstańcy odzyskują Koszary Policji przy ul. Ciepłej oraz magazyny firmy „Pluton” przy Grzybowskiej. W południowej części Śródmieścia czwarty dzień trwają zacięte walki o rozległy teren Politechniki.

Sobota, 19 sierpnia
Nieprzyjaciel rozpoczyna generalne natarcie na Stare Miasto. Oddziały powstańcze odpierają szturm po szturmie. Lotnictwo niemieckie kontynuuje bombardowania. Wszędzie unoszą się słupy ognia i dymu. Płoną zabytkowe kościoły. Życie dzielnicy przenosi się do piwnic. Równocześnie ze szczególną siłą atakowany jest teren Politechniki. Niemcy stopniowo wypierają Powstańców z poszczególnych budynków. Niemcy wprowadzają do akcji czołgi. Powstańcy opuszczają zrujnowany, płonący gmach główny i obsadzają parzystą stronę ul. Noakowskiego. Aż do końca Powstania przebiega tędy linia frontu.

Niedziela, 20 sierpnia
Trwa generalne natarcie sił niemieckich na Stare Miasto. Ostrzał artyleryjski i bombardowania lotnicze poprzedzają kolejne ataki nieprzyjaciela na wszystkich odcinkach. W nocy z 20 na 21 sierpnia oddziały powstańcze zostają zmuszone do wycofania się z zajmowanego terenu. Po kilkunastu godzinach ciężkiej walki Powstańcy zdobywają gmach PAST‑y, likwidując w ten sposób uciążliwy punkt ostrzału. Straty wroga wynoszą 38 zabitych. Do niewoli dostaje się 121 Niemców z różnych formacji, w tym wielu rannych i poparzonych. Straty powstańcze wynoszą nie mniej niż 17 zabitych.

Poniedziałek, 21 sierpnia
Niemcy kontynuują bombardowania lotnicze i ostrzał artyleryjski Starego Miasta. W dzielnicy wybuchają nowe pożary. Kino „Palladium” prezentuje drugą kronikę powstańczą, ze zdjęciami z dnia poprzedniego, także ze zdobycia PAST‑y.

TYDZIEŃ IV

Wtorek, 22 sierpnia Powstańcy przeprowadzają dwa ataki na pozycje nieprzyjaciela. W obu atakach liczba zabitych i rannych sięga ok. 500 osób.

Środa, 23 sierpnia
Kolejny dzień trwają ciężkie walki o Stare Miasto. Z ruin Ratusza zostaje zestrzelony niemiecki bombowiec. Po południu Niemcy ruszają do natarcia na wszystkich odcinkach. Po kilkudziesięciu godzinach walk Powstańcy nad ranem zdobywają budynek tzw. małej PAST‑y przy ul. Piusa XI. Po ciężkich bojach oddziały polskie opanowują kościół św. Krzyża i sąsiedni budynek Komendy Policji przy Krakowskim Przedmieściu 1. Dzięki tym zdobyczom Powstańcy mogą przypuszczać ataki na pozycje niemieckie w kierunku Starówki.

Czwartek, 24 sierpnia
Stare Miasto jest nadal celem nieustannych, zmasowanych ataków nieprzyjacielskich.

Piątek, 25 sierpnia
Nocą z 25 na 26 sierpnia ze Starego Miasta ewakuuje się kanałami Komenda Główna AK. Kanałami ze Starego Miasta przechodzi na Żoliborz coraz więcej rannych Powstańców, oddziałów tyłowych i niewielka grupa ludności cywilnej.

Sobota, 26 sierpnia
Trwają naloty i ostrzał artyleryjski Starego Miasta.

Niedziela, 27 sierpnia
Powstańcy udaremniają wysadzenie katedry św. Jana, która ostatecznie pozostaje w rękach wroga. W Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych toczy się zaciekła walka o poszczególne piętra i części gmachu. Prezydent USA Franklin D. Roosevelt odmawia pomocy Powstańcom bez zgody Związku Sowieckiego.

Poniedziałek, 28 sierpnia
Na Starym Mieście po zaciekłych walkach Niemcy ostatecznie opanowują gmach Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych. Trwa silny ostrzał nieprzyjacielski Śródmieścia. Cały Górny Mokotów znajduje się pod silniejszym niż zwykle ogniem artylerii nieprzyjaciela. Od strony Wilanowa Niemcy przypuszczają silny atak na Sadybę.

TYDZIEŃ V

Wtorek, 29 sierpnia
Rządy Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych przyznają żołnierzom AK prawa kombatanckie, uznając Armię Krajową za integralną część Polskich Sił Zbrojnych. Trwają bombardowania lotnicze i ostrzał artyleryjski Starego Miasta.

Środa, 30 sierpnia
Dowództwo AK na Starym Mieście decyduje się ostatecznie na ewakuację załogi Starówki do Śródmieścia. Kanałami do Śródmieścia i na Żoliborz przechodzą lekko ranni.

Czwartek, 31 sierpnia
W nocy z 30 na 31 sierpnia Powstańcy podejmują próbę połączenia Śródmieścia ze Starym Miastem. Akcja przebicia ulega załamaniu. Powstańcy ponoszą ogromne straty, liczba zabitych i rannych sięga ok. 300 osób. W ciągu dnia obrońcy Starego Miasta odpierają generalny szturm niemiecki, wspierany atakami lotnictwa.

Piątek, 1 września
Niemcy przystępują do generalnego szturmu na Stare Miasto. Oddziały lądowe wspiera lotnictwo. Ewakuacja załogi i rannych ze Starego Miasta do Śródmieścia trwa całą noc. Odbywa się dwoma kanałami. Kanałami przechodzi do Śródmieścia ok. 4,5 tys. Powstańców, w tej liczbie ok. 1,5 tys. uzbrojonych. Ok. 800 żołnierzy przechodzi kanałami na Żoliborz. Naczelny Wódz, gen. Kazimierz Sosnkowski, w rozkazie do wojska zarzuca aliantom bierność wobec tragedii Warszawy.

Sobota, 2 września
Niemcy nadal atakują Stare Miasto. W nocy z 1 na 2 września pociski czołgowe niszczą kolumnę Zygmunta. W ręce wroga dostaje się ok. 35 tys. ludzi. Nieprzyjaciel dokonuje masowych mordów ludności cywilnej. Powstańcy niespodziewanie zdobywają gmach YMCA przy ul. Konopnickiej.

Niedziela, 3 września
Polskie Radio nie nadaje audycji z powodu silnych bombardowań.

Poniedziałek, 4 września
Zburzeniu ulega Elektrownia Miejska na Powiślu, dostarczająca miastu prąd od pierwszych dni Powstania. Liczne pożary utrudniają Powstańcom zorganizowanie stanowisk obronnych. Trwają bombardowania lotnicze Mokotowa. Brytyjczycy żądają od władz Związku Sowieckiego pomocy dla Powstania. Czołgi niemieckie miażdżą płytę Grobu Nieznanego Żołnierza.

TYDZIEŃ VI

Wtorek, 5 września Intensywnie bombardowane Śródmieście płonie. Ludność ewakuuje się do nieco spokojniejszej, południowej części Śródmieścia.

Środa, 6 września
Niemcy zrzucają ulotki w języku polskim, wzywające do opuszczenia stolicy w dniach 7 i 8 września.

Czwartek, 7 września Cywilne władze powstańcze upoważniają zarząd PCK do porozumienia się z dowództwem niemieckim w sprawie ewakuacji z miasta starców i dzieci oraz chorych. W toku pertraktacji z gen. Rohrem czas wyjścia ludności, skłonnej do opuszczenia Warszawy, ustala się na dni 8 i 9 września, w godz. 12‑14.

Piątek, 8 września
Podczas zawieszenia ognia kilka tysięcy cywilów dobrowolnie opuszcza Warszawę. Od rana trwa silny napór nieprzyjaciela na Śródmieście Północ.

Sobota, 9 września
W czasie zawieszenia ognia, między godz. 6 a 8, trwa dobrowolna ewakuacja ludności cywilnej. W ciągu dwóch dni stolicę opuszcza ok. 8 tys. osób. Toczą się walki w północnej części Śródmieścia. Strona polska porusza sprawę dalszej ewakuacji ludności cywilnej z Warszawy oraz ewakuacji ciężko rannych żołnierzy polskich. Jest też mowa o ewentualnym wydaniu pozostających w niewoli rannych żołnierzy niemieckich. Gen. Rohr proponuje rozpoczęcie rozmów w sprawie kapitulacji Powstania.

Niedziela, 10 września
Armia Czerwona rozpoczyna ofensywę. Nad Warszawą toczą się walki powietrzne myśliwców sowieckich i niemieckich. Powstańcze Polskie Radio ogłasza nazwiska 28 niemieckich dowódców, odpowiedzialnych za zniszczenie Warszawy. BBC nadaje ją w różnojęzycznych serwisach. Umiera z ran Józef Szczepański „Ziutek”, autor piosenki Pałacyk Michla.

Poniedziałek, 11 września
Strona polska zrywa rozmowy w sprawie kapitulacji Powstania.

TYDZIEŃ VII

Wtorek, 12 września
Niemcy wstrzymują działania bojowe w innych dzielnicach, wszystkie siły kierując na Czerniaków, skąd do Warszawy próbują przedostać się polskie oddziały z Armii Radzieckiej. 13 września. Trwa silny ostrzał artyleryjski i bombardowanie lotnicze Czerniakowa. W dzielnicy wybuchają liczne pożary.

Środa, 13 września Trwa silny ostrzał artyleryjski i bombardowanie lotnicze Czerniakowa. W dzielnicy wybuchają liczne pożary.

Czwartek, 14 września
Walki na Pradze z udziałem jednostek 1. Armii Wojska Polskiego kończą się całkowitym wyparciem Niemców za Wisłę. Czerniaków jest nadal głównym celem nieustannych, zmasowanych ataków nieprzyjaciela. Powstańcy opanowują ruiny „Cristalu” i spychają Niemców z parzystej strony Al. Jerozolimskich. Na Żoliborzu trwa silny napór wroga na Marymont. Niemcy atakują jednocześnie od strony Bielan, ulicami Słowackiego i Gdańską. Powstańcy tracą rozległy teren od Bielan do ul. Krasińskiego. Na Mokotowie lotnictwo niemieckie bombarduje redutę „Alkazar” na rogu Odyńca i Al. Niepodległości. Mimo to obrońcy nadal ją utrzymują.

Piątek, 15 września
Niemcy zajmują niemal cały Dolny Mokotów.

Sobota, 16 września
Zamierzone przez dowództwo 1. Armii Wojska Polskiego poszerzenie Przyczółka Czerniakowskiego nie udaje się.

Niedziela, 17 września
W ciągu dwóch dni na Czerniaków dociera w sumie ok. 1200 żołnierzy. Trwają zaciekłe walki o utrzymanie przyczółka.

Poniedziałek, 18 września
W tym dniu walcząca Warszawa otrzymuje największy ze zrzutów. 107 amerykańskich „latających fortec” – czterosilnikowych Boeingów B‑17 – pojawia się nad miastem między godz. 12 a 13. Zrzucają ok. 1300 zasobników z bronią, amunicją, żywnością i zaopatrzeniem medycznym. Powstańcom udaje się odebrać zaledwie 20 proc. zrzutu.

TYDZIEŃ VIII

Wtorek, 19 września
Na Czerniakowie trwa silne niemieckie natarcie wzdłuż Wilanowskiej i Zagórnej ku Czerniakowskiej.

Środa, 20 września
Odcięci, zdziesiątkowani obrońcy Przyczółka Czerniakowskiego odpierają ataki nieprzyjaciela.

Czwartek, 21 września
Trwa nieprzerwany napór nieprzyjaciela na Przyczółek Czerniakowski.

Piątek, 22 września
Obrońcy Przyczółka Czerniakowskiego bezskutecznie próbują przebić się na Saską Kępę.

Sobota, 23 września
Pada Przyczółek Czerniakowski. Trwa niemiecki atak na inne dzielnice.

Niedziela, 24 września
Głównym celem ataku Niemców staje się Mokotów. Atak piechoty wspierają artyleria, lotnictwo i oddziały pancerne. Obie strony ponoszą duże straty w ludziach.

Poniedziałek, 25 września
Od wczesnych godzin porannych nieprzyjaciel kontynuuje natarcie na Mokotów z południa i zachodu. Trwają zacięte walki. Szkoła przy ul. Woronicza siedmiokrotnie przechodzi „z rąk do rąk”. Powstańcy ponoszą dotkliwe straty. Na terenach zajętych przez wroga dochodzi do grabieży, podpaleń i mordów. Na Żoliborzu i w Śródmieściu panuje względny spokój.

TYDZIEŃ IX

Wtorek, 26 września
Zgodnie z rozkazem ppłk Józefa Rokickiego „Karola” ok. godz. 4 rano rozpoczyna się ewakuacja kanałami oddziałów powstańczych z Mokotowa do Śródmieścia. Niemcy piętrzą w kanałach wodę, przez włazy wrzucają granaty, chemikalia i worki z piaskiem. Dowództwo niemieckie występuje z propozycją rokowań kapitulacyjnych.

Środa, 27 września
Około południa Mokotów kapituluje.

Czwartek, 28 września
Po kapitulacji Mokotowa cały wysiłek bojowy Niemcy koncentrują na Żoliborzu. Niemiecki dowódca przedstawia warunki kapitulacji Warszawy. Wieczorem w kwaterze Komendy Głównej AK zapada decyzja, by rozmowy w sprawie kapitulacji kontynuować.

Piątek, 29 września
Rano rozpoczyna się generalny szturm na Żoliborz. W Śródmieściu, na prośbę Niemców, ok. godz. 13 rozpoczyna się lokalne zawieszenie broni w rejonie BGK.

Sobota, 30 września
Ok. godz. 18 Żoliborz kapituluje. Strona niemiecka wyznacza pięć punktów u zachodnich wylotów ulic Grzybowskiej, Pańskiej, Piusa i Śniadeckich przy Politechnice oraz w Al. Jerozolimskich, którymi ludność cywilna ma opuszczać miasto.

Niedziela, 1 października

Wobec beznadziejnej sytuacji po upadku Mokotowa i Żoliborza oraz w braku jakiejkolwiek realnej pomocy Komenda Główna AK i Delegatura Rządu decydują się kontynuować rozmowy kapitulacyjne. Niemcy wznawiają gwałtowny ostrzał artyleryjski Śródmieścia.

Poniedziałek, 2 października
O godz. 20.00 czasu niemieckiego, a 21.00 czasu polskiego ustają działania wojenne w stolicy. Obie strony podpisują formalny układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie. Koniec powstania.

Przyjrzyj się swoim oznaczeniom i odpowiedz na pytania.

Zwróć uwagę, że mimo bardzo ciężkiej sytuacji, licznych strat i niewielkich szans powodzenia powstańcy kontynuowali walkę.

Tydzień 10

Wtorek, 3 października
Ludność Warszawy masowo opuszcza miasto i udaje się do obozu przejściowego w Pruszkowie. Z Pruszkowa droga prowadzi do obozów lub na roboty przymusowe do Niemiec bądź w głąb kraju. Zgodnie z postanowieniami układu kapitulacyjnego od rana trwa usuwanie barykad, znajdujących się najbliżej linii niemieckich. Powstańcy przygotowują się do złożenia broni. Odbywają się ostatnie odprawy oficerów i zbiórki żołnierzy.

Środa, 4 października
Zgodnie z umową kapitulacyjną oddziały powstańcze zdają amunicję. W eter płyną ostatnie audycje powstańczego Polskiego Radia i radiostacji „Błyskawica”. Ukazują się ostatnie numery czasopism powstańczych.

Czwartek, 5 października
Kolumny Powstańców kierowane są do Ożarowa, skąd jeńcy wywożeni są pociągami towarowymi do stalagu 334 Lamsdorf (Łambinowice) na Śląsku Opolskim. Powstańcy otrzymują tam numery jenieckie, po czym rozsyłani są do obozów jenieckich na terenie Niemiec i Austrii. Tylko ze Śródmieścia wychodzi do niewoli niemieckiej 11 668 żołnierzy, z Komendantem Głównym AK gen. Tadeuszem Komorowskim „Borem”. Bilans strat po stronie polskiej: ok. 18 tys. poległych Powstańców, ok. 180 tys. zabitych cywilów i ok. 3,5 tys. poległych żołnierzy 1. Armii WP; ok. 25 tys. rannych Powstańców, w tym 6,5 tys. ciężko. Do niewoli dostaje się ok. 16 tys. Powstańców. Po stronie niemieckiej – ok. 10 tys. żołnierzy poległych, ok. 7 tys. – uznanych za zaginionych; rannych – 9 tys.

Na podstawie: Kartki z kalendarza, materiał dostępny na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego: www.1944.pl/historia/kartki_z_kalendarza/.

Plan powstańczej Warszawy

Przebieg wydarzeń można opisywać słowami. Można też uwidocznić na mapie. Trzeba ją tylko potem umiejętnie odczytać. To będzie Twoim zadaniem.

Uczestnicy powstania

RaWsgoxgPLB0O

Łączniczka ze Starówki Zdjęcie nr 1 Źródło: Łączniczka ze Starówki, 1944, domena publiczna.

R1SUn17evH2GL

Bracia Jeleniewiczowie „Żbik” i „Ryś” z Harcerskiej Poczty Polowej, kolporterzy prasy powstańczej Zdjęcie nr 2 Źródło: Tadeusz Bukowski, Bracia Jeleniewiczowie „Żbik” i „Ryś” z Harcerskiej Poczty Polowej, kolporterzy prasy powstańczej , 1944, domena publiczna.

RXFsBzK0OMAvq

Harcerz Powstańczej Poczty Polowej na Solcu Zdjęcie nr 3 Źródło: Jerzy Tomaszewski, Harcerz Powstańczej Poczty Polowej na Solcu, 1944, domena publiczna.

R6jXjuM4UWojU

Listonoszki Harcerskiej Poczty Polowej Zawiszacy Zdjęcie nr 4 Źródło: Listonoszki Harcerskiej Poczty Polowej Zawiszacy, 1944, domena publiczna.

R5pTrKytx2kgd

Żołnierze zgrupowania „ Radosław” Zdjęcie nr 5 Źródło: Jerzy Tomaszewski, Żołnierze zgrupowania „ Radosław”, 1944, domena publiczna.

RpbMYHzbJyFgP

Polskie jednostki Armii Krajowej wychodzą z Warszawy po kapitulacji Powstania Zdjęcie nr 6 Źródło: Polskie jednostki Armii Krajowej wychodzą z Warszawy po kapitulacji Powstania, 1944, German Federal Archives , licencja: CC BY-SA 3.0.

Podsumowanie