Na romantyczny światopogląd miała wpływ m.in. rewolucja francuska i jej naczelne hasło: „wolność, równość, braterstwo”. Za grunt do rozwoju romantycznych idei posłużyła też filozofia Immanuela Kanta, przede wszystkim teza, że w poznaniu ważniejszy niż przedmiot jest podmiot, i idące za tym odrzucenie obiektywizmu na rzecz subiektywizmu. Stąd zwrot ku jednostce – indywidualnym poglądom na świat, a także uczuciom jako drodze do poznania istoty rzeczy. Romantycy bardzo często przedstawiali swoich bohaterów jako szaleńców widzących świat w odmienny niż zwykli ludzie sposób, często też poświęcali swoje utwory wybitnym postaciom historycznym. Za najwyższy przejaw ludzkiej działalności romantycy uznawali sztukę. Kładli nacisk na nieskrępowaną swobodę twórczą – dzięki niej mogła dochodzić do głosu wyobraźnia artysty, niezbędna, by dociekać metafizycznych prawd ukrytych pod powierzchnią zjawisk materialnych. Zarówno w dziełach malarskich, jak i literackich okresu romantyzmu widoczna jest fascynacja naturą – jej tajemniczością i potęgą. Opisy świata natury często miały za zadanie wyrażać stan uczuciowy bohatera.

Architektura

W architekturze początek XIX w. zaznaczył się powrotem do stylów historycznych. Najlepiej romantycznemu duchowi odpowiadał neogotyk, który był zainspirowany m.in. literaturą preromatyczną (powieść gotycka). Budowano w tym stylu wille włoskie, rezydencje zamkowe, pawilony parkowe. W romantycznych ogrodach można było napotkać budowle naśladujące różne style i epoki, a także malownicze ruiny i miejsca pozostawione naturze.

RqDQflku7NYPn

Fotografia przedstawia dwukondygnacyjny pałac. Składa się z części głównej oraz dwóch skrzydeł po bokach. Ozdobiony jest stożkowymi wieżami. Wejście umieszczone jest pośrodku. Nad nim góruje maszt z powiewającą flagą. Do wejścia prowadzi szeroka aleja. Po obu jej stronach rozciąga się nisko przystrzyżony trawnik. W tle bezchmurne niebo.

Ogród angielski zrywał ze sztucznością i rygorami ogrodów barokowych (np. ogrodów francuskich) i nawiązywał do naturalnych ogrodów krajobrazowych. W ogrodzie angielskim dominującymi wartościami są: swoboda, romantyzm oraz naturalność.

R1TXchgzmyUJn

Fotografia przedstawia park. Na pierwszym planie znajdują się porośnięte trawą pagórki. U dołu znajduje się staw. Nad wodą wznosi się ozdobiony kolumnami most. Wokół stawu rosną drzewa. Na trzecim planie miejska zabudowa. W tle porośnięte pagórki i bezchmurne niebo.

Karl Friedrich Schinkel (1781–1841)

Niemiecki architekt, scenograf i malarz, działający w Berlinie, gdzie projektował m.in. teatr i Stare Muzeum. Pracował także w Polsce. Jego dziełem są: kościół w Krzeszowicach, zamek w Kamieńcu Ząbkowickim, projekt przebudowy zamku w Kórniku.

RlpBA0G7ETf0q

Fotografia przedstawia budynek pałacu. Na pierwszym planie znajduje się wjazd do budynku. Przed wejściem umieszczono okrągłą fontannę, która nie jest czynna. Do pałacu wiodą szerokie schody. Przed wejściem znajdują się ozdobione kolumnami krużganki. Nad krużgankami rozciąga się obszerny taras. Okna są wysokie i wąskie. Po bokach znajdują się po baszty. Dolna część jest większa, górna mniejsza. Na szczycie lewej baszty umieszczony jest maszt, na którym powiewa flaga. Po bokach budynku rosną drzewa. Niebo w tle jest lekko zachmurzone.

Henryk Marconi (1792–1863)

Architekt pochodzenia włoskiego, od 1822 r. mieszkający i działający w Warszawie, był przedstawicielem historyzmu, podobnie jak później jego syn Leandro (najmłodszy syn – Władysław – także był znanym i cenionym architektem warszawskim, twórcą m.in. hotelu Bristol). Jego główne dzieła to: kościół św. Karola Boromeusza, Hotel Europejski, kościół Wszystkich Świętych na Grzybowie.

RINL67T6lyTio

Fotografia przedstawia róg okazałej. czterokondygnacyjnej kamienicy. Róg jest zaokrąglony. Umieszczono w nim pięć ozdobionych kolumnami, wysokich, zaokrąglonych u góry okien Pozostałe okna są prostokątne. Obok budynku stoją latarnie, skrzynka na listy, kolumna z ogłoszeniami. Po lewej stronie zaparkowane są auta.

Malarstwo

Malarstwo romantyczne nie przybrało znamion wyraźnego, spójnego stylu. Można się jednak pokusić o stwierdzenie, że rządził nim kontrast, zdecydowane kolory i dynamizm kompozycji. Podobnie jak literatura z tego okresu, malarstwo wyraża zainteresowanie metafizyką i człowiekiem, posługuje się naturą, historią i mitami.  Bohaterami przedstawień plastycznych często są wojownicy o wolność lub  marzyciele – jednostki wyobcowane ze świata. 

RV7Ufg17Wqz0L

Obraz przedstawia kulminacyjny moment szarży, gdy pierwsi jeźdźcy osiągają przełęcz, na której stoją armaty, stanowiące kolejną linię obrony. Jeźdźcy z impetem pokonują pod obstrzałem krętą i wąską górską ścieżkę, stromo wznoszącą się ku przełęczy. Padają zabici i ranni, część koni pędzi bez jeźdźców. Wokół postaci wznoszą się tumany pyłu, skrywającego wszystko poza kawalerzystami.

William Turner (1775–1851)

Angielski malarz pejzażysta, całe życie podróżujący po Europie w poszukiwaniu widoków do namalowania. Jego krajobrazy były często odrealnione, „roztopione” w świetle, skomponowane z barwnych plam. Z czasem pojawiły się na nich motywy historyczne, mitologiczne i współczesne (Pożar parlamentu londyńskiego). Podróż pociągiem zainspirowała 69‑letniego malarza do stworzenia jednego ze swoich najbardziej znanych płócien, zatytułowanego Deszcz, para i pęd.

R1R4pZX4leOZf

Ilustracja przedstawia nocny miejski pejzaż. Na pierwszym planie na nabrzeżu rzeki stoją mieszkańcy miasta. Obserwują w zamieszaniu i zaniepokojeniu pożar budynków stojących na przeciwnym brzegu rzeki. Płonie również most łączący dwie części miasta. Płomienie są wysokie. Odbijają się w tafli wody. Pośrodku unosi się gęsty dym.

R1GpQRtgFvgzP

Ilustracja przedstawia lokomotywę parową, która zbliża się do nas, przejeżdżając w ulewnym deszczu przez most kolejowy. W tle mocno zachmurzone niebo.

RNJzEH6HJqQlS

Obraz przedstawia krajobraz miejski. Jest to północnoafrykańskie miasto Kartagina. Pośrodku znajduje się rzeka. Na jej lewym brzegu stoi ubrana na niebiesko i nosząca diadem kobieca postać. To tytułowa Dido. Przed nią stoi mężczyzna w płaszczu i hełmie. Przy brzegach stoją ozdobione kolumnami budynki. Między nimi rosną drzewa. Tło jest rozświetlone przez słońce.

John Constable (1776–1837)

Malarz angielski, specjalizował się w malarstwie pejzażowym, początkowo wzorowanym na krajobrazie klasycystycznym, później – po wyjściu w plener (1802) – jego płótna zaczęła charakteryzować gra światła i cienia, zmienność barw pod wpływem oświetlenia (te same miejsca malował kilkakrotnie). Uznany za prekursora impresjonizmu, wcześniej oddziałał na malarstwo okresu romantyzmu, m.in. na Théodore'a Géricaulta i Eugène Delacroix. Najbardziej znane obrazy to: Wóz na siano, Katedra w Salisbury, Koń w skoku.

RxVJMY1AvAnsC

Ilustracja przedstawia wiejski pejzaż. Pierwszy plan stanowią rośliny wodne. Pośrodku ciągnie się rzeka. Przy brzegu umieszczony jest jeździec z koniem uchwycony podczas skoku. Postać ma na głowie kapelusz. Mężczyzna jest ubrany w kamizelkę, koszulę, wąskie spodnie i wysokie buty. Grzywa konia powiewa w powietrzu. Na rzece dryfuje drewniana żaglówka ze zwiniętym żaglem. Na jej pokładzie stoją trzy osoby. Na drugim brzegu rosną drzewa. Trzeci plan stanowią pola, po prawej stronie stoi niewielki kościół. W tle kłębiaste chmury.

R1OEhiiXkvTbu

Obraz przedstawia pejzaż. Pierwszy plan stanowi ścieżka i brzeg rzeki. Na ścieżce stoi para elegancko ubranych ludzi. Mężczyzna wskazuje laską pobliską katedrę. Na brzegu rzeki stoją krowy, które piją wodę. Wokół rosną wysokie drzewa. Na drugim planie, za łąką, wznosi się katedra z iglicami. Jest to strzelisty budynek z wieloma, wysokimi oknami. W tle zachmurzone niebo.

RC5Uf4qAOBddY

Ilustracja przedstawia rozlewisko rzeki z młynem wodnym. W wodzie brodzi drewniany wóz prowadzony przez parę koni. Na koźle siedzi mężczyzna. Drugi wdrapuje się na wóz. Pojazd nie przewozi żadnych płodów rolnych. Prawy brzeg rzeki porastają wysokie rośliny. Wśród traw zacumowana jest niewielka łódź. Dalej przy tym samym brzegu rosną drzewa. Przy lewym brzegu stoi niewielki dom. Po drugiej stronie rzeki znajduje się łąka, na której pracują rolnicy. Na drugim planie rosną drzewa. W tle mocno zachmurzone niebo.

William Blake (1757–1827)

Utalentowany malarz, rytownik i poeta, przedstawiciel wczesnego romantyzmu. Doznawał licznych objawień religijnych, co znajdowało wyraz w jego utworach malarskich i pisarskich. William Blake studiował na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych. Początkowo zajmował się wyłącznie tworzeniem dzieł plastycznych: kopiowaniem znanych dzieł, np. malowideł z londyńskich kościołów, i ilustrowaniem książek. Ilustrował m.in. Biblię oraz dzieła Miltona i Dantego. Następnie malował też cykle ilustracji do własnych utworów, które pojmował jako całość literacko‑plastyczną. Do jednych z jego najsłynniejszych zbiorów wierszy i rycin należą Pieśni niewinności (1789) i Pieśni doświadczenia (1794). Blake był też filozofem, obserwatorem życia społecznego i wizjonerem. W komentarzach do poematu Milton zawarł trafne spostrzeżenia dotyczące społecznego i religijnego wymiaru życia Londyńczyków. Stworzył też własną mitologię, zawartą m.in. dziele Vala albo Cztery Zoa. Blake nie uznawał autorytetów, żył w odosobnieniu i ubóstwie, choć mógł liczyć na zlecenia grona przyjaciół.

R1Kex0WiQWCJk

Obraz przedstawia postać starszego mężczyzny. Mężczyzna jest nagi. Przyklęka na prawym kolanie, jest pochylony. Wiatr rozwiewa my długie siwe włosy i gęstą brodę. Za plecami mężczyzny widoczne jest żółto‑czerwone słońce, od którego rozchodzą się promienie. Lewa ręka mężczyzny jest wyciągnięta, od palców rozciągają się także promienie światła.

R17ScS6LTfduI

Ilustracja przedstawia nagiego młodego mężczyznę. Postać ma silnie umięśnione ciało. Siedzi na skale, na dnie morza. Wskazują na to rośliny wokół skały. Bohater obrazu ukazuje prawy profil. Mężczyzna ma krótkie, kędzierzawe włosy. Jego brwi są ciemne, oczy duże, nos wydatny. Wydaje się skupiony. Pochyla się nad zwojem papieru. Kreśli za pomocą cyrkla figury geometryczne.

Caspar David Friedrich (1774–1840)

Najsłynniejszy przedstawiciel niemieckiego romantyzmu, zafascynowany naturą. Spędzał długie godziny na samotnych wędrówkach wśród skał nad brzegiem morza, aby bez przeszkód zanurzać się w świecie natury, a przez to możliwie najlepiej poznawać ją i siebie. Koronną pozycję w jego twórczości zajmowała duchowość i życie wewnętrzne człowieka. Jego zainteresowania twórcze doskonale wyraża obraz Wędrowiec nad morzem mgły – sztandarowy przykład malarstwa romantycznego, a zarazem pierwszy w historii malarstwa obraz, w którym portretowana na tle przyrody postać zajmuje centrum kompozycji, ale jest odwrócona tyłem do obserwatorów.

RiahS1Skuot6v

Ilustracja przedstawia mężczyznę w sile wieku stojącego naprzeciw zamglonych górskich szczytów. Postać jest odwrócona do nas tyłem. Mężczyzna jest ukazany w całości. Ma gęste, krótkie, rozwiane włosy. Mężczyzna jest ubrany w koszulę, marynarkę i spodnie. Prawą rękę opiera o drewnianą laseczkę. Lewa noga jest lekko ugięta, wysunięta do przodu. Postać opiera lewą rękę o lewe udo. Mężczyzna stoi na nierównej skale.

Rc1pUIYNFLUwj

Ilustracja przedstawia zbocze góry porośnięte trawą. Na drugim planie gęste chmury opadają na nagie góry.

R13fHaWjTYVTW

Ilustracja przedstawia zimowy krajobraz. Na niewielkim ośnieżonym pagórku rosną nagie drzewa z krótkimi, wijącymi się gałązkami. Między nimi leży niewielki głaz. W tle delikatnie rozświetlone niebo.

Théodore Géricault (1791–1824)

Francuski malarz i grafik, znany ze scen batalistycznych, przedstawień koni, portretów oraz studiów osób obłąkanych. Jego dramatyczna, pełna ekspresji Tratwa Meduzy stała się manifestem romantyzmu. Obraz ten powstał w reakcji na zatonięcie u wybrzeży Afryki fregaty Méduse. Według relacji ocalałych rozbitków oficerowie opuścili tonący okręt, nie udzieliwszy żadnej pomocy pasażerom. Pasażerowie zbudowali niewielką tratwę, na której dryfowali przez trzynaście dni. Ze 150 osób, które pierwotnie znalazło się na niewielkiej tratwie, przeżyło zaledwie 15. Géricault skrupulatnie przygotowywał się do namalowania tego obrazu, m.in. poznał relacje dwóch rozbitków, stworzył woskową makietę tratwy i rozbitków, a nawet odwiedził miejskie kostnice. Artystycznie obraz nawiązuje do stylu Caravaggia i do Sądu Ostatecznego Michała Anioła. Inne znane dzieła Géricaulta to Oficer szaserów i Derby w Epsom.

R13qnl0eHixtP

Ilustracja przedstawia morski pejzaż. Ukazuje scenę z tratwy w momencie ratowania rozbitków. Tratwa jest unoszona przez wzburzone morze, a na horyzoncie umieszczony jest okręt wojenny Argus, który odnalazł rozbitków. Postaci rozbitków zastygają w dramatycznych pozach. Unoszą głowy i ręce. Rozpościerają ramiona. Machają tkaninami. Ich twarze wyrażają nadzieję i strach. Niebo jest zasnute gęstymi chmurami.

RPEEqmKzkip11

Ilustracja przedstawia portret młodego mężczyzny. Postać ukazana jest od piersi w górę. Mężczyzna prezentuje lewy półprofil. Mężczyzna ma wysokie, gładkie czoło. Włosy mężczyzny są krótkie, gęste, mocno falujące. Postać ma ciemne, cienkie, wydłużone brwi. Jego oczy są duże. Patrzy w dół. Nos mężczyzny jest duży, prosty. Jego usta są wydatne. Mężczyzna ma na policzkach rzadkie bokobrody. Jest ubrany w koszulę, surdut i płaszcz.

Eugène Delacroix (1798–1963)

Uważany za głównego przedstawiciela romantyzmu w sztuce europejskiej, czerpał inspiracje nie tylko z dzieł malarskich epoki (Constable, Turner), ale i z literatury (Dante, Szekspir, Goethe, Byron, Scott). Obrazy tego francuskiego malarza cechuje niezwykły dramatyzm, dynamizm, patos, gra światła i barw. Był jednym z inicjatorów mody na orientalizm (malując np. Kobiety algierskie). Malował także pejzaże, obrazy historyczne i religijne, portrety, m.in. Portret Chopina. Do jego najbardziej znanych dzieł należą: Barka Dantego, Śmierć Sardanapala, Wolność wiodąca lud na barykady.

R1bJSU11n600S

Obraz przedstawia wzburzone wody Styksu. Znajduje się na nich niewielka, drewniana łódź. Jest ona sterowana przez wpółnagiego, muskularnego mężczyznę. Na łodzi stoją dwaj mężczyźni w długich szatach: Dante i Wergiliusz w wieńcu laurowym na głowie. Niewielka łódź unosi się na wzburzonych wodach wśród fal. Próbują się do niej dostać znajdujący się w wodzie nadzy ludzie. Po lewej stronie, w oddali znajduje się płonące miasto. Niebo jest ciemne, pełne skłębionych chmur.

R1IHJXxstXpcK

Ilustracja przedstawia wnętrze przepełnionego przepychem i bogactwem pomieszczenia. Na podłodze półleżą trzy kobiety w pięknych, kosztownych strojach. Palą fajkę wodną. Kobieta z lewej strony ma łagodny wyraz twarzy. Ma znudzoną minę. Jej twarz jest owalna, symetryczna, oświetlona od nasady nosa w dół. Ma cienkie brwi, oczy w kształcie migdałów, niewielki nos i małe usta. Włosy są upięte na czubku głowy. Środkowa postać wydaje się być rozmarzona. Jej owalna twarz jest ocieniona. Postać ukazuje prawy profil. Ma ciemne brwi, duże oczy, krótki nos i wydatne usta. Włosy są upięte. Trzecia kobieta ma twarz pełną smutku i nostalgii. Pochyla głowę. Ukazuje lewy profil. Jej brwi są cienkie, oczy przymknięte, nos długi, a usta wąskie. Długie włosy są podzielone na dwa pasma. Jedno opada na plecy, a drugie jest przewieszone do przodu przez lewe ramię. Za ucho ma wetknięty kwiat. Każda z kobiet nosi biżuterię: naszyjniki, kolczyki, pierścienie na kilku palcach jednej dłoni, bransoletki na nadgarstkach i kostkach nóg. Ubrane są w bluzki i spodnie sięgające połowy łydki. Tkaniny lśnią. Z prawej strony dzieła stoi służąca afrykańskiego pochodzenia. Jest ubrana w krótki kaftan i długą spódnicę. Na głowie ma zawiązany turban. W tle ozdobiona mozaiką ściana. Wisi lustro w szerokiej ramie. Grube zasłony zdobią drugą ścianę. Na podłodze leżą wzorzyste dywany.

Francisco de Goya (1746–1828)

Ten hiszpański malarz i grafik to niewątpliwie jeden z najbardziej utalentowanych artystów romantyzmu, który wywarł wpływ na rozwój sztuki w kolejnych wiekach, m.in. symbolizmu. Jego najbardziej znane obrazy są protestem przeciwko okrucieństwom wojny (słynne, wstrząsające Rozstrzelanie powstańców madryckich), a cykle grafik ukazują zło i głupotę świata (Kaprysy, Okrucieństwa wojny, Szaleństwa). Tworzył także dzieła o innej tematyce, m.in. psychologicznej i religijnej. Goya został wicedyrektorem Akademii św. Ferdynanda, a następnie dyrektorem wydziału malarstwa. Objęcie tej funkcji umożliwiło mu reformę nauczania zgodną z jego stwierdzeniem, że „w malarstwie nie ma reguł”. Kładł nacisk na swobodę twórczą i wyobraźnię, zalecał tworzenie bezpośrednio z natury zamiast kopiowania dzieł klasyków malarstwa. Goya w swojej twórczości przekraczał normy obyczajowe i religijne, czego znanym przykładem są obrazy Maja naga i Maja ubrana (prawdopodobnie przedstawiające księżnę Albę). Na jego późną twórczość ogromny wpływ wywarła poważna choroba i będąca jej konsekwencją głuchota: pokrył ściany swojego domu ciemnymi malowidłami, wyrażającymi jego lęki.

RrGCKppC3KZQ0

Rysunek przedstawia mężczyznę siedzącego przy biurku mężczyzna. To Francisco de Goya. Głowa malarza spoczywa na blacie mebla. Postać ma półdługie włosy. Głowę chowa w rękach. Mężczyzna jest ubrany w płaszcz i wąskie spodnie. Podudzia są skrzyżowane. Na blacie leży kartka oraz pióro. Nad głową mężczyzny unoszą się atakujące go sowy i nietoperze. Na boku biurka umieszczono napis: El sueño de la razón produce monstruos.

R3xzBFjuMdyqZ

Ilustracja przedstawia sześcioosobową grupę tańczącą w okręgu. Postaci trzymają się za ręce. To dojrzałe osoby. Są to trzy kobiety i trzej mężczyźni. Kobiety są ubrane w długie suknie z głębokimi dekoltami. Mają wysoko upite włosy. Mężczyźni są niscy. Ubrani w ozdobne, krótkie kaftany i proste spodnie.

RZEacfbgXPjv6

Ilustracja przedstawia pełnopostaciowy portret kobiety w sile wieku. To księżna Alba. Postać ma owalną, bieloną twarz ukazaną w całości. Brwi kobiety są ciemne, uniesione. Księżna ma duże oczy. Jej spojrzenie jest łagodne, ale czujne. Nos kobiety jest długi i prosty. Policzki i usta są zaróżowione. Z uszu zwisają kolczyki. Postać ma ciemne, kręcone, sięgające pasa włosy. Do włosów po lewej stronie przyczepiony jest kwiat ułożony z czerwonej wstążki. Księżna jest ubrana w długą, białą suknię z wąskimi rękawami. Przepasana jest szerokim czerwonym pasem. Na piersi po lewej stronie umocowana jest kokarda. Na szyi kobiety wiszą dwa sznury korali. Na lewej ręce na wysokości łokcia i na nadgarstku księżna nosi dwie szerokie, złote bransolety. Prawą ręką księżna wskazuje dedykację wypisaną na piasku A la Duquesa de Alba. Francisco de Goya 1795. Obok kobiety, na piasku stoi mały pies. W tle znajdują się nagie skały. Niebo jest zachmurzone.

Muzyka

Romantyzm to czas twórczości wielkich indywidualności kompozytorskich i rozwoju opery (tworzą wtedy: Richard Wagner, Charles Gounod, Georges Bizet, Gioacchino Rossini, Gaetano Donizetti, Giuseppe Verdi, Giacomo Puccini).
Dążeniem twórców była synteza sztuk, czyli powiązanie muzyki z literaturą i plastyką. Wielkie znaczenie zyskała więc muzyka wokalna.
Pieśń włączana bywała do utworów instrumentalnych, które opierano również na wzorcach pieśniowych, np. Pieśni bez słów Mendelssohna.
Literatura i malarstwo stały się motywami lub inspiracjami w poemacie symfonicznym czy symfonii programowej (w której muzyce towarzyszył tzw. program literacki). W romantyzmie nastąpiło wyodrębnienie się stylów narodowych z ich własną tematyką i wpływami rodzimego folkloru. Jest to epoka kultu wirtuozerii, którą popisywali się także kompozytorzy, np. Chopin czy Paganini.

Richard Wagner – Lohengrin, Tristan i Izolda, misterium sceniczne Parsifal oraz tetralogia Pierścień Nibelunga

R1eVlE94bB5bc

Fotografia przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Postać ukazana jest od piersi w górę. Mężczyzna prezentuje w całości owalną twarz. Postać ma dość wysokie, lekko zmarszczone czoło. Włosy mężczyzny są krótkie, proste, zaczesane na prawą stronę. Mają sterczące końcówki. Mężczyzna ma delikatnie przerzedzone, zmarszczone brwi. Oczy mężczyzny są wąskie, lekko opuchnięte. W ich kącikach zarysowują się zmarszczki. Postać patrzy na nas. Nos mężczyzny jest duży, prosty. Twarz mężczyzny jest lekko zarośnięta na policzkach i na podbródku. Jest ubrany w koszulę, kamizelkę i surdut. Pod szyją ma zawiązaną szeroką apaszkę.

Charles Gounod – Safona, Faust, Mireille oraz Romeo i Julia

R16MZJok1VtoU

Fotografia przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Postać ukazana jest od piersi w górę. Mężczyzna prezentuje w całości owalną twarz. Postać ma dość wysokie czoło, zakola. Włosy mężczyzny są krótkie, proste, zaczesane do tyłu. Mężczyzna ma delikatnie zmarszczone, przerzedzone brwi. Oczy mężczyzny są duże. W ich kącikach zarysowują się zmarszczki. Postać patrzy w lewą stronę. Nos mężczyzny jest duży, prosty. Twarz mężczyzny jest gęsto zarośnięta. Jest ubrany w koszulę, kamizelkę i surdut. Pod szyją ma zawiązaną muchę.

Georges Bizet – Poławiacze pereł, Carmen czy Piękne dziewczę z Perth

RPZ64NzP6XgB6

Fotografia przedstawia portret mężczyzny w sile wieku. Postać ukazana jest od pasa w górę. Mężczyzna prezentuje lewy półprofil. Jego twarz jest okrągła. Postać ma dość wysokie czoło. Włosy mężczyzny są krótkie, kręcone. Mężczyzna ma cienkie, ciemne brwi. Oczy mężczyzny są głęboko osadzone, delikatnie przysłonięte powiekami. Postać patrzy przed siebie. Nos mężczyzny jest duży, lekko garbaty. O jego nasadę opierają się binokle. Twarz mężczyzny jest gęsto zarośnięta. Jest ubrany w surdut, spod którego wystaje zawiązana na szyi apaszka.

Gioacchino Rossini – Wilhelm Tell, Włoszka w Algierze, Kopciuszek

R1S6Q6NkCBW5g

Fotografia przedstawia portret mężczyzny w sile wieku. Postać ukazana jest od kolan w górę. Mężczyzna prezentuje lewy półprofil. Jego twarz jest okrągła. Postać ma wysokie czoło. Włosy mężczyzny są krótkie, proste, zaczesane na prawą stronę. Mężczyzna ma przerzedzone brwi. Oczy mężczyzny są delikatnie przysłonięte powiekami. Postać patrzy przed siebie. Nos mężczyzny jest duży, lekko garbaty. Jego twarz jest gładko ogolona. Jest ubrany w koszulę, kamizelkę, surdut i spodnie. Do jednej z dziurek do guzika kamizelki ma przyczepiony łańcuszek do zegarka. Przez inną, położoną niżej ma przewieszone okulary w cienkich drucianych oprawkach. Postać siedzi. Dłonie opiera o uda. W lewej dłoni trzyma drewnianą laskę zakończoną metalowym, okrągłym uchwytem.

Gaetano Donizetti – Łucja z Lammermoor, Napój miłosny, Anna Boleyn

RFdVhWM98GiD4

Ilustracja przedstawia portret mężczyzny w sile wieku. Postać ukazana jest od kolan w górę. Mężczyzna prezentuje lewy półprofil. Jego twarz jest owalna. Postać ma wysokie czoło. Włosy mężczyzny są krótkie, zaczesane na prawą stronę, lekko falujące. Mężczyzna ma jasne brwi. Oczy mężczyzny są małe. Postać patrzy przed siebie. Nos mężczyzny jest duży, prosty. Jego twarz zdobią gęste wąsy. Mężczyzna ma gładko ogolone policzki. Jest ubrany w koszulę, surdut i spodnie w kraciasty wzór. Postać siedzi w fotelu. Zakłada nogę na nogę. W prawej dłoni trzyma pióro. W lewej ręce trzyma otwartą gazetę.

Giuseppe Verdi – Makbet, Otello, Traviata, Joanna d’Arc

R6KxhdYJjjQ3X

Fotografia przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Postać ukazana jest od piersi w górę. Mężczyzna prezentuje całą twarz, która jest Mężczyzna ma jasne, zmarszczone brwi. Oczy mężczyzny są wąskie, głęboko osadzone. Postać patrzy na nas. Nos mężczyzny jest duży, prosty. Jego twarz zdobi gęsty zarost. Jest ubrany w koszulę i marynarkę. Pod szyją ma zawiązaną muchę. Na głowie ma kapelusz przekrzywiony na prawą stronę.

Giacomo Puccini – Madame Butterfly, Cyganeria, Willidy

RX7PCuh1POcpl

Fotografia przedstawia portret mężczyzny w sile wieku. Postać ukazana jest od bioder w górę. Mężczyzna prezentuje całą twarz, która jest owalna. Postać ma wysokie czoło. Włosy mężczyzny są dość krótkie, zaczesane do góry. Mężczyzna ma ciemne, wyraziste brwi. Oczy mężczyzny są lekko przysłonięte powiekami. Postać patrzy na nas. Nos mężczyzny jest duży, prosty. Jego twarz zdobią gęste wąsy. Mężczyzna ma gładko ogolone policzki. Jest ubrany w koszulę i marynarkę. Pod szyją ma zawiązany krawat. Z lewej kieszeni marynarki wystaje chusteczka. Zakłada ręce na piersi.

Największe indywidualności kompozytorskie tego okresu to:

Ludwig van Beethoven

R1eduI06v8ixT

Ilustracja przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Postać ukazana jest od pasa w górę. Mężczyzna prezentuje lewy półprofil. Jego twarz jest owalna. Mężczyzna ma dość wysokie, lekko zmarszczone czoło. Włosy mężczyzny są bardzo gęste, falujące, półdługie, szpakowate. Układają się w różne strony. Postać ma grube, osiwiałe brwi. Jego oczy są duże, przenikliwe. Patrzy w górę. Nos mężczyzny jest duży i prosty. Mężczyzna ma gładko ogoloną twarz. Policzki są zarumienione. Jego usta są wąskie, lekko skrzywione. Na podbródku ma dołek. Jest ubrany w koszulę, kamizelkę i surdut. Na szyi ma zawiązaną szeroką apaszkę. W prawej dłoni trzyma ołówek, a w lewej zeszyt do nut. Notuje.

Johannes Brahms

RWyzPrqOYAZRK

Ilustracja przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Postać ukazana jest od piersi w górę. Mężczyzna prezentuje lewy półprofil. Jego twarz jest owalna. Mężczyzna ma wysokie, lekko zmarszczone czoło oraz zakola. Włosy mężczyzny są półdługie, proste, zaczesane do tyłu. Postać ma krzaczaste, osiwiałe brwi. Jego oczy są wąskie. Patrzy przed siebie. Nos mężczyzny jest duży i haczykowaty. Mężczyzna ma sumiaste wąsy i długą, gęstą brodę. Jest ubrany w koszulę, kamizelkę i surdut. Na szyi ma zawiązaną szeroką apaszkę. Do górnej dziurki do guzika kamizelki ma przyczepiony łańcuszek do zegarka.

Franz Liszt

R6TDsaNW2XxGs

Fotografia przedstawia portret starego mężczyzny. Postać ukazana jest od pasa w górę. Mężczyzna prezentuje prawy półprofil. Jego twarz jest owalna. Mężczyzna ma wysokie, zmarszczone czoło. Włosy mężczyzny są półdługie, proste, zaczesane do tyłu. Postać ma krzaczaste, osiwiałe brwi. Jego oczy są duże, otoczone gęstą siatką zmarszczek. Patrzy na nas. Nos mężczyzny jest długi, dość szeroki i prosty. Mężczyzna ma gładko ogoloną twarz. Jego usta są wąskie. Ma na twarzy kilka brodawek na twarzy: nad prawą brwią, na prawej skroni, u nasady nosa po lewej stronie i na lewym policzku. Jest ubrany w koszulę, kamizelkę i surdut.

Robert Schumann

RS6sPpdqGunG7

Ilustracja przedstawia portret mężczyzny w sile wieku. Postać ukazana jest od pasa w górę. Siedzi w fotelu. Mężczyzna prezentuje lewy półprofil. Jego twarz jest owalna. Mężczyzna ma wysokie, gładkie czoło. Włosy mężczyzny są krótkie i falujące. Końcówki włosów są podwinięte do góry. Gęsta grzywka jest zaczesana na prawą stronę. Postać ma ciemne, cienkie brwi. Jego oczy są duże. Patrzy na nas. Nos mężczyzny jest długi, dość szeroki i prosty. Mężczyzna ma gładko ogoloną twarz. Jego usta są wydatne. Ma niewielki dołek na pobródku. Jest ubrany w surdut i płaszcz z dużym kołnierzem. Na szyi ma zawiązaną apaszkę.

Felix Mendelssohn‑Bartholdy

R16h4SkqsItUm

Ilustracja przedstawia portret młodego mężczyzny. Postać ukazana jest od pasa w górę. Mężczyzna prezentuje lewy półprofil. Jego twarz jest owalna. Mężczyzna ma wysokie, gładkie czoło. Włosy mężczyzny są krótkie i falujące. Końcówki włosów są podwinięte do góry. Gęsta grzywka jest zaczesana na prawą stronę. Postać ma ciemne brwi. Jego oczy są małe. Patrzy na nas. Nos mężczyzny jest długi, wąski i prosty. Mężczyzna ma gładko ogoloną twarz. Jego usta są wąskie. Mężczyzna lekko się uśmiecha. Jest ubrany w koszulę, kamizelkę i surdut. Na szyi ma zawiązaną apaszkę.

w Polsce:

Fryderyk Chopin

RVWc6dARI11ew

Ilustracja przedstawia portret mężczyzny w sile wieku. Postać ukazana jest od piersi w górę. Mężczyzna prezentuje prawy półprofil. Jego twarz jest owalna. Mężczyzna ma dość niskie, lekko zmarszczone czoło. Włosy mężczyzny są półdługie, bardzo gęste, falujące. Postać ma ciemne, cienkie brwi. Jego oczy są głęboko osadzone. Patrzy przed siebie. Nos mężczyzny jest duży, lekko zgarbiony. Mężczyzna ma gładko ogoloną twarz. Jego usta są wydatne. Jest ubrany w koszulę i surdut. Na szyi ma zawiązaną apaszkę.

Stanisław Moniuszko

RwQKVUPitZZZ0

Ilustracja przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Postać ukazana jest od pasa w górę. Mężczyzna prezentuje prawy półprofil. Jego twarz jest owalna. Mężczyzna ma wysokie, gładkie czoło. Ma zakola. Włosy mężczyzny są bardzo krótkie, szpakowate. Postać ma jasne, cienkie brwi. Jego oczy są wąskie. Patrzy przed siebie. Nos mężczyzny jest duży, prosty. O jego nasadę opierają się oprawki drucianych okularów z małymi szkiełkami. Mężczyzna ma gładko ogoloną twarz. Jego usta są wąskie. Jest ubrany w koszulę, kamizelkę i surdut. Na szyi ma zawiązaną apaszkę. Do górnej dziurki do guzika kamizelki ma przyczepiony łańcuszek do zegarka.

Henryk Wieniawski

RmmUrrg7DKa3U

Fotografia przedstawia portret dojrzałego, otyłego mężczyzny. Postać ukazana jest od kolan w górę. Mężczyzna prezentuje lewy półprofil. Jego twarz jest owalna. Mężczyzna ma wysokie, gładkie czoło. Ma zakola. Włosy mężczyzny są półdługie, gładko zaczesane do tyłu. Końcówki włosów są założone za uszy. Postać ma ciemne, grube brwi. Jego oczy są wąskie, przysłonięte lekko powiekami. Patrzy przed siebie. Nos mężczyzny jest duży, prosty. Ma gęste wąsy. Mężczyzna ma zaokrąglone policzki. Jest ubrany w koszulę, surdut i spodnie. Na szyi ma zawiązaną apaszkę. Prawa ręka jest zgięta w łokciu. Mężczyzna opiera ją o oparcie drewnianego, rzeźbionego krzesła. Narzucono na nie zasłonę ozdobioną dużym chwostem.

Władysław Żeleński

R1YVbWrQLbwYj

Ilustracja przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Postać ukazana jest od piersi w górę. Mężczyzna prezentuje prawy półprofil. Jego twarz jest owalna. Mężczyzna ma wysokie, gładkie czoło. Włosy mężczyzny są bardzo krótkie, gładko zaczesane do tyłu. Postać ma duże, lekko odstające uszy. Postać ma ciemne i grube brwi. Jego oczy są zwężone, patrzą w dal. Nos mężczyzny jest duży, szeroki, prosty. Mężczyzna ma gęste wąsy zasłaniające wargi. Jest ubrany w koszulę, kamizelkę i surdut. Na szyi ma zawiązany krawat. Do górnej dziurki do guzika kamizelki ma przyczepiony łańcuszek do zegarka.