Polecenie 1

Zapoznaj się z prezentacją i odpowiedz na pytanie: jak Joseph de Maistre ocenił rewolucję francuską?

R1N3FZemEgDPq
(Uzupełnij).
R1F4NurhIfvFE
Riz6BD2bbhEua

Joseph de Maistre

O Rewolucji Francuskiej

RwzJi1TImwa1r
R1MiPB3UYt36S
Szturm na bastylię, Jean‑Pierre Houël 1789 r.
Źródło: https://commons.wikimedia.org/, domena publiczna.
1

Najbardziej uderzającą rzeczą w rewolucji francuskiej jest ta siła porywcza, co zmiata wszystkie przeszkody. Jej wir unosi jak słomkę wszystko, cokolwiek moc ludzka umiała jej przeciwstawić; nikt bezkarnie nie sprzeciwił się jej pochodowi. [...]

R1G1GeNHq69OP
1,1
R1LKmQkP9uZth
Victor Adam, Generał Jourdan na czele żołnierzy – kampania 1794 roku, 1837
Źródło: https://commons.wikimedia.org/, domena publiczna.

Zauważono nadzwyczaj słusznie, że rewolucja francuska bardziej kieruje ludźmi niż ludzie nią. To spostrzeżenie jest niezwykle trafne i chociaż można je zastosować w mniejszym czy większym stopniu do wszystkich wielkich rewolucji, ale nigdy jeszcze w sposób tak uderzający jak obecnie.

R1cqTb3YeCEIe
Jean Duplessis‑Bertaux, Szturm sankiulotów na pałac Tuileries – 10 sierpnia 1792 roku, 1793
Źródło: https://commons.wikimedia.org/, domena publiczna.
RMUD4KCH5JKgI

Nawet zbrodniarze, którzy zdają się kierować rewolucją, są dla niej zwykłymi narzędziami i z chwilą, gdy zaczynają rościć pretensje do tego, by nad nią panować, upadają haniebnie. 
Ci, co ustanowili republikę, uczynili to, nie pragnąc tego, ani nie wiedząc, co czynią: zawiodły ich do tego wydarzenia; nie powiódłby się podobny projekt, gdyby był z góry powzięty.

Polecenie 2

Dlaczego zdaniem de Maistre’a przywódcy Rewolucji Francuskiej w rzeczywistości nią nie kierowali?

R15qPY7ijJ2iL
(Uzupełnij).
RSrrxCAYGbmAX
1,1
RfBgDsZW2bGez
Portret Maximilliena de Robesspierre’a, nieznanego autora ok. 1790 roku.
Źródło: https://commons.wikimedia.org/, domena publiczna.

Robespierre, Collot czy Barère nigdy nie myśleli o ustanowieniu rządu rewolucyjnego i reżymu terroru: doprowadziły ich do tego niepostrzeżenie okoliczności. Czegoś podobnego nie ujrzymy już nigdy. Ci ludzie, niezwykle mierni, sprawowali nad występnym narodem najstraszliwszy despotyzm, jaki zna historia, i na pewno ze wszystkich mieszkańców tego królestwa sami byli najbardziej zdumieni własną potęgą. [...]

R1EF6edAY1Tr7
RDtH7FayJMwyG
Wolność uzbrojona w berło Rozumu niszczy ignorancję i fanatyzm. Alegoryczne ryciny autorstwa Louisa Boizota i Jean‑Baptiste Chapuy
Źródło: https://commons.wikimedia.org/, domena publiczna.
1

Tak więc, im więcej badamy najaktywniejsze z pozoru osobistości rewolucji, tym wyraźniej dostrzegamy w nich coś biernego i mechanicznego. Nigdy nie dość powtarzania prawdy, że to bynajmniej nie ludzie kierują rewolucją, lecz rewolucja posługuje się ludźmi. Najlepiej wyrazimy to, powiadając, że ona kroczy sama. A to oznacza, że nigdy jeszcze Bóg nie objawił się w równie jasny sposób w żadnym z wydarzeń ludzkich. Jeżeli zaś posługuje się On najnikczemniejszymi narzędziami, to dlatego, że karze, by odrodzić. [...]

R7WvixMVcXmGj

[...] wszystkie zbrodnie narodu przeciwko zwierzchności karane są bez zwłoki i w sposób straszliwy: jest to prawo, co nie zna żadnych wyjątków. [...]

RTKz5Bqwr9CCH
1,1
R19D451ZbPnv2
Jacques‑Louis David, Śmierć Marata, 1793.
Źródło: https://commons.wikimedia.org/, domena publiczna.
Joseph de Maistre O rewolucji

Każda kropla krwi Ludwika XVI kosztować będzie Francję strumienie. Prawdopodobnie cztery miliony Francuzów zapłaci własną głową za wielką narodową zbrodnię antyreligijnej i antyspołecznej rewolty, uwieńczonej ludobójstwem.

jo Źródło: Joseph de Maistre, O rewolucji, [w:] S. Filipowicz i in., Historia idei politycznych, wybór tekstów, tłum. J. Trybusiewicz, Warszawa 2002.
Polecenie 3

Dlaczego niektórzy upatrują w myśli filozoficznej de Maistre'a genezę nazizmu?

R9vBQq2NWhNm8
(Uzupełnij).
Głośność lektora
Głośność muzyki
Polecenie 4

Odpowiedz na pytania zawarte w prezentacji.

RE2HWAsQD4bDb
Dlaczego zdaniem de Maistre’a przywódcy rewolucji francuskiej w rzeczywistości nią nie kierowali? (Uzupełnij). Dlaczego niektórzy upatrują w myśli filozoficznej de Maistre'a genezę nazizmu? (Uzupełnij).